Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV U 490/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 lipca 2013r.

Sąd Okręgowy we Włocławku IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Hanna Wujkowska

Protokolant: sekr. sądowy Violetta Wysocka Adryan

po rozpoznaniu w dniu 04 lipca 2013r. we Włocławku na rozprawie

sprawy J. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

o emeryturę

na skutek odwołania J. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

z dnia 19 kwietnia 2013r. znak: (...)

oddala odwołanie.

Sygn. akt IVU 490/13

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 19 kwietnia 2013r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. odmówił J. K. prawa do wcześniejszej emerytury.

W uzasadnieniu podjętej decyzji organ rentowy wskazał, że wnioskodawca na dzień 01.01.1999r. udowodnił staż ogólny w wymiarze 23 lat, 6 miesięcy i 6 dni, nie udokumentował również żadnego okresu pracy w warunkach szczególnych.

Pozwany ZUS podkreślił, że wnioskodawca nie przedłożył żadnych dokumentów, które bezspornie potwierdziłyby, że w udowodnionych okresach zatrudnienia wykonywał pracę w warunkach szczególnych.

Odwołanie od niniejszej decyzji wywiódł J. K., który podniósł, że w okresie od maja 1975r. do lutego 1993r. pracował w warunkach szkodliwych. Nadto wskazał, że nie zgadza się z zaliczonymi latami pracy.

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych podtrzymał całkowicie zaskarżoną decyzji i wniósł o oddalenie odwołania. Podtrzymując argumentację zaprezentowaną w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji wskazał nadto, że ze zwykłego świadectwa pracy znajdującego się w aktach rentowych wystawionego przez Gospodarstwo Rolne Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa w R.Zakład w S.wynika, iż w okresie od 16.05.1975r. do 24.05.1993r. wnioskodawca zajmował stanowisko pracownika fizycznego masarni.

Sąd Okręgowy ustalił, następujący stan faktyczny:

J. K.urodził się (...). W okresie od 12 września 1968r. do 3 kwietnia 1971r. pracował w gospodarstwie rolnym rodziców położonym we wsi U.gmina S.o pow. 9 ha.

Dowód: oświadczenie k. 11 akt organu rentowego plik (...).

W okresie od dnia 4 kwietnia 1971r. do 30 marca 1972r. J. K. pracował jako traktorzysta w Kółku Rolniczym w C..

Dowód: kserokopia książeczki ubezpieczeniowej k. 4, świadectwo pracy k. 5-6 akt organu rentowego plik (...).

Od dnia 10 sierpnia 1973r. do 16 kwietnia 1974r. świadczył pracę w Kopani WęglaKamiennego(...)w K..

Dowód: kserokopia książeczki ubezpieczeniowej k. 4 akt organu rentowego plik (...).

Stanowisko traktorzysty wnioskodawca piastował również będąc zatrudnionym w Spółdzielni Kółek Rolniczych w S. od 1 stycznia 1974r. do 15 maja 1975r.

Dowód: świadectwo pracy k. 5-6 akt organu rentowego plik (...).

Od dnia 16 maja 1975r. do dnia 24 lipca 1993r. J. K.był zatrudniony w Gospodarstwie Rolnym Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa w R.-Zakład w S.jako pracownik fizyczny masarni.

Dowód: świadectwo pracy k. 7 akt organu rentowego plik (...).

Od dnia 25 lipca 1993r. J. K. pobiera rentę z tytułu niezdolności do pracy .

Dowód: decyzja k. 18-19 akt organu rentowego plik (...).

W dniu 19 marca 2013r. J. K. wystąpił do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z wnioskiem o emeryturę.

Decyzją z dnia 19 kwietnia 2013r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. odmówił J. K. prawa do wcześniejszej emerytury.

W uzasadnieniu podjętej decyzji organ rentowy wskazał, że wnioskodawca na dzień 01.01.1999r. udowodnił staż ogólny w wymiarze 23 lat, 6 miesięcy i 6 dni podług 25 lat, nie udokumentował również żadnego okresu pracy w warunkach szczególnych.

Dowód: wniosek k. 1-3, decyzja k. 22akt organu rentowego plik (...).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny ustalono na podstawie dokumentów zawartych w załączonych aktach rentowych dotyczących prawa do emerytury oraz renty z tytułu niezdolności do pracy. Sąd uznał powyższe dowody za w pełni wiarygodne, tym bardziej, iż żadna za stron nie zakwestionowała ich autentyczności ani prawdziwości zawartych w nich informacji. Co więcej same strony co do zasady nie kwestionowały tak ustalonego stanu faktycznego. Spornym pozostawała jedynie prawna ocena ustalonych faktów. Zdaniem bowiem wnioskodawcy cały okres świadczenia przez niego pracy w Gospodarstwie Rolnym Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa w R.-Zakład w S.winien być zaliczony do okresu pracy w warunkach szczególnych. Nadto podnosił, że w jego ocenie legitymuje się wymaganym 25 letnim stażem ogólnym przyznając przy tym, że po uzyskaniu prawa do renty nie podlegał już ubezpieczeniu społecznemu i nie posiada żadnych innych okresów składkowych i nieskładkowych poza wskazanymi w złożonym wraz z wnioskiem o świadczenie kwestionariuszu. W ocenie z kolei organu rentowego brak świadectw pracy w warunkach szczególnych uniemożliwił zaliczenie okresu zatrudnienia do okresu pracy w warunkach szczególnych, organ rentowy wskazał przy tym również, że wnioskodawca nie udokumentował 25-letniego stażu ubezpieczenia.

Dokonując oceny wywiedzionego odwołania Sąd Okręgowy uznał je za bezzasadne.

Przechodząc do merytorycznych rozważań wskazać należy, iż koncentrowały się one na ustaleniu czy J. K. spełnia wszystkie przesłanki do przyznania mu prawa do emerytury. Wyartykułowania wymaga, że rozważania Sądu w pierwszej kolejności sprowadzały się do zweryfikowania sposobu wyliczenia dla wnioskodawcy stażu ogólnego.

Zgodnie bowiem z art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1)okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2)okres składkowy i nieskładkowy, wynoszący 20 lat dla kobiet, 25 lat dla mężczyzn.

Powyższa emerytura przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Mający również zastosowanie w przedmiotowej sprawie § 4 ust.1 pkt 1 i 3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze (Dz. U Nr 8, poz.43 ze zm.) ustanawia zaś, że pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, stanowiącym załącznik do powołanego wyżej rozporządzenia Rady Ministrów nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki– w przypadku- mężczyzn osiągnął wiek emerytalny wynoszący 60 lat i ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Zgodnie przy tym z art. 10 ust. 1 pkt 1-3 ustawy o emeryturach i rentach z FUS istnieje możliwość uwzględnienia przy ustalaniu prawa do emerytury :

1)okresów ubezpieczenia społecznego rolników, za które opłacono przewidziane w odrębnych przepisach składki,

2)przypadających przed dniem 1 lipca 1977 r. okresów prowadzenia gospodarstwa rolnego po ukończeniu 16 roku życia,

3) przypadających przed dniem 1 stycznia 1983 r. okresów pracy w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16 roku życia,

jeżeli okresy składkowe i nieskładkowe, ustalone na zasadach określonych w art. 5-7, są krótsze od okresu wymaganego do przyznania emerytury, w zakresie niezbędnym do uzupełnienia tego okresu. Nawet więc jeśli ubezpieczony wykonywał prace w gospodarstwie rolnym w okresie przed ukończeniem lat 16 okres ten nie może być uwzględniony jako podstawa uzyskania świadczenia z ubezpieczenia społecznego.

Podstawowym warunkiem zatem aby wnioskodawca mógł ubiegać się o emeryturę jest wymóg legitymowania się 25-letnim okresem składkowym i nieskładkowym. W podniesionej kwestii znamiennym jest, że sam odwołujący przyznał, że po uzyskaniu prawa do renty nie podlegał już ubezpieczeniu i nie posiada żadnych innych okresów składkowych i nieskładkowych poza wskazanych kwestionariuszu. Zliczając natomiast okresy zatrudnienia wymienione w kwestionariuszu załączonym do wniosku o emeryturę datowanym na 20 marca 2013r. Sąd uznał, że ich sumaryczny wymiar wynosi 23 lata, 9 miesięcy i 23 dni i obejmuje:

1.  okres uzupełniający w gospodarstwie rolnym rodziców od (...)(data ukończenia 16 lat) do (...)– 2 lata, 6 miesięcy i 22dni,

2.  okresy składkowe;

- zatrudnienie od dnia 4 kwietnia 1971r. do 30 marca 1972r. w Kółku Rolniczym w C. - 11 miesięcy, 27 dni,

- zatrudnienie od dnia 10 sierpnia 1973r. do 16 kwietnia 1974r. w Kopani WęglaKamiennego(...)w K.- 8 miesięcy i 8 dni,

- zatrudnienie od 1 stycznia 1974r. do 15 maja 1975r. w Spółdzielni Kółek Rolniczych w S.-1 rok, 4 miesiące i 15dni, a nie jak przyjął organ rentowy 1 rok i 29 dni, albowiem wystawione świadectwo pracy przez ówczesnego pracodawcę zakreśla ramy czasowe zatrudnienia odwołującego uwzględnione przez Sąd,

- zatrudnienie od dnia 16 maja 1975r. do dnia 24 lipca 1993r. w Gospodarstwie Rolnym Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa w R.-Zakład w S.-17 lat, 8 miesięcy i 11 dni,

3. okres nieskładkowy pobierania zasiłku chorobowego od 26 stycznia 1993r. do 24 lipca 1993r.

Sąd I Instancji mając na uwadze wyliczony staż ogólny uznał, że J. K. nie spełnia podstawowego warunku do przyznania mu prawa do emerytury, a mianowicie nie legitymuje się wymaganym 25-letnim okresem składkowym i nieskładkowym.

Bezsprzecznie ustalenie braku spełnienia jednej z przesłanek do przyznania prawa do emerytury czyni bezprzedmiotowym konieczność prowadzenia dalszego postępowania w zakresie pozostałych przesłanek. Ewentualne wykazanie przez wnioskodawcę posiadania wymaganego stażu pracy w szczególnych warunkach zostałoby dokonane jedynie na potrzeby niniejszego postępowania i nie miałoby przełożenia przy ewentualnym powtórnym ubieganiu się przez nią o ponowne uzyskanie prawa do wcześniejszej emerytury. Jak wskazuje się bowiem w orzecznictwie ( postanowienie SA w Warszawie z dnia 26 stycznia 2006 r.,III AUa 1138/2005) stwierdzenie spełnienia jednego z warunków niezbędnych do nabycia prawa do emerytury z pominięciem przyznania prawa do tego świadczenia, nie mieści się w pojęciu sprawy z zakresu ubezpieczeń społecznych W rozumieniu art. 476§ 2 i art. 2 kpc (... ) Przepisy z zakresu ubezpieczeń społecznych, a w tym przepisy ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych nie przewidują trybu wcześniejszego ustalenia spełnienia określonych warunków niezbędnych do nabycia prawa do emerytury lub renty, co jest o tyle uzasadnione iż są one oceniane według stanu prawnego obowiązującego w dacie nabycia prawa do świadczenia, a w pewnych wypadkach w dacie zgłoszenia wniosku o jego przyznanie. Niedopuszczalne byłoby zatem samo ewentualne ustalenie spełnienia przesłanki posiadania wymaganego stażu pracy w szczególnym charakterze przy niemożliwości przyznania prawa do emerytury. W związku z powyższym Sąd meriti dokonał zrekonstruowania stanu faktycznego sprawy w zakresie niezbędnym do jej rozstrzygnięcia. Wobec powyższego Sąd Okręgowy nie dokonywał oceny i weryfikacji charakteru rzeczywiście świadczonej przez wnioskodawcę pracy albowiem podjęcie owych czynności przez Sąd zmierzałoby jedynie do przedłużenia postępowania sądowego i nie miałoby żadnego wpływu na podjęte w sprawie rozstrzygnięcie.

Reasumując należało uznać wydaną w tym zakresie decyzję organu rentowego za słuszną i zgodną z obowiązującymi w tym zakresie przepisami prawa. Odwołanie zaś jako bezzasadne podlegało oddaleniu, o czym orzeczono na podstawie art. 477 14§1 k.p.c.