Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 442/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 grudnia 2015 r.

Sąd Okręgowy Lublinie I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący SSO Maria Stelska

Protokolant: protokolant sądowy Paulina Radomska

po rozpoznaniu w dniu 8 grudnia 2015 r. w Lublinie

sprawy z powództwa S. W., J. W. i G. W.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W.

o zadośćuczynienie i odszkodowanie

I.  zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej siedzibą w W. na rzecz powoda S. W. kwotę 45.000,00 (czterdzieści pięć tysięcy) złotych tytułem zadośćuczynienia z ustawowymi odsetkami od dnia 01 maja 2014 roku do dnia zapłaty;

II.  zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej siedzibą w W. na rzecz powodów J. W. i G. W. kwoty po 30.000,00 (trzydzieści tysięcy) złotych tytułem zadośćuczynienia z ustawowymi odsetkami od dnia 01 maja 2014 roku do dnia zapłaty;

III.  oddala powództwo w pozostałej części;

IV.  nie obciąża powoda S. W. obowiązkiem zwrotu kosztów procesu na rzecz pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W.;

V.  zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powodów J. W. i G. W. kwoty po 864,80 (osiemset sześćdziesiąt cztery 80/100) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu;

VI.  nakazuje ściągnąć na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Lublinie od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. kwotę 2.100,00 złotych (dwa tysiące sto) złotych tytułem kosztów sądowych, których nie miał obowiązku uiszczać powód S. W.;

VII.  koszty sądowe, których powód S. W. nie miał obowiązku uiścić, w pozostałej części przejmuje na rachunek Skarbu Państwa;

VIII.  zwrócić solidarnie powodom S. W., G. W. i J. W. kwotę 988, 48 (dziewięćset osiemdziesiąt osiem 48/100) złotych tytułem nierozchodowanej zaliczki.

I C 442/14

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 6 maja 2014 roku powodowie S. W., G. W. i J. W., reprezentowani przez profesjonalnego pełnomocnika, wnosili o zasądzenie od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W.:

-150.000 zł tytułem zadośćuczynienia za śmierć syna na rzecz S. W. wraz z ustawowymi odsetkami za zwłokę liczonymi od dnia następnego po upływie 30 dni od dnia zgłoszenia szkody;

-76.000 zł tytułem zadośćuczynienia za śmierć brata na rzecz G. W. wraz z ustawowymi odsetkami od dnia następnego po upływie 30 dni od dnia zgłoszenia szkody;

-73,740 zł tytułem zadośćuczynienia za śmierć brata na rzecz J. W. wraz z ustawowymi odsetkami od dnia następnego po upływie 30 dni od dnia zgłoszenia szkody;

-2.260 zł tytułem poniesionych kosztów pogrzebu na rzecz J. W. wraz z ustawowymi odsetkami od dnia następnego po upływie 30 dni od dnia zgłoszenia szkody.

Powodowie zwrócili się również o zasądzenie na ich rzecz od pozwanego kosztów procesu według norm przepisanych.

W treści uzasadnieniu pozwu wskazali, iż w dniu 9 stycznia 2014 roku w miejscowości L., przy stacji benzynowej przy ul. (...) doszło do wypadku drogowego, w wyniku którego śmierć poniósł P. W.. Kierujący samochodem ciężarowym marki V. o nr. rej. (...)-Z. Z., podczas wyjeżdżania ze stacji benzynowej rozjechał prawidłowo poruszającego się rowerem z pierwszeństwem przejazdu P. W.. W wyniku doznanych obrażeń P. W. zmarł.

(...) o nr. rej. (...), który prowadził Z. Z., w dacie zdarzenia posiadał ubezpieczenie w zakresie odpowiedzialności cywilnej u pozwanego.

Powodowie wskazali nadto, że zmarły P. W. był bardzo związany ze swoją rodziną, starał się poświęcać bliskim jak najwięcej czasu. S. W. do chwili obecnej nie może pogodzić się ze śmiercią syna, z którym wspólnie zamieszkiwał do chwili tragicznego zdarzenia, ma zaburzenia depresyjne, trudności w panowaniu nad uczuciami, skupieniu myśli, jest przybity, nie potrafi przeżywać radości czy zadowolenia. Również bracia zmarłego: G. W. i J. W. odczuwają ból i pustkę po śmierci brata, z którym się często spotykali i pomagali sobie wzajemnie. Powód J. W. poniósł koszty pogrzebu w kwocie 2259, 36 zł. Koszty te stanowią całkowity koszt usług pogrzebowych świadczonych przez (...) Sp. z o.o. w L., związanych z pochowaniem zwłok na podstawie karty zgonu w grobie murowanym jednomiejscowym (pozew z uzasadnieniem k.2-27).

W odpowiedzi na pozew pozwany (...) S.A. z siedzibą w W. wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od każdego z powodów na jego rzecz kosztów procesu według norm przepisanych.

Uzasadniając swoje stanowisko w sprawie pozwany wskazał, iż w postępowaniu likwidacyjnym wypłacił na rzecz ojca zmarłego-S. W. kwotę 15.000 zł oraz na rzecz brata zmarłego- J. W. kwotę 2259,36 zł tytułem zwrotu poniesionych kosztów pogrzebu. Nie znalazł natomiast podstaw do przyznania zadośćuczynienia na rzecz braci poszkodowanego: J. W. i G. W..

W ocenie pozwanego, żądana w niniejszym postępowaniu przez S. W. kwota tytułem zadośćuczynienia jest zbyt wygórowana, a przyznana dotychczas kwota 15.000 zł odzwierciedla i w pełni rekompensuje doznaną krzywdę. Odnosząc się zaś do roszczeń braci zmarłego pozwany wskazał, że G. W. i J. W. nie zaliczają się do kręgu najbliższych członków rodziny zmarłego. Dodał, że stosunki pomiędzy braćmi nie były zażyłe, każdy z nich założył bowiem własną rodzinę i wiódł własne odrębne życie. Po śmierci P. W. jego bracia przeszli normalny w takim przypadku okres żałoby z towarzyszącymi mu odczuciami w sferze psychicznej i nie wystąpiły żadne okoliczności, które w szczególny sposób uzasadniałyby zasądzenie zadośćuczynienia na ich rzecz.

Pozwany wskazał nadto, iż wniesienie pozwu przez stronę powodową nastąpiło z naruszeniem art. 14 ust. 2 ustawy o Ubezpieczeniach Obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, jak również z naruszeniem 30 - dniowego terminu przewidzianego w art. 14 ust 1 w/w ustawy. Podał, ze dopiero w dniu 15 maja 2014 roku doszło do wydania decyzji ustalającej odpowiedzialność za zdarzenie i wysokość świadczeń i wypłacono wówczas wskazane świadczenia. Nie dano natomiast stronie powodowej żadnych podstaw do wytaczania powództwa jeszcze przed upływem ustawowych terminów na likwidację szkody. Ponadto pomimo, iż w dniu 15 maja 2014 roku pełnomocnik powodów otrzymał już określone świadczenia, nie cofnął powództwa w tym zakresie odpowiedź na pozew k.191-194) .

Ustosunkowując się do odpowiedzi na pozew strona powodowa, w piśmie procesowym z dnia 5 lutego 2015 roku, wskazała, iż zgodnie z dowodami przedstawionymi w pozwie, zgłoszenie szkody zostało doręczone stronie pozwanej w dniu 31 marca 2014 roku, a pozwany przez 45 dni nie był w stanie zlikwidować szkody. Pozew natomiast został wniesiony do Sądu w dniu 6 maja 2014 roku, a więc 36 dni od dnia zgłoszenia szkody.

Odnosząc się zaś do kwestii dotyczącej zadośćuczynienia strona powodowa wskazała, iż przyznana dotychczas S. W. kwota tytułem zadośćuczynienia jest rażąco niska, a kwestionowanie, iż bracia zmarłego nie należą do grona najbliższych członków rodziny jest całkowicie bezzasadne. Fakt bowiem, iż zmarły w wypadku nie mieszkał z braćmi, nie świadczy z pewnością o tym że braci nie łączyły silne więzi. Rodzeństwo bowiem, które razem się wychowywało, wzrastało, będzie zawsze połączone głębokimi relacjami (pismo procesowe k. 325-329).

W toku postępowania strony podtrzymywały swoje stanowiska w sprawie. Pełnomocnik powodów popierał powództwo i wnosił o jego uwzględnienie, pełnomocnik pozwanego powództwa nie uznawał i wnosił o jego oddalenie (protokoły rozpraw k. 309-312, k. 336-337v, k. 369-370v).

Ustalenia faktyczne:

W dniu 9 stycznia 2014 r. w miejscowości L., przy stacji benzynowej przy ul. (...) doszło do wypadku drogowego, w wyniku którego śmierć poniósł P. W.. Kierujący samochodem ciężarowym marki V. o nr rej. (...) z naczepą nr rej. (...) - Z. Z. wyjeżdżając ze stacji benzynowej, naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu drogowym, nie udzieliwszy pierwszeństwa przejazdu i potrącił jadącego z lewej strony rowerem P. W..

W następstwie wypadku P. W. doznał rozległych ubytków powłok skórnych podbrzusza, pachwiny i uda lewego z rozerwaniem mięśni naczyń
i włókien nerwowych. Doszło do złamania trzonu lewej kość udowej i obu gałęzi lewej kości łonowej, wylewów krwawych w odwarstwionej tkance podskórnej obu okolic biodrowych oraz anemizacji narządów wewnętrznych. Obrażenia lewej kończyny dolnej doprowadziły do wstrząsu krwotocznego, którego następstwem był zgon P. W. (dokumenty zawarte w aktach postepowania przygotowawczego: opinia biegłego z zakresu rekonstrukcji wypadków drogowych k 35-81, protokół oględzin miejsca wypadku k 103-106, protokół sekcji zwłok k 107-113 wyniki badania krwi k 114-115).

Wyrokiem z dnia 22 grudnia 2014 r. Sąd Rejonowy w Lubartowie II Wydział Karny uznał Z. Z. winnym zarzucanego mu czynu
i wymierzył mu karę dwóch lat pozbawienia wolności z warunkowym jej zawieszeniem na okres pięciu lat ( wyrok k 343v.). W wyniku apelacji prokuratora i pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego, Sąd Okręgowy w Lublinie V Wydział Karny – Odwoławczy wyrokiem z dnia 20 kwietnia 2015 r. utrzymał zaskarżony wyrok w mocy ( wyrok k 344).

Zmarły P. W. urodził się w dniu (...) W chwili wypadku miał 33 lata ( odpis skrócony aktu zgonu k. 94). W 1998 r. ukończył Zawodową Szkołę Zasadniczą Zespołu (...) w L., uzyskując tytuł czeladnika w rzemiośle stolarstwo. Następnie odbył kurs przyuczający do zawodu w Zakładzie (...) w L.
w roku 2005. ( legitymacja czeladnicza, zaświadczenie, świadectwo ukończenia szkoły, świadectwo czeladnicze k 82 – 87). Pomagał swojemu bratu G. W. w jego działalności gospodarczej o charakterze budowlanym. Podejmował także prace dorywcze. Później pracował
w gospodarstwie rolnym ojca.

Był żonaty z R. W.. Miał córkę A. . Mieszkał wspólnie ze rodziną i swoim ojcem S. W., matka zmarła 10 lat wcześniej. Po rozwodzie z żoną w grudniu 2013 r. mieszkał sam z ojcem. Ten stan utrzymywał się do dnia wypadku.

Nagła śmierć P. W. była dla powodów przeżyciem traumatycznym.

Ojciec zmarłego S. W. wiązał ze swoim synem wielkie nadzieje. W ciągu trzech lat wspólnego zamieszkiwania, P. W. przejął większość obowiązków związanych z prowadzeniem gospodarstwa rolnego, sprzątał i gotował. Powód zdecydował się przepisać gospodarstwo na swojego syna z uwagi na jego zamiłowanie do pracy. P. W. mimo braku doświadczenia w pracy na roli, był uznawany przez swojego ojca za osobę najodpowiedniejszą do objęcia gospodarstwa. Po śmierci syna powód zmuszony jest wszystko robić sam, co wobec pogarszającego się stanu zdrowia utrudnia mu prowadzenie gospodarstwa. Pozostali synowie pomagają ojcu na jego prośbę
i starają się wspierać go psychicznie, mimo iż na co dzień są zajęci swoimi sprawami. J. W. większość czasu spędza w delegacjach, ale powód może liczyć na swojego syna G. W. mieszkającego w sąsiedztwie. Zmarły był w chwili śmierci jedyną osobą nadal mieszkającą z powodem. S. W. był z nim bardzo związany. Były między nimi bardzo bliskie relacje. Powód czuł miłość swojego syna do siebie. Po śmierci syna jest mu bardzo ciężko. Mimo upływu lat nadal nie może pogodzić się z jego śmiercią. Jest załamany. Puste mieszkanie oraz nadal wiszące obrania syna przypominają mu
o wypadku. Zamknął się w sobie. Regularnie co tydzień lub dwa odwiedza cmentarz. Początkowo jeździł tam na rowerze. Teraz stan zdrowia mu na to nie pozwala i na cmentarz wozi go jeden z synów. Stara się też utrzymywać kontakt ze swoją wnuczką A.. Powoda cechuje obniżony poziom oceny jakości życia, skłonność do pesymizmu. Przeżywa lęki, powodujące postrzeganie sytuacji niegroźnych jako zagrażających. Jego reakcje na potencjalne zagrożenia ją nieproporcjonalne. Pogarsza się stan psychiczny powoda. Obecny stan powoda wynika nie tylko ze śmierci syna, ale także żony oraz śmierci syna K., który zginął przez utonięcie. Ponadto odczuwa smutek na skutek podupadnięcia gospodarstwa, którym nie ma się kto zajmować. Jako jedyny mieszkaniec domu odczuwa samotność. Stale wspomina śmierć syna. Odczuwa zaburzenia snu. Powód nie przeszedł jeszcze fazy reorganizacji, nadal utrzymuje się u niego stan dezorganizacji funkcjonowania psycho-fizycznego ( opinia biegłej z zakresu psychologii A. M. k 352-355, zeznania powoda S. W. k 369v-370 w zw. z k 309v-310, zeznania świadka R. W. k 311 – 311v).

Powód G. W. dowiedział się o śmierci brata w dniu wypadku. Zmarły był blisko związany ze swoim starszym bratem G.. Mieszkali wspólnie w domu rodzinnym przez okres 23 lat. Między nimi istniały bardzo mocne więzi. P. W. pomagał powodowi w prowadzonej przez niego działalności gospodarczej w zakresie budownictwa. Wyjeżdżali także razem na szkolenia z zakresu ciesielstwa, co było potrzebne do prowadzenia działalności. Mieli wspólne hobby. Robili meble i altanki Bracia organizowali także wspólne grille w okresie letnim, na których spotykały się ich dzieci. Dzięki koniom posiadanym przez zmarłego, mogli także organizować w zimie kuligi. Teraz nie mogą się już spotykać. Powód musiał na miejsce brata zatrudnić dwóch nowych pracowników. Nie mieli oni bowiem doświadczenia w pracy takiego jak zmarły brat. G. W. nie mieszkał z bratem lecz z własną rodziną. Ich domy znajdowały się jednak w odległości zaledwie 40 metrów. Powód mógł zobaczyć światła palące się w domu swojego brata. Po śmierci P. W. w domu jest ciemno. Codzienny taki widok z okna powoduje u powoda ogromny smutek i ból. Przypomina sobie wtedy brata i ostatnią spędzoną z nim wigilię tuż przed wypadkiem. Dwa razy w miesiącu odwiedza jego grób. Powoda cechuje obniżony poziom oceny jakości życia, skłonność do pesymizmu. Przeżywa lęki, powodujące postrzeganie sytuacji niegroźnych jako zagrażających. Jego reakcje na potencjalne zagrożenia ją nieproporcjonalne. Jednak obecny stan powoda wynika nie tylko ze śmierci brata, ale także matki oraz śmierci brata K., który zginął przez utonięcie. G. W. towarzyszy poczucie niesprawiedliwości związane ze śmiercią brata. Zamieszkiwanie w sąsiedztwie domu brata powoduje u niego żal. U powoda nie utrzymuje się już z stan dezorganizacji funkcjonowania psycho – fizycznego ( opinia biegłej z zakresu psychologii A. M. k 349-351, zeznania powoda G. W. k 370 w zw. z k 310—310v, zeznania świadka R. W. k 311 – 311v).

Powód J. W. o wypadku dowiedział się tego samego dnia. Zajmował się później organizacją pogrzebu P. W.. Był bardzo zżyty ze swoim bratem. Od najmłodszych lat wychowywali się wspólnie, mieszkali
i pracowali w gospodarstwie rolnym swoich rodziców. Była między nimi niewielka różnica wieku. Po założeniu własnej rodziny powód zamieszkał
w odległości 50 m od swojego brata. Często zapraszał zmarłego na święta do swojej rodziny. Kiedy był w delegacji, P. W. często odwiedzał jego żonę
i dzieci. Pomagał przy koszeniu trawy, czy malowaniu ogrodzenia. Był ojcem chrzestnym córki powoda. Śmierć brata była dla powoda ogromnym szokiem. Nie może się z nią pogodzić. Nie rozumie jak mogło dojść do takiej tragedii. Bardzo mu brakuje brata i czuje tęsknotę. Ma trudności z angażowaniem się w życie rodzinne i zawodowe. Nie chodzi już do kina, ani na imprezy. Regularnie odwiedza cmentarz. Przechowuje zdjęcia brata , trzymając je dla swojej córki. Powoda cechuje obniżony poziom oceny jakości życia, skłonność do pesymizmu. Przeżywa lęki, powodujące postrzeganie sytuacji niegroźnych jako zagrażających. Jego reakcje na potencjalne zagrożenia ją nieproporcjonalne. Jednak obecny stan powoda wynika nie tylko ze śmierci brata, ale także matki oraz śmierci brata K., który zginął przez utonięcie. Istotny wpływ ma także praca oraz związana z nią presja czasowa i odpowiedzialność. J. W. towarzyszy poczucie niesprawiedliwości związane ze śmiercią brata. Na jego zachowanie wpływa także troska o stan psychiczny ojca oraz swojej córki. U powoda nie utrzymuje się już z stan dezorganizacji funkcjonowania psycho – fizycznego (zeznania powoda J. W. k 370v w zw. z k 336v-337, zeznania świadka R. W. k 311 – 311v, opinia biegłej psycholog A. M. k 346 – 348).

W dniu 31 marca 2014 r. powodowie zgłosili szkodę precyzując swoje roszczenia w zakresie zadośćuczynienia i odszkodowania. Powód S. W. domagał się przyznania zadośćuczynienia w kwocie 150 000 złotych. Powód G. W. domagał się zadośćuczynienia w kwocie 80 000 złotych. Powód J. W. domagał się zadośćuczynienia w kwocie 80 000 złotych oraz zwrotu kosztów pogrzebu w kwocie 2 260 złotych ( zgłoszenie szkody k 260).

Decyzją z dnia 15 maja 2014 r. pozwany (...) S.A. przyznał powodowi S. W. odszkodowanie z tytułu znacznego pogorszenia się sytuacji życiowej w kwocie 15 000 złotych, zaś powodowi J. W. zwrot kosztów pogrzebu w kwocie 2 259,36 złotych ( decyzje k 209 i 210).

Stan faktyczny został ustalony w oparciu o powołane wyżej dowody.

Dowody z dokumentów nie budziły zastrzeżeń Sądu oraz nie były kwestionowane przez strony.

Sąd obdarzył wiarą zeznania powodów S. W. ( k 369v-370 w zw. z k 309v-310), G. W. ( k 370 w zw. z k 310—310v), J. W. ( k 370v w zw. z k 336v-337) oraz świadka R. W. ( k 311 – 311v) . Dowody te w pełni korespondują z pozostałymi dowodami zebranymi w sprawie, w tym przede wszystkim z opinią biegłego psychologa.

Sąd podzielił wywołane w sprawie opinie biegłego sądowego z zakresu psychologii A. M. ( k 346 – 354). Opinie zostały wydane przez osobę posiadającą wiedzę specjalistyczną w swojej dziedzinie, kwalifikacje
i doświadczenie, na podstawie materiału dowodowego znajdującego się w aktach sprawy oraz po bezpośrednich badaniach powodów.

Ustalenia prawne:

Powództwo jest częściowo zasadne.

Zgodnie z treścią art. 822 § 1 i § 2 kc przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Jeżeli strony nie umówiły się inaczej, umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej obejmuje szkody, o jakich mowa wyżej, będące następstwem przewidzianego w umowie zdarzenia, które miało miejsce w okresie ubezpieczenia. Uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od ubezpieczyciela (art. 822 § 4 k.c.).

W świetle art. 35 i art. 36 ust. 1 zd.1 ustawy z dnia 22 maja 2003r.
o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych
(Dz.U.
z 2013r., Nr 392 j.t.), ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych jest objęta odpowiedzialność cywilna każdej osoby, która kierując pojazdem mechanicznym w okresie trwania odpowiedzialności ubezpieczeniowej, wyrządziła szkodę w związku z ruchem tego pojazdu. Odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym, najwyżej jednak do ustalonej w umowie ubezpieczenia sumy gwarancyjnej.

W niniejszej sprawie wyłączną winę za spowodowanie wypadku,
w wyniku którego nastąpiła śmierć P. W., ponosi kierujący samochodem ciężarowym marki V. o nr. rej. (...) z naczepą nr rej. (...) -Z. Z..

Jak podniesiono już wyżej, pozwany nie kwestionował swojej odpowiedzialności za skutki wypadku z dnia 9 stycznia 2014 r. Dokonał likwidacji szkody w zakresie zadośćuczynienia oraz odszkodowania z tytułu znacznego pogorszenia sytuacji życiowej powoda S. W.. Odmówił natomiast wypłaty zadośćuczynienia powodom G. W. i J. W., z przyczyn, o których mowa była
w odpowiedzi na pozew.

Przystępując do rozważań merytorycznych należy wskazać, że roszczenie najbliższych członków rodziny zmarłego o przyznanie stosownego zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę przewiduje art. 446 § 4 k.c. Przepis ten został dodany przez art. 1 pkt 3 ustawy z dnia 30 maja 2008 r. (Dz.U.2008.116.731), zmieniającej ustawę kodeks cywilny z dniem 3 sierpnia 2008 r. Przepis ten obowiązywał w dacie zdarzenia, którego konsekwencją stała się śmierć P. W.. Wypadek, w którym śmierć poniósł P. W. miał miejsce w dniu 9 stycznia 2014 r.

Niewątpliwie S. W., G. W. i J. W. jako ojciec i bracia zmarłego należą do kręgu osób najbliższych zmarłego P. W., a tym samym do kręgu osób uprawnionych do otrzymania zadośćuczynienia, które zmierza do zaspokojenia poniesionej przez niego szkody niematerialnej.

Argumentacja pozwanego zawarta w odpowiedzi na pozew, jakoby powodowie G. W. i J. W. nie należeli do kręgu najbliższych członków rodziny zmarłego, co nie daje podstaw do zasądzenia na rzecz powodów zadośćuczynienia, nie może zatem znaleźć aprobaty sądu orzekającego w tej sprawie.

Naturalnie powodowie, w następstwie śmierci syna i brata, doznali silnego stresu i emocji, a tym samym krzywdy w postaci cierpienia psychicznego (por. wnioski biegłego psychologa). Podstawę do kompensaty tej krzywdy stanowi art. 446 § 4 k.c.

Zadośćuczynienie służy rekompensacie krzywdy po stracie osoby najbliższej, a zatem uszczerbku dotykającego subiektywnej sfery osobowości, uczuciowości człowieka, w szczególności cierpienia, bólu i poczucia osamotnienia, powstałych utrudnień życiowych, konieczności zasadniczo odmiennego urządzenia sobie życia. Przy ustalaniu rozmiaru cierpień w sytuacji śmierci osoby bliskiej powinny być zatem uwzględniane: rozmiar cierpień fizycznych i psychicznych, ich nasilenie i czas trwania, dramatyzm negatywnych doznań, poczucie osamotnienia i pustki, rodzaj i natężenie więzi uczuciowych między powodem a zmarłym, rola w rodzinie pełniona przez osobę zmarłą, występowanie zaburzeń psychicznych lub somatycznych po utracie osoby bliskiej, w tym ewentualne leczenie traumy, stopień i tempo asymilacji do zmienionych warunków, wiek pokrzywdzonego ( wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 23.01.2013r.I ACa 714/12 Lex nr 1286461).

W tym kontekście oraz przy uwzględnieniu dowodów przeprowadzonych w sprawie, żądanie powodów dotyczące zasądzenia na ich rzecz zadośćuczynienia, niewątpliwie jest uzasadnione co do zasady, chociaż nie co do wysokości. Nie powtarzając argumentacji powołanej już w ustalonym stanie faktycznym, stwierdzić należy jedynie, że nagła śmierć osoby bliskiej spowodowała u powodów cierpienia i destabilizację życia. Utrata syna i brata była i jest niewątpliwie bardzo ciężkim przeżyciem. Cierpienia są tym większe im bardziej byli zżyci ze sobą i mieli dobre relacje.

Przeprowadzone w sprawie postępowanie dowodowe wykazało, że syn powoda S. W. był osobą ważną dla niego, z nim powód wiązał swoją przyszłość oraz przyszłość gospodarstwa rolnego. Przekazał synowi gospodarstwo rolne z zamiarem kontynuowania rodzinnej tradycji. P. W. był pracowity i był najlepszym spośród synów powoda kandydatem do prowadzenia tego gospodarstwa. Pozostałe dzieci powoda nie są zainteresowane pracą w rolnictwie, co powoduje, że powód w swojej działalności czuje się osamotniony, bez większych nadziei na posiadanie następcy. Gospodarstwo podupada co przysparza powodowi dodatkowych trosk i zmartwień. Ważna jest z punktu widzenia cierpień powoda również wcześniejsza śmierć żony powoda i syna K.. Jego codzienna egzystencja jest smutna, życie towarzyskie przestało praktycznie istnieć. Czasu trwania cierpień powoda, aczkolwiek zapewne w mniejszym niż poprzednio nasileniu, nie da się przewidzieć. Do tej pory doznaje skutków stresu spowodowanego tragicznym wydarzeniem.

Dla powodów G. i J. W. zmarły brat był również bardzo bliską osobą. Przeżyli wspólnie wiele lat w domu rodzinnym. Po założeniu własnych rodzin ich więzi nieco osłabły, ale nie zanikły. Mimo prowadzenia własnego samodzielnego życia powodowie nadal pozostawali w bliskich relacjach z bratem. Mieszkali w tej samej miejscowości w odległości kilkudziesięciu metrów od siebie. Zmarły, mieszkający na co dzień z ojcem, często odwiedzał swoich braci i ich rodziny. Brał udział w spotkaniach rodzinnych lub też sam je organizował. Z powodem G. W. łączyła go ponadto wspólna praca i hobby. Śmierć brata utrudniła powodowi G. W. prowadzenie działalności gospodarczej i wywołała konieczność zatrudnienia niewykwalifikowanych pracowników. P. W. także wspierał rodzinę swojego brata J., często przebywającego poza domem. Był również ojcem chrzestnym jego córki.

Okoliczności przytoczone w tym miejscu oraz w ustalonym stanie faktycznym muszą uzasadniać przyznanie powodom zadośćuczynienia w wysokości, która zrekompensuje rozmiar ich cierpienia, z drugiej zaś strony uwzględni panujące stosunki społeczne i nie spowoduje jego wzbogacenia.

W ocenie Sądu, zasadne staje się ustalenie wysokości należnego powodom zadośćuczynienia na poziomie 60 000 złotych na rzecz powoda S. W. oraz po 30 000 złotych na rzecz powodów G. W. i J. W.. Pozwany wypłacił powodowi S. W. tytułem zadośćuczynienia kwotę 15 000 złotych, do zasadzenia pozostała wobec tego dalsza kwota 45 000 złotych.

Stosownie do treści art. 817 § 1 kc pozwany był zobowiązany spełnić świadczenie w terminie 30 dni licząc od daty zgłoszenia szkody i sprecyzowania przez powodów roszczeń wynikających z poniesionej szkody. Powodowie zgłosili szkodę i sprecyzowali swoje roszczenia w zakresie zadośćuczynienia pismem z dnia 22 marca 2014 r., które wpłynęło do pozwanego ubezpieczyciela w dniu 31 marca 2014 r. Odsetki za czas opóźnienia w spełnieniu świadczenia przez pozwanego przysługują zatem powodom od dnia 1 maja 2014 r.

W pozostałym zakresie żądania powodów dotyczące zasądzenia zadośćuczynienia za doznaną krzywdę należało oddalić.

Stosownie do art. 446 § 1 kc, jeżeli wskutek uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia nastąpiła śmierć poszkodowanego Sąd może przyznać, od zobowiązanego do naprawienia szkody, zwrot kosztów pogrzebu temu kto, je poniósł. W przedmiotowej sprawie nastąpiła śmierć poszkodowanego P. W.. Zobowiązanym do zwrotu kosztów pogrzebu na mocy art. 446 § 1 kc jest pozwany (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W..

Wskazana w pozwie kwota z tytułu zwrotu kosztów pogrzebu wynosi 2 260 złotych. Pozwany (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. w toku likwidacji szkody przyznał na rzecz powoda J. W. tytułem zwrotu kosztów pogrzebu kwotę 2 259,36 złotych. Wypłacona przez pozwanego kwota jest zgodna z przedstawionym przez powoda fakturą VAT za usługi pogrzebowe. Oznacza to, że wskazana kwota wyczerpuje roszczenie powoda. Zatem zasadne jest oddalenie żądanie powoda J. W. z tego tytułu. Nawet gdyby przyjąć, że ponad kwotę zwróconą przez pozwanego powstały inne jeszcze koszty pogrzebu nie znajdujące pokrycia w przyznanym przez pozwanego świadczeniu i uzyskanym zasiłku pogrzebowym, to przeprowadzone w sprawie postępowanie dowodowe, w tym głównie zeznania powoda J. W., wskazują, że nie jest on legitymowany do dochodzenia kwoty wynikającej z tytułu poniesienia tych kosztów. Powód J. W. zeznał bowiem, że wszystkie koszty pogrzebu brata, które tymczasowo wyłożył, zostały mu zwrócone przez ojca S. W.. Skoro zatem powód otrzymał zwrot poniesionych kosztów pogrzebu, to domaganie się od pozwanego ponownie tej samej kwoty jest pozbawione jakichkolwiek racji i podstaw prawnych. Powództwo w tym zakresie podlega oddaleniu w całości.

Orzeczenie o kosztach procesu uzasadnia treść art. 100 k.p.c, zgodnie z którym, w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone.

Powód S. W. wygrał proces w 30%, przegrał w 70%. Powodowie G. W. i J. W. wygrali proces w 40%, przegrali w 60%. Powód S. W. poniósł koszty wynagrodzenia swojego pełnomocnika w wysokości 3 617 złotych ( wraz z opłatą skarbową od pełnomocnictwa), uiścił opłatę od pozwu w kwocie 500 złotych ( od obowiązku uiszczenia pozostałej kwoty 7 000 złotych został zwolniony) oraz wpłacił zaliczkę na poczet opinii biegłego psychologa w kwocie 170,50 złotych., łącznie 4 287,50 złotych.

Powodowie G. W. i S. W. ponieśli koszty wynagrodzenia swojego pełnomocnika w wysokości po 3 617 złotych ( wraz z opłatą skarbową od pełnomocnictwa), uiścili opłatę od pozwu w kwocie po 3 800 złotych oraz wpłacili zaliczkę na poczet opinii biegłego psychologa po 170,50 złotych, łącznie po 7 587,50 złotych.

Pozwany (...) Spółka Akcyjna z siedzibą
w W. poniósł koszty wynagrodzenia swojego pełnomocnika w wysokości 3 617 złotych ( wraz z opłatą skarbową od pełnomocnictwa).

Łącznie powód S. W. i pozwany ponieśli koszty procesu
w kwocie 7 904,50 złotych. Powód winien ponieść koszty w wysokości 5 533,15 złotych ( 7 904,50 x 70%), a pozwany w wysokości 2 371,35 złotych ( 7 904,50 x 30%). Powód powinien zatem uiścić na rzecz pozwanego kwotę 1 245,65 złotych. Wskazaną kwotę kosztów procesu należną pozwanemu, Sąd zdecydował się przejąć na rachunek Skarbu Państwa.

Powód G. W. i pozwany ponieśli łącznie koszty procesu
w kwocie 11 204,50 złotych. Powód powinien ponieść koszty w wysokości 6722,70 złotych ( 11 204,50 x 60%), a pozwany w wysokości 4 481,80 złotych
( 11 204, 50 x 40%). Powód powinien zatem otrzymać od pozwanego zwrot kosztów procesu w wysokości 864,80 złotych ( 7 587,50 zł – 6 722,70 zł).

Powód J. W. i pozwany ponieśli łącznie koszty procesu
w kwocie 11 204,50 złotych. Powód powinien ponieść koszty w wysokości 6722,70 złotych ( 11 204,50 x 60%), a pozwany w wysokości 4 481,80 złotych
( 11 204, 50 x 40%). Powód powinien zatem otrzymać od pozwanego zwrot kosztów procesu w wysokości 864,80 złotych (7 587,50 zł – 6 722,70 zł).

Opłatę od pozwu, której powód S. W. nie miał obowiązku uiszczać, obowiązany jest uiścić w kwocie 2 100 złotych ( 7 000 x 30%) pozwany (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W.. Pozostałą kwotę 4 900 złotych ( 7 000 x 70%) Sąd przejął na rachunek Skarbu Państwa.

Powodowie S. W., G. W. i J. W. ponieśli koszty opinii biegłego sądowego w kwocie 511,50 złotych. W związku
z niewykorzystaniem zaliczki w pełnej kwocie 1 500 złotych, Sąd nakazał zwrócić powodom solidarnie pozostałą kwotę 988,48 złotych.

Z tych względów, na podstawie powołanych przepisów prawa, Sąd orzekł jak w sentencji wyroku.