Pełny tekst orzeczenia

26

Postanowienie
z dnia 23 czerwca 1993 r.
(K. 3/93)



Trybunał Konstytucyjny w pełnym składzie:

Przewodniczący: Prezes TK Mieczysław Tyczka

Sędziowie TK: Tomasz Dybowski
Kazimierz Działocha
Henryk Groszyk
Wojciech Łączkowski - sprawozdawca
Remigiusz Orzechowski
Ferdynand Rymarz
Janina Zakrzewska
Andrzej Zoll


po rozpoznaniu w dniu 23 czerwca 1993 r. wniosku pięćdziesięciu sześciu posłów o stwierdzenie niezgodności:

1) trybu uchwalenia ustawy budżetowej na 1993 r. z art. 13 i 14 Ustawy Konstytucyjnej w związku z art. 46 Regulaminu Sejmu przez łączne głosowanie poprawek, które nie wskazywały źródła sfinansowania wydatków;

2) art. 36, 37 i 39 ustawy budżetowej na 1993 r. z art. 2 ust. 1 i 34 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 5 stycznia 1991 r. Prawo budżetowe, a tym samym naruszenie zasady demokratycznego państwa prawnego (art. 1 przepisów konstytucyjnych) przez wprowadzenie do ustawy budżetowej rozstrzygnięć, które nie mieszczą się w numerycznie wyliczonym zakresie przedmiotowym tej ustawy, co narusza zasadę zaufania do Państwa i stanowionego w nim prawa;

3) art. 36 i 37 ustawy budżetowej na 1993 r. z ustawą z dnia 14.12.1982 r. o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodziny (Dz.U. Nr 40, poz. 267 z późn. zm.), oraz ustawą z dnia 17.10.1991 r. o rewaloryzacji emerytur i rent, o zasadach ustalania emerytur i rent oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U. Nr 104, poz. 450 z późn. zm.) oraz ustawą z dnia 29 maja 1974 r. o zaopatrzeniu inwalidów i wojskowych oraz ich rodzin (Dz.U. z 1983 r. Nr 13, poz. 68 z późn. zm.) a tym samym naruszenie zasady demokratycznego państwa prawa (art. 1 przepisów konstytucyjnych) przez przyjęcie podstawy do ustalania wysokości zwaloryzowanej emerytury i renty kwoty równej 91% zamiast kwoty 100% przeciętnego wynagrodzenia w kwartale kalendarzowym poprzedzającym termin waloryzacji, zgodnie z uchwaloną przez Sejm wyżej cytowaną ustawą, co narusza zasadę zaufania obywateli do Państwa i stanowionego w tym państwie prawa;

4) art. 39 ustawy budżetowej na 1993 r. z ustawą z dnia 30.12.1992 r. o kształtowaniu środków na wynagrodzenia w państwowej sferze budżetowej w 1993 r. (Dz.U. z 1993 r. Nr 1, poz. 2) co narusza określoną w art. 1 przepisów konstytucyjnych zasadę demokratycznego państwa w szczególności przez skreślenie procentowej waloryzacji oraz dolnej, dopuszczalnej wysokości normatywnego wskaźnika przeciętnego wynagrodzenia pracowników państwowej sfery budżetowej, wprowadzając kwotowy wzrost płac, mimo uchwalenia ustawy przez Sejm w dniu 30.12.1992 r. zawierającej inne rozstrzygnięcia, co powoduje utratę zaufania obywateli do Państwa i stanowionego w tym państwie prawa, jak również może powodować utratę słusznie nabytych z dniem 1 stycznia br. praw.

postanowił:

pozostawić wniosek bez rozpoznania.



UZASADNIENIE


W dniu 5 marca 1993 r. wpłynął do TK wniosek pięćdziesięciu sześciu posłów (wniosek nosi datę: "marzec 1993 r.") o stwierdzenie naruszenia przez Sejm przewidzianego prawem trybu uchwalenia ustawy budżetowej na rok 1993 oraz o stwierdzenie niezgodności art. 36, art. 37 i art. 39 tej ustawy z innymi ustawami i z Konstytucją.

Wnioskodawcy twierdzą, że ustawa budżetowa na rok 1993 została uchwalona z naruszeniem art. 13 i art. 14 Ustawy Konstytucyjnej z dnia 17 października 1992 r. (tzw. Małej Konstytucji) w związku z art. 46 ust. 1 pkt 2 Regulaminu Sejmu. Naruszenie to polega - zdaniem wnioskodawców - na łącznym głosowaniu poprawek mniejszości.

Zarzut niekonstytucyjności art. 36, art. 37 i art. 39 ustawy budżetowej na rok 1993 wnioskodawca uzasadnia także tym, że w ustawie budżetowej nie można regulować materii przynależnych ustawom zwykłym. W szczególności chodzi tu o regulacje dotyczące problematyki emerytur i rent, a także płac w sferze budżetowej. Tymczasem w powołanych wyżej przepisach ustawy budżetowej na rok 1993 zmieniono lub zawieszono moc obowiązującą niektórych przepisów innych ustaw, co - zdaniem wnioskodawców - narusza konstytucyjną zasadę zaufania do prawa i ochrony praw nabytych.

Po wpłynięciu wniosku do TK Prezydent RP rozwiązał Sejm zarządzeniem z dnia 29 maja 1993 r. (M.P. z dnia 31 maja 1993 r. Nr 27, poz. 285).

Zgodnie z art. 26 ust. 1 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym (Dz.U. z 1991 r. Nr 109, poz. 470) obecność na rozprawie wnioskodawcy lub jego przedstawiciela jest obowiązkowa. Grupa posłów występując w sprawie jako wnioskodawca w myśl art. 10 ust. 2 uchwały Sejmu z dnia 31 lipca 1985 r. w sprawie szczegółowego trybu postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym (Dz.U. Nr 39, poz. 184), powinna działać przez wyznaczonego przez siebie posła.

Wobec rozwiązania Sejmu i utraty przez posłów z dniem 1 czerwca 1993 r. mandatów poselskich, przestał istnieć podmiot w postaci 56 posłów uprawniony do udziału w postępowaniu przed Trybunałem Konstytucyjnym jako wnioskodawca.

W tej sytuacji należało pozostawić wniosek bez rozpoznania, a Trybunał nie znalazł podstaw do wszczęcia postępowania z inicjatywy własnej.