Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 stycznia 2016 roku

Sąd Okręgowy w Lublinie VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący Sędzia SO Iwona Jawor –Piszcz

Protokolant sekretarz sądowy Monika Zięba

po rozpoznaniu w dniu 19 stycznia 2016 roku w Lublinie

sprawy A. N. (1) i J. Z. (1)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w L.

o ustalenie istnienia obowiązku ubezpieczenia społecznego

na skutek odwołań A. N. (1) i J. Z. (1)

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w L.

z dnia 10 czerwca 2015 roku znak (...)- (...)

oddala odwołania.

Sygn. akt VIII 1177/15

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. decyzją z dnia 10 czerwca 2015 roku stwierdził, że A. N. (1) z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę u płatnika J. Z. (1) nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym: emerytalnemu, rentowy, wypadkowemu oraz chorobowemu od dnia 18 marca 2015 roku.

W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że umowa o pracę z dnia 18 marca 2015 roku, na podstawie, której A. N. (1) została zatrudniona w pełnym wymiarze czasu pracy jako osoba odpowiedzialna za jakość produktu m.in., uszytych cholewek, obuwia jest nieważna. Wskazał, że odmówił wiary wyjaśnieniom J. Z. (1) w części dotyczącej konieczności zatrudnienia A. N. (1), ponieważ w/w zakres obowiązków wskazuje, że A. N. (1) była osobą nadzorująca pracę innych, a jak wynika z dokumentacji składanej przez płatnika do ZUS w formie elektronicznej w miesiącach marzec-kwiecień 2015 roku zatrudnieni pracownicy przebywali na zwolnieniach lekarskich lub urlopie bezpłatnym. Ponadto w miesiącach marzec-kwiecień 2015 roku również sam płatnik składek przebywał na zasiłku chorobowym. W związku z powyższym A. N. (1) nie mogła wykonywać pracy związanej z organizacją i rozdzielaniem czynności produkcyjnych, sprawdzaniem jakości skóry przed wydaniem do szycia. W toku postępowania nie przedłożono żadnych dowodów wskazujących na faktycznie wykonywanie pracy przez A. N. (1). Umowa o pracę z A. N. (1) została zawarta na okres próbny, mimo, że jak wyjaśniła płatnik wymieniona posiadała wieloletnie doświadczenie zawodowe w pracy w szwalni, wiedzę w zakresie procesu technologicznego szycia i obuwia, a z dokumentów zarejestrowanych w ZUS wynika, że we wcześniejszym okresie J. Z. (1) kilkukrotnie zatrudniała A. N. (1). Ponadto dokumenty zgłoszeniowe zostały przedłożone z opóźnieniem, a fakt, który miał to spowodować tj. uszkodzenia dysku twardego, proces reklamacyjny, proces naprawy nie został przez płatnika udokumentowany (decyzja k.53-54 akt ZUS T.II).

W dniu 10 lipca 2015 roku odwołanie od decyzji wniosła A. N. (1). Zakwestionowała trafność zaskarżonej decyzji oraz wniosła o jej zmianę poprzez stwierdzenie, że od dnia 18 marca 2015 roku podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę. W uzasadnieniu podniosła, że faktycznie wykonywała pracę u J. Z. (1). Podniosła, że w pierwszych tygodniach pracy zajmowała się sprawdzaniem umiejętności kandydatów do pracy, gdyż firma w której pracowała miała dostać duże zlecenie. Następnie zapoznała się ze wzorami do szycia na następny sezon. Opracowała kolejność czynności w szyciu i rozłożenie pracy. W dniu 23 marca 2015 roku dostarczono produkty z wcześniejszych zleceń, które należało poprawić i wykonała te poprawki. Jej zdaniem organ rentowy niesłusznie uznał, że skoro pracownicy płatnika byli na zwolnieniu lekarskim to nie mogli być świadkami wykonywania przez nią pracy. J. K. i D. N. widziały wnioskodawczynię w czasie kiedy to wykonywała poprawki w momencie odbierania wynagrodzenia za pracę oraz dostarczania do zakładu pracy zwolnienia lekarskiego przez w/wymienione. Wskazała, że nie może ponosić konsekwencji spóźnienia w zgłoszeniu do ubezpieczeń społecznych przez J. Z. (1) (odwołanie k.2-4).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie podnosząc argumentację jak w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji (odpowiedź na odwołanie k.6-8).

Odwołanie od powyższej decyzji złożyła również J. Z. (1). Zakwestionowała trafność zaskarżonej decyzji oraz wniosła o jej zmianę poprzez stwierdzenie, że od dnia 18 marca 2015 roku A. N. (1) podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę. W uzasadnieniu wskazała, że w związku ze zleceniem z firmy (...) zatrudniała A. N. (1) ponieważ, pracowała u niej już kilkukrotnie i faktycznie wykonywała pracę (odwołanie k.12-14).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie podnosząc argumentację jak w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji (odpowiedź na odwołanie k.20-22).

Strony podtrzymały na rozprawie swe stanowiska procesowe (protokół rozprawy k.55).

Sąd Okręgowy ustalił , co następuje:

A. N. (1) pracowała w (...) .H.U. (...) J. Z. (1) w okresach od dnia 7 kwietnia 2007 roku do dnia 31 maja 2007 roku na pełny etat, od dnia 1 dnia września 2008 roku do dnia 30 kwietnia 2009 roku na ½ etatu, od dnia 19 sierpnia 2009 roku do dnia 30 kwietnia 2011 roku na ½ etatu, od dnia 1 maja 2012 roku do dnia 31 lipca 2012 roku na pełny etat na stanowisku szwaczki, a w okresie od dnia 6 marca 2013 roku do dnia 19 marca 2013 roku i od dnia 15 maja 2013 roku do dnia 16 kwietnia 2014 roku na pełny etat na stanowisku pracownika fizycznego, w tym w okresie od dnia 19 czerwca 2013 roku do dnia 17 grudnia 2013 roku przebywała na zwolnieniu chorobowym, a od dnia 18 grudnia 2013 roku do dnia 16 kwietnia 2014 roku otrzymywała świadczenie rehabilitacyjne (akta osobowe k. 54: świadectwa pracy z 31 maja 2007 roku, z 30 kwietnia 2009 roku, 31 lipca 2012 roku, 19 marca 2013 roku, świadectwo pracy z 15 maja 2014 roku k. 34 akt ZUS, zeznania A. N. (1) k. 38v-40, 56, zeznania J. Z. (1) k. 46-48v, 55v-56). Od dnia 22 maja 2014 roku do dnia 17 marca 2015 roku wnioskodawczyni była zarejestrowana jako osoba bezrobotna (pismo z dnia 25 sierpnia 2015 roku ZUS k. 33).

W dnu 18 marca 2015 roku A. N. (1) i J. Z. (1) sporządziły umowę o pracę, zgodnie z którą wnioskodawczyni miała zostać zatrudniona na okres próbny od dnia 18 marca 2015 roku do dnia 30 kwietnia 2015 roku na stanowisku kontrolera jakości na pełny etat w wymiarze 40 godzin tygodniowo z wynagrodzeniem 1750,00 złotych brutto (akta osobowe k. 54: umowa o pracę z dnia 18 marca 2015 roku). Obowiązki miała wykonywać od godziny 7 do godziny 15. W dniu podpisywania umowy o pracę była zdolna do wykonywania pracy na stanowisku kontrolera jakości (akta osobowe k. 54: zaświadczenie lekarskie z dnia 18 marca 2015 roku). Od dnia 30 kwietnia 2015 roku przebywała na zwolnieniu lekarskim ( akta osobowe k. 54: zaświadczenie lekarskie z dnia 30 kwietnia 2015 roku).

Przedmiotem działalności gospodarczej J. Z. (1) było szycie obuwia. Wymieniona stale współpracuje z Zakładem Produkcji (...) w D. i sporadycznie z firmą (...), dla których zajmuje się wyłącznie szyciem obuwia. Działalność prowadzi w domu, w którym mieszka, w Ł.. Przed zatrudnieniem A. N. (1) u J. Z. (1) nie było osoby zatrudnionej na stanowisku kontrolera jakości (zeznania A. N. (1) k. 38v-40, 56, zeznania J. Z. (1) k.46-48v,55v-56).

W prowadzonej działalności gospodarczej głównym okresem produkcyjnym jest okres od kwietnia-maja do października-listopada każdego roku. Zwykle w tym czasie J. Z. (1) zatrudnia pracowników na czas określony. W okresie pomiędzy szyciem cholewek letnich i zimowych jest okres przerwy (zeznania J. Z. (1) k. 46-48v, 55v-56).

Od dnia 13 maja 2015 roku A. N. (1) przebywała w (...) Publicznym Szpitalu (...) w L. na (...) W dniu 15 maja 2015 roku przeszła wcześniej zaplanowaną operację(...) Przebywała w Szpitalu do dnia 19 maja 2015 roku (karta informacyjna k. 5).

W dniu, w którym podpisywała umowę o pracę z J. Z. (1) wiedziała o terminie planowanej operacji (...) w maju 2015 roku (zeznania A. N. (1) k. 40v) .

W 2015 roku J. Z. (1) zatrudniała dwie pracownice: J. K. i D. N.. J. K. w okresie od dnia 3 lutego 2015 roku do dnia 16 lutego 2015 roku pobierała wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy ze środków pracodawcy, od dnia 18 lutego 2015 roku do dnia 6 lipca 2015 roku przebywała na zasiłku chorobowym, a D. N. od dnia 3 lutego 2015 roku do dnia 7 marca 2015 roku pobierała wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy ze środków pracodawcy, a od dnia 8 marca 2015 roku do dnia 31 lipca 2015 roku przebywała na zasiłku chorobowym. Z kolei J. Z. (1) przedłożyła organowi rentowemu zwolnienie lekarskie za okres od dnia 1 stycznia 2015 roku do dnia 3 maja 2015 roku, nieprawomocną decyzją z dnia 11 sierpnia 2015 roku za okres od dnia 12 marca 2015 roku do dnia 3 maja 2015 roku organ rentowy odmówił jej zasiłku w związku z niewłaściwym wykorzystaniem zwolnienia chorobowego (pismo ZUS k. 33, zeznania świadków: J. K. k. 48v-49v, D. N. k. 50-50v).

W dniu 23 marca 2015 roku Przedsiębiorstwo (...) w D. wezwało (...) .H.U. (...) J. Z. (1) w Ł. do usunięcia wad związanych z rażącymi błędami technologicznymi w dostarczonych cholewkach tj. uszkodzonych skór i rzepów od pasków w nieprzekraczalnym terminie do dnia 24 kwietnia 2015 roku (wezwanie do usunięcia wad k. 8 ).

J. Z. (1) wystawiała faktury za szycie cholewek dla firmy (...)” G. A. w dniu 16 marca 2015 roku na kwotę 4 674, 00 zł., w dniu 31 marca 2015 roku na kwotę 4 938, 45 zł. , a w dniu 25 maja 2015 roku na kwotę 4 735,50 zł. brutto ( faktury VAT nr (...) k. 54, faktura VAT nr (...) k. 19).

Sąd jedynie w części uznał za wiarygodne dowody z zeznań A. N. (1) i J. Z. (1) oraz świadków: J. K. oraz D. N..

Nie zasługiwały na obdarzenie wiarygodnością zeznania wymienionych, w których wskazywały, iż A. N. (1) faktycznie świadczyła pracę na rzecz J. Z. (1), na podstawie umowy z dnia 18 marca 2015 roku oraz podnosiły motywy jej zawarcia. Sąd uznał, iż w tej części zeznania są wzajemnie sprzeczne i nielogiczne. Analiza zeznań wnioskodawczyń wskazuje, że wbrew ich twierdzeniom żadna z nich nie zajmowała się rekrutowaniem nowych pracowników. A. N. (1) zeznała, iż to J. Z. (1) przysyła kandydatki do pracy i ona miała je jedynie sprawdzić, ale nie znała ich danych osobowych, nie pytała o nie, a po pozytywnej weryfikacji kandydatki miały się kontaktować z płatnikiem (k.39). Podczas, gdy J. Z. (1) zeznała, że w okresie którym zatrudniała ubezpieczoną nie była w stanie poszukiwać pracowników z uwagi na chorobę i zajmować się tym miała A. N. (1), która miała wyszukiwać osoby do pracy, sprawdzać je, zapisywać dane osobowe i kontakt do tych osób, proponować im umowę o pracę, a ona miała jedynie później z nimi kontaktować się i zawierać umowy o pracę (k. 47v). Obydwie zeznały, że nie znały nazwisk sprawdzanych pracowników. Powyższe sprzeczności w zeznaniach skarżących, wskazują w sposób jednoznaczny, że żadna ze wymienionych nie zajmowała się rekrutowaniem nowych pracowników, każda z nich bowiem wskazywała, iż to ta druga miała zajmować wyszukiwaniem chętnych osób do pracy u płatnika i uzyskiwać od rekrutowanych pracowników dane osobowe, niezbędnych do późniejszego kontaktu w przypadku zatrudnienia pracownika. Wskazać przy tym, iż nie jest możliwe, aby żadna ze skarżących, jeżeli faktycznie, J. Z. (1) miała zamiar przyjąć nowych pracowników, nie znała nazwisk nowych pracowników, ani nie miała do nich danych kontaktowych.

Mając na względzie, powyższe rozważania wskazujące, iż J. Z. (1) w rzeczywistości, nie miała woli zatrudnienia nowych pracowników, nieprzekonujące są również ich zeznania z których wynika, iż A. N. (1) miała zajmować stanowisko kontrolera jakości, a jej zatrudnienie było związane ze spodziewanym dużym zamówieniem od firmy, z którą współpracowała J. Z. (1). A. N. (1), nie miała kogo kontrolować, skoro w rzeczywistości nie rekrutowano nowych pracowników, a dwie zatrudnione pracownice w dniu podpisywania umowy o pracę dnia 18 marca 2015 roku, przebywały na długotrwałych zwolnieniach lekarskich. Ponadto w tym czasie J. Z. (1) przebywała także na zwolnieniu lekarskim. Z tego względu również nie są wiarygodne zeznania J. Z. (1), iż zatrudnienie wnioskodawczyni związane było ze zwiększono ilością zamówień, gdyż nie przyjmowała nowych pracowników, a zatrudnione u niej pracownice przebywały na zwolnieniach lekarskich i faktycznie w czasie rzekomego zatrudnienie A. N. (1), J. Z. (1) nie miała żadnych zamówień do realizacji, a przyszłe zamówienia były niepewne, nieokreślone co do ilości i czasu ich realizacji.

Nie przekonują także zeznania A. N. (1) i J. Z. (1), że wnioskodawczyni wykonywała czynności szwaczki, zważywszy, że jak zeznała A. N. (1) w okresie, kiedy miała status bezrobotnej, nie mogła zostać zatrudniona na tym stanowisku z uwagi na problemy zdrowotne, zwłaszcza, że już na maj 2015 roku miała ustalony termin operacji kręgosłupa. Zauważyć przy tym należy, że z zaświadczenia lekarskiego z dnia 18 marca 2015 roku, wynika, że wnioskodawczyni jest zdolna do pracy na stanowisku kontrolera jakości, a nie szwaczki, a pracodawca nie skierował A. N. (1) na badania lekarskie celem uzyskania zaświadczenia o braku przeciwwskazań do wykonywania pracy w związku ze zamianą stanowiska pracy, nie zmienił także wymienionej angażu. Nie można uznać, iż przedłożone przez J. Z. (1) faktury stanowią dowód rzeczywiście świadczonej pracy przez A. N. (1) , bowiem z zeznań J. Z. (1) wynika, iż data wystawienia faktur nie była powiązana z rzeczywistym wykonywaniem produkcji, ale była wystawiana dopiero po pewnym czasie (zeznania J. Z. k. 46). Co więcej, J. Z. (1) na etapie postępowania przed ZUS nie wskazywała na okoliczności związane z poprawkami wykonywanymi przez A. N. (1), co uzasadnia przyjecie twierdzenia, iż ta okoliczność wynika z dopasowywania wersji zdarzeń do wyników sytuacji procesowej (pismo z dni 22 maja 2015 roku w aktach ZUS). Nadto nielogiczne jest wskazywanie, iż faktury, jakie złożyła w toku procesu, zostały wystawione w związku z wykonanymi poprawkami, bowiem w przypadku wad towaru ich usunięcie obciąża stronę wykonująca produkt, a nie odbiorcę.

Podnieść również należy, że w trakcie przesłuchania J. Z. (1), A. N. (1) udzielała jej informacji w zakresie w jakim badane były przez Sąd istotne dla sprawy okoliczności (protokół rozprawy k. 47v).

Sąd nie podzielił zeznań J. K. i D. N., iż widziały A. N. (1) podczas pracy u J. Z. (1), gdy przynosiły zwolnienia lekarskie pracodawcy. W tej mierze były one wewnętrznie sprzeczne i nie znajdowały potwierdzeniach w oświadczeniach złożonych w czasie postępowania przed organem rentowym. Świadek J. K. zeznała, że widziała ubezpieczoną raz, w marcu 2015 roku, gdy wymieniała rzep w bucie młodzieżowym, a potem już jej nie widziała aż do lipca (k. 49v). Jej zeznania były sprzeczne z oświadczeniem złożonym w dniu 24 czerwca 2015 roku (k. 17), w którym wskazała, że widziała wnioskodawczynię dwukrotnie tj. dnia 27 marca 2015 roku, gdy poprawiała dziecinne sandały i dnia 21 kwietnia 2015 roku, gdy szyła dziecinne sandały. Rozbieżności tych świadek nie potrafiła logicznie wyjaśnić, wskazując, iż nie może sobie skojarzyć okoliczności w jakich widzieć miała A. N. (1) u pracodawcy, zeznając, iż oświadczenie napisała na prośbę A. N. (1) i to ona wskazała jej daty spotkań (k. 49v). Zauważyć przy tym należy, że A. N. (1) podniosła, ze widziała się w zakładzie pracy z J. K. jedynie dnia 31 marca 2015 roku (k. 40), a w swym odwołaniu obecność świadków u pracodawcy uzasadniła odbieraniem wynagrodzenia za pracę.

Świadek D. N., aż trzykrotnie zmieniała zeznania odnośnie ilości spotkań podczas wykonywania pracy przez A. N. (1). Najpierw zeznała, iż widziała ja tylko raz w lutym 2015 roku, podczas, gdy wtedy wnioskodawczyni nie miała jeszcze podpisanej umowy o pracę z płatnikiem i w związku z tym nie mogła u niego pracować (k. 50v.). Następnie wskazała, że widziała ją przy pracy dwa razy, a ostatecznie zeznała, że trzy razy widziała A. N. (1) podczas pracy (50v). Ostatnią z wersji świadka co do okoliczności wykonywania pracy przez wnioskodawczynię należy, uznać za próbę dopasowania zeznań do oświadczenia z dnia 3 czerwca 2015 roku (k.16) w którym wskazała, wskazała, że widziała ubezpieczoną przy pracy w dniach 31 marca 2015 roku, 10 i 24 kwietnia 2015 roku.

Mając na względzie powyższe rozbieżności w zeznaniach świadków: D. N. i J. K., również zeznania A. N. (1), nie zasługiwały na uwzględnienie w zakresie w jakim wymienione zeznały, iż w spotykały się okresie pracy A. N. (1) w marcu, kwietniu 2015 roku u J. Z. (1) .

Odnosząc się natomiast do wiarygodności i mocy dowodowej dowodów ze zgromadzonych dokumentów wskazać trzeba, że co do zasady stanowiły one wiarygodny materiał dowodowy, ich autentyczność i prawdziwość nie została skutecznie podważona w toku postępowania i nie wzbudziła wątpliwości Sądu. Jednakże w odniesieniu do umowy o pracę z dnia 18 marca 2015 roku i świadectwa pracy z dnia 30 kwietnia 2015 roku, akt osobowych za okres zatrudnia A. N. (1) w spornym okresie należy wyraźnie podkreślić, że dokumenty te stanowiły wyłącznie dowód tego, że strony złożyły oświadczenia o wskazanych w dokumentach treściach. Dokumenty te nie mogą same przez się być dowodem na okoliczność, że czynności wykonywane przez wnioskodawczynię nosiły cechy stosunku pracy. Podobnie należałoby ocenić dokumenty w postaci zaświadczenia lekarskiego o braku przeciwwskazań do wykonywania pracy danego rodzaju, listy obecności. Sam fakt sporządzenia przez strony umowy o pracę, sporządzenia dokumentów pracowniczych nie przesądza o konieczności uznania, iż strony nawiązały faktycznie stosunek pracy realizowany zgodnie z wymogami art. 22 k.p. Świadectwo pracy, umowa o pracę, nie są abstrakcyjnymi dowodami, w tym sensie, że treści z nich wynikające choćby były wątpliwe w świetle innych dowodów, należy bezwarunkowo przyjmować za prawdziwe. Świadectwo pracy, umowa o pracę, podobnie jak i inne dowody, podlegają weryfikacji co do zgodności z prawdą w kontekście całokształtu materiału dowodowego, gdyż podmiot wydający to świadectwo, czy inne w/w dokumenty nie jest organem państwowym ani organem wykonującym zadania z zakresu administracji państwowej (wyroki SN: z dnia 8 kwietnia 1999 r. II UKN 619/98 OSNP 2000/11/439, z dnia 21 kwietnia 2004 r. II UK 337/03, OSNP 2004/22/392; z dnia 23 listopada 2004 r. I UK 15/04, OSNP 2005/11/161;z dnia 22 czerwca 2005 r. I UK 351/04, OSNP 2006/5-6/90;z dnia 20 października 2005 r. I UK 41/05, OSNP 2006/19-20/306; z dnia 29 stycznia 2008 r. I UK 192/07, LEX nr 447272).

Również złożone przez płatnika faktury VAT nic nie wnoszą do sprawy i nie są dowodem na okoliczność wykonywania pracy przez A. N. (1). Na podstawie tych faktur nie można ocenić, czy wymieniona faktycznie świadczyła pracę na rzecz płatnika, albowiem nie wskazano w nich, kiedy usługi szycia chlewek, za które faktury wystawiono były realizowane, a sama J. Z. (1) zeznała, iż faktury były wystawione dopiero po pewnym czasie wykonania pewnej partii produkcji (zeznania J. Z. k. 46).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje

Dokonując oceny prawnej, w pierwszej kolejności należy zaznaczyć, iż zgodnie z treścią art. 68 ust. 1 pkt 1a ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U 2015 poz. 121 tekst jednolity ze zm., zwanej dalej ustawą systemową) do zakresu działania Zakładu Ubezpieczeń Społecznych należy, między innymi, realizacja przepisów o ubezpieczeniach społecznych, a w szczególności stwierdzanie i ustalanie obowiązku ubezpieczeń społecznych. Z powyższego wynika, iż ZUS ma prawo stwierdzać obowiązek podlegania ubezpieczeniom społecznym, a co za tym idzie, ustalać brak istnienia takiego obowiązku.

Przepisy art. 6 ust. 1 pkt. 1, art. 11 ust. 1 i art. 12 ust. 1, art. 13 pkt. 1 ustawy systemowej stanowią, iż obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są pracownikami i obowiązek ten powstaje od dnia nawiązania stosunku pracy i trwa do dnia jego ustania .

W tym miejscu należy zaznaczyć, iż stosunek ubezpieczeniowy jest wtórnym wobec stosunku pracy, co oznacza, iż w razie faktycznego zaistnienia między stronami stosunku pracy z mocy samej ustawy powstaje tytuł podlegania obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym. Konieczne zatem jest przypomnienie, iż przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem. Elementami, bez istnienia których stosunek prawny nie może być uznany za stosunek pracy są więc osobiste wykonywanie przez osobę zatrudnioną pracy zarobkowej (za wynagrodzeniem), praca na rzecz podmiotu zatrudniającego, a zatem „na ryzyko" socjalne, produkcyjne i gospodarcze (ekonomiczne) tego podmiotu oraz wykonywanie zatrudnienia w warunkach podporządkowania kierownictwu pracodawcy (art. 22 k.p.). Czynnik podporządkowania pracowniczego obejmujący takie elementy jak: określony czas pracy i określone miejsce wykonywania czynności, podpisywanie list obecności, podporządkowanie pracownika regulaminowi pracy oraz poleceniom kierownictwa co do miejsca, czasu i sposobu wykonywania pracy oraz obowiązek przestrzegania norm pracy, obowiązek wykonywania poleceń przełożonych. Natomiast element wykonywania zadań pod nadzorem kierownika nie występował w przypadku wnioskodawczyni, której pracy pracodawca nie kontrolowała, bowiem w tym czasie J. Z. (1) przebywała długoterminowym zwolnieniu lekarskim. Nadto brak jest wiarygodnych dowodów pozwalających wykazać, iż A. N. (1) wykonywała czynności pracownicze objęte umową. Stwierdzić, należy, iż strony umowy o pracę nie wykazały, aby po stronie pracodawcy istniała potrzeba zatrudnienia wnioskodawczyni. Przed podpisaniem z nią umowy o pracę J. Z. (1), nie zatrudniała pracownika na stanowisku kontrolera jakości. W chwili podpisywania umowy o pracę z A. N. (1) wszyscy pracownicy zatrudniani przez płatnika byli czasowo niezdolni do pracy, a tym samym nie miała ona kogo kontrolować. Skarżące wskazywały, wprawdzie, że A. N. (1) zajmowała się rekrutowaniem pracowników, a jej zatrudnienie było związane ze zwiększonym zamówieniem od firmy, z którą współpracowała, jednak ich zeznania w tym zakresie, jak wskazał już wcześniej Sąd nie były wiarygodne. Ponadto, jak zaznaczyła J. Z. (1) w prowadzonej działalności głównym okresem produkcyjnym jest okres od kwietnia-maja do października-listopada każdego roku, kiedy szyte są cholewki zimowe, a miesiącach, w których zatrudniała ubezpieczoną zwykle produkcja jest ograniczona, a w tym czasie nie miała zamówień do realizacji (zeznania J. Z. k. 47). Zatem nie istniała żadna racjonalna potrzeba zatrudnienia odwołującej jako kontrolera jakości.

Nie ulega wątpliwości, że racjonalny pracodawca zatrudnia pracownika dlatego, że potrzebuje w swoim zakładzie pracy pracownika. U źródeł każdej umowy o pracę leży przyczyna, w postaci uzasadnionej przesłanki ekonomiczno-organizacyjnej, koniecznością pozyskania pracownika do wykonywania prac, zakreślonych przedmiotem działalności gospodarczej pracodawcy. Pracodawca kieruje się własną potrzebą gospodarczą i przy prawidłowym, ważnym stosunku pracy wyłącznie ta potrzeba jest sprawczym czynnikiem zatrudnienia. W orzecznictwie Sądu Najwyższego wielokrotnie stwierdzano, że przy ocenie pozorności umowy o pracę, racjonalność zatrudnienia, potrzeba zatrudnienia pracownika są przesłankami istotnymi dla oceny ważności umowy o pracę (wyroki SN z dnia 2 lutego 2002 r. II UKN 359/99 OSNAPiUA nr 13, poz. 447; z dnia 17 marca 1997 r., II UKN 568/97 OSNAPiUS 1999 nr 5 poz. 18; z dnia 4 lutego 2000 r. II UKN 362/99 OSNAPiUS 2001/13/449).

Nie bez znaczenia jest również fakt, iż odwołująca podpisując umowę o pracę w dniu 18 marca 2015 roku, wiedziała, że dnia 15 maja 2015 roku przejdzie operację w związku, z którą niewątpliwie wiązać się będzie długoterminowe zwolnienie lekarskie (zeznania A. N. k. 40 v).

Wskazać przy tym należy strony zawarły umowy o pracę na okres próbny na krótki czas, choć jak sama J. Z. (1) zaznaczała, ubezpieczona była doświadczonym pracownikiem, ponieważ wcześniej pracowała u płatnika, a zatem także ten rodzaj umowy nie daje się logicznie powiązać z wykazywanymi przez pracodawcę potrzebami, jak koniecznością zabezpieczenia sobie dobrych, doświadczonych pracowników, z którymi zawierała umowy długoterminowe (zeznania J. Z. k. 47.).

W tym stanie należy uznać, iż sporna umowa jest czynnością pozorną. Zaszły bowiem warunki wynikające z art. 83 § l k.c., do których należą: złożenie oświadczenie woli tylko dla pozoru, złożenie oświadczenia woli drugiej stronie, zgoda adresata na dokonanie czynności prawnej dla pozoru. W przypadku pozorności umowy o pracę zamiarem stron nie jest więc faktyczne nawiązane stosunku pracy i realizowanie elementów charakterystycznych dla stosunku pracy przewidzianych w art. 22 § l k.p. Taka sytuacja ma miejsce w rozpatrywanej sprawie, strony umowy o pracę w istocie nie dążyły do ukształtowania stosunku prawnego o cechach określonych w art. 22 § l k.p., a zgłoszenie do ubezpieczenia społecznego nastąpiło jedynie pod pozorem zatrudnienia, gdyż dotyczyło osoby, która nie mogła być uznana za podmiot ubezpieczenia pracowniczego, ponieważ nie świadczyła pracy w ramach stosunku pracy i przez to nie można jej było przypisać cech pracownika (wyroki SN z dnia 29 września 2000 r., II UKN 749/99 LEX nr 1165867; z dnia 4 sierpnia 2005 r., II UK 321/04 OSNP 2006/11-12/190; z dnia 18 maja 2006 r, II UK 164/05 LEX nr 192462, z dnia 4 stycznia 2008 r., I UK 223/07 LEX 442836; z dnia 5 czerwca 2009 r., I UK 21/09 LEX nr 515699; z dnia 6 sierpnia 2013 r. II UK 11/13 LEX nr 1375189).

Zamiar nawiązania stosunku ubezpieczenia społecznego, bez rzeczywistego wykonywania umowy o pracę, świadczy o fikcyjności zgłoszenia do pracowniczego ubezpieczenia społecznego. A w sytuacji, w której stronom umowy o pracę przyświeca jedynie intencja włączenia danego podmiotu do systemu ubezpieczenia społecznego (i uzyskanie świadczeń płynących z tego ubezpieczenia) pod pozorem zatrudnienia bez jego rzeczywistego wykonywania zawarcie umowy o pracę nie może rodzić skutków prawnych i stanowić podstawy do uznania, że osoba, która zawarła taką umowę, podlega ubezpieczeniu społecznemu pracowników (art. 83 § 1 k.c. w związku z art. 300 k.p.).

Wobec powyższego należy przyjąć, iż J. Z. (1) i A. N. (1), zawarły w dniu 18 marca 2015 roku pozorną umowę o pracę, a taka umowa, w świetle art. 83 § 1 k.c. jest nieważna, a tym samym A. N. (1) nie spełnia warunku do objęcia jej ubezpieczeniami społecznymi pracowników w rozumieniu art. 6 ust. 1 pkt. 1, art. 11 ust. 1 i art. 12 ust. 1, art. 13 pkt. 1 ustawy systemowej od dnia 18 marca 2015 roku.

Mając powyższe na uwadze w oparciu o powołane wyżej przepisy oraz na mocy art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. Sąd orzekł jak w sentencji.