Pełny tekst orzeczenia

50





POSTANOWIENIE

z dnia 7 maja 1998 r.


Sygn. Ts 44/98







Trybunał Konstytucyjny w składzie:



Zdzisław Czeszejko-Sochacki



na posiedzeniu niejawnym po wstępnym rozpoznaniu skargi konstytucyjnej Eugeniusza P., w sprawie:

zgodności art. 2 pkt 5 ustawy z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych (Dz.U. Nr 118, poz. 561 ze zm.) z art. 32 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie art. 49 w związku z art. 36 ust. 3 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz.U. Nr 102, poz. 643)



p o s t a n o w i ł:



odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.





Uzasadnienie:



W skardze konstytucyjnej sporządzonej 23 marca 1998 r. pełnomocnik skarżącego Eugeniusza P. zarzuca sprzeczność art. 2 pkt 5 ustawy z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych (Dz.U. Nr 118, poz. 561) z art. 32 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Zdaniem pełnomocnika skarżącego zakwestionowany przepis, pomijając byłych pracowników, którzy zwolnili się przed przekształceniem przedsiębiorstwa w spółkę akcyjną, prowadzi do ich dyskryminacji w życiu gospodarczym.

Pełnomocnik skarżącego w piśmie z 16 kwietnia 1998 r. wyjaśnił, iż w sprawie przedstawionej w skardze konstytucyjnej o prawach skarżącego nie orzekł ani sąd, ani żaden inny organ administracji publicznej. Skarżący składał natomiast do Telekomunikacji Polskiej S.A. wniosek o zamiarze nabycia nieodpłatnie akcji. Wniosek ten nie został uwzględniony, podobnie jak złożona przez skarżącego reklamacja.



Trybunał Konstytucyjny zważył co następuje:



Zgodnie z art. 79 ust. 1 Konstytucji RP z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. Nr 78, poz. 483), skargę konstytucyjną można wnosić wyłącznie w sprawach, w których sąd lub organ administracji publicznej orzekł ostatecznie o konstytucyjnych wolnościach lub prawach, albo o obowiązkach skarżącego stosując ustawę lub akt normatywny, który zdaniem skarżącego jest niezgodny z Konstytucją RP. Ponadto, zgodnie z art. 46 ust. 1 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz.U. Nr 102, poz. 643) warunkiem merytorycznego rozpoznania skargi konstytucyjnej przez Trybunał Konstytucyjny jest wyczerpanie przez skarżącego przysługujących mu w ramach toku instancji środków ochrony jego praw, a także złożenie skargi konstytucyjnej w terminie dwóch miesięcy od daty doręczenia skarżącemu prawomocnego wyroku, ostatecznej decyzji lub innego ostatecznego rozstrzygnięcia o jego wolnościach lub prawach.

Paragraf 7 ust. 2 in fine rozporządzenia Ministra Skarbu Państwa z dnia 3 kwietnia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad podziału uprawnionych pracowników na grupy, ustalania liczby akcji przypadających na każdą z tych grup oraz trybu nabywania akcji przez uprawnionych pracowników (Dz.U. Nr 33, poz. 200) przewiduje, iż rozpatrzenie reklamacji wyczerpuje tok postępowania reklamacyjnego.

Jednakże, jak stwierdził w swoim stanowisku Naczelny Sąd Administracyjny “wyczerpanie trybu reklamacji związanej z ustaleniem przesłanki nabycia uprawnienia, nie zamyka zainteresowanym drogi jego dochodzenia. Ochronę ich interesów zapewnia bowiem sąd powszechny” (postanowienie NSA z 18 lutego 1998 r.). Tym samym, NSA uznał brak swojej właściwości do rozpoznania skargi na negatywne rozpatrzenie reklamacji w sprawie nie umieszczenia pracownika na liście uprawnionych do nieodpłatnego nabycia akcji przedsiębiorstw i wskazał, że roszczeń tych można dochodzić przed sądami powszechnymi. Podobny pogląd wyraził w tej kwestii Naczelny Sąd Administracyjny - Ośrodek Zamiejscowy w G. w postanowieniu z 15 stycznia 1998 roku.

Analizując uregulowania dotyczące zasad i trybu nieodpłatnego nabywania akcji przez uprawnionych pracowników, wprowadzone przepisami ustawy z 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych (Dz.U. Nr 118, poz. 561) oraz wydanym na jej podstawie rozporządzeniem Ministra Skarbu Państwa z 3 kwietnia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad podziału uprawnionych pracowników na grupy, ustalania liczby akcji przypadających na każdą z grup oraz trybu nabywania akcji przez uprawnionych pracowników (Dz.U. Nr 33, poz. 200), NSA doszedł do wniosku, że pismo będące wynikiem rozpatrzenia reklamacji, stwierdzające nie przyznanie określonej osobie prawa do nieodpłatnego nabycia akcji prywatyzowanego przedsiębiorstwa, nie stanowi aktu lub czynności poddanej kontroli sądu administracyjnego.

Użycie w przepisach ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych oraz wydanego na jej podstawie rozporządzenia Ministra Skarbu Państwa zwrotów: “nieodpłatne nabycie akcji”, oraz “zbycie akcji”, “reklamacja” świadczy o cywilnoprawnym charakterze analizowanej instytucji. Zatem osoba, której reklamację w sprawie nieodpłatnego nabycia akcji rozpatrzono odmownie, może dochodzić ochrony swoich praw w postępowaniu przed właściwym w sprawie sądem powszechnym, gdyż art. 20 ust. 3 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym (Dz.U. Nr 74, poz. 368 ze zm.) wyłącza właściwość NSA co do aktów, czynności i działań organów administracji publicznej mających charakter cywilnoprawny.

W piśmie procesowym złożonym 16 kwietnia1998 r. pełnomocnik skarżącego wyjaśnia, iż “o prawach skarżącego nie orzekał sąd lub organ administracji publicznej”, w konsekwencji czego skarżący nie jest w posiadaniu żadnego prawomocnego wyroku, ostatecznej decyzji lub innego ostatecznego rozstrzygnięcia w przedmiotowej sprawie. Jak z tego wynika, skarżący nie wyczerpał środków prawnych przysługujących mu dla ochrony - jego zdaniem - naruszonych praw, a zwłaszcza nie skorzystał z dochodzenia tych praw przed sądem powszechnym.

Nie przesądzając merytorycznego rozstrzygnięcia, jakie mogłoby zapaść w toku ewentualnego postępowania sądowego, uznać należy, że skarżący nie wyczerpał przysługujących mu środków prawnych. W tym stanie rzeczy skarga konstytucyjna jest przedwczesna i dlatego Trybunał Konstytucyjny postanowił nie nadawać jej dalszego biegu.