Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI Ka 92/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 września 2013 r.

Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie VI Wydział Karny Odwoławczy w składzie :

Przewodniczący: SSO Marek Wojnar

Sędziowie: SO Maciej Schulz (spr.)

SR del. Konrad Gradek

Protokolant: sekretarz sądowy Joanna Szymańska

przy udziale prokuratora Wojciecha Groszyka

po rozpoznaniu w dniu 12 września 2013 r.

sprawy R. S.

oskarżonego o przestępstwo z art. 276 kk

na skutek apelacji wniesionej przez prokuratora

od wyroku Sądu Rejonowego w Otwocku

z dnia 31 października 2012 r. sygn. akt II K 724/10

zaskarżony wyrok uchyla i sprawę przekazuje Sądowi Rejonowemu w Otwocku do ponownego rozpoznania.

VI Ka 92/13

UZASADNIENIE

R. S. został oskarżony o to, że w okresie od lipca 2010 roku, daty i godziny bliżej nie ustalono, do 7 lipca 2010 roku godziny 08:50 w K. powiatu (...), województwa (...) posiadał dowód osobisty oraz prawo jazdy na nazwisko W. P., którymi nie miał prawa rozporządzać to jest o przestępstwo określone w art. 276 k.k.

Sąd Rejonowy w Otwocku wyrokiem z dnia 31 października 2011 roku w sprawie o sygnaturze akt IIK 724/10 w ramach zarzucanego czynu uznał R. S. za winnego tego, że: dnia 7 lipca 2010 roku godziny 08:50 w K. powiatu (...), województwa (...) posiadał dowód osobisty oraz prawo jazdy na nazwisko W. P., którymi nie miał prawa rozporządzać to jest popełnienia przestępstwa określonego w art. 276 k.k. i za to na tej podstawie skazał go na karę 4 miesięcy pozbawienia wolności, której wykonanie na podstawie art. 69 § 1 k.k. i art. 70 § 1 pkt 1 k.k. warunkowo zawiesił na 4 lata próby..

Jednocześnie Sąd ten zwolnił oskarżonego od obowiązku uiszczenia kosztów postępowania przejmując je na rachunek Skarbu Państwa.

Powyższy wyrok zaskarżył w całości na niekorzyść oskarżonego Prokurator.

Na podstawie art. 427 § 1 i 2 k.p.k. 437 § 1 k.p.k. i art. 438 pkt 1 k.p.k. wyrokowi temu zarzucił obrazę przepisu prawa materialnego tj art. 276 k.k. poprzez niewskazanie w opisie czynu z art. 276 k.k. zaskarżonego wyroku, a przypisanego R. S., wszystkich ustawowych znamion przestępstwa tj niewskazanie w opisie czynu znamienia „ukrywania” oraz wyrażenia „wyłącznie” w odniesieniu do czynności rozporządzania, pomimo prawidłowych ustaleń faktycznych poczynionych przez Sąd Rejonowy w Otwocku.

Podnosząc powyższy zarzut Prokurator wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I Instancji.

Na rozprawie odwoławczej Prokurator zmodyfikował zarzut apelacji i wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uzupełnienie opisu czynu o dwa pominięte znamiona wskazane w zarzucie apelacji.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zarzut i wniosek zawarte w apelacja pisemnej Prokuratora zasługują na uwzględnienie. Rację ma skarżący, że zarówno czyn zarzucany R. S. aktem oskarżenia, jak i czyn mu przypisany zaskarżonym wyrokiem nie zawiera ustawowych znamion przestępstwa. Z opisu tego czynu wynika bowiem, że oskarżony jedynie posiadał dowód osobisty oraz prawo jazdy na nazwisko W. P., podczas gdy samo posiadanie cudzych dokumentów nie wypełnia znamion przestępstwa z art. 276 k.k.. Dla bytu tego przestępstwa w realiach niniejszej sprawy konieczne jest wykazanie, że sprawca ukrywał dokumenty, którymi nie miał prawa wyłącznie dysponować. O ile w przedmiotowej sprawie nie budzi wątpliwości fakt, że R. S. nie miał prawa do wyłącznego rozporządzania dokumentami W. P. (nie miał prawa w ogóle nimi rozporządzać), o tyle na obecnym etapie postępowania brak jest wystarczających dowodów wskazujących na to, że oskarżony ukrywał przedmiotowe dokumenty. Wbrew twierdzeniom zawartym w pisemnej apelacji Prokuratora Sąd Rejonowy w Otwocku nie poczynił w tym zakresie prawidłowych ustaleń. W uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia kilkakrotnie wspomniano, że R. S. posiadał dowód osobisty i prawo jazdy wystawione na nazwisko W. P. (vide k, 42, k. 43). Na stronie 43 akt sprawy Sąd Rejonowy w Otwocku stwierdził, że: „ w realiach niniejszej sprawy zachowania oskarżonego we ocenie Sądu wyczerpało znamię ukrywania....”.Dalej na tej samej stronie Sąd Rejonowy napisał: „ Nie budzi wątpliwości Sądu, że oskarżony swym zachowaniem wypełnił znamiona przestępstwa z art. 276 k.k., albowiem w chwili zatrzymania posiadał portfel z dokumentami należącymi do pokrzywdzonego w postaci prawa jazdy oraz dowodu osobistego, którymi nie miał prawa rozporządzać. Portfel ten posiadał przez dłuższy czas...” Z powyższych, przytoczonych fragmentów pisemnych motywów wyroku wynika, że Sąd I Instancji błędnie utożsamia :posiadanie” dokumentów z ich „ukrywaniem” W tym miejscu należy podzielić pogląd Sądu Apelacyjnego w Katowicach: „Nie można także utożsamiać pojęcia posiadania dokumentów, nawet jeśli jest ono bezprawne, czy też posługiwania się nim wbrew woli i wiedzy posiadacza, z wyczerpaniem znamion przestępstwa z art. 276 k.k. Gdyby ustawodawca chciał spenalizować bezprawne posiadanie dokumentów, z całą pewnością art. 276 k.k. miałby inne brzmienie. Możliwość przypisania oskarżonemu tego występku i to w postaci jego "ukrywania", zachodzi jedynie wówczas, gdy wykazane zostanie, że on sam podjął działania, w wyniku których dokument, którym nie miał prawa wyłącznie rozporządzać, został ukryty przed osobą uprawnioną do dysponowania nim, czyli umieszczony w miejscu, o którym osoba ta nie wie, nie ma do niego dostępu...” (por wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 9 sierpnia 2012 roku w sprawie II AKA 285/12 - LEX : 12855518).

Podnieść należy, że przeprowadzając przewód sądowy Sąd Rejonowy ograniczył się do odebrania wyjaśnień od oskarżonego oraz do ujawnienia zeznań pokrzywdzonego (k.38). Z dowodów tych w żaden sposób nie wynika aby oskarżony ukrył przedmiotowe dokumenty. Co więcej Sąd ten nie wziął pod uwagę tego fragmentu zeznań pokrzywdzonego, w których podał on, że zorientował się, iż nie ma saszetki z dokumentami i pieniędzmi dopiero na drugi dzień jak jedna osoba do niego zadzwoniła i powiedziała, że znalazła dokumenty od samochodu i kluczyki (vide k.6). Zarówno Sąd, jak i wcześniej prowadzący postępowanie przygotowawcze nie wyjaśnili, jaki charakter miała powyższa rozmowa, czy dotyczyła ona ewentualnego zwrotu tych dokumentów. Zarówno w postępowaniu przygotowawczym, jak i na rozprawie zaniechano przesłuchania Ł. T., który w chwili zatrzymania znajdował się na placu zabaw z oskarżonym, jak i funkcjonariuszy Policji, którzy dokonali zatrzymania oskarżonego (vide notatka k. 1) Dowody te mogłyby pozwolić na ustalenie co oskarżony zamierzał zrobić ze znaleziona saszetką.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy uznał, że zgromadzony na obecnym etapie postępowania materiał dowodowy nie daje podstaw do przyjęcia, że oskarżony ukrył znalezione dokumenty i tym samym nie uwzględnił wniosku Prokuratora złożonego na rozprawie odwoławczej o zmianę zaskarżonego wyroku.

Przy ponownym rozpoznaniu sprawy Sąd Rejonowy winien:

Przesłuchać szczegółowo pokrzywdzonego W. P. na okoliczność zagubienia i odzyskania saszetki z dokumentami, w tym na okoliczność rozmowy z osobą, która poinformowała go o znalezieniu dokumentów. oraz odebrać szczegółowe wyjaśnienia od oskarżonego, z uwzględnieniem dyspozycji art, 386 § 1 k.p.k., a także przeprowadzić dowód z zeznań Ł. T. na okoliczność posiadania przez R. S. przedmiotowej saszetki oraz na okoliczność zatrzymania oskarżonego na placu zabaw. Zasadnym jest także przesłuchanie funkcjonariuszy Policji D. K. i P. Z. (k.1) na okoliczność zachowania się R. S. w chwili zatrzymania. Po przeprowadzeniu postępowania dowodowego w sposób wskazany powyżej Sąd Rejonowy winien poczynić prawidłowe ustalenia faktyczne pod kątem ustawowych znamion przestępstwa z art. 276 k.k., a następnie na ich podstawie rozstrzygnąć o winie oskarżonego.

Mając powyższe na uwadze orzeczono, jak w wyroku.