Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt: III U 481/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 grudnia 2015r.

Sąd Okręgowy w Ostrołęce III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:

SSO Bożena Beata Bielska

Protokolant:

sekretarz sądowy Sylwia Wójcik

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 30 grudnia 2015r. w O.

sprawy z odwołania M. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w P.

o świadczenie przedemerytalne

na skutek odwołania M. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w P.

z dnia 15.06.2015r. znak (...)

orzeka:

1. zmienia zaskarżoną decyzję i przyznaje M. K. prawo do świadczenia przedemerytalnego od dnia 04.06.2015r.,

2. stwierdza brak odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

Sygn. akt: III U 481/15

UZASADNIENIE

M. K. wniósł odwołanie od decyzji (...) w P. z dnia 15.06.2015r., którą odmówiono mu prawa do świadczenia przedemerytalnego stwierdzając, że nie spełnia warunków do przyznania tego świadczenia, określonych w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 30.04.2004r. o świadczeniach przedemerytalnych.

W uzasadnieniu odwołujący wskazał, że wbrew stanowisku ZUS, udowodnił 35 lat ogólnego stażu pracy, bowiem nie zaliczono mu okresu zatrudnienia od 01.03.2002r. do 30.11.2002r. w Przedsiębiorstwie (...) Sp. z o.o. w O..

W odpowiedzi na odwołanie ZUS wniósł o jego oddalenie. Wskazał, że decyzją z dnia 15.06.2015r. odwołującemu odmówiono prawa do świadczenia przedemerytalnego, bowiem na dzień ustania ostatniego zatrudnienia nie wykazał 35 lat ogólnego stażu pracy określonego w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o świadczeniach przedemerytalnych. Organ rentowy wskazał też, że M. K. do odwołania od decyzji z 15.06.2015r. dołączył świadectwo pracy z Przedsiębiorstwa (...) Sp. z o.o. w O.. W związku z tym ZUS w dniu 03.07.2015r. wydał decyzję, w której zaliczył odwołującemu do stażu pracy w/w okres zatrudnienia, a tym samym wykazał on 35 lat ogólnego stażu pracy. Nadal jednak odmówił przyznania odwołującemu prawa do świadczenia przedemerytalnego uznając, że jego ostatni stosunek pracy nie ustał z przyczyn ekonomicznych dotyczących zakładu pracy, gdyż z potwierdzenia ubezpieczenia przez ZUS wynika, że liczba zatrudnionych osób po 31.05.2014r. nie uległa zmniejszeniu.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 06.06.2011r. M. K. zawarł z W. G., prowadzącym działalność gospodarczą pod nazwą Przedsiębiorstwo (...) w R., umowę o pracę na stanowisku operatora koparko-ładowarki na czas nieokreślony. Powyższa umowa została rozwiązana przez W. G. z zachowaniem 3-miesięcznego okresu wypowiedzenia, który upłynął w dniu 31.05.2014r. Przyczyną rozwiązania umowy były zmiany organizacyjne ze względu na trudności ekonomiczne przedsiębiorstwa. Stanowisko pracy odwołującego zostało zlikwidowane. Pracodawca odwołującego następnie sukcesywnie zmniejszał zatrudnienie.

W dniu 30.06.2015r. M. K. złożył w ZUS wniosek o przyznanie świadczenia przedemerytalnego. Zaskarżoną decyzją z dnia 15.06.2015r. organ rentowy odmówił mu prawa do tego świadczenia stwierdzając, że nie spełnia warunków określonych w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 30.04.2004r. o świadczeniach przedemerytalnych, bowiem nie wykazał 35-letniego stażu pracy. M. K. do odwołania od decyzji z 15.06.2015r. dołączył świadectwo pracy z Przedsiębiorstwa (...) Sp. z o.o. w O.. W związku z tym ZUS w dniu 03.07.2015r. wydał decyzję, w której zaliczył odwołującemu do stażu pracy w/w okres zatrudnienia, a tym samym staż pracy wyliczył na 35 lat 6 miesięcy i 4 dni. Nadal jednak odmówił przyznania odwołującemu prawa do świadczenia przedemerytalnego. ZUS uznał, że ostatni stosunek pracy M. K. nie ustał z przyczyn ekonomicznych dotyczących zakładu pracy, gdyż z potwierdzenia ubezpieczenia przez ZUS wynikało, że liczba zatrudnionych osób po 31.05.2014r. nie uległa zmniejszeniu.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

M. K. wniósł odwołanie od decyzji (...) Oddziału w P. z dnia 15.06.2015r., którą odmówiono mu prawa do świadczenia przedemerytalnego.

W ocenie Sądu odwołanie jest zasadne.

Przedmiotem sporu było ustalenie, czy zostały spełnione przesłanki określone w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 30.04.2004r. o świadczeniach przedemerytalnych (t.j. Dz.U.2013.170).

Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 30.04.2004r. o świadczeniach przedemerytalnych prawo do świadczenia przedemerytalnego przysługuje osobie, która do dnia rozwiązania stosunku pracy lub stosunku służbowego z przyczyn dotyczących zakładu pracy, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 20 kwietnia 2004r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, w którym była zatrudniona przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, ukończyła co najmniej 55 lat - kobieta oraz 60 lat - mężczyzna oraz posiada okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 30 lat dla kobiet i 35 lat dla mężczyzn.

Stosownie do art. 2 ust. 3 ww. ustawy, świadczenie przedemerytalne przysługuje osobie określonej w ust. 1 po upływie co najmniej 180 dni pobierania zasiłku dla bezrobotnych, o którym mowa w ustawie o promocji zatrudnienia, jeżeli osoba ta spełnia łącznie następujące warunki:

1.  nadal jest zarejestrowana jako bezrobotna;

2.  w okresie pobierania zasiłku dla bezrobotnych nie odmówiła bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia propozycji odpowiedniego zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, w rozumieniu ustawy o promocji zatrudnienia, albo zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych;

3.  złoży wniosek o przyznanie świadczenia przedemerytalnego w terminie nieprzekraczającym 30 dni od dnia wydania przez powiatowy urząd pracy dokumentu poświadczającego 6-miesięczny okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych.

Z zaświadczenia Powiatowego Urzędu Pracy w O., wystawionego w dniu 01.06.2015r., wynika, że M. K. jest zarejestrowany jako osoba bezrobotna od dnia 06.06.2014r. i przez okres 180 dni pobierał zasiłek dla bezrobotnych. Do dnia wydania zaświadczenia nie odmówił bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia propozycji odpowiedniego zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, albo zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych (k. 9 akt emeryt.). W świetle powyższego zaświadczenia odwołujący spełnia więc warunki określone w art. 2 ust. 3 ww. ustawy.

Zdaniem Sądu zostały również spełnione przesłanki określone w art. 2 ust. 1 pkt 2 tej ustawy. Ponieważ ostatecznie ZUS do stażu pracy zaliczył odwołującemu okres zatrudnienia od 01.03.2002r. do 30.11.2002r. w Przedsiębiorstwie (...) Sp. z o.o. w O., wykazał on wymagany 35-letni staż pracy.

ZUS uznał, że nie został spełniony warunek z art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o świadczeniach przedemerytalnych, gdyż ostatni stosunek pracy nie ustał z przyczyn dotyczących zakładu pracy. Wywodził przy tym że wprawdzie w świadectwie pracy wskazano, że stosunek pracy został rozwiązany z powodu zmian organizacyjnych ze względu na trudności ekonomiczne przedsiębiorstwa, lecz z potwierdzenia ubezpieczenia przez ZUS wynika, że liczba zatrudnionych osób po 31.05.2014r. nie uległa zmniejszeniu, brak jest więc przyczyn ekonomicznych dotyczących zakładu pracy.

Poza sporem jest, że odwołujący w okresie od 06.06.2011r. do 31.05.2014r. był zatrudniony na stanowisku operatora koparko-ładowarki w przedsiębiorstwie (...), prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą P.W. (...) Drogi i (...) Hurtownia (...) w R..

M. K. wywodził natomiast, że został zwolniony, gdyż nastąpiła redukcja zatrudnienia w zakładzie z przyczyn finansowych i zmniejszano zatrudnienie.

Rozstrzygnięcie w sprawie było uzależnione od wykazania, iż stosunek pracy odwołującego został rozwiązany w sposób wskazany w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 30 kwietnia 2004r. o świadczeniach przedemerytalnych, tj. z przyczyn dotyczących zakładu pracy, w rozumieniu przepisów ustawy o promocji zatrudnienia. Zgodnie z art. 2 ust. 1pkt 29 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy ilekroć w ustawie jest mowa o przyczynach dotyczących zakładu pracy - oznacza to:

a) rozwiązanie stosunku pracy lub stosunku służbowego z przyczyn niedotyczących pracowników, zgodnie z przepisami o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników lub zgodnie z przepisami ustawy Kodeks pracy, w przypadku rozwiązania stosunku pracy lub stosunku służbowego z tych przyczyn u pracodawcy zatrudniającego mniej niż 20 pracowników,

b) rozwiązanie stosunku pracy lub stosunku służbowego z powodu ogłoszenia upadłości pracodawcy, jego likwidacji lub likwidacji stanowiska pracy z przyczyn ekonomicznych, organizacyjnych, produkcyjnych albo technologicznych,

c) wygaśnięcie stosunku pracy lub stosunku służbowego w przypadku śmierci pracodawcy lub gdy odrębne przepisy przewidują wygaśnięcie stosunku pracy lub stosunku służbowego w wyniku przejścia zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę i niezaproponowania przez tego pracodawcę nowych warunków pracy i płacy.

Zdaniem Sądu zastosowanie w sprawie znajdzie art. 2 ust. 1pkt 29a, bowiem M. K. wykazał, iż jego stosunek pracy uległ rozwiązaniu z przyczyn niedotyczących pracowników, gdyż nastąpiła likwidacja jego stanowiska pracy a na jego miejsce nikt nie został zatrudniony.

Na okoliczność przyczyn rozwiązania mowy o pracę z M. K. Sąd przesłuchał świadków: W. G., M. O. i T. S..

Świadek W. G. zeznał, że od 2003r. prowadzi działalność gospodarczą pod nazwą Przedsiębiorstwo (...). Pytany o odwołującego zeznał, że w dniu 31.05.2014r. zatrudniał nie więcej niż 20 osób, odwołujący był zatrudniony jako operator koparki, został zwolniony a przyczyną jego zwolnienia była trudna sytuacja zakładu. Od 2010r. w jego firmie zaczęły się zwolnienia, od 2010r. toczy się postępowanie upadłościowe, była trudna sytuacja finansowa, toczyły się postępowania egzekucyjne wobec dłużników przedsiębiorstwa, lecz nie udało się odzyskać wszystkich pieniędzy i rozważa zaprzestanie prowadzenia działalności gospodarczej. Świadek zeznał również, że na miejsce odwołującego nikogo nie zatrudnił, a ilość zatrudnionych osób zmniejszała się. Obecnie zatrudnione są 4 osoby, w tym jedna osoba przebywa na urlopie wychowawczym, a druga na długotrwałym zwolnieniu, dlatego nie można im wypowiedzieć umowy.

Na żądanie Sądu W. G. złożył też pismo wskazujące ilość zatrudnianych pracowników. W oświadczeniu o stanie zatrudnienia (k. 42a.s.) wskazał, że 2009r. przedsiębiorstwo zatrudniało 116 osób, w 2014r. – 20 osób, a w 2015r. 4 osoby.

Świadek M. O. zeznał, że w P.W. (...) Drogi i (...) Hurtownia (...) pracował od 11.06.2012r. do 30.11.2014 r. na stanowisku kierowcy. Zeznał, iż odwołujący był operatorem, rozwiązano z nim umowę z przyczyn leżących po stronie zakładu, został zwolniony, bo firma upadała, sprzęt się psuł, po jego zwolnieniu nikt na jego miejsce nie został zatrudniony, zwolniono także pozostałych pracowników. Dodał, że od maja 2014r. nikogo nie zatrudniano, przedsiębiorstwo upadło, właścicielowi nie udało się uregulować długów i wszyscy pracownicy zostali zwolnieni.

Świadek T. S. zeznał, że pracował w P.W. (...) Drogi i (...) Hurtownia (...) w latach 2002 – 2014 na stanowisku kierowcy. Świadek zeznał, że umowa z odwołującym została rozwiązana z tego samego powodu co i jego, tj. z powodu upadłości przedsiębiorstwa, potem zwalniano jeszcze inne osoby, na miejsce odwołującego nikt nie został zatrudniony. Stan zatrudnienia ulegał zmniejszeniu, co roku było o kilka osób mniej. Odwołujący pracował na starym sprzęcie, który się zepsuł. W roku 2014 wynagrodzenia nie były wypłacane na czas.

Odwołujący M. K. wywodził, że jego stanowisko pracy zostało zlikwidowane. Przesłuchiwany w charakterze strony zeznał, że pracował jako operator koparko-ładowarki oraz jako kierowca, lecz zwolniono go, bo pracodawca nie miał z czego wypłacić mu wynagrodzenia. Przedsiębiorstwo prowadziło prace budowlane, ale było coraz mniej zleceń, właściciel przedsiębiorstwa miał długi, wynagrodzenie nie było wypłacane we właściwym czasie, na wypłatę trzeba było czekać nawet miesiąc bądź dłużej. Z jego zeznań wynika, że w maju 2014r. został zwolniony, ponieważ sprzęt, na którym pracował, zepsuł się, a nie było pieniędzy na naprawę. Na miejsce odwołującego nikogo nie zatrudniono, ponieważ kierowcy, którym odwołujący ładował samochody, sami mogli je sobie ładować. Następnie zwolniono także innych pracowników. Gdy odwołujący otrzymał wypowiedzenie, przedsiębiorstwo zatrudniało mniej niż 20 pracowników.

Należy dać wiarę zeznaniom w/w świadków i M. K., bowiem są one zgodne ze sobą, logiczne, wzajemnie się potwierdzają i uzupełniają. Z w/w zeznań jednoznacznie wynika, iż powodem rozwiązania umowy o pracę z M. K. były kłopoty finansowe przedsiębiorstwa, które prowadził W. G., doszło do likwidacji stanowiska pracy odwołującego, ustanie zatrudnienia odwołującego nastąpiło więc z przyczyn dotyczących pracodawcy. Trudności ekonomiczne zakładu wskazano też w oświadczeniu pracodawcy z dnia 27.02.2014r. o rozwiązaniu umowy o pracę za wypowiedzeniem. Umowę rozwiązano w trybie art. 30 § 1 pkt 2 kp. M. K. pracował na stanowisku operatora koparko-ładowarki, a w związku z tym, że sprzęt, na którym pracował, zepsuł się oraz wobec kłopotów finansowych przedsiębiorstwa odwołującemu wypowiedziano umowę o pracę. Rozwiązanie stosunku pracy odwołującego nastąpiło wobec tego z przyczyn niedotyczących pracownika, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 20 kwietnia 2004r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, gdyż spełnia wymagania określone w art. 2 ust. 1 pkt 29 a tej ustawy. Nastąpiło bowiem z powodu likwidacji stanowiska pracy z przyczyn ekonomicznych w trybie kodeksu pracy. Z. z pismem W. G., w dacie upływu okresu wypowiedzenia zatrudniał mniej niż 20 osób.

Mając na uwadze powyższe Sąd uznał, iż M. K. wykazał spełnienie przesłanek określonych w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o świadczeniach przedemerytalnych, co skutkowało przyznaniem mu tego świadczenia. Sąd przyznał więc odwołującemu prawo do świadczenia przedemerytalnego od dnia 04.06.2015r., tj. od dnia następnego po dniu złożenia wniosku.

Z tych względów na podstawie art. 477 14 § 2 kpc orzeczono jak w sentencji.

Zgodnie z treścią art. 118 ust. 1a ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, stosowanego odpowiednio, Sąd był zobowiązany, przyznając odwołującemu prawo do świadczenia przedemerytalnego, do zamieszczenia z urzędu w sentencji wyroku rozstrzygnięcia w przedmiocie odpowiedzialności organu rentowego co do nieustalenia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji, tj. zarówno przyznającego prawo do świadczenia, jak też jego brak (vide wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28.04.2010r., II UK 330/09, LEX 604220). W ocenie Sądu w przedmiotowej sprawie nie ma podstaw do obciążenia organu rentowego odpowiedzialnością za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji o przyznaniu odwołującemu prawa do świadczenia przedemerytalnego, gdyż w sprawie zaistniała konieczność sprawdzenia, czy istotnie doszło do likwidacji stanowiska pracy odwołującego a okoliczność ta została wykazana dopiero przed Sądem.