Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 grudnia 2015 roku.

Sąd Okręgowy w Lublinie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący – Sędzia SO Teresa Ogrodnik

Protokolant st. sekr. sąd. Małgorzata Sobczuk

po rozpoznaniu na rozprawie, w dniu 10 grudnia 2015 roku w Lublinie

sprawy K. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych, Oddziałowi w L.

o prawo do renty socjalnej na dalszy okres

na skutek odwołania K. K. od decyzji ZUS O/ w L.

z 9.06.2014 r. znak (...)

zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że ustala K. K. prawo do renty socjalnej na dalszy okres od dnia 1 maja 2014 roku do dnia 30 kwietnia 2017 roku.

VII U 1650/14

UZASADNIENIE

Decyzją z 09.06.2014 r., (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych, po ustaleniu, że K. K. nie jest całkowicie niezdolna do pracy, odmówił jej prawa do renty socjalnej (t. IV, k. 13 akt ZUS).

W odwołaniu od powyższej decyzji K. K. wniosła o jej zmianę poprzez ustalenie jej prawa do renty socjalnej, wskazując, że – wbrew ustaleniu organu rentowego – jest całkowicie niezdolna do pracy ze względu na stan po przeszczepie nerki, konieczność przyjmowania leków immunosupresyjnych oraz stałe, nieodwracalne pogarszanie się czynności przeszczepionego organu (k. 2-5 akt sprawy).

Sąd ustalił i zważył, co następuje:

K. K. urodziła się (...) Ukończyła szkołę policealną w zawodzie technika farmaceutycznego, w latach 2009-2010 pracowała jako sekretarka (k. 36v. a. s.).

Pobierała rentę socjalną od 05.12.2003 r. do 30.04.2014 r. (k. 6v. a. s.).
W 2005 r. przeszła przeszczep nerki. W ostatnim orzeczeniu, ustalającym jej całkowitą niezdolność do pracy (z 2011 r.), lekarz orzecznik stwierdził przewlekły białkomocz, świadczący o niewydolności przeszczepionej nerki. Towarzyszyła temu konieczność stałego przyjmowania leków immunosupresyjnych, trwale obniżających odporność zakażeniową, a co za tym idzie również przewlekłe zapalenia dróg moczowych, wymagające stałej kuracji antybiotykowej (k. 6v. a. s.; t. I, k. 1-12; t. II, k. 1-31 dokumentacji orzeczniczo-lekarskiej).

W dniu 18.03.2014 r. K. K. wniosła o dalsze ustalenie prawa do renty socjalnej (t. IV, k. 1 akt ZUS). Załączyła zaświadczenie lekarza prowadzącego o przewlekłym leczeniu immunosupresyjnym, dalszych, nawracających infekcjach układu moczowego, nadciśnieniu tętniczym oraz nadżerce szyjki macicy. W ocenie wyników leczenia i rokowań zaświadczenie stwierdza zagrożenie utratą przeszczepu (t. III, k. 1-2 dok. lek.). Lekarz orzecznik stwierdził jednak, że stopień naruszenia sprawności organizmu badanej nie powoduje aktualnie całkowitej niezdolności do pracy i orzeczenie to podtrzymała komisja lekarska ZUS (t. III. k. 8 i v., 11-12 dok. lek.).

Na tej podstawie została wydana zaskarżona decyzja.

Stan zdrowia K. K. po okresie pobierania renty socjalnej nie uległ istotnej poprawie.

Czynność przeszczepionej nerki została przywrócona, jednak jeszcze
w okresie, jaki podlegał ocenie przez organu orzecznictwa ZUS, wyniki badań laboratoryjnych nie były w pełni zadowalające. Wskaźnik filtracji nerkowej EGFR wynosił poniżej 60ml/min., co odpowiada III stadium przewlekłej choroby nerek.

Niezależnie od powyższego samo leczenie immunosupresyjne, zapobiegające nagłemu odrzuceniu przeszczepu, wiąże się z szeregiem niekorzystnych implikacji zdrowotnych, utrudniających codzienne funkcjonowanie wnioskodawczyni. Leczenie to obniża odporność, co prowokuje częste zakażenia i konieczność zażywania antybiotyków. Te czynniki, niezależnie od ich znaczenia dla sprawności organizmu w ogóle, obniżają żywotność przeszczepionego organu. Oprócz tego terapia immunosupresyjna prowokuje bóle i zawroty głowy, bóle brzucha i pęcherza moczowego, bezsenność, zaburzenia koncentracji i czucia, a także mrowienie kończyn

Ze względu również na to, że wnioskodawczyni znajduje się w późnym okresie potransplantacyjnym (średnia żywotność przeszczepu nerki w Polsce wynosi 12 lat), istnieje obecne większe, niż wcześniej, ryzyko odrzucenia przeszczepu, albowiem proces ten i tak następuje niezależnie od stosowanej immunosupresji, ostatecznie powodując konieczność powrotu do dializoterapii.

To wszystko świadczy, że wnioskodawczyni jest tzw. „pacjentką specjalnej troski” i niezależnie od szeregu niekorzystnych objawów zdrowotnych, jakie ciągle u niej występują, musi prowadzić wybitnie oszczędzający tryb życia.

- opinie biegłych nefrologów: I. W. (1) – k. 58 i v., 83-84; G. K. – w części – 16-19, 38-39 a. s.

Powyższe względy medyczne nakazują przyjąć, że wnioskodawczyni jest nadal, całkowicie niezdolna do pracy, skoro po okresie pobierania spornego świadczenia istotna poprawa jej stanu zdrowia nie nastąpiła. W obecnym stanie należy jednak przyjąć, że wskazana niezdolność również ma charakter okresowy i datuje się do 30 kwietnia 2017 roku (powołana opinia I. W.).

Dokonując powyższych ustaleń Sąd oparł się przede wszystkim na opinii biegłego nefrologa, I. W. (1), albowiem jako jedyna zawierała ona kompleksową i wszechstronną oceną stanu zdrowia wnioskodawczyni
w aspekcie możliwości podjęcia przez nią jakiegokolwiek zatrudnienia.

Opinia ta zawiera również przekonujące odniesienie do zarzutów, formułowanych ze strony organu rentowego przez przewodniczącego komisji lekarskich ZUS (k. 30, 50, 77 a. s.). Zasadniczą przesłanką, na jakiej te zarzuty zostały oparte, była rzekoma pełna sprawność przeszczepionego organu. Ponadto lekarz-orzecznik starał się wykazać, że nawet pomimo uciążliwego leczenia immunosupresyjnego, wnioskodawczyni może podjąć jakiekolwiek zatrudnienie, które nie byłoby uciążliwe pod względem fizycznym (praca sekretarki, praca
w call center). Ta ostatnia kwestia wymaga odniesienia prawnego, więc w sposób kategoryczny nie może być rozstrzygana przez biegłego lekarza. Niemniej jednak biegła S. przekonująco przedstawiła (k. 83-84), dlaczego stan zdrowia wnioskodawczyni koliduje nawet z możliwością stałego podjęcia lekkiej pracy umysłowej. Ponadto biegła wyjaśniła, że funkcja przeszczepionego organu wcale nie uległa istotnej poprawie.

Opinię biegłego tej samej specjalnościG. K. Sąd podzielił w zasadniczej mierze, dotyczącej oceny stanu zdrowia wnioskodawczyni, albowiem była ona zbieżna z oceną dokonaną przez I. W..G. K. jednak w żaden sposób nie wyjaśniła, dlaczego jej zdaniem wnioskodawczyni jest już trwale, całkowicie niezdolna do pracy
i tylko w tym zakresie jej opinia nie zasługuje na uwzględnienie.

Opinia biegłego z zakresu medycyny pracy, L. M. (k. 65 i v. , 85 a. s.), nie wprowadza nic do sprawy. Jest lakoniczna i jedynie deklaratywnie potwierdza to, co już i tak wynika z szerszych ustaleń i zważeń biegłych nefrologów. BiegłaS. nie zawarła zresztą w swej opinii praktycznie żadnej oceny, dokonanej z punktu widzenia jej własnej specjalności.

Odwołanie jest zasadne.

Zgodnie z art. 61 ustawy z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z FUS (Dz. U. z 2015 r., poz. 748 ze zm.) w zw. z art. 15 pkt 1) ustawy z 27.06.2003 r. o rencie socjalnej (Dz. U. z 2013 r., poz. 982 ze zm.) prawo do renty socjalnej, które ustało z powodu ustąpienia całkowitej niezdolności do pracy, ulega przywróceniu, jeżeli w ciągu 18 miesięcy od ustania tego prawa wnioskodawca ponownie stał się całkowicie niezdolny do pracy.

Bez względu na treść powyższej normy należy wskazać, że K. K. w ogóle nie przestała być całkowicie niezdolna do pracy. Sąd jest
co prawda związany ostateczną decyzją, określającą okres, na jaki przysługiwało świadczenie, jednak nie dotyczy to ustaleń organów orzecznictwa-lekarskiego ZUS, a organy te błędnie przyjęły, że po upływie wspomnianego okresu odwołująca odzyskała zdolność do podjęcia jakiejkolwiek pracy.

Całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy – przy uwzględnieniu stopnia naruszenia sprawności organizmu, możliwości przywrócenia niezbędnej sprawności
w drodze leczenia i rehabilitacji, możliwości wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowości przekwalifikowania zawodowego,
z punktu widzenia rodzaju i charakteru dotychczas wykonywanej pracy, poziomu wykształcenia, wieku i predyspozycji psychofizyczne (art. 12 ust. 3 i 13 ust. 1 ustawy o emeryturach i renach z FUS w zw. z art. 15 pkt 1 ustawy o rencie socjalnej).

Odwołująca jest osobą młodą, jednak występujące u niej naruszenie sprawności organizmu jest znaczne i również znacząco osłabia jej predyspozycje psychofizyczne. Dotychczas tylko przez niespełna rok wykonywała lekką pracę umysłową, zresztą niezgodną z ostatecznie nabytymi, jedynie formalnymi
i wąskimi kwalifikacjami technika farmaceuty. Niezależnie od tych kwalifikacji oraz podjętej próby zatrudnienia, wnioskodawczyni obecnie w ogóle nie jest zdolna do podjęcia stałej pracy, chociażby takiej, którą mogłaby wykonywać
w domu i bez fizycznego obciążenia. Wpływają na to z jednej strony wyżej wskazane, bieżące symptomy, jakie towarzyszą leczeniu immunosupresyjnemu, znacząco osłabiając sprawność psychofizyczną; z drugiej strony słabnąca funkcja przeszczepionej nerki i postępujący proces odrzucenia, które to elementy ulegną jedynie nasileniu w przypadku zaangażowania odwołującej w jakiekolwiek zatrudnienie. Znajduje się ona zresztą w późnym okresie potransplantacyjnym,
a skoro funkcja przeszczepionego organu wcale nie jest zadowalająca, to tym bardziej wysiłek, związany z zatrudnieniem oraz dalszy upływ czasu, mogą skutkować tylko jej pogorszeniem i w końcu odrzuceniem przeszczepu.

Dlatego odwołującą należy uznać za nadal całkowicie niezdolną do pracy, przez dalszy okres trzech lat, tj. do 30 kwietnia 2017 roku, albowiem w obecnym stanie nie można stwierdzić, że opisywana niezdolność ma charakter trwały
(art. 13 ust. 2 i 3 ustawy emerytalnej w zw. z art. 15 pkt 1 ustawy o rencie socjalnej). Jeszcze we wcześniejszym okresie tej niezdolności i pobierania spornego świadczenia, wnioskodawczyni podjęła, choć z nikłym powodzeniem, próbę zatrudnienia. Nie sposób również na przyszłość całkowicie wykluczyć,
że takie próby, nawet z lepszymi rezultatami, będzie mogła podejmować.

Zaskarżoną decyzję należało więc zmienić poprzez ustalenie K. K. prawa do renty socjalnej na dalszy okres od 01.05.2014 r.
do 31.04.2017 r., o czym, na podstawie powołanych przepisów oraz art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. orzeczono w wyroku.