Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 listopada 2015 r.

Sąd Okręgowy w Ostrołęce III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 26 listopada 2015r. w O.

sprawy z odwołania K. P.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w P.

o prawo do emerytury

na skutek odwołania K. P.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w P.

z dnia 29.09.2015r. znak (...)

orzeka:

1. zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje K. P. prawo do emerytury począwszy od dnia 9.09.2015r.;

2. stwierdza brak odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

UZASADNIENIE

W dniu 27.08.2015 r. K. P. złożył w Oddziale ZUS w P. wniosek o ustalenie uprawnień do wcześniejszej emerytury.

Po rozpoznaniu tego wniosku decyzją z dnia 29.09.2015 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w P. odmówił K. P. prawa do tego świadczenia uznając, iż nie udowodnił on wymaganego 15 - letniego okresu pracy w szczególnych warunkach.

K. P. decyzję powyższą zaskarżył, wnosząc od niej odwołanie. W uzasadnieniu odwołania wskazał, że nie zgadza się z decyzją ZUS, gdyż w spornym okresie zatrudnienia w (...) Przedsiębiorstwie (...) od 15.11.1979 r. do 30.09.1989 r. pracował jako spawacz w szczególnych warunkach.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie. Wskazał, że K. P. nie spełnia warunków do przyznania wcześniejszej emerytury, o których mowa w art. 184 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, gdyż nie posiada wymaganego 15-letniego okresu pracy w szczególnych warunkach, a jedynie 8 lat i 4 miesiące. Do okresów pracy w szczególnych warunkach ZUS nie zaliczył odwołującemu okresu zatrudnienia w (...) Przedsiębiorstwie (...) od 15.11.1979 r. do 30.09.1989 r. wskazując, że odwołujący nie przedłożył świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach.

Sąd Okręgowy Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych ustalił następujący stan faktyczny:

K. P. urodził się (...) Na dzień 01.01.1999 r. zgromadził okres składkowy i nieskładkowy wynoszący 25 lat. Nie jest członkiem OFE. K. P. w okresie od 15.11.1979 r. do 30.09.1989 r. był zatrudniony w (...) Przedsiębiorstwie (...) na stanowisku spawacza, gdzie stale i w pełnym wymiarze czasu pracy zajmował się wyłącznie pracami przy spawaniu elektrycznym. Od 01.10.1989 r. do 30.09.1996 r. był zatrudniony w Zakładach (...) S.A. w O., gdzie również stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał wyłącznie pracę przy spawaniu i wycinaniu elektrycznym i gazowym.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o: dokumenty z akt rentowych i dokumentacji osobowo – płacowej za okres zatrudnienia w (...) Przedsiębiorstwie (...), zeznania odwołującego oraz świadków K. W. i J. P. (1).

Sąd Okręgowy Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych zważył, co następuje:

Odwołanie K. P. jest zasadne i zasługuje na uwzględnienie.

W pierwszej kolejności wskazać należy, że podstawą do ubiegania się przez odwołującego o prawo do emerytury jest art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w zw. z § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, gdyż urodził się on 9.09.1955 r. Zgodnie z tymi przepisami prawo do emerytury przysługuje ubezpieczonemu urodzonemu po 01.01.1949 r., jeżeli:

- osiągnął wiek emerytalny wynoszący 60 lat dla mężczyzn,

- nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego lub złożył wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w OFE, za pośrednictwem Zakładu na dochody budżetu państwa,

- w dniu 01.01.1999 r. udowodnił 25-letni okres składkowy i nieskładkowy, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Zgodnie z treścią § 2 ust. 1 powołanego rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983 r. okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy.

Zasadniczo okresy pracy w szczególnych warunkach stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania pracy w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia lub w świadectwie pracy (tak: § 2 ust. 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983 r.). Zgodnie jednak z utrwalonym orzecznictwem Sądu Najwyższego możliwe jest wykazywanie okoliczności, od których zależy nabycie uprawnień, w postępowaniu przed sądem ubezpieczeń wszelkimi dowodami (wyrok SN z dnia 06.09.1995 r., II URN 23/95, OSNP 1996/5/77, wyrok SN z dnia 02.02.1996 r., II URN 3/95, OSNP 1996/16/239).

ZUS po analizie zgromadzonej w aktach dokumentacji uznał, że K. P. udowodnił na dzień 01.01.1999 r. okres pracy w szczególnych warunkach w ilości 8 lat i 4 miesięcy z tytułu zatrudnienia w Zakładach (...) S.A. w O.. Wobec nieprzedłożenia świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach, nie uwzględnił w tym zakresie okresu zatrudnienia w (...) Przedsiębiorstwie (...).

Na okoliczność zatrudnienia w (...) Przedsiębiorstwie (...) odwołujący złożył jedynie ogólne świadectwo pracy datowane na 29.09.1989 r., z którego wynika, że w okresie od 15.11.1979 r. do 30.09.1989 r. był on zatrudniony w ww. zakładzie pracy na stanowisku spawacza.

Odwołujący w swoich zeznaniach utrzymywał, że przez cały okres zatrudnienia w (...) Przedsiębiorstwie (...) pracował wyłącznie jako spawacz. Spawał głównie rurociągi centralnego ogrzewania. Innych czynności oprócz pracy spawacza nie wykonywał.

Zeznania odwołującego potwierdzili w pełni przesłuchani w sprawie świadkowie: J. P. (2) i K. W.. Z ich zeznań wynika, że odwołujący w (...) Przedsiębiorstwie (...) wykonywał wyłącznie pracę spawacza. Spawał rurociągi ciśnieniowe, ciepłownicze. Świadkowie również zgodnie potwierdzili, że odwołujący nie wykonywał żadnych innych prac oprócz pracy spawacza.

Sąd dał wiarę zeznaniom świadków i odwołującego, nie znajdując żadnych podstaw by kwestionować ich szczerość i zgodność z rzeczywistym stanem rzeczy. Świadkowie to osoby obce dla odwołującego. Nie mają żadnego interesu w składaniu fałszywych zeznań. Ich zeznania wzajemnie się uzupełniają, tworząc logiczną całość. Świadkowie pracowali razem z odwołującym, zatem posiadają wiedzę w przedmiocie rzeczywistego charakteru jego pracy.

Zeznania świadków znajdują w pełni potwierdzenie w dokumentach z akt osobowych odwołującego, które udało się Sądowi w toku postępowania pozyskać.

Ze skierowania do pracy (vide k. 6), umowy o pracę (vide k.9) wynika, że odwołujący został zatrudniony na stanowisko spawacza. Wszystkie kolejne angaże i dokumenty z akt osobowych oraz adnotacje na kartach płac potwierdzają, że K. P. przez cały okres zatrudnienia w (...) Przedsiębiorstwie (...) pracował wyłącznie na stanowisku spawacza.

Dokumentacja z akt osobowych nie budziła żadnych wątpliwości Sądu co do wiarygodności i zgodności z rzeczywistym stanem rzeczy, tym bardziej, że korespondowała w pełni z dowodami osobowymi.

Z powyższych względów Sąd uznał, że sporny okres zatrudnienia od 15.11.1979 r. do 30.09.1989 r. w (...) Przedsiębiorstwie (...) (tj. łącznie 9 lat, 10 miesięcy i 16 dni) należy odwołującemu zaliczyć do stażu pracy w szczególnych warunkach. W okresie tym K. P. wykonywał prace przy spawaniu elektrycznym. Była to praca wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Prace te wyszczególnione są w wykazie A dziale XIV poz. 12 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Po dołączeniu tego okresu do okresu uznanego przez ZUS w wymiarze 8 lat, i 4 miesięcy z tytułu zatrudnienia w Zakładach (...) S.A. w O., staż pracy w szczególnych warunkach odwołującego wynosi 18 lat, 2 miesiące i 16 dni.

K. P. spełnił też wszystkie pozostałe przesłanki warunkujące nabycie uprawnień do wcześniejszej emerytury wynikające z art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Na dzień 01.01.1999 r. udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący 25 lat, osiągnął wiek 60 lat w dniu 09.09.2015 r. i nie jest członkiem OFE ( vide: dokumenty z akt emerytalnych).

Biorąc pod uwagę powyższe Sąd w oparciu o art. 477 ¹⁴§2 kpc zmienił zaskarżoną decyzję z dnia 29.09.2015r. i przyznał K. P. prawo do emerytury począwszy od dnia 09.09.2015 roku tj. od dnia, w którym odwołujący ukończył 60 lat - stosownie do treści art. 129 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Zgodnie z treścią art. 118 ust. 1a ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, Sąd był zobowiązany, przyznając odwołującemu prawo do emerytury, do zamieszczenia z urzędu w sentencji wyroku rozstrzygnięcia w przedmiocie odpowiedzialności organu rentowego odnośnie do nieustalenia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji tj. zarówno przyznającego prawo do świadczenia, jak też jego brak (vide wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28.04.2010 r., II UK 330/09, LEX 604220). W ocenie Sądu Okręgowego w przedmiotowej sprawie brak było podstaw do obciążenia organu rentowego odpowiedzialnością za nieustalenie wszystkich okoliczności niezbędnych do wydania decyzji o przyznaniu odwołującemu prawa do wcześniejszej emerytury. ZUS nie dysponował bowiem niezbędnymi i wystarczającymi dokumentami pozwalającymi na uznanie pracy odwołującego w spornym okresie jako pracy wykonywanej w szczególnych warunkach. Dopiero na etapie postępowania sądowego po przeprowadzeniu stosownego postępowania dowodowego odwołujący w sposób niewątpliwy wykazał, że zgromadził wymagany ustawą 15 letni okres pracy w warunkach szczególnych. Z tych względów orzeczono jak w pkt. 2 wyroku.