Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 czerwca 2013 roku

Sąd Okręgowy w Lublinie w XI Wydziale Karnym-Odwoławczym

w składzie: Przewodniczący: SSO Ewa Bogusz – Patyra – spr.

Sędziowie: SO Elżbieta Kowalska

SR Mariusz Jaroszyński (del. do S.O.)

Protokolant: prot. Katarzyna Zabielska

przy udziale Prokuratora Marty Kowalskiej

po rozpoznaniu w dniu 27 czerwca 2013 roku

sprawy J. W.

oskarżonego z art. 284 § 2 k.k. i art. 278 § 1 k.k.

na skutek apelacji wniesionej przez oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Puławach

z dnia 21 stycznia 2013 r. sygn. akt II K 1053/12

I.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok, uznając apelację za oczywiście bezzasadną;

II.  zasądza od oskarżonego J. W. na rzecz Skarbu Państwa za postępowanie odwoławcze 280 (dwieście osiemdziesiąt) złotych opłaty i 20 (dwadzieścia) złotych tytułem zwrotu poniesionych wydatków.

Sygn. akt XI Ka 379/13

UZASADNIENIE

J. W. oskarżony został o to, że:

I.  w okresie od 3 kwietnia 2012 roku do 17 kwietnia 2012 roku daty bliżej nieustalonej w miejscowości S., gm. K. woj. (...), dokonał przywłaszczenia powierzonych mu rzeczy ruchomych w postaci: glebogryzarki ciągnikowej i pługu do wyorywania drzewek o łącznej wartości 3.500 złotych na szkodę I. J.,

tj. o czyn z art. 284 § 2 k.k.

II.  w listopadzie 2011 roku daty bliżej nieustalonej w miejscowości S., gm. K., woj. (...) dokonał zaboru w celu przywłaszczenia mienia w postaci: sadzonek krzewu agrestu w ilości 2.000 sztuk o łącznej wartości 3.200 złotych na szkodę I. J.,

tj. o czyn z art. 278 § 1 k.k.

Sąd Rejonowy w Puławach wyrokiem z dnia 21 stycznia 2013 roku J. W.uznał za winnego tego, że w dniu 17 kwietnia 2012 roku w miejscowości S., gm. K.woj. (...)dokonał przywłaszczenia powierzonych mu rzeczy ruchomych w postaci: glebogryzarki ciągnikowej i pługu do wyorywania drzewek o łącznej wartości 3.500 złotych na szkodę I. J.odmawiając ich wydania na żądanie uprawnionej przypisując sobie własność rzeczy, tj. czynu wyczerpującego dyspozycję art. 284 § 2 k.k. i za to na podstawie art. 284 § 2 k.k. skazał go na 6 (sześć) miesięcy pozbawienia wolności i na podstawie art. 33 § 2 wymierzył oskarżonemu 40 (czterdzieści) stawek dziennych grzywny ustalając wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 10 (dziesięć) złotych; na podstawie art. 69 § 1 i 2 k.k. i art. 70 § 1 pkt 1 k.k. wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności zawiesił warunkowo oskarżonemu tytułem próby na 3 (trzy) lata; na podstawie art. 230 § 2 k.p.k. nakazał zwrócić I. J.dowody rzeczowe w postaci glebogryzarki ciągnikowej (...)– (...) G.oraz pługa do wyorywania drzewek opisane pod poz. 1 i 2 wykazu dowodów rzeczowych nr I/326/12 przechowywane u J. W.oraz J. W.dokumenty w aktach sprawy na k. 126-145; J. W.od popełnienia zarzuconego mu czynu z pkt II uniewinnił; na podstawie art. 627 k.p.k. zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa 90 złotych tytułem kosztów sądowych; na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. zwolnił oskarżonego od zapłaty kosztów sądowych w pozostałej części ustalając przy tym w oparciu o art. 630 k.p.k., że wydatki związane z oskarżeniem w części uniewinniającej poniósł Skarb Państwa.

Od powyższego wyroku apelację wniósł oskarżony. Zaskarżył powyższy wyrok w części, w zakresie uznania winnym oskarżonego popełnienia czynu z pkt I aktu oskarżenia, w całości. Zaskarżonemu orzeczeniu zarzucił:

I.  obrazę przepisów postępowania, co miało wpływ na treść orzeczenia:

-

tj. art. 4 k.p.k. w zw. z art. 7 k.p.k., art. 410 k.p.k., art. 424 k.p.k. wyrażającą się w dowolnej, a nie swobodnej ocenie zgromadzonego materiału dowodowego, jego wybiórczą, jednostronną analizę, a w szczególności:

-

odmówienie wiarygodności wyjaśnieniom oskarżonego, który w sposób konsekwentny w toku postępowania wytłumaczył w jaki sposób wszedł w posiadanie maszyn rolniczych: glebogryzarki ciągnikowej i pługu do wyorywania drzewek, należących do I. J., wskazał okoliczności sporządzenia oświadczenia o przechowywanie, a także pobudki, którymi kierował się zatrzymując maszyny u siebie, co miało według J. W. stanowić zabezpieczenie zapłaty przez pokrzywdzoną wynagrodzenia za prace wykonywane przez oskarżonego na jej rzecz oraz kosztów poczynionych na naprawę glebogryzarki, w sytuacji, gdy wyjaśnienia oskarżonego są spójne, logiczne, znajdują odzwierciedlenie w zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym;

-

uznanie zeznań świadków: I. J., M. R. (1), za wiarygodne, wzajemnie się uzupełniające, w sytuacji gdy ich zeznania odnośnie okoliczności sporządzenia i uzupełnienia oświadczenia z dnia 15 grudnia 2009 roku o przechowywaniu maszyn rolniczych przez oskarżonego nie znajdują potwierdzenia w zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym, M. R. (1) nie była obecna przy sporządzaniu oświadczenia, a także przy rozmowie w dniu 17 kwietnia 2012 roku na posesji oskarżonego, w momencie prowadzenia czynności przez Policję, w swoich zeznaniach obciążały one oskarżonego odpowiedzialnością za kradzież sadzonek agrestu, mimo braku jakichkolwiek ku temu podstaw, co może stanowić o chęci przypisania oskarżonemu sprawstwa czynów zarzucanych mu aktem oskarżenia;

-

nienadaniu należytej rangi zeznaniom świadków R. O., T. P. w zakresie w jakim wskazują oni, iż oskarżony wykonywał prace na rzecz I. J., remontował na własny rachunek glebogryzarkę, wypożyczał ja dla innych osób, mimo, iż zeznania te są spójne, korespondują z wyjaśnieniami oskarżonego, znajdują potwierdzenie w pozostałym materiale dowodowym zgromadzonym w sprawie;

-

dowolną, pozbawioną wnikliwej analizy ocenę treści oświadczenia o przechowywaniu maszyn, sporządzonego w dniu 15 grudnia 2009 roku jako nie mającego bezpośredniego znaczenia w sprawie w szczególności tego jak i kiedy zostało ono „uzupełnione”, w sytuacji, gdy do przypisania oskarżonemu czynu zarzucanego mu w pkt I aktu oskarżenia konieczne jest ustalenie tytułu, na podstawie którego wszedł on w posiadanie glebogryzarki ciągnikowej i pługu do wyorywania drzewek, z materiałów postępowania wynika, iż dokument ten został przerobiony, co czyni go nierzetelnym;

II.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, mających wpływ na jego treść:

-

przez niezasadne ustalenie, iż J. W. w dniu 17 kwietnia 2012 roku w miejscowości N., gmina K., dokonał przywłaszczenia powierzonych mu rzeczy ruchomych w postaci: glebogryzarki ciągnikowej i pługu do wyorywania drzewek o łącznej wartości 3.500 złotych na szkodę I. J., w sytuacji, gdy oskarżony odmawiając wydania maszyn na żądanie uprawnionej nie miał zamiaru przypisania sobie ich własności, swoim zachowaniem realizował jedynie prawo zastawu, uzależniając ich zwrot od uiszczenia przez pokrzywdzoną należności za pracę oraz za naprawę glebogryzarki, co w konsekwencji doprowadziło do niezasadnego uznania, iż oskarżony wypełnił znamiona czynu z art. 284 § 2 k.k.

Podnosząc powyższe wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w części i uniewinnienie oskarżonego od dokonania zarzucanego mu czynu, z pkt I aktu oskarżenia, względnie, uchylenie zaskarżonego wyroku w części uznania winnym oskarżonego popełnienia czynu z pkt I aktu oskarżenia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja oskarżonego nie jest zasadna i nie zasługuje na uwzględnienie.

W pierwszej kolejności podkreślenia wymaga, że Sąd I instancji w sposób prawidłowy przeprowadził w niniejszej sprawie postępowanie, nie dopuszczając się istotnej, mogącej rzutować na treść wyroku obrazy przepisów postępowania, powodującej konieczność zmiany bądź uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy oskarżonego do ponownego rozpoznania, a tym bardziej dającej podstawę do uniewinnienia J. W. zgodnie z wnioskiem zawartym w apelacji.

Wbrew twierdzeniom skarżącego Sąd I instancji w sposób prawidłowy przeprowadził w niniejszej sprawie postępowanie, nie dopuszczając się istotnej, mogącej rzutować na treść wyroku obrazy przepisów postępowania, w szczególności zaś tych wskazanych w apelacji oskarżonego. Ocena materiału dowodowego została dokonana przez Sąd Rejonowy z uwzględnieniem reguł zawartych w art. 4,5,7 kpk, a więc jest bezstronna i nie narusza granic swobodnej oceny oraz jest zgodna z zasadami prawidłowego rozumowania, wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego, a zwłaszcza nie zawiera błędów faktycznych i logicznych.

Wyrok – zgodnie z art. 410 kpk – znajduje oparcie w prawidłowo dokonanej ocenie całokształtu materiału dowodowego zgromadzonego i ujawnionego w toku postępowania. Również ocena prawna zachowania oskarżonej nie budzi zastrzeżeń, a zatem brak jest podstaw do zdyskwalifikowania zaskarżonego wyroku.

Sąd Rejonowy w sposób uporządkowany przedstawił w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku jakie fakty i na podstawie jakich dowodów uznał za udowodnione oraz nieudowodnione, a w tym dlaczego obdarzył wiarą poszczególne dowody. Ocena zarówno wyjaśnień oskarżonego J. W.(k 75-76,44-44v,78v,85,148) jak i zeznań świadków I. J.(k 76v-78v,3-3v,18v,35v148v), W. W. (1)(k 79), J. C.(k 80-81v,21v,22v), K. W.(k 79v-80v,27v), J. Z. (1)( k 81v-82,25v), R. O.(k 82-82v,54v), M. R. (2)( k 82v-83v,55v), T. P.(k 85v), G. W.(k 83v-84v, 29v), i M. R. (1)(k 100v-102,19-20,36v,148v), J. S.(k 84v-85,49) a także pozostałych dowodów poprzedzona została należytym ujawnieniem w toku rozprawy głównej całokształtu okoliczności sprawy i to w sposób podyktowany obowiązkiem dochodzenia prawdy. Stwierdzić przy tym należy, iż Sąd Rejonowy badał i uwzględniał tak okoliczności korzystne dla oskarżonego, jak i przemawiające na jego niekorzyść. Swe stanowisko co do oceny poszczególnych dowodów (ich wiarygodności lub niewiarygodnosći) Sąd ten wyczerpująco i logicznie (z uwzględnieniem wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego) uargumentował w uzasadnieniu. Z tych względów ocena materiału dowodowego dokonana przez Sąd I instancji podlega ochronie z art. 7 kpk. Było to niewątpliwie działanie w ramach swobodnej oceny dowodów, przez co Sąd Odwoławczy nie stwierdził, by ramy tejże oceny zostały przekroczone.

Sąd Okręgowy podzielił argumentację Sądu I Instancji zawartą w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, co czyni zbędnym jej powielanie tym bardziej, że kwestionując w apelacji prawidłowość oceny złożonych wyjaśnień oraz zeznań świadków I. J., M.(1), R. O.i T. P.oskarżony prezentuje własną ich ocenę w oderwaniu od pozostałego materiału dowodowego drobiazgowo rozważonego i ocenionego przez Sąd Rejonowy z uwzględnieniem wszystkich okoliczności sprawy. Lektura uzasadnienia zaskarżonego orzeczenia sporządzonego zgodnie z wymogami art. 424 § 1 kpk daje wyczerpującą odpowiedź dlaczego Sąd Rejonowy nie uznał za wiarygodne wyjaśnień oskarżonego w zakresie w jakim utrzymywał on, że zatrzymanie maszyn miało stanowić zabezpieczenie zapłaty przez pokrzywdzoną wynagrodzenia za prace wykonywane przez oskarżonego na jej rzecz oraz kosztów poczynionych na naprawę glebogryzarki. Sąd Rejonowy wyczerpująco odniósł się do treści wyjaśnień oskarżonego złożonych w toku postępowania.

Wykazał nadto logiczny proces, który doprowadził do przyjęcia za wiarygodne twierdzeń pokrzywdzonej o odmowie wydania rzeczy oddanych na przechowanie oraz przedstawił argumenty przemawiające za prawdziwością odtworzonego przez nią przebiegu wydarzeń, podkreślając, iż jej relacja znalazła pełne odzwierciedlenie w zeznaniach M. R. (1), a także w zeznaniach K. W., J. C., M. R. (2), B. W. odnośnie żądania zwrotu maszyn, co spotkało się z odmową J. W.. Podkreślić przy tym należy, że Sąd Rejonowy rozważył także fakt informowania J. C., R. O. i M. R. (2) przez oskarżonego o rzekomym kupieniu maszyn od I. J..

Wbrew twierdzeniom oskarżonego oświadczenie z dnia 15 grudnia 2009r. stanowiło dowód, do którego odniósł się Sąd Rejonowy. Nadto sam fakt dopisania fragmentu czy też uzupełnienia tegoż oświadczenia nie może prowadzić – jak tego chce skarżący- do prostego wniosku o nieprawdziwości zeznań I. J., skoro przyznała ona, że fragment dotyczący glebogryzarki i pługa dopisała.

Jakkolwiek M. R. (1)w pierwszych zeznaniach twierdziła, że oświadczenie zawierało również adnotacje o pługu do wyorywania drzewek i glebogryzarce, to jednak na rozprawie świadek uzupełniła i wyjaśniła, iż glebogryzarka i pług były dopisane później, bo w tym czasie te rzeczy były u pana J. Z. (1)na Z.. Kiedy wszystkie rzeczy zostały zabrane od pana Z.i pani J.dowiedziała się, że pan W.przemalował glebogryzarkę bez jej zgody i wiedzy, to wtedy doszło do uzupełnienia tego oświadczenia. Była nawet propozycja spisania kolejnego oświadczenia przez panią J., ale pan W.powiedział, że w tym oświadczeniu jest jeszcze miejsce i kilka wyrazów się zmieści (k 101). Odnośnie obecności M. R. (1)w dniu 17 kwietnia 2012r. podczas interwencji policji wskazać jedynie należy, że fakt przeprowadzenia tego dnia przeszukania i odnalezienia na posesji oskarżonego glebogryzarki oraz pługa do wyorywania drzewek wynika w sposób nie budzący wątpliwości z dokumentów w postaci protokołu przeszukania wraz ze spisem i opisem rzeczy (k 8-10), protokół oddania rzeczy na przechowanie (k 11). Natomiast subiektywne przekonanie I. J.i M. R. (1)o dokonaniu przez oskarżonego zaboru w celu przywłaszczenia sadzonek agrestu jako nie znajdujące potwierdzenia w zgromadzonym materiale dowodowym nie może dyskredytować całości ich zeznań.

Wbrew twierdzeniom skarżącego Sąd Rejonowy nie dopuścił się zatem obrazy przepisów postępowania w zakresie gromadzenia i oceny materiału dowodowego, a tym samym błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę rozstrzygnięcia, który to zarzut musi być rezultatem niepełności postępowania dowodowego, bądź też wynikać z przekroczenia granic swobodnej oceny dowodów, czego Sąd Odwoławczy nie stwierdził. W istocie apelacja oskarżonego sprowadza się do samej polemiki z ustaleniami Sądu orzekającego, którym oskarżony przeciwstawia własne, odmienne poglądy oparte na negowaniu wiarygodności zeznań pokrzywdzonej oraz zgodnych z jej relacją zeznań M. R. (1).

Reasumując stwierdzić zatem należy, że wina oskarżonego J. W., jak zasadnie wykazał Sąd Rejonowy w zakresie przypisanego mu czynu nie budzi żadnych wątpliwości, zaś jego kwalifikacja prawna jest prawidłowa.

Wobec tego, że z apelacji wynika, iż jest ona zwrócona przeciwko całości rozstrzygnięcia – art. 447 § 1 kpk, tym samym należało się również odnieść co do kary. Sąd Odwoławczy dokonał instancyjnej kontroli zaskarżonego wyroku również i pod tym kątem, stwierdzając, że i w tej części jest on prawidłowy. Orzeczona przez Sąd Rejonowy kara pozbawienia wolności oscylująca w dolnej granicy zagrożenia ustawowego z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na wyznaczony okres próby oraz grzywna nie mogą być uznane za rażąco niewspółmiernie surowe w rozumieniu art. 438 pkt. 4 kpk, a tylko wówczas możliwa byłaby korekta tego wyroku na korzyść oskarżonego. Wymiar kary orzeczonej wobec oskarżonego J. W. świadczy o tym, że Sąd Rejonowy miał w polu widzenia wszystkie najistotniejsze okoliczności decydujące o karze, a także we właściwych proporcjach je uwzględnił, czym sprostał wymaganiom dyrektyw sędziowskiego wymiaru kary (art. 53 kk). Sąd Okręgowy w pełni podziela stanowisko Sądu Rejonowego, zgodnie z którym wymierzona oskarżonemu kara nie przekracza stopnia winy, uwzględnia stopień społecznej szkodliwości czynu, a także cele wychowawcze wobec oskarżonego jak też potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa.

Zgodnie z utrwalonym poglądem Sądu Najwyższego, który Sąd Okręgowy w pełni podziela i akceptuje, rażąca niewspółmierność kary może zachodzić tylko wówczas, gdy na podstawie ujawnionych okoliczności, które powinny mieć wpływ na wymiar kary, można było przyjąć, iż zachodziłaby wyraźna różnica pomiędzy karą wymierzoną przez sąd pierwszej instancji a karą, jaką należałoby wymierzyć w instancji odwoławczej w następstwie prawidłowego zastosowania w sprawie dyrektyw wymiaru kary przewidzianych w kodeksie karnym oraz ukształtowanych przez orzecznictwo Sądu Najwyższego (wyrok SN z 14 listopada 1973r. III KR 254/73, OSNPG 1974, z 3-4, poz., 51). Przy czym na gruncie uregulowania art. 438 pkt. 4 kpk nie chodzi o każdą ewentualną różnicę w ocenach, ale o różnicę ocen tak zasadniczej natury, iż karę wymierzoną w pierwszej instancji można byłoby – również w potocznym znaczeniu tego słowa- nazwać rażąco niewspółmierną tj. niewspółmierną w stopniu nie dającym się wręcz zaakceptować.

Z przytoczonych wyżej względów, nie znajdując podstaw do uwzględnienia apelacji oraz wobec braku okoliczności, o których mowa w art. 439 § 1 kpk i 440 kpk, zaskarżony wyrok jako trafny, należało na podstawie art. 437 § 1 kpk utrzymać w mocy.

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu za postępowanie odwoławcze uzasadnia przepis art. 624 § 1 kpk w zw. z art. 17 ust 1 ustawy o opłatach w sprawach karnych z dnia 23 czerwca 1973r.(Dz.U. 1983, Nr 49, poz. 223 z późn. zmianami).