Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 października 2015 roku

Sąd Rejonowy w Raciborzu Wydział I Cywilny

w następującym składzie:

Przewodniczący: SSR Marzena Korzonek

Protokolant: sekr. sądowy Helena Chrubasik

po rozpoznaniu w dniu 8 października 2015 roku w Raciborzu

na rozprawie

sprawy z powództwa: (...) Spółki Akcyjnej w W.

przeciwko: L. C. (1)

o zapłatę

I.  umarza postępowanie co do kwoty 1.452 zł (jeden tysiąc czterysta pięćdziesiąt dwa złote);

II.  zasądza od pozwanego L. C. (1) na rzecz powódki (...) Spółki Akcyjnej w W. odsetki ustawowe od kwoty 1.452 złote od dnia 17 lipca 2015 roku do dnia 30 lipca 2015 roku;

III.  w pozostałym zakresie powództwo oddala;

IV.  odstępuje od obciążenia pozwanego L. C. (1) kosztami postępowania.

Sygn. akt I C 404/15

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 24 marca 2015 roku (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. wniosło o zasądzenie od pozwanego L. C. (2) kwoty 1.789,66 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 24 marca 2015 roku i kosztami procesu.

Uzasadniając strona powodowa podniosła, iż pozwany zawarł z powodem umowę o ubezpieczenia w dniu 17.07.2013 roku, w której zobowiązał się do opłacenia płatności rocznej składki w zamian za ochronę udzielaną przez powoda. W przypadku braku powiadomienia 0 wypowiedzeniu umowy przed upływem 12 miesięcy uważa się, że umowa została zawarta na kolejne 2 miesiące, jednak pozwany nie zapłacił wynikającej z umowy składki raty. Powód wskazał, że zawiadomił o powyższym fakcie pozwanego i pismem z dnia 25.09.2013 roku wezwał go zapłaty składki wynikającej z umowy, przy czym na dzień wniesienia pozwy zaległość pozwanego wynosi 1.789,66 złotych.

Na rozprawie w dniu pozwany wniósł sprzeciw wnosząc o oddalenie powództwa w całości, podnosząc, iż nie otrzymał wezwania do zapłaty, oświadczył, że zapłacił arty, ponieważ nie znał numeru konta.

W dniu 30 lipca 2015 roku pozwany dokonał przelewu kwoty 1.452 zł tytułem polisy (...).

Pismem z dnia 11.08.2015 roku powódka ograniczyła powództwo o kwotę 1.452 złote, jednocześnie podtrzymała powództwo w pozostałym zakresie.

Na rozprawie w dniu 8.10.2015 roku pozwany wyraził zgodę na ograniczenie powództwa co do kwoty 1.452 zł, jednak nie wyraził zgody na obciążenie go kosztami postępowania.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 17 lipca 2013 roku L. C. (2) zawarł z (...) Spółką Akcyjną z siedzibą w W. wznowioną umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza samochodu mechanicznego potwierdzoną polisą nr (...). Umowa została zawarta na (...) o nr rejestracyjnym (...) i była zawarta na okres od dnia 6 maja 2013 roku do dnia 6 maja 2014 roku. Wysokość składki rocznej ubezpieczenia powyższego samochodu ustalono na kwotę 1.452 zł. We wznowionej polisie nie wskazano terminu zapłaty składki rocznej. Wcześniej pozwany korzystał z ubezpieczenia OC u powoda na podstawie umowy potwierdzonej polisą nr (...), w której zapłacił składkę roczną ubezpieczenia i dotrzymał dokument polisy przy zawarciu umowy. Wskutek braku wypowiedzenia polisy umowa ubezpieczenia została wznowiona, jednakże pozwany nie uiścił składki 1.452 złote. Do pozwu (...) Spółką Akcyjną z siedzibą w W. dołączył pismo z dnia 25.09.2013 roku stanowiące wezwanie do zapłaty kwoty 1.452,13 złotych, której termin płatności upłynął w dniu 5.05.2013 roku, bez dowodu nadania pisma listem poleconym i bez dowodu odbioru przez L. C. (2) wezwania do zapłaty (wezwanie do zapłaty, k. 15). Pozwany nie wiedział, że umowa została zawarta na okres kolejnych 12 miesięcy, ponieważ oczekiwał na przedstawienie przez firmę ubezpieczeniową oferty na kolejny okres. L. C. (2) nie otrzymał wezwania do zapłaty z 2013 roku, a o tym, że ma zapłacić składkę ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej dowiedział się z odpisu pozwu.

Dowód:
-polisy nr (...), k. 16-17

-zeznania pozwanego L. C. (2), 37-38

Stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów oraz zeznań pozwanego, które były wiarygodne i wzajemnie spójne.

Sąd zważył, co następuje:

Postępowanie co do żądania kwoty 1.452 złotych podlegało umorzeniu, natomiast w pozostałym zakresie powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 203 §1 k.p.c., pozew może być cofnięty bez zezwolenia pozwanego aż do rozpoczęcia rozprawy, a w razie jednoczesnego zrzeczenia się roszczenia – do wydania wyroku. Sąd może uznać za niedopuszczalne cofnięcie pozwu, zrzeczenie się lub ograniczenie roszczenia tylko wtedy, gdy okoliczności sprawy wskazują, że wymienione czynności są sprzeczne z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo zmierzają do obejścia prawa. W niniejszej sprawie, powódka ograniczyła powództwo co do kwoty uiszczonej przez pozwanego: co do 1.452 złotych. Zgodnie z art. 355 §1 k.p.c., sąd wydaje postanowienie o umorzeniu postępowania, jeżeli powód cofnął ze skutkiem prawnym pozew lub jeżeli wydanie wyroku stało się z innych przyczyn zbędne lub niedopuszczalne. Uznając ograniczenie pozwu (jego częściowe cofnięcie) za skuteczne i dopuszczalne tj. co do kwoty 1.452 zł- postępowanie należało umorzyć.

Poza sporem w niniejszym postępowaniu był fakt, iż pozwany posiadał pojazd objęty obowiązkowym ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem pojazdu u strony powodowej. Pozwany nie wykazał, aby skutecznie wypowiedział umowę ubezpieczenia, tak więc doszło do jej wznowienia na kolejne 12 miesięcy, mimo braku świadomości pozwanego w tym zakresie.

Niewątpliwym jest iż materialno – prawnej podstawy żądania pozwu należy upatrywać w brzmieniu art. 805 §1 k.c., po myśli którego przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę. W świetle powyższego zasadniczym obowiązkiem ubezpieczającego jest uregulowanie składki w związku z udzieloną ochrona ubezpieczeniową. Podobnie ów obowiązek kształtuje się w przypadku umów ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej w tym posiadaczy pojazdów.

Zgodnie z przepisem art. 28 ust. 1 ustawy z dnia z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych jeżeli posiadacz pojazdu mechanicznego nie później niż na jeden dzień przed upływem okresu 12 miesięcy, na który umowa ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych została zawarta, nie powiadomi na piśmie zakładu ubezpieczeń o jej wypowiedzeniu, uważa się, że została zawarta następna umowa na kolejne 12 miesięcy. Służy to zapewnieniu nieprzerwanej ochrony ubezpieczeniowej jako tzw. klauzula prolongacyjna, która przewiduje „milczące” zawarcie umowy ubezpieczenia na następny okres 12 miesięcy. Dochodzi do przedłużenia stosunku ubezpieczeniowego z mocy ustawy.

Zgodnie z przepisami art. 6 k.c. i art. 232 k.c. strona, która wywodzi korzystne dla siebie skutki prawne powinna wskazywać dowody na poparcie swoich twierdzeń. Zgodnie z powołanym wyżej art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Pozwany wniósł o oddalenie powództwa, zaprzeczył, aby był wzywany do zapłaty i powiadomiony o wznowieniu polisy. Wobec tego strona powodowa, w celu udowodnienia swoich twierdzeń, powinna była w trakcie procesu wykazać bezsprzecznie i jednoznacznie, że przysługuje jej uprawnienie do dochodzenia zapłaty należności od pozwanego z tytułu niewypowiedzianej, a prolongowanej, umowy ubezpieczenia OC pojazdu mechanicznego, a także wykazania dokładnie wysokości roszczenia, w tym wysokości skapitalizowanych odsetek ustawowych, tj. wykazania, że od dnia 6.05.2013 roku pozwany pozostawał w zwłoce z zapłatą składki. Wymogom tym powódka nie sprostała. Powódka nie wykazała, aby skutecznie wezwała pozwanego zapłaty, ponieważ nie przedstawiła ani dowodu doręczenia pozwanemu pisma z dnia 25.09.2013 roku, ani nawet dowodu nadania go listem poleconym. Ponadto jak wynika z treści polisy z dnia 17.07.2013 roku nie wskazano w niej terminu płatności składki. Tym samym kwota skapitalizowanych odsetek ustawowych- 337,53 złote nie została w żaden sposób wykazana co do wysokości, dlatego w dalej idącym zakresie ponad kwotę 1.452 złote Sąd powództwo oddalił. Sąd uznał również za niezasadne i niewykazane przez powódkę żądanie zasądzenia odsetek ustawowych od dnia wniesienia powództwa: 24.03.2015 roku, skoro jak wskazano wyżej powódka nie udowodniła, aby skutecznie wezwała pozwanego do zapłaty. Skoro pozwany dowiedział się o wysokości i obowiązku uiszczenia składki dopiero po doręczeniu odpisu pozwu w dniu 17.07.2015 roku, uznać należy, że dopiero z tym dniem opóźnił się on z zapłatą kwoty 1.452 złotych i tylko za okres od dnia 17.07.2015 roku do dnia 30 lipca 2015 roku zasadne było zasadzenie pod pozwanego na rzecz powódki odsetek ustawowych za opóźnienie od kwoty 1.452 złote na podstawie art. 481 k.c.

Orzeczenie o kosztach postępowania Sąd oparł na podstawie art. 102 k.p.c. Mimo, że stronę regulującą kwotę żądania w toku postępowania uważa się za stronę przegrywającą, co skutkowałby zastosowaniem art. 98 §1 k.p.c. w niniejszej sprawie- Sąd doszedł do przekonania, że w niniejszej sprawie byłoby to krzywdzące. Zgodnie z art. 102 k.p.c. w wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie obciążać jej w ogóle kosztami. Do kręgu okoliczności uzasadniających zastosowanie art. 102 k.p.c. należy zaliczyć zarówno fakty związane, jak również niezwiązane z przebiegiem procesu. Do pierwszych zaliczane są między innymi: podstawa oddalenia żądania, przedawnienie, zgodność zamiarów stron w sprawach dotyczących stosunku prawnego, który może być ukształtowany tylko wyrokiem, szczególna zawiłość lub precedensowy charakter sprawy albo subiektywne przekonanie powoda co do zasadności zgłoszonego roszczenia - trudne do zweryfikowania a limine, a ponadto sposób prowadzenia procesu przez stronę przegrywającą. Zalicza się do nich także niewspółmierność wysokości kosztów pomocy prawnej poniesionych przez stronę wygrywającą proces do stopnia zawiłości sprawy i nakładu pracy pełnomocnika. Drugą grupę okoliczności wyznacza sytuacja majątkowa i życiowa strony (vide: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 26 września 2012 r. II CZ 95/12). Wskazać należy, że co prawda ustalono, że pozwany nie uiścił składki ze wznowionej polisy, jednakże jak ustalono również, nie został on od 2013 roku skutecznie poinformowany przez powódkę o wznowieniu i kontynuowaniu polisy, nie został skutecznie wezwany do zapłaty składki. Pozwany miał co prawda obowiązek liczyć się ze wznowieniem polisy, jednakże powódka również powinna była pozwanego wezwać do zapłaty składki umożliwiając mu uregulowanie składki bez narażania go na naliczanie odsetek ustawowych, tym bardziej, że pozwany nie miał informacji w jakim terminie, w jakiej kwocie i w jaki sposób dokonać płatności.

Wobec powyższego, na podstawie powołanych przepisów, Sąd orzekł jak w sentencji wyroku.