Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 grudnia 2012 r.

Sąd Apelacyjny w Rzeszowie, III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 5 grudnia 2012 r.

na rozprawie

sprawy z wniosku J. M.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w J.

o rentę

na skutek apelacji wnioskodawcy

od wyroku Sądu Okręgowego w Krośnie

z dnia 17 lipca 2012 r. sygn. akt IV U 1541/11

o d d a l a apelację.

Sygn. akt III AUa 894/12

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 5 grudnia 2012r.

Decyzją z dnia (...)Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w J., na podstawie art. 107 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r.
o emeryturach i rentach z FUS, odmówił J. M. dalszej wypłaty renty z tytułu niezdolności do pracy, ponieważ komisja lekarska ZUS orzeczeniem z 1 czerwca 2011r. stwierdziła, że wnioskodawca jest zdolny do pracy.

Z powyższą decyzją nie zgodził się wnioskodawca, składając odwołanie do Sądu Okręgowego w Krośnie. Odwołujący zarzucił błąd w ustaleniach faktycznych polegających na przyjęciu, że przestał spełniać przesłanki do przyznania prawa do renty, podczas gdy jego stan zdrowia nie uległ poprawie od 2010r., gdyż z powodu ran szarpanych palców II i III ręki prawej jest
w znacznym stopniu niezdolny do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji na stanowiskach: montera, malarza i druciarza, które wykonywane były na wysokości i wymagały dobrej sprawności i chwytności obu rąk. Wniósł o zmianę zaskarżonej decyzji i przyznanie prawa do dalszej wypłaty renty
z tytułu niezdolności do pracy.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podnosząc, że wnioskodawca był uprawniony do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy do dnia 30 września 2013r., ale aktualnie przeprowadzone badania lekarskie wskazują na ustąpienie niezdolności do pracy.

Wyrokiem z dnia 17 lipca 2012r., sygn. akt IV U 1541/12 Sąd Okręgowy Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Krośnie oddalił odwołanie.

Sąd ustalił, że J. M., ur. (...), ostatnio pracował jako malarz, śruciarz i monter w (...) S.A. w K. Zakład (...) w J., był uprawniony do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy od 19 sierpnia 2010r. tj. od zaprzestania pobierania zasiłku chorobowego do 30 września 2013r.

Na skutek zgłoszenia zarzutu wadliwości orzeczenia przez Naczelnego Lekarza ZUS, komisja lekarska ZUS w badaniu z dnia (...) rozpoznała u wnioskodawcy przebyte złamanie otwarte paliczków dystalnych palców II i III ręki prawej oraz przebyte rany szarpane palców II i III ręki prawej i uznała, że wnioskodawca nie jest niezdolny do pracy.

Przeprowadzony w postępowaniu sądowym dowód z opinii biegłych
z zakresu chirurgii, ortopedii i traumatologii –mający na celu weryfikację dotychczasowej oceny stanu zdrowia wnioskodawcy z postępowania administracyjnego – pozwolił Sądowi Okręgowemu w Krośnie na poczynienie w sprawie zasadniczego ustalenia o zdolności wnioskodawcy do pracy.

Jak podkreślił bowiem Sąd Okręgowy - opierając się w tym względzie
w zupełności na opiniach w/w biegłych (uznając tym samym dowód ten za
w pełni miarodajny, przy podkreśleniu zarówno fachowości biegłych jak
i zupełności ich opinii ) – wnioskodawca nie jest osobą niezdolną do pracy.

Biegli lekarze w opinii z dnia(...)stwierdzili, że wnioskodawca w lutym 2010 r. doznał ran szarpanych palców II i III ręki prawej z towarzyszącym złamaniem paliczków dystalnych, a leczenie zakończono
w sierpniu 2010r. Od tego czasu nie kontynuował leczenia. W badaniu przedmiotowym lekarze stwierdzili obecnie niepełne zgięcie stawów PIP i DIP tych palców z niepełnym zamknięciem chwytu. We wnioskach końcowych opinii biegli uznali, że leczenie uszkodzenia palców II i III prawej ręki zostało zakończone z niewielkim deficytem ruchomości stawów PIP i DIP tych palców, trwałe zmiany pourazowe sprawności w stopniu niewielkim upośledzają sprawność manualną prawej ręki, upośledzenie sprawności dotyczy czynności

wymagających dużej precyzji ruchów i wskazali, że nie ma żadnych przeciwwskazań do podjęcia pracy w wyuczonym zawodzie lub podobnym.

Zarzuty do opinii złożył wnioskodawca wskazując, że wydana opinia jest pobieżna i lakoniczna, a stan jego zdrowia ciągle się pogarsza. Stwierdził , że dotychczas wykonywana praca wymagała od niego sprawności obu rąk, podnoszenia i noszenia ciężarów oraz przebywania na wysokości, a także pełnej chwytności i precyzji ruchów.

Wniósł o ponowne wnikliwe i rzetelne przeprowadzenie opinii przez biegłych.

W opinii uzupełniającej biegli wskazali, że upośledzenie sprawności chwytnej prawej ręki u wnioskodawcy dotyczy wyłącznie czynności wymagających dużej precyzji ruchów, zaś w zakresie podstawowym jest dobra
i nie powoduje utraty zdolności do pracy w wykonywanym przed wypadkiem zawodzie i uznali, że brak jest podstaw do zmiany poprzedniej decyzji.

W świetle powyższych ustaleń Sąd Okręgowy w Krośnie uznał odwołanie J. M. za nieuzasadnione, a zaskarżoną decyzję ZUS za trafną i odpowiadającą prawu. Jak ustalono w oparciu o opinie biegłych sądowych, wnioskodawca nie stracił zdolności do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji. Sąd Okręgowy stwierdził, iż brak jest podstaw do uwzględnienia odwołania z uwagi na niespełnienie przez odwołującego koniecznej przesłanki nabycia prawa do dochodzonego świadczenia rentowego z art. 107 ust. 1 w zw. z art. 12 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach
i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t. j. Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227 ze zm.).

W podstawie prawnej wyroku oprócz wyżej wskazanego przepisu prawa materialnego powołany też został art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c.

Wyrok Sądu Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w Krośnie z dnia 17 lipca 2012r., sygn. akt IV U 1541/11 zaskarżony został przez wnioskodawcę, który zarzucił wyrokowi błąd w ustaleniach faktycznych, polegający na błędnym przyjęciu, że nie przysługuje mu renta z tytułu niezdolności do pracy oraz wydanie orzeczenia w oparciu o przepis art. 114 ust. 1 a ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z FUS, który
w chwili orzekania nie obowiązywał jako niezgodny z Konstytucją.

Apelujący domagał się zmiany zaskarżonego wyroku poprzez uchylenie decyzji i przyznanie prawa do renty, ewentualnie uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji, po uprzednim przeprowadzeniu postępowania uzupełniającego.

Sąd Apelacyjny w Rzeszowie zważył, co następuje:

Przedmiotem sporu w sprawie jest prawo J. M. do renty
z tytułu niezdolności do pracy na podstawie przepisów ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t. jedn. dz. U. z 2009, Nr 153, poz. 1227 ze zm.).

W pierwszej kolejności należy zauważyć, że prawo do świadczeń uzależnionych od niezdolności do pracy może ulec zmianom w przypadku zmiany kwalifikacji niezdolności do pracy, jej ustania lub ponownego powstania. O zmianach w prawie i wysokości świadczeń rentowych przesądza wynik badania lekarskiego przeprowadzanego przez lekarza orzecznika ZUS oraz komisję lekarską ZUS, która dokonuje oceny niezdolności do pracy, jej stopnia i trwałości.

Dalej podkreślić należy, że w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych przedmiot rozpoznania sprawy sądowej wyznacza decyzja organu rentowego, od której wniesiono odwołanie (tak: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 22 lutego 2012 r., II UK 275/11, Lex nr 1215286).

Sądowe postępowanie odwoławcze ma charakter kontrolny, jego celem jest zbadanie zaskarżonej decyzji zarówno pod względem jej formalnej poprawności, jak i merytorycznej zasadności, w związku z czym Sąd nie może rozstrzygać żądań, zgłaszanych w toku postępowania odwoławczego, które nie były przedmiotem zaskarżonej decyzji, ani też uwzględniać faktów zaistniałych już po dacie wydania zaskarżonej decyzji.

Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 26 stycznia 2012 r., wyraził – podzielany przez skład orzekający w rozpoznawanej sprawie – pogląd, że
w sprawie o świadczenie z ubezpieczenia społecznego, do którego prawo uzależnione jest od stwierdzenia niezdolności do pracy, ubezpieczony może
w postępowaniu apelacyjnym zgłaszać nowe fakty i dowody na warunkach określonych w art. 381 k.p.c., ale muszą one dotyczyć okoliczności istniejących w dacie wydania decyzji przez organ rentowy, wskazując, iż argument taki można wywodzić z art. 477 ¹⁴ § 4 kpc ( I UK 310/11, Lex 1215418).

Do apelacji wnioskodawca dołączył: wyniki rezonansu magnetycznego
z (...) zaświadczenie z poradni neurologicznej z(...)opis badania kręgosłupa z (...) zaświadczenie lekarskie
z(...), zaświadczenie lekarskie ortopedy traumatologa Z. T. oraz zaświadczenie lekarskie z (...).

Powyższe dokumenty, w świetle poczynionych uwag, nie mogą służyć do weryfikacji prawidłowości decyzji ZUS Oddziału w J. z dnia (...), ponieważ wskazują na okoliczności, które miały miejsce już po dacie wydania zaskarżonej decyzji.

Sąd nie ma obowiązku przeprowadzenia dowodów w celu ustalenia niezdolności do pracy, która miała powstać po wydaniu zaskarżonej odwołaniem decyzji odmawiającej prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. Biegli sądowi, przeprowadzający na zlecenie sądu badanie stanu zdrowia ubezpieczonego, nie zastępują lekarza orzecznika ani komisji lekarskiej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Jedynie zgodnie z posiadaną przez nich wiedzą specjalistyczną poddają merytorycznej ocenie trafność wydanego orzeczenia
o zdolności do pracy lub jej braku (patrz: wyrok Sądu Najwyższego z dnia
2 stycznia 2012 r., II UK 79/12, LEX nr 1130387).

Dlatego też nie było podstaw do zmiany wyroku Sądu Okręgowego
w Krośnie z dnia 17 lipca 2012r. Niekorzystne dla wnioskodawcy rozstrzygnięcia zapadłe w toku niniejszego postępowania nie stanowią przeszkody dla ponownego złożenia wniosku o przyznanie prawa do renty, co będzie obligowało organ rentowy do przebadania wnioskodawcy i oceny stanu jego zdrowia przy uwzględnieniu nowych okoliczności i wskazujących na nie dowodów i wydania na tej podstawie nowej decyzji, która w razie jej zaskarżenia przez wnioskodawcę będzie kontrolowana przez Sąd.

Wskazać należy, że przepis art. 114 ust. 1 a ustawy o emeryturach
i rentach z FUS, który powołuje w swej apelacji wnioskodawca nie był brany pod rozwagę w tym postępowaniu.

Podkreślenia wymaga, że po korzystnym rozstrzygnięciu, przyznającym wnioskodawcy prawo do renty, Prezes ZUS miał prawo skontrolować swoich lekarzy w trybie tzw. nadzoru, który obejmuje prawo przekazania sprawy do rozpatrzenia przez komisję lekarską, jeżeli w wyniku kontroli, o której mowa w pkt 1, zostanie stwierdzony brak zgodności orzeczenia lekarza orzecznika lub komisji lekarskiej ze stanem faktycznym lub zasadami orzecznictwa
o niezdolności do pracy- o czym stanowi art. 14 ust. 5 pkt 3 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Z podanych przyczyn Sąd orzekł, jak w sentencji na podstawie art. 385 kpc.

(...)

(...)

(...)