Pełny tekst orzeczenia

  Sygn. akt X Ga 262/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

  Dnia 27 listopada 2015 r.

  Sąd Okręgowy w Gliwicach, X Wydział Gospodarczy

w składzie

0.0.1.Przewodniczący Sędzia SO Leszek Guza

0.0.2. Sędzia SO Barbara Przybyła (spr.)

Sędzia SO Katarzyna Żymełka

Protokolant Grzegorz Kaczmarczyk

po rozpoznaniu w dniu 27 listopada 2015r. w Gliwicach

na rozprawie

sprawy z powództwa Zakład Produkcyjny (...) Spółki Akcyjnej w Z.

przeciwko (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w G.

o zapłatę

na skutek apelacji wniesionej przez pozwaną

od wyroku Sądu Rejonowego w Gliwicach

z dnia 11 lutego 2015r.

sygn. akt VII GC 350/14

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od pozwanej na rzecz powódki kwotę 1.200 (jeden tysiąc dwieście) złotych tytułem zwrotu kosztów w postępowaniu odwoławczym.

SSO Barbara Przybyła SSO Leszek Guza SSO Katarzyna Żymełka

Sygn. akt X Ga 262/15

UZASADNIENIE

Powódka Zakłady Produkcyjne (...) Spółka Akcyjna w Z. domagała się zasądzenia od pozwanej (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w G. kwoty 17.303,08 zł wraz z ustawowymi odsetkami oraz kosztami postępowania tytułem należności za usługę nalewu wody oraz usługę transportową.

W odpowiedzi na pozew pozwana wniosła o oddalenie powództwa
w całości oraz o zasądzenie na jej rzecz kosztów postępowania.

W uzasadnieniu pozwana wskazała, że jej oświadczenie z 19 marca 2013 r. nie stanowiło przejęcia całkowitej odpowiedzialności za stan końcowy produktu, co jednoznacznie wynikało z jego treści.

Pozwana wskazała, że powódka nigdy nie przedstawiła innej propozycji cenowej za wyprodukowanie butelek wody o pojemności 0,5 l oraz 1,5 l, niż cena ustalona w zawartym przez strony porozumieniu.

Ponadto pozwana podniosła, iż ponoszone wydatki w trakcie trwania cyklu produkcyjnego na opakowania i etykiety stanowiły udział w ponoszeniu kosztów gotowego wyrobu i stanowiły niekwestionowaną wierzytelność nadającą się do potrącenia.

Pozwana podniosła także zarzut nienależytego wykonania zobowiązania przez powódkę, wskazując na nieprawidłowości w pakowaniu
i konfekcjonowaniu wyrobów.

Ustosunkowując się do twierdzeń pozwanej powódka podniosła,
iż w okresie obowiązywania porozumienia, cenę w nim ustaloną (0,50 zł
za butelkę) podniesiono do 0,54 zł. Od 15 kwietnia 2013 r. stosowana była cena jednostkowa 0,31 zł za butelkę, przy uwzględnieniu, iż pozwana dostarczała preformy i etykiety. Cena jednostkowa butelki była znacznie niższa i nie obejmowała kosztów preform i etykiet.

Zaskarżonym wyrokiem Sąd Rejonowy w Gliwicach zasądził
od pozwanej na rzecz powódki kwotę 17.303,08 zł wraz z ustawowymi odsetkami i kosztami procesu.

Sąd Rejonowy ustalił, że strony zawarły porozumienie z 25 stycznia 2013 r. dotyczące współpracy, celem wykonania jednego nalewu próbnego wody pod nazwą produktu „G. P. H. plus tlen” do 20.500 butelek o objętości 0,5 l oraz 25.200 butelek o objętości 1,5 l, poddanej procesowi strukturyzacji
i napowietrzania przy pomocy urządzenia pozwanej do saturacji i strukturyzacji wody H. N. 1. Zgodnie z § 3 ust. 4 porozumienia pozwana zobowiązana była do dostarczenia do produkcji przekładek tekturowych, nakrętek, projektu etykiety oraz folii stretch. W § 7 porozumienia strony ustaliły zasady rozliczenia kosztów rozlewu próbnego wyceniając całkowity koszt wyprodukowania każdej butelki 0,5l lub 1,5l na kwotę 0,50 zł netto. Wartość dostarczonych przez pozwaną materiałów do produkcji opisanych w § 3 ust. 4 porozumienia strony wyceniły na 0,04 zł netto za butelkę. Strony ustaliły,
iż powódka otrzyma zapłatę za wyprodukowanie każdej butelki w kwocie 0,50 zł netto pomniejszonej o kwotę wartości materiałów. Pozwana złożyła 19 marca 2013 r. oświadczenie, iż zapoznała się ze stanem technicznym linii produkcyjnej powódki i przyjęła odpowiedzialność za stan końcowy produktu wyprodukowanego przez powódkę. Po wykonaniu nalewów próbnych powódka nie zamierzała kontynuować współpracy, jednakże ostatecznie wyraziła zgodę na wykonywanie dodatkowej produkcji po ok. 100.000 sztuk butelek o objętości 0,5 l i 1,5 l najdłużej do lipca 2013 r., przy wykorzystaniu materiałów dostarczonych przez pozwaną. Powódka wystawiła na rzecz pozwanej faktury VAT tytułem nalewu wody oraz tytułem usługi transportowej. Pozwana zakwestionowała część z wystawionych na jej rzecz faktur VAT, wnosząc
o korektę w zakresie ceny, wskazując jednocześnie, iż winna wynosić 0,31 zł. Powódka wystawiła faktury korygujące. Pozwana dokonała zapłaty należności objętych wskazanymi fakturami bez zastrzeżeń, nie odsyłając faktur VAT i nie wnosząc o dokonanie dalszych korekt. W dniu 16 lipca 2013 r. powódka poinformowała pozwaną, iż z dniem 18 lipca 2013 r. zakończyła współpracę
i jest to ostatni możliwy dzień produkcji. Pismem z 7 listopada 2013 r. pozwana wskazała, iż cena jednostkowa za każdą wyprodukowaną butelkę została zawyżona o 0,06 zł netto, w związku z pominięciem przez powódkę faktu przyjęcia przez pozwaną przedpłaty kosztów zarówno zakupu i dostawy etykiet, jak też preform, przesyłając w załączeniu fakturę VAT tytułem kompensaty
z dokonaną nadpłatą. Ponadto pozwana poinformowała, iż pozostałą do zapłaty kwotę 2.054,38 zł brutto wstrzymała, z uwagi na otrzymanie zwrotów reklamacyjnych pełnych palet produktu od odbiorcy. Dnia 11 grudnia 2013 r. pełnomocnik pozwanej skierował do pełnomocnika powódki oświadczenie
o potrąceniu należności powódki z wierzytelnością pozwanej w kwocie 15.248,70 zł. Potrącenie dokonane przez pełnomocnika pozwanej było bezskuteczne. Następnie w odpowiedzi na wezwanie do potwierdzenia salda pozwana wskazała, iż wyliczenie jest niezgodne z rzeczywistością, dołączając jednocześnie fakturę VAT na kwotę 17.331,63 zł, uwzględniającą wysokość dokonywanych przez pozwaną nadpłat. Pismem z 7 stycznia 2014 r. powódka wskazała na brak podstaw do wystawienia faktury VAT, wzywając jednocześnie pozwaną do zapłaty należności w kwocie 17.303.08 zł. Pismem z 10 stycznia 2014 r. pozwana wskazała na wady produktu w postaci przebarwienia etykiet, niewłaściwego zakreślenia produktów, nienależytego opakowania, załączając jednocześnie protokół reklamacyjny. Pozwana nie uregulowała należności
za wodę oraz za usługę transportową.

Sąd Rejonowy uznał oświadczenie o potrąceniu złożone przez pełnomocnika procesowego pozwanej na ręce pełnomocnika procesowego powódki za nieskuteczne – bez stosownego umocowania.

Ponadto zdaniem Sądu Rejonowego pozwana nie wykazała, że istnieje wierzytelność, którą mogłaby potrącić skutecznie z należnością powódki.

Pozwana nie zgłosiła także wniosków dowodowych podważających wysokość kwot wynikających z wystawionych na jej rzecz faktur VAT.

Zdaniem Sądu Rejonowego brak było wierzytelności pozwanej mogących stanowić przedmiot potrącenia. Brak było także dowodów na okoliczność nienależytego wykonania zobowiązania przez powódkę.

W apelacji pozwana zaskarżyła w całości wydany wyrok zarzucając mu jego oparcie jedynie na: dowodach powołanych przez powódkę,
w szczególności na zeznaniach świadka J. K. oraz nieudokumentowanych przez powódkę podstawach wystawienia faktur VAT
w kwotach objętych żądaniem pozwu, bez uwzględnienia poniesionych przez pozwaną kosztów produkcji w postaci zakupu etykiet i preform do produkcji butelek, a także nieuwzględnienie okoliczności, iż pozwana bez jakichkolwiek podstaw odmówiła przyjęcia i rozliczenia faktury VAT nr (...).

Wobec powyższego pozwana wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku
i oddalenie powództwa w całości, jako oczywiście bezzasadnego, a co najmniej przedwczesnego w stosunku do pozwanej lub uchylenie zaskarżonego wyroku
i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu oraz zasądzenie od powódki na rzecz pozwanej kosztów postępowania apelacyjnego.

W odpowiedzi na apelację powódka wniosła o oddalenie apelacji
i zasądzenie od pozwanej na rzecz powódki kosztów zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu powódka uznała orzeczenie Sądu I instancji
za prawidłowe, a zarzuty apelacji za nie zasługujące na uwzględnienie.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Apelacja okazała się nieuzasadniona.

Zaskarżone orzeczenie należało uznać za prawidłowe, stanowiące wynik właściwej oceny zebranego materiału dowodowego i trafnej wykładni prawa materialnego. Przytoczone w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku motywy tej oceny nie wykazują sprzeczności ustaleń faktycznych Sądu z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego, zaoferowanego przez strony, który został oceniony bez przekroczenia przysługującego Sądowi I instancji uprawnienia
do swobodnej oceny dowodów, zgodnie z przepisem art. 233 § 1 k.p.c.

Nie można również zarzucić Sądowi I instancji nieprawidłowości
w rozumowaniu czy też błędów logicznych.

Tak poczynione ustalenia Sąd Okręgowy przyjmuje za własne i podziela w pełni zarówno dokonaną ocenę dowodów, jak i wykładnię prawa.

Sąd Okręgowy w pełni podzielił to, że nie zostało wykazane przez pozwaną, aby przysługiwało jej jakiekolwiek roszczenie nadające się
do potrącenia.

Sąd Okręgowy nie podzielił jedynie stanowiska Sądu I instancji
co do sposobu wzajemnego potrącenia wierzytelności.

Oświadczenie o potrąceniu zostało złożone przez pełnomocnika pozwanej w piśmie z dnia 11 grudnia 2013 r. (k. 132) i zostało ono skierowane
do pełnomocnika powódki. Pozwana nie udowodniła, że pełnomocnik składający wymienione oświadczenie w jej imieniu był umocowany
do składania oświadczeń o skutku materialno-prawnym w szczególności oświadczenia o potrąceniu wierzytelności oraz tego, że pełnomocnik powódki był umocowany do odbioru takiego oświadczenia. Zakres umocowania pełnomocników stron pozostawał nieznany.

Zgodnie z przepisem art. 499 zd. 1 k.c. potrącenia dokonywa się przez oświadczenie złożone drugiej stronie. Oświadczenie woli o potrąceniu, jako czynność prawna dokonana przez wierzyciela (dłużnika) wzajemnego w celu umorzenia wzajemnych wierzytelności, polega na przedstawieniu do potrącenia swojej wierzytelności. Skuteczne oświadczenie może złożyć uprawniony wierzyciel (dłużnik) wzajemny bądź jego umocowany przedstawiciel, pełnomocnik materialny. Potrącenie przed wniesieniem pozwu złożone przez jednego pełnomocnika drugiemu pełnomocnikowi w sytuacji, gdy żaden z nich nie był umocowany do złożenia i otrzymania takiego oświadczenia nie mogło być co do zasady uznane za skuteczne. Sąd I instancji pominął fakt, iż do tych oświadczeń odniósł się zarząd powodowej spółki. Z pisma powódki z dnia
7 stycznia 2014 r. (k. 175) jednoznacznie wynika, że oświadczenie o potrąceniu zostało dostarczone przedstawicielom powódki, gdyż wiceprezes zarządu M. C. odniosła się w tym piśmie do podniesionego zarzutu potrącenia. Zatem zgodnie z przepisem 61 k.c. nie budziło więc w sprawie wątpliwości to, że oświadczenie o potrąceniu dotarło co najmniej do jednego członka zarządu – osoby reprezentującej powódkę, a to jest wystarczające dla złożenia skutecznego oświadczenia o potrąceniu.

Tym niemniej samo złożenie faktury VAT, z której wynika określona wierzytelność i wykazanie złożenia oświadczenia o potrąceniu nie przesądza faktu, iż roszczenie zgłoszone do potrącenia było słuszne.

Z odpowiedzi na pozew wynikało, że przedmiotem potrącenia była poniesiona przez pozwaną część kosztów produkcji obejmujących koszty wydrukowania naklejek oraz koszty produkcji butelek (k. 193).

Obowiązkiem pozwanej było zatem wykazanie istnienia i zasadności wierzytelności przedstawionej do potrącenia.

Zdaniem Sądu Okręgowego pozwana nie sprostała temu obowiązkowi.

Zeznania świadka B. C., zawnioskowanego przez pozwaną, okazały się niewiarygodne. Wskazany świadek zeznał, że dokładne wyliczenie wartości nadpłaconej kwoty uzyskano w kwietniu 2013 r. (k. 256). Brak jednak jakiegokolwiek dokumentu i jakiegokolwiek innego dowodu potwierdzającego ustalenie ceny na poziomie 0,25 zł. Przeczy jednak temu raport produkcji
(k. 14), który choć nie stanowi dokumentu, nie był kwestionowany przez pozwaną. Ponadto wskazany świadek powoływał się na wymienioną cenę, jak wynikająca z dokumentów wydania WZ. Jednakże również te dokumenty zgromadzone w postępowaniu dowodowym (k. 136-174) nie potwierdzają stanowiska pozwanej co do ustalonej ceny 0,25 zł.

Z przedstawionej korespondencji mailowej wynika, że strony dokonały ustaleń co do wzajemnych rozliczeń, a po 15 maja 2013 r. faktury VAT były wystawiane zgodnie z poczynionymi ustaleniami (k. 202). Natomiast zastrzeżenia dotyczyły faktur VAT z 6 maja 2013 r. i 13 maja 2013 r., lecz faktury te zostały skorygowane (k. 40-43).

Przeprowadzone przez Sąd I instancji postępowanie dowodowe wykazało w sposób jednoznaczny, że twierdzenie pozwanej, iż Sąd I instancji oparł się
na zeznaniach jednego świadka - J. K. było bezzasadne. Z uzasadnienia Sądu I instancji wynika z jakich powodów Sąd I instancji dał wiarę tym zeznaniom. Zeznania te znalazły oparcie w pozostałym zgromadzonym materiale dowodowym, w szczególności w dokumentach, w przeciwieństwie
do twierdzeń i zeznań świadków strony pozwanej, w tym świadka B. C.. Zeznania świadka pozwanej nie znalazły natomiast potwierdzenia
w dokumentach poza ustaleniem, iż pozwany domagał się rozliczenia faktury VAT nr (...) z wierzytelnością powódki.

Warunkiem skuteczności zarzutu wadliwej oceny dowodów nie jest to, aby możliwym było wyciągnięcie innych wniosków niż dokonane przez Sąd
I instancji, ale wskazanie, że wnioskowanie Sądu jest wadliwe.

Tymczasem apelacja nie tylko nie zawierała ustaleń, które potwierdzałyby twierdzenia pozwanej, znajdujące oparcie w zgromadzonych dowodach, ale nie wykazywała na czym miałaby polegać wadliwość wniosków wyciągniętych przez Sąd I instancji.

Rzeczą pozwanej było nie tylko wykazanie, że wystawiła fakturę VAT
na łączną kwotę 15.248,70 zł, wskazywaną w apelacji (k. 209), ale że zebrane dowody wskazywały na zasadność jej wystawienia, tj. wykazanie poniesienia „kosztów produkcji etykiet i butelek” i obowiązku pokrycia tych kosztów przez powódkę.

Z powyższych względów Sąd Okręgowy uznał apelację za bezzasadną
i po myśli przepisu art. 385 k.p.c. orzekł, jak w sentencji.

Orzeczenie o kosztach postępowania apelacyjnego okazało się konsekwencją rozstrzygnięcia głównego.

Pozwana, która przegrała zobowiązana została do poniesienia kosztów
w tym postępowaniu.

O kosztach postępowania odwoławczego, na które złożyło się wynagrodzenie radcy prawnego – pełnomocnika powódki w kwocie 1.200 zł, orzeczono na podstawie art. 108 k.p.c. w zw. z art. 98 k.p.c. w oparciu o § 2 ust. 1 i 2 i § 6 pkt 5 w zw. z § 12 ust. 1 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu.

SSO Barbara Przybyła SSO Leszek Guza SSO Katarzyna Żymełka