Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Powód (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. pozwem z dnia 11. kwietnia 2013 roku domagał się zasądzenia od pozwanego H. Ś. kwoty (...) zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 12. listopada 2012 roku do dnia zapłaty oraz zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu powód wskazał, że roszczenie wynika z zawartej między stronami umowy najmu pojazdu, zaś żądana przez powoda kwota stanowi część kaucji nienależnie zatrzymanej przez pozwanego na zabezpieczenie roszczeń (pozew, k. 2-5).

W dniu 30. kwietnia 2013 r., wydany został w sprawie nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym (nakaz zapłaty, sygn. akt IX GNc 4129/13, k. 25). Jego odpis został doręczony stronie pozwanej w dniu 22. maja 2013 r. (zwrotne potwierdzenie odbioru, k. 28).

W dniu 27. maja 2015 r. H. Ś. złożył sprzeciw od powyższego nakazu zapłaty, w którym wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie na swoją rzecz od powódki kosztów procesu według norm przepisanych.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwany przyznał fakt zawarcia umowy najmu pojazdu, jak również pobranie od powoda kaucji w wysokości (...) zł tytułem zabezpieczenia ewentualnych roszczeń wynajmującego. Pozwany wskazał jednakże, że wobec uszkodzenia auta podczas trwania umowy najmu był uprawniony do zatrzymania kaucji na poczet kosztów naprawy uszkodzenia, natomiast pozostałą kwotę kaucji zwrócił powodowi (sprzeciw od nakazu zapłaty, k. 30-31, 37-40).

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 8. listopada 2012 roku(...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. (najemca), reprezentowana przez M. M. (1), wraz z obecnym kierowcą – M. F., zawarła z H. Ś., prowadzącym działalność gospodarczą pod nazwą EuroStyle w W., umowę wypożyczenia samochodu marki M. (...) klasa o numerze rejestracyjnym (...). Powyższy pojazd został wynajęty na okres 3 dni, tj. od dnia 8. listopada 2012 roku do dnia 10. listopada 2012 roku. Strony uzgodniły kwotę najmu w wysokości(...)zł netto wraz z podatkiem VAT, która została uiszczona przez najemcę w dniu 6. listopada 2012 roku. Najemca w dniu zawarcia umowy uiścił również na rzecz wynajmującego – H. Ś., kaucję w wysokości (...) zł. Zgodnie z warunkami umowy z kaucji miały być pokrywane straty z tytułu przestoju pojazdu w czasie naprawy lub likwidacji szkody przez (...) oraz straty spowodowane niemożnością wypożyczenia samochodu z winy najemcy proporcjonalnie do ilości dni przestoju (pkt 25 warunków umowy). Samochód został wydany z stanie nowym, bez uszkodzeń (okoliczności bezsporne, umowa wypożyczenia samochodu, k. 16, warunki umowy, k. 17, potwierdzenie dokonania przelewu, k. 20).

W dniu 10. listopada 2012 roku (sobota) przedstawiciel(...) Sp. z o.o. wraz z kierowcą zwrócili pojazd. Przy zdaniu pojazdu był obecny pracownik wynajmującego – M. M. (2). Przedstawiciele najemcy wraz z M. M. (2) dokonali oględzin pojazdu, podczas których nie stwierdzono żadnych uszkodzeń. Samochód w chwili zwrotu był czysty i znajdował się w stanie jak w dniu wynajmu, o czym pracownik M. M. (2) uczyniła adnotację na egzemplarzu umowy najmu. W dniu 10. listopada 2012 roku kaucja nie została zwrócona (...)Sp. z o.o. , gdyż M. M. (2) pełniła samodzielnie w tym dniu dyżur, podczas którego nie ma dostępu do sejfu (umowa wypożyczenia samochodu, k. 16, zeznania świadka M. M. (1), k. 126-128, zeznania świadka M. M. (2), k. 180-182).

W dniu 12. listopada 2012 roku (poniedziałek) M. M. (2), po przyjściu do pracy ok. godz. 10, została poinformowana przez innego pracownika, że na zwróconym pojeździe zauważono uszkodzenie zderzaka (zeznania świadka M. M. (2), k. 180-182).

W tym samym dniu (...)Sp. z o.o. dostała informację od pracowników firmy (...) o uszkodzeniu pojazdu. Po przybyciu przedstawicieli spółki na miejsce okazało się, że samochód stał w innym miejscu niż został zaparkowany przez nich w dniu zwrotu auta. Podczas oględzin stwierdzono wgniecenie zderzaka. Przedstawiciel spółki – (...) poinformował pracowników wypożyczalni, że w czasie trwania najmu nie doszło do takiego uszkodzenia (zeznania świadka M. M. (1), k. 126-128, zeznania świadka M. M. (2), k. 180-182).

W dniu 6. grudnia 2012 roku (...) dokonała wyceny naprawy samochodu marki M. (...) o numerze rejestracyjnym (...) na kwotę (...) zł brutto, na co składał się koszt demontażu/montażu zderzaka tylnego w wysokości (...) zł brutto, koszt lakierowania zderzaka w wysokości (...) zł brutto oraz koszt naprawy zderza tylnego w kwocie (...) zł brutto (wycena, k. 138).

W dniu 6. grudnia 2012 roku H. Ś. wystawił na rachunek najemcy fakturę VAT nr (...) na kwotę(...) zł tytułem uszkodzenia wynajmowanego pojazdu. Część kwoty z uiszczonej przez najemcę kaucji, w wysokości (...) zł została zaliczona na poczet powyższej faktury VAT (okoliczności bezsporne).

Pozostałą kwotę kaucji – (...) zł, H. Ś. w dniu 5. grudnia 2012 roku zwrócił na rachunek bankowy (...) Sp. z o.o. (okoliczności bezsporne, potwierdzenie dokonania przelewu, k. 21).

Pismem z dnia 8. stycznia 2013 roku spółka – (...) Sp. z o.o. poinformowała, że nie akceptuje naliczonej przez H. Ś. płatności tytułem uszkodzenia w wynajmowanym pojeździe oraz zakwestionowała dokonane przez niego zaliczenie wpłaconej kaucji na rzecz uregulowania faktury VAT nr (...). Najemca wskazał, że w dniu zdania pojazdu nie zostały stwierdzone żadne uszkodzenia, wobec czego brak jest podstaw do przypisania spółce odpowiedzialności za powstałe w pojeździe szkody. Jednocześnie spółka(...)Sp. z o.o. poinformowała o zwrocie faktury VAT nr (...) oraz wezwała H. Ś. do zwrotu kaucji w wysokości (...)zł (pismo z dnia 8. stycznia 2013 r., k. 18-19).

Stan faktyczny opisany powyżej był w przeważającej części – wskazanej wyżej – bezsporny między stronami niniejszego postępowania. Podstawę ustaleń stanowiły zatem twierdzenia strony powodowej niezakwestionowane albo wprost przyznane przez pozwanego, a zatem dotyczące faktów bezspornych.

Powołane powyżej odpisy dokumentów prywatnych oraz wydruki, przedłożone przez strony, Sąd uczynił podstawą dokonanych ustaleń – w zakresie wskazanym wyżej, przy odpowiednich partiach ustaleń. Wiarygodność dokumentów i wydruków nie była kwestionowana przez strony, Sąd zaś nie znalazł podstaw, by czynić to z urzędu.

Okoliczność kosztów naprawy zderzaka pojazdu Sąd ustalił na podstawie dowodu z dokumentu w postaci wyceny sporządzonej przez (...) Pozasądowa ekspertyza, jako dokument prywatny w rozumieniu art. 245 k.p.c., stanowi jedynie dowód tego, że osoba, która ją podpisała wyraziła zawarty w niej pogląd, nie korzysta natomiast z domniemania zgodności z prawdą zawartych w niej twierdzeń. Wobec czego ekspertyzę pozasądową należy traktować jako część argumentacji faktycznej i prawnej przytaczanej przez stronę. Wysokość szkody nie była sporna między stronami.

Okoliczności związane ze zwrotem wynajmowanego przez powoda pojazdu Sąd ustalił na podstawie zeznań świadków M. M. (1) i M. M. (2), którzy byli bezpośrednimi uczestnikami czynności związanej ze zwrotem auta. Zeznaniom tych świadków Sąd dał wiarę w całości, gdyż były one logiczne, wzajemnie się uzupełniały i znajdowały odzwierciedlenie w pozostałym materialne dowodowym zgromadzonym w sprawie, w tym w szczególności w umowie wypożyczenia samochodu, która zawierała w swej treści protokół wydania i zwrotu pojazdu.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo jest zasadne i jako takie zasługuje na uwzględnienie.

Powódka swoje roszczenie wywodziła z łączącej ją z pozwanym umowy najmu samochodu. Zgodnie z art. 659 § 1 k.c., przez umowę najmu, wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nie oznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz. Umowa najmu ma charakter konsensualny, odpłatny, dwustronnie zobowiązujący i wzajemny.

Strona pozwana nie kwestionowała zawarcia z powodem umowy najmu o treści przedstawionej przez powoda przy pozwie oraz zatrzymania kwoty 2.000,00 zł z uiszczonej przez powoda kaucji, jednakże odmówiła spełnienia świadczenia z uwagi na uszkodzenia wynajmowanego przez powoda pojazdu, co dawało pozwanemu podstawę do potrącenia kwoty odpowiadającej kosztom naprawy pojazdu z uiszczonej przez powódkę kaucji. Strony nie pozostawały w sporze również co do faktu uszkodzenia samochodu. Powód jednakże kwestionował fakt powstania uszkodzenia w czasie trwania umowy najmu.

Zgodnie z art. 675 § 1 k.c. po zakończeniu najmu najemca obowiązany jest zwrócić rzecz w stanie nie pogorszonym; jednakże nie ponosi odpowiedzialności za zużycie rzeczy będące następstwem prawidłowego używania. Na najemcy zatem ciąży obowiązek zwrotu przedmiotu najmu w takim samym stanie jak w dniu wydania. W przypadku zaś zwrotu pojazdu w stanie uszkodzonym oraz nie wykazania przez najemcę, że uszkodzenie to jest następstwem normalnego używania przedmiotu pojazdu, wynajmujący może żądać od najemcy odszkodowania na zasadach ogólnych (art. 471 k.c.). Z kolei, z związku z zakończeniem umowy najmu, wynajmujący winien niezwłocznie rozliczyć się z najemcą z wpłaconej kaucji. W przypadku powstania szkody w przedmiocie najmu, wynajmujący może pokryć koszty przywrócenia przedmiotu najmu do stanu poprzedniego z uiszczonej przez najemcę kaucji. Jednakże wynajmujący przed dokonaniem potrącenia, w pierwszej kolejności, powinien wykazać, że pogorszenie stanu przedmiotu najmu miało miejsce w trakcie trwania umowy najmu oraz nastąpiło w wyniku zachowania się najemcy.

Jak stanowi przepis art. 6 k.c., ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Zgodnie natomiast z brzmieniem przepisu art. 232 k.p.c., strony są obowiązane wskazywać dowody, z których wywodzą skutki prawne. Zgodnie zatem z rozkładem ciężaru dowodowego na powodzie spoczywał ciężar wykazania okoliczności zwrotu przedmiotu najmu w stanie nie pogorszonym, a w konsekwencji, że należy mu się zwrot kaucji uiszczonej przy zawarciu umowy. Pozwany zaś winien udowodnić zasadność zatrzymania przez niego kaucji w wysokości (...)zł.

W ocenie Sądu powód sprostał ciążącemu na nim obowiązkowi. Powód wykazał, że w dniu zwrotu przedmiotu najmu – samochodu marki M. (...) klasa, pojazd nie posiadał żadnych uszkodzeń i znajdował się w takim samym stanie jak w dniu wydania go najemcy. Na potwierdzenie powyższych okoliczność powód przedłożył dowód z dokumentu w postaci umowy wypożyczenia samochodu, który w swej treści zawierał także protokół wydania i odbioru pojazdu. Z treści tego protokołu wynika, że w dniu odbioru pojazdu samochód, zarówno wewnątrz, jak i zewnątrz był czysty. Podczas wydania pojazdu została naniesiona adnotacja, iż samochód jest nowy bez uszkodzeń. Natomiast w dniu zwrotu pojazdu pracownik pozwanego – M. M. (2), co potwierdził sam świadek podczas składania zeznań, naniósł adnotację, iż „auto wróciło w stanie z dnia wynajmu”. Tym samym pracownik pozwanego potwierdził, że w chwili zwrotu samochodu nie posiadał on żadnych uszkodzeń. Powyższy dowód stanowi dokument prywatny powoda, a co za tym idzie może być dowodem w sprawie na okoliczności wskazane w treści art. 245 k.p.c. Zgodnie z treścią tego przepisu dokument prywatny stanowi jedynie dowód na to, iż osoba, która go podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie. Moc dowodowa takiego dokumentu zależy więc od wszechstronnego rozważenia i swobodnej oceny dowodów. Przede wszystkim na podstawie konfrontacji treści tych dokumentów z innymi zgłoszonymi przez strony dowodami można dokonać weryfikacji dokonanych w nim ustaleń. Strony postępowania na potwierdzenie swoich twierdzeń zgłosiły także dowód z zeznań świadków. Zeznania te potwierdziły powyższe okoliczności. Świadkowie M. M. (1) oraz M. M. (2), którzy bezpośrednio uczestniczyli w oględzinach pojazdu w dniu jego zwrotu, zgodnie zeznali, że podczas tych oględzin nie zaobserwowano żadnych uszkodzeń w pojeździe. Uszkodzenie zderzaka zauważono dopiero w dniu 12. listopada 2012 roku, tj. po dwóch dniach od daty zwrotu pojazdu, przez innego pracownika pozwanego. Świadek M. M. (2) zeznała, że uszkodzenie było niewielkie, widoczne dopiero pod odpowiednim kątem padającego świtała, wobec czego mogła nie zauważyć tego uszkodzenia w chwili odbioru pojazdu od najemcy. Pokreślenia jednak wymaga, że w procesie decyzyjnym Sąd nie może oprzeć swojego rozstrzygnięcia na podstawie przypuszczeń bądź domysłów, a tylko i wyłącznie na podstawie okoliczności, które zostały należycie przez stronę udowodnione. Zatem przypuszczenia świadka, że to uszkodzenie mogło już istnieć w chwili zwrotu pojazdu, jednakże wobec jego nieznacznych rozmiarów mógł go nie zauważyć, nie stanowią dowodu na okoliczność zwrotu pojazdu przez najemcę w stanie pogorszonym. Ponadto z zeznań świadka M. M. (1) wynika, iż w chwili jego przybycia do siedziby pozwanego celem ponownego dokonania oględzin uszkodzeń, które zostały mu zgłoszone w dniu 12. listopada 2012 roku, pojazd był zaparkowany w innym miejscu niż w chwili jego zwrotu. Świadek M. M. (2) zeznała z kolei, że nie pamięta czy samochód był przestawiany. Pozwany zatem nie wykazał, że od momentu zwrotu samochodu przez powoda, nie był on przestawiany i nie istniała możliwość powstania szkody w pojeździe już po jego zwrocie. Tym samym brak jest możliwości ustalenia czasu powstania uszkodzenia w pojeździe, a co za tym idzie pozwany nie wykazał, że uszkodzenie pojazdu M. (...) klasa powstało w trakcie trwania umowy najmu i w wyniku zachowywania powoda. Tym samym w ocenie Sądu powód wykonał ciążący na nim obowiązek zwrotu przedmiotu najmu w stanie nie pogorszonym, a pozwany winien rozliczyć się z wpłaconej kaucji.

Kaucja to suma pieniężna złożona jako gwarancja dotrzymania zobowiązania, stanowiąca odszkodowanie w razie niedopełnienia zobowiązania. Cechą charakterystyczną kaucji jest to, że może ona zostać wykorzystana tylko w ściśle określonym przypadku, tj. w razie jego niedopełnienia. Zabezpieczenie wykonania umowy, poprzez ustanowienie kaucji ma charakter gwarancyjny, co oznacza, iż ustanowiona jest ona na wypadek, gdyby strona umowy, która złożyła kaucję, nie wywiązała się z niej. Wówczas druga strona umowy może zaspokoić się ze złożonej kaucji. Z treści zawartej pomiędzy stronami umowy najmu wynika, iż klient zostawiając depozyt gotówkowy lub w formie preautoryzacji wyraża zgodę na obciążenie jego konta w przypadku naruszenia punktów zawartych w umowie. Pozwany celem wykazania zasadność zatrzymanie części wpłaconej przez powoda kaucji powoływał się na potrzebę usunięcia powstałej w pojeździe szkody. Strony uzgodniły, że z kaucji będą pokrywane straty z tytułu przestoju pojazdu w czasie naprawy lub likwidacji szkody przez Towarzystwo (...) oraz straty spowodowane niemożnością wypożyczenia samochodu z winy najemcy proporcjonalnie do ilości dni przestoju (pkt 25 warunków umowy). Wobec tak sformułowanych przez strony w umowie ustaleń oraz nie wykazania przez pozwanego, że uszkodzenia w pojeździe powstały z winy powoda, została wykluczona możliwość zatrzymania przez pozwanego kaucji. Pozwany nie wykazał bowiem aby doszło do naruszenia któregokolwiek z postanowień zawartych w umowie, skutkujących przepadkiem kaucji na jego rzecz. W związku z powyższym pozwany po zakończeniu umowy oraz zwrocie przez powoda przedmiotu najmu w stanie nie pogorszonym winien zwrócić mu całą kaucję.

Wobec powyższego zasadne było żądanie zasądzenia od pozwanego na rzecz powoda kwoty (...) zł z tytułu zwrotu uiszczonej przez powoda kaucji po zakończeniu najmu i zwróceniu przedmiotów najmu.

O obowiązku zapłaty odsetek ustawowych od zasądzonej kwoty należności głównej Sąd orzekł zgodnie z żądaniem pozwu, na podstawie art. 481 k.c. Data początkowa, od której powód domagał się odsetek, a zarazem początek opóźnienia pozwanego w spełnieniu świadczenia, nie była kwestionowana przez pozwanego (fakt bezsporny, art. 230 k.p.c.).

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. Na kwotę zasądzoną od pozwanego składa się opłata od pozwu w kwocie 30,00 zł.

Biorąc pod uwagę wszystkie powołane wyżej okoliczności, Sąd na podstawie wskazanych w uzasadnieniu przepisów orzekł jak w wyroku.

(...)

(...)