Pełny tekst orzeczenia

322/3/B/2015

POSTANOWIENIE

z dnia 19 czerwca 2015 r.

Sygn. akt Ts 329/14



Trybunał Konstytucyjny w składzie:



Andrzej Wróbel – przewodniczący

Małgorzata Pyziak-Szafnicka – sprawozdawca

Leon Kieres,



po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 16 marca 2015 r. o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej American Heart of Poland S.A. z siedzibą w Ustroniu,



p o s t a n a w i a:



nie uwzględnić zażalenia.



UZASADNIENIE



W skardze konstytucyjnej wniesionej do Trybunału Konstytucyjnego 21 listopada 2014 r. American Heart of Poland S.A. z siedzibą w Ustroniu (dalej: skarżąca) zakwestionowała zgodność art. 19 ust. 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027, ze zm.; dalej: ustawa o świadczeniach) z art. 2, art. 20 i art. 22 Konstytucji.

Zdaniem skarżącej zawężenie przysługujących jej roszczeń o zwrot kosztów świadczeń medycznych, udzielonych pacjentom w stanach nagłych i ratujących życie, tylko do kosztów uzasadnionych skutkuje naruszeniem prawa do prowadzenia działalności gospodarczej „nastawionej na osiągnięcie zysku i czerpanie dochodów z tej działalności”. Skarżąca przedstawiła uwagi dotyczące kwoty świadczenia podlegającej zwrotowi (w szczególności w kontekście możliwości naliczenia marży).

Postanowieniem z 16 marca 2015 r. Trybunał Konstytucyjny odmówił nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu. W uzasadnieniu tego orzeczenia Trybunał stwierdził, że świadczeniodawca dochodzący roszczeń od Narodowego Funduszu Zdrowia (dalej: Fundusz) jest związany podstawową w prawie cywilnym regułą dowodzenia istnienia faktów, z których wywodzi skutki prawne. Stąd prowadząc działalność gospodarczą, powinien dochować staranności w sporządzaniu i przygotowaniu dokumentacji mającej wykazać okoliczności i koszty udzielonych świadczeń. Rezygnując z tych działań, musi liczyć się z negatywnymi konsekwencjami, także w sytuacji, w której – zgodnie z art. 64 ust. 5 ustawy o świadczeniach – zostanie zobowiązany do przedłożenia podmiotowi zobligowanemu do finansowania świadczeń z budżetu żądanej dokumentacji oraz do udzielenia wszelkich informacji i pomocy niezbędnych w związku z kontrolą prowadzoną przez Fundusz. Przyjąwszy za sądami, że skarżąca nie prowadziła ewidencji kosztów świadczeń medycznych udzielonych pacjentom w stanach nagłych, Trybunał doszedł do wniosku, że skarżąca utraciła prawo do rozpoznania skargi konstytucyjnej na skutek popełnionych przez siebie uchybień procesowych na wcześniejszych etapach postępowania.

W zażaleniu na to postanowienie skarżąca zarzuciła, że Trybunał nie ustosunkował się do sformułowanego w skardze zarzutu niekonstytucyjności art. 19 ust. 4 ustawy o świadczeniach polegającej na ograniczeniu wysokości kwoty przyznawanej za świadczenia medyczne udzielone pacjentom w stanach nagłych i ratujących życie tylko do kosztów uzasadnionych. Zdaniem skarżącej „ewentualne rozważanie (…) uchybień procesowych może mieć (…) miejsce dopiero w przypadku pozytywnej weryfikacji zasady o wykonywaniu świadczeń »po kosztach«”.



Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:



W myśl art. 49 w związku z art. 36 ust. 4 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.; dalej: ustawa o TK) skarżącemu przysługuje prawo wniesienia zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej. Trybunał, w składzie trzech sędziów, rozpatruje zażalenie na posiedzeniu niejawnym (art. 25 ust. 1 pkt 3 lit. b w związku z art. 36 ust. 6-7 i w związku z art. 49 ustawy o TK). Trybunał Konstytucyjny bada w szczególności, czy w wydanym postanowieniu prawidłowo stwierdził istnienie przesłanek odmowy nadania skardze dalszego biegu. Oznacza to, że na etapie rozpoznania zażalenia Trybunał analizuje przede wszystkim te zarzuty, które mogą podważyć trafność ustaleń przyjętych za podstawę zaskarżonego rozstrzygnięcia.

Trybunał Konstytucyjny stwierdza, że postanowienie o odmowie nadania rozpatrywanej skardze konstytucyjnej dalszego biegu jest prawidłowe, a zarzuty sformułowane w zażaleniu nie zasługują na uwzględnienie.

Skarżąca podnosi, że Trybunał nie ustosunkował się do głównego – jej zdaniem – zarzutu postawionego w skardze konstytucyjnej, a dotyczącego wysokości refundacji kosztów udzielonych świadczeń medycznych.

Trybunał nie mógł odnieść się do tak sformułowanego zarzutu, ponieważ skarżąca, jak zasadnie stwierdzono w zakwestionowanym postanowieniu, nie dochowała staranności w dokumentowaniu świadczonych przez nią usług medycznych. W konsekwencji nie mogła się ubiegać o przyznanie refundacji kosztów tych usług bez względu na to, według jakiej formuły powinny być one skalkulowane. Trybunał podkreślił w szczególności, że „[ś]wiadczeniodawca, który udzielił pomocy pacjentowi w stanie nagłym, a nie ma umowy o udzielanie świadczeń, składa do Funduszu (lub innego podmiotu zobowiązanego do finansowania świadczeń – np. ministra) wniosek o zwrot kosztów wraz z: 1) rachunkiem, 2) wykazem udzielonych świadczeń, 3) wykazem kosztów tych świadczeń, 4) pisemnym przedstawieniem okoliczności udzielenia świadczeń. Dokumenty te są podstawą refinansowania tych świadczeń z budżetu”.

W konsekwencji rozważania skarżącej o wysokości refundacji i konieczności zaliczenia do niej kosztów innych niż uzasadnione, a także rozważania o opłacalności i osiąganiu zysku z prowadzonej działalności gospodarczej były bezprzedmiotowe, gdyż skarżąca nie miała dokumentacji, na podstawie której mogłaby wykazać wysokość kosztów udzielonych świadczeń. Skoro nie było danych ilustrujących wartość świadczeń w ogóle, to skarżąca bezpodstawnie twierdziła, że należało się jej świadczenie w określonej wysokości. Trybunał trafnie więc ustalił, że skarżąca nie określiła sposobu naruszenia praw podmiotowych (art. 47 ust. 1 pkt 2 ustawy o TK).



W związku z powyższym Trybunał Konstytucyjny, na podstawie art. 49 w związku z art. 36 ust. 7 ustawy o TK, nie uwzględnił zażalenia.