Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt.

VI U 432/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia

8 grudnia 2014r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

na rozprawie w składzie:

Przewodniczący:

SSO Maciej Flinik

Protokolant:

st. sekr. sądowy Agnieszka Kozłowska

po rozpoznaniu w dniu

3 grudnia 2014r.

w Bydgoszczy

odwołania

T. L. przy udziale zainteresowanego Przedsiębiorstwa Budowlano-Handlowego (...) Spółka z o.o. w B.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

z dnia

30 grudnia 2013 r.

Nr

(...)- (...)

w sprawie

T. L.

przeciwko:

Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

o odpowiedzialność osób trzecich za składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne

oddala odwołanie

Sygn. akt. VI U 432/14

Ubezpieczony, T. L., wniósł odwołanie od decyzji ZUS z dnia 30 grudnia 2013, którą orzeczono, iż odpowiada swoim majątkiem za zaległości z tytułu nieopłaconych składek wynikających z działalności spółki, spółki (...) w B. na kwotę dziewięć tysięcy siedem zero osiem 9.708,36 złotego. W uzasadnieniu podniósł, iż jak wynika z pisma Naczelnika I Urzędu Skarbowego w B. na poczet zaległości wynikających z tytułu, tułów wykonawczych wystawionych przez ZUS przekazano na konto ZUS kwotę 92.332,80 złotego, niezrozumiałym jest zatem dla ubezpieczonego fakt, iż tytuł wykonawczy złożony przez ZUS, złożony przez ZUS w I Urzędzie Skarbowym nie obejmował zobowiązań spółki (...) za okres od listopada 2009 do stycznia 2010, gdyż mógłby wówczas zostać uregulowany z ramach zajętej kwoty 159.244 złotych i 25 groszy, pomimo istnienia należności innych wierzycieli, należności te bowiem podlegają zaspokojeniu przed innymi wierzytelnościami. Zajęcie rachunku nastąpiło w dniu 5 stycznia 2011, a zatem 11 miesięcy od powstania zobowiązania, które jest przedmiotem zaskarżonej decyzji. Zdaniem ubezpieczonego ZUS miał zatem wystarczającą ilość czasu, aby przeprowadzić egzekucję. W odpowiedzi na odwołanie pozwany wniósł o jego oddalenie. W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, iż spełnione zostały wszystkie przesłanki, określone w artykule 106..., 116 ordynacji podatkowej stosowanej z mocy artykułu 31 i 32 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, do należności składkowych, to jest zobowiązanie powstało w czasie pełnienie przez osobę trzecią funkcji członka zarządu spółki. Stwierdzono bezskuteczność egzekucji sądowej spółki w całości lub części. Członek zarządu nie wykazał, aby złożono we właściwym czasie wniosek o ogłoszenie upadłości spółki lub wszczęte postępowanie układowe, członek zarządu spółki nie wskazał mienia spółki u..., umożliwiającego zaspokajanie znacznej części zaległości składkowej. Dalej, w tejże odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wskazywał, iż z niekwestionowanych ustaleń faktycznych w sprawie bezsprzecznie wynika, iż w czasie, w którym powstało zobowiązanie uwzględnione w zaskarżonej decyzji T. L. w okresie od 11 2009 do stycznia 2010 był prezesem zarządu U. i pełnił tę funkcję od 1 marca 2004 do 24 lutego 2010, co zostało ustalone na podstawie pełnego odpisu z KRS oraz pisma Sądu Rejonowy w B. Wydziału Gospodarczego. W reali..., w celu realizacji należności z tytułu nieopłaconych składek Oddział ZUS podjął czynności zmierzające do wyegzekwowania swoich z..., wierzytelności w okresie od września 2005 do września 2012, prowadzono bowiem wobec płatnika egzekucję administracyjną zarówno w formie zajęcia rachunku bankowego jak i za pośrednictwem innego organu egzekucyjnego. Jak ustalono w ramach egzekucji wszczętej w stosunku do spółki przez Naczelnika I Urzędu Skarbowego w B. część wierzytelności, to jest składek za gru..., za okres od grudnia 2004 do października 2009 została zaspokojona. Kolejne nieopłacone składki spółki wobec ZUS za okres od listopada 2009 do grudnia 2010 również zostały objęte postępowaniem egzekucyjnym
Naczelnika I Urzędu Skarbowego nastąpił zbieg egzekucji prowadzonej wobec spółki i na rzecz licznych wierzycieli, między innymi przez Naczelnika I Urzędu Skarbowego w B., Komorników Sądowych przy Sądzie Rejonowym w B.. Dalej Sąd, dalej organ rentowy wskazywał, iż przesłanka nie wykazania przez członka zarządu, że we właściwym czasie został złożony wniosek o ogłoszenie upadłości lub wszczęto postępowanie układowe, albo wykazanie braku winy jakiej..., jakikolwiek w niepodjęciu działań w tym kierunku, w ocenie pozwanego w przedmiotowej sprawie w ogóle nie ma zastosowania, ponieważ jak ustalono dotychczas w stosunku do spółki (...) nie została ogłoszona upadłość. I wreszcie w trakcie postępowania wyjaśniającego przeprowadzonego w przedmiotowej sprawie, T. L., nie wskazał również żadnego majątku spółki, który umożliwiłby zaspokojenie znacznej części zaległości podatkowych płatnika. Stan faktyczny ustalony w oparciu o postępowanie dowodowe przeprowadzone w sprawie w zasadzie pozostawał, w zasadzie on pozostawał bezsporny. T. L. był prezesem spółki U. w okresie od 1 marca 2004 do 24 lutego 2010. W kolejnym okresie prezesem tej spółki był jego ojciec K. L.. W okresie od września 2005 do września 2012 wobec spółki (...) spółka z o.o. w B. prowadzono egzekucję administracyjną. W dniu 5 stycznia 2011 organ egzekucyjny I Urząd Skarbowy w B., Naczelnik I Urzędu Skarbowego w B. w wyniku zajęcia rachunku bankowego w (...) Banku należącego do spółki (...) wyegzekwował kwotę 159.244 złoty 25 groszy, z której na poczet zaległości wobec ZUS została przekazana kwota 92.332 złote 80 groszy. Zaspokojone zostały tym samym należności z tytułu składek za okres od grudnia 2004 do października 2009. O możliwości zajęcia środków znajdujących się na tym koncie organ egzekucyjny dowiedział się podczas prowadzenia postępowania egzekucyjnego, przy czym o koncie tym, koncie w (...) Banku nie informował ubezpieczony T. L.. W pozostałej części uzyskana z zajęcia kwota została rozdysponowana pomiędzy innych wierzycieli: Naczelnika I Urzędu Skarbowego należności z tytułu podatku VAT na kwotę nieco ponad dwudziestu tysięcy złotych oraz na rzecz firmy
(...) S.A. w T. na kwotę ponad 34 tysięcy złotych. W dniu 8 marca 2011 z wydziału rozliczeń kont płatników składek do referatu egzekucji skierowano upomnienia egzekucyjne dotyczące kolejnych należności spółki (...) z tytułu składek za okres od listopada 2009 do grudnia 2010. W dniu 23 maja 2011 wdrożone zostało postępowanie egzekucyjne w formie zajęcia rachunku bankowego w (...) S.A. w związku z jednoczesnym prowadzeniem egzekucji przez Naczelnika I Urzędu Skarbowego, egzekucja skuteczna, tytuły zostały przekazane do dochodzenia temu, temuż Naczelnikowi. Nastąpił zbieg egzekucji z czterema Komornikami Sądowymi. W dniu 22 lipca 2011 skierowano tytuły egzekucyjne za okres od listopad 2009 do grudnia 2010 do dochodzenia Naczelnikowi I Urzędu Skarbowego w B.. Z uwagi na bezskuteczność egzekucji Naczelnik I Urzędu Skarbowego umorzył postępowanie. Zaskarżoną decyzją ZUS oddział w B. orzekł o nie, o odpowiedzialności ubezpieczonego T. L., T. L. Z całym majątkiem za zaległości z tytułu nieopłaconych składek na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych, ubezpieczenie zdrowotne oraz Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych za okres od listopada 2009 do stycznia 2010. W dniu 21 stycznia 2014 organ rentowy wydał decyzję o odpowiedzialności K. L. za kolejny okres, za okres od lutego 2010 do grudnia 2012 i od przedmiotowej decyzji nie wniesiono odwołania. Zdaniem Sądu Okręgowego odwołanie zas..., nie zasługiwało na uwzględnienie. W ocenie Sądu Okręgowego podnoszona przez ubezpieczonego okoliczność opieszałości organu rentowego nie ma znaczenia z punktu widzenia zasadności obciążenia go jako byłego prezesa spółki U. odpowiedzialnością za zaległości składko..., składkowe spółki albowiem oczywistym jest, iż majątku spółki nie starczyło na zaspokojenie wierzytelności ZUS. Abstrahując od braku znaczenia w przedmiotowej kwestii dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy nie do zaakceptowania jest stanowisko ubezpieczonego sprowadzające się do tezy, iż gdyby nie spóźnione jego zadaniem skierowanie tytułów wykonawczych do egzekucji przez ZUS, przez komórki organizacyjne ZUS, to możliwym byłoby zaspokojenie należności Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z sumy uzyskanej poprzez zajęcie konta w (...) Banku przez Urząd Skarbowy. W takiej sytuacji bowiem, skoro pieniędzy nie starczyło na pokrycie wszystkich należności inni wierzycieli pozostaliby tak samo nie zaspokojeni jak ZUS. Przesłanki odpowiedzialności osób trzecich za zobowiązania składkowe są wskazane w artykule 116 ustawy ordynacja podatkowa, który z mocy art. 30...,31 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych znajduje zastosowanie do zaległości składkowych i artykuł ten stanowi, iż za zaległości podatkowe spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, odpowiadają solidarnie całym swoim majątkiem członkowie jej zarządu, jeśli egzekucja z majątku spółki okazała się w całości lub w części bezskuteczna, a członek zarządu nie wykazał, że : a) we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości lub wszczęto postępowanie zapobiegające ogłoszeniu upadłości, postępowanie układowe albo nie..., b) nie zgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości lub wszczęcie lub nie wszczęcie postępowania zapobiegającego ogłoszeniu upadłości postępowania układowego nastąpiłoby z jego winy i w punkcie 2 jeśli członek, jeśli członek zarządu spółki nie wskazuje mienia spółki, z którego egzekucja umożliwi zaspokojenie zaległości podatkowych spółki w znacznej części. W myśl paragrafu 2 odpowiedzialność członków zarządu obejmuje zaległości składkowe z tytułu zobowiązań, których termin płatności upływał w czasie pełnienia przez nich obowiązków członka zarządu oraz zaległości wymienione w artykule 52 powstały w czasie pełnienia obowiązków członka zarządu. Artykuł 107 w paragrafie 1 stanowi, iż w przypadkach i zakresie przewidzianym w niniejszym rozdziale za zaległości podatkowe płatnika odpowiadają całym swoim majątkiem solidarnie z podatnikiem również osoby trzecie. Niewątpliwie w ocenie Sądu Okręgowego ziściły się wszystkie przesłanki określone przepisem artykułu 116 ustawy ordynacja podatkowa. Odwołujący T. L. nie wskazał majątku spółki, z którego można byłoby zaspokoić należności składkowe. To nie on wskazał konto w (...) Banku z którego została zaspokojona znaczna część należności. Nie zgłaszał on wniosku o ogłoszenie upadłości i nie wykazał braku winy w jego nie złożeniu. Należy przy tym zauważyć, iż zaległości składkowe spółki (...) pojawiły się już w 2005 roku i od tego czasu jak wynika z danych podawanych przez ZUS spółka borykała się z tego rodzaju problemami. Choć ubezpieczony tylko w niniejszym, tego w ogóle w niniejszym postępowaniu nie podnosi, należy zauważyć, iż w żaden sposób nie wykazano aby spółka znajdowała się w sytuacji, w której nie byłoby przesłanek do zgłoszenia upadłości, czyli nie płaciła składek ani ubezpieczenia już od 2005, a zaległości objęte zaskarżoną decyzją dotyczą lat 2009-2011. Okoliczność skierowania tytułów wykonawczych do egzekucji na sporny okres kilka czy kilkanaście miesięcy po powstaniu przedmiotowej zaległości, niczym nie zmienia w ocenie Sądu Okręgowego faktu. iż takowe zaległości się pojawiły i ostatecznie nie zostały zaspokojone z majątku spółki. Jak wskazał S..., Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku w wyroku z dnia 18 sierpnia 2010 I SA/BK 223/10 rzeczą organu podatkowego jest wykazanie bezskuteczności egzekucji w dacie orzekania o odpowiedzialności członka zarządu za zaległości podatkowe spółki z o.o. Wskazanie mienia w którym po..., podatnik dysponował w przeszłości ale aktualnie już nie jest jego w posiadaniu w świetle artykułu 116 paragraf 1 punkt 2 ordynacji podatkowej nie stanowi negatywnej przesłanki orzekania o odpowiedzialności członka zarządu. W podobnym tonie wypowiedział się Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 19 grudnia 2008 III SA/WA 2620/08 wskazując, iż minie wskazane przez członka zarządu lub też byłego członka zarządu z którego egzekucja może być prowadzona musi istnieć w czasie prowadzenia postępowania o przeniesienie odpowiedzialności. Wówczas orzekanie o przeniesieniu tej odpowiedzialności jest niecelowe, gdyż możliwa jest egzekucja z mienia wskazanego. Taka sytuacja nie zaistniała w niniejszej sprawie. W tym stanie rzeczy zatem Sąd Okręgowy na podstawie artykułu 477 ze znaczkiem 14 paragraf 1 kpc odwołanie oddalił.