Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 listopada 2015 r.

Sąd Apelacyjny w Łodzi III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący: SSA Beata Michalska

Sędziowie: SSA Janina Kacprzak

SSA Joanna Baranowska (spr.)

Protokolant: stażysta Weronika Skalska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 6 listopada 2015 r. w Ł.

sprawy P. A.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w O.

o emeryturę

na skutek apelacji P. A.

od wyroku Sądu Okręgowego w Kaliszu

z dnia 23 stycznia 2015 r. sygn. akt V U 1346/14

oddala apelację.

Sygn. akt III AUa 558/15

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 23 stycznia 2015 roku w sprawie sygn. akt VU 1346/14 Sąd Okręgowy w Kaliszu oddalił odwołanie P. A. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w O. z dnia 24 września 2014 roku odmawiającej wszczęcia postępowania w sprawie emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach na podstawie art. 114 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych z uwagi na fakt, że wnioskodawca do wniosku o emeryturę nie przedłożył jakichkolwiek nowych dokumentów mających wpływ na prawo do świadczenia.

W odwołaniu od powyższej decyzji wnioskodawca wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji i przyznanie prawa do emerytury z tytułu pracy w warunkach szczególnych. Do odwołania załączył kopię świadectwa pracy w warunkach szczególnych z dnia 20 lipca 2004 roku, której oryginał znajduje się w aktach rentowych i był już przedmiotem postępowania przed ZUS i w postępowaniu odwoławczym przed sądem.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych wniósł o oddalenie odwołania.

Wydając zaskarżony wyrok Sąd pierwszej instancji za podstawę orzeczenia przyjął następujące ustalenia faktyczne:

W dniu 27 maja 2009 roku odwołujący złożył wniosek o prawo do emerytury z artykułu 184 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Organ rentowy decyzją odmowną z dnia 25 czerwca 2009 roku stwierdził, że jest ona uzasadniona tym, że odwołujący nie spełnia wszystkich ustawowych przesłanek dla uzyskania prawa do emerytury, ponieważ wobec wymaganych 15 lat pracy wykonywanej w warunkach szczególnych, wykazał 13 lat, 27 dni udokumentowanych świadectwem wykonywania pracy w warunkach szczególnych z dnia 20 lipca 2004 roku, który był znany organowi rentowemu albowiem dysponował on tymże świadectwem w związku z rozpoznawaniem wniosku odwołującego o świadczenie przedemerytalne. Decyzja z 25 czerwca 2009 roku stała się prawomocna albowiem odwołujący od tej decyzji nie złożył odwołania do Sądu. Natomiast w dniu 31 października 2012 roku złożył wniosek o wznowienie postępowania w sprawie. Decyzją odmowną z 21 listopada 2012 roku organ rentowy stwierdził, że brak jest podstaw do ponownego badania wniosku odwołującego o prawo do emerytury wykonywanej w warunkach szczególnych, ale również emerytury pomostowej albowiem odwołujący w międzyczasie jak wynika z akt postępowania tutejszego Sądu między innymi w sprawach o sygnaturze V U 419/11 w 1445/11 oraz V U 180/10, 185/10 toczył postępowanie o prawo do emerytury pomostowej. Dlatego decyzją z dnia 21 listopada 2012 roku odmówiono odwołującemu ponownego wszczęcia postępowania w tej sprawie. P. A. wniósł odwołanie od tej decyzji. Odwołanie zostało oddalone prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w Kaliszu wydanym w sprawie o sygnaturze V U 3/2013 z dnia 5 marca 2013 roku. Wyrokiem tym Sąd Okręgowy w Kaliszu stwierdził, że nie ma podstaw do wznowienia postępowania w sprawie, ponieważ odwołujący nie przedstawił żadnych nowych dowodów i nie ujawniono nowych innych okoliczności, o których mowa w rozumieniu artykułu 114 ustęp 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Sąd Okręgowy zwrócił uwagę, że w swoim wniosku o wznowienie postępowania z dnia 31 października 2012 roku odwołujący zarzucił organowi rentowemu naruszenie przepisów prawa materialnego. W ty, że odwołujący powołał się na dokument z 20 lipca 2004 roku, który jest i był doskonale znany nie tylko Sądowi, który orzekał w sprawie o sygnaturze akt V U 3/2013, ale również sądom, które rozstrzygały sprawy odwołującego na skutek jego odwołań od decyzji odmawiającej prawa do emerytury pomostowej i później odmawiających wznowienia postępowania o prawo do emerytury pomostowej.

W tych okolicznościach faktycznych sprawy Sąd Okręgowy zważył, że zaskarżona decyzja została wydana na podstawie artykułu 114 Ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych Dziennik Ustaw z 2009 roku, numer 153, pozycja 1227 ze zmianami. Stało się tak, dlatego, że wnioskodawca wystąpił do ZUS z ponownym wnioskiem o przyznanie prawa do emerytury. Poprzedni jego wniosek o emeryturę został przez organ rentowy oddalony prawomocną decyzją z dnia 25 czerwca 2009 roku. W tej sytuacji stosownie do treści artykułu 114 ustęp 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu (...) prawo do świadczeń lub ich wysokość ulega ponownemu ustaleniu na wniosek osoby zainteresowanej lub z urzędu, jeżeli po uprawomocnieniu się decyzji w sprawie świadczeń zostaną przedłożone nowe dowody lub ujawniono okoliczności istniejące przed wydaniem tej decyzji, które mają wpływ na prawo do świadczeń lub na ich wysokość. W przedmiotowej sprawie wnioskodawca składając do organu rentowego ponowny wniosek o prawo do emerytury nie złożył żadnych nowych dowodów ani nie wskazał żadnych nowych okoliczności, które miałyby wpływ na jego prawo do świadczenia. Wręcz przeciwnie w odwołaniu stwierdził, że swój wniosek opiera na starym, znanym już organowi rentowemu, a również sądom rozpoznającym sprawę dowodzie w postaci świadectwa wykonywania pracy w warunkach szczególnych, które obrazuje lata pracy w rozmiarze 13 lat i 27 dni, a więc w rozmiarze niewystarczającym dla uzyskania prawa do emerytury, o czym odwołujący był już wcześniej w szeregu uzasadnień orzeczeń informowany. Dlatego skoro nie zachował przesłanki z artykułu 114 ustęp 1 Ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w postaci wykazania nowych dowodów lub ujawnienia okoliczności, które istniały przed wydaniem decyzji z dnia 25 czerwca 2009 roku to odwołanie P. A., jako oczywiście nieuzasadnione Sąd Okręgowy oddalił na podstawie artykułu 477 ¹⁴ § 1 k.p.c.

Apelację od powyższego rozstrzygnięcia wywiódł wnioskodawca zaskarżając wyrok w całości i wnosząc o jego uchylenie i ustalenie prawa do emerytury od dnia 21 czerwca 2009 roku z tytułu pracy w warunkach szczególnych. Wskazał, że legitymuje się ponad 15 letnim okresem pracy w warunkach szczególnych jako doręczyciel przesyłek pocztowych, wniósł o szczegółowe rozpatrzenie uprawnień, ponieważ nie posiada żadnych źródeł dochodu.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja nie zasługiwała na uwzględnienie, a ponieważ została sporządzona przez podmiot nieprofesjonalny, z tego względu Sąd Apelacyjny wskazuje, że w pierwszej kolejności rozpatrzeniu będą podlegały zarzuty wynikające z naruszenia przez Sąd I instancji prawa procesowego, jako, że o naruszeniu prawa materialnego można mówić tylko wówczas, gdy nie istnieją żadne wątpliwości co do poczynionych przez ten Sąd ustaleń faktycznych w sprawie. Błąd subsumcji może być jedynie konsekwencją wadliwych ustaleń faktycznych, nigdy zaś odwrotnie. Tymczasem lakoniczna apelacja w swej znacznej części zmierzała do podważenia tych ustaleń. Apelujący w tym zakresie zarzucił orzeczeniu Sądu I instancji błędne ustalenia stanu faktycznego stanowiącego podstawę wyrokowania, co mimo pewnej niefortunności stylistycznej Sąd Apelacyjny zinterpretował jako zarzut sprzeczności istotnych ustaleń w sprawie z treścią zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego przyjętego za podstawę wyrokowania. W ocenie Sądu Apelacyjnego okazał się on nietrafny. W tej kwestii podnieść należy zaznaczyć, że Sąd Okręgowy przeprowadził postępowanie dowodowe w zakresie wnioskowanym przez strony, zaś uzasadnieniu zaskarżonego wyroku zgodnie bowiem z brzmieniem art. 328 §2 k.p.c., zgromadzone dowody poddał wnikliwej ocenie, ustalając stan faktyczny sprawy stanowiący podstawę do rozważenia zastosowania norm prawa materialnego. Zaskarżone orzeczenie poddaje się zatem w pełni kontroli. Odnosząc się natomiast do zarzutu błędnej oceny materiału dowodowego, wskazać należy, że zgodnie z zasadą swobodnej oceny dowodów wyrażoną w art. 233 k.p.c., Sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie "wszechstronnego rozważenia zebranego materiału" a zatem, jak podkreśla się w orzecznictwie, z uwzględnieniem wszystkich dowodów przeprowadzonych w postępowaniu, jak również wszelkich okoliczności towarzyszących przeprowadzaniu poszczególnych dowodów i mających znaczenie dla oceny ich mocy i wiarygodności. Przy czym skuteczne przedstawienie zarzutu dowolności w zakresie oceny przez Sąd I instancji zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wymaga wskazania którym konkretnie dowodom (w znaczeniu środkom dowodowym) Sąd ten niezasadnie przypisał walor wiarygodności, a którym tego waloru niezasadnie odmówił. Ponadto zgodnie z jednolitą linią orzecznictwa Sądu Najwyższego i Sądów Apelacyjnych skuteczne postawienie zarzutu naruszenia przez Sąd przepisu art. 233 §1 k.p.c. wymaga wykazania, że Sąd uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego, to bowiem może być jedynie przeciwstawione uprawnieniu Sądu do dokonywania swobodnej oceny dowodów. Nie jest natomiast wystarczające przekonanie o innej niż przyjął Sąd wadze (doniosłości) poszczególnych dowodów i ich odmiennej ocenie niż ocena. Konkretyzując to stwierdzenie apelująca powinna wskazać które dokumenty zebrane w sprawie przenoszą nieprawdziwą treść o faktach będących podstawą rozstrzygnięcia, poczytywaną błędnie przez Sąd jako prawdziwą lub które z nich odzwierciedlały rzeczywisty stan rzeczy, Tymczasem żadna z jednostek redakcyjnych apelacji, nie wytyka Sądowi I instancji tego rodzaju uchybień.

Z treści odwołania i apelacji wynika, że wnioskodawca domaga się ponownie ustalenia prawa do emerytury w obniżonym wieku z tytułu pracy w warunkach szczególnych na podstawie świadectwa wykonywania prac w warunkach szczególnych z dnia 20 lipca 2004 roku. Podkreślić wymaga, że kwestia zaliczenia w/w okresu do stażu szczególnego była już trzykrotnie przedmiotem rozstrzygnięcia Sądu Okręgowego w Kaliszu w sprawach: V U 185/10, V U 419/11, V U 3/2013, w których zapadły prawomocne wyroki oddalające odwołania.

Stosownie zaś do art. 114 ust. 1 ustawy prawo do świadczeń lub ich wysokość ulega ponownemu ustaleniu na wniosek osoby zainteresowanej lub z urzędu, jeżeli po uprawomocnieniu się decyzji w sprawie świadczeń zostaną przedłożone nowe dowody lub ujawniono okoliczności istniejące przed wydaniem tej decyzji, które mają wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokość.

Z cytowanego przepisu art. 114 ust. 1 wynika, iż warunkiem ponownego ustalenia prawa do świadczeń jest uzyskanie nowych dowodów lub ujawnienie okoliczności, które istniały przed wydaniem decyzji, a nie były znane organowi w chwili orzekania i mają wpływ na prawo do tych świadczeń lub ich wysokość /por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 sierpnia 1999 r., II UKN 231/99 - OSNAPiUS 2000 nr 19 poz. 734; uchwała Sądu Najwyższego z dnia 5 czerwca 2003 r. III UZP 5/03 - OSNAPiUS rok 2003, Nr. 18, poz. 442/.

W prawie ubezpieczeń społecznych związanie sądu (a także organu rentowego) ostateczną decyzją nie ma charakteru bezwzględnego. Istnieje możliwość dokonania ponownych ustaleń warunkujących prawo lub wysokość przyznanego wcześniej świadczenia, jednak dopiero po spełnieniu przesłanek określonych w art. 114 ust. 1 u.e.r.f.u.s. ZUS nie ma podstaw do ponownego ustalenia emerytury, jeśli zainteresowany nie przedstawi dokumentów lub okoliczności zmieniających jego sytuację (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 maja 2014 r. III UK 150/13; LEX nr 1458793).

W niniejszej sprawie ubezpieczony nie przedłożył żadnych "nowych" dowodów, które nie byłyby znane w poprzednich postępowaniach zaś przytoczona przez apelującego argumentacja jest pozbawiona racji bytu, bowiem Sąd Okręgowy prawidłowo ocenił zgromadzony materiał dowodowy.

W tym stanie rzeczy, nie znajdując podstaw do uwzględnienia apelacji, Sąd Apelacyjny na podstawie art. 385 k.p.c. orzekł jak w wyroku.

Przewodnicząca: Sędziowie: