Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt XIII Ga 809/15

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 9 czerwca 2015 roku Sąd Rejonowy w Piotrkowie Trybunalskim w sprawie z powództwa J. B. przeciwko(...) Spółce Akcyjnej w W. o zapłatę 11. 367, 13 zł w punkcie 1 – zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 9.563,35 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 16 października 2013 roku do dnia zapłaty, w punkcie 2 – oddalił powództwo w pozostałej części oraz w punkcie 3 - zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 3.212 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, sygn. akt V GC 970/14 (wyrok k. 230).

Apelację od powyższego wyroku wniósł pozwany, zaskarżając go w części, tj. w zakresie, w jakim Sąd Rejonowy zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 8.224,57 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 16 października 2013 r. do dnia zapłaty oraz w zakresie kosztów postępowania (pkt I i pkt III sentencji wyroku).

Skarżący zarzucił wyrokowi naruszenie:

1. art. 217 § 1 k.p.c. w zw. z art. 227 k.p.c. i 278 § 1 k.p.c. w zw. z art. 286 k.p.c. poprzez oddalenie na rozprawie w dniu 26 maja 2015 roku wniosku pozwanego o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z opinii innego biegłego sądowego, gdyż sporządzona przez biegłego sądowego Krzysztofa Grobelnego opinia jest niepełna, dowolna oraz nie wyjaśnia należycie wszelkich wątpliwości zaistniałych w toku postępowania i tym samym nie jest wystarczająca do rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy;

2. art. 217 § 1 k.p.c. w zw. z art. 227 k.p.c. i 278 § 1 k.p.c. w zw. z art. 286 k.p.c. poprzez oddalenie postanowieniem z dnia 16 marca 2015 roku wniosku pozwanego o dopuszczenie dowodu z zeznań świadka G. M. na okoliczność przeprowadzenia naprawy pojazdu V. (...) o nr rejestracyjnym (...) po kolizji z dnia 14 września 2013 roku oraz kosztów tej naprawy, a także, czy przed przedmiotową kolizją pojazd ten ulegał uszkodzeniom wynikiem wcześniejszych zdarzeń oraz w jakich warunkach i z użyciem jakich części pojazd ten był wówczas naprawiany i w konsekwencji błędne uznanie, że naprawa pojazdu uzasadnia wyliczenie kosztów z uwzględnieniem oryginalnych części zamiennych oznaczonych logo producenta;

3. art. 233 § 1 k.p.c. poprzez przyjęcie przez Sąd, że opinia biegłego Krzysztofa Grobelnego jest wyczerpująca i spójna, w sytuacji gdy biegły zarówno w pisemnych, jak i ustnej opinii uzupełniającej wyjaśnił wszystkie wątpliwości pozwanego, a przyjęte przez niego założenia dotyczące konieczności wymiany pokrywy tylnej bagażnika oraz wybudowania i zabudowania szyby w pokrywie tylnej są dowolne;

4. art. 233 § 1 k.p.c. poprzez dowolną i wybiórczą ocenę materiału dowodowego, skutkującą błędnymi ustaleniami faktycznymi stanowiącymi podstawę rozstrzygnięcia, a polegającymi na błędnym przyjęciu, że naprawa pojazdu V. (...) uzasadnia wyliczenie kosztów z uwzględnieniem oryginalnych części zamiennych oznaczonych logo producenta, podczas gdy pojazd ten posiadał ślady wcześniejszych napraw oraz zaawansowaną korozję w okolicy lamp tylnych, niezwiązanych z wypadkiem komunikacyjnym z dnia 14 września 2013 roku.

Na tej podstawie skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa w zaskarżonej części oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania za obie instancje, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania (apelacja k. 244-248).

Powód wniósł o oddalenie apelacji i zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów postępowania apelacyjnego (protokół z rozprawy k. 266).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jako bezzasadna podlegała oddaleniu.

Przed przystąpieniem do analizy treści środka zaskarżenia, należy zaznaczyć, że Sąd Okręgowy podziela ustalenia faktyczne Sądu pierwszej instancji i jako trafnie i prawidłowo ocenione oraz logicznie wywiedzione ze zgromadzonego materiału dowodowego, przyjmuje za własne.

W ocenie Sądu Okręgowego nie zasługiwał na uwzględnienie żaden z podniesionych przez pozwanego w apelacji zarzutów, które sprowadzały się do kwestionowania prawidłowości przeprowadzonego przez Sąd Rejonowy postępowania dowodowego.

Za bezzasadne uznać należało zarzuty naruszenia art. 217 § 1 k.p.c. w zw. z art. 227 k.p.c. i 278 § 1 k.p.c. w zw. z art. 286 k.p.c., w ramach których pozwany podniósł, że Sąd Rejonowy bezzasadnie oddalił wnioski dowodowe pozwanego o dopuszczenie dowodów z opinii innego biegłego oraz z zeznań świadka G. M..

Sąd Okręgowy podzielił w tym względzie stanowisko Sądu Rejonowego i uznał, że zasadnie

i prawidłowo oddalone zostały wnioski pozwanego o przeprowadzenie wskazanych dowodów. Zgłoszony przez pozwanego w piśmie procesowym z dnia 14 maja 2015 roku wniosek o przeprowadzenie dowodu z opinii innego biegłego sądowego pozbawiony był jakichkolwiek podstaw. W ocenie skarżącego dopuszczenie dowodu z opinii innego biegłego sądowego było konieczne z uwagi na niewyjaśnienie przez biegłego sądowego Krzysztofa Grobelnego podniesionych przez pozwanego wątpliwości oraz nieudzielenie odpowiedzi na zadane mu pytania. Taka argumentacja, w ocenie Sądu odwoławczego, nie zasługuje na uwzględnienie, bowiem biegły sądowy w wydanych opiniach uzupełniających wyjaśnił wszystkie zgłaszane przez pozwanego wątpliwości, w szczególności odpowiedział na pytanie dotyczące dopuszczalności naprawy pokrywy bagażnika. W wydanej na rozprawie w dniu 26 maja 2014 roku ustnej opinii uzupełniającej biegły sądowy, w odpowiedzi na zastrzeżenia zgłoszone przez pozwanego w piśmie procesowym z dnia 14 maja 2015 roku, jednoznacznie wskazał, że co do zasady producent dopuszcza dokonanie naprawy pokrywy bagażnikowej. Jednakże wybór metody pomiędzy naprawą a wymianą pokrywy opiera się na ocenie stopnia zniekształcenia elementu oraz tego czy przy pomocy narzędzi i materiałów blacharskich będzie możliwe przywrócenie stanu sprzed szkody. W rozpatrywanym zaś przypadku zniekształcenie rantu kwalifikowało pokrywę bagażnika do wymiany. W ocenie Sądu Okręgowego opinia biegłego sądowego jest wyczerpująca i spójna, a użyta w niej argumentacja logiczna i racjonalna.

Podkreślenia wymaga, że nie można przyjąć, iż w świetle art. 286 k.p.c. sąd zobowiązany jest dopuścić dowód z kolejnych biegłych w każdym przypadku, gdy złożona opinia jest niekorzystna dla strony (por. m.in. wyrok SN z dnia 15 listopada 2001 r., II UKN 604/00, PPiPS 2003, nr 9, poz. 67). Potrzeba powołania innego biegłego powinna zatem wynikać z okoliczności sprawy, a nie z samego niezadowolenia strony z dotychczasowej złożonej opinii ( por. m.in. wyrok SN z dnia 4 sierpnia 1999 r., I PKN 20/99, OSNAPiUS 2000, nr 22, poz. 807; uzasadnienie wyroku SN z dnia 10 stycznia 2001 r., II CKN 639/99, LEX nr 53135). Przy czym potrzebą taką nie może być przeświadczenie strony, że dalsze opinie pozwolą na udowodnienie korzystnej dla strony tezy (por. wyrok SN z dnia 27 czerwca 2001 r., II UKN 446/00, OSNAPiUS 2003, nr 7, poz. 182).

W przedmiotowej sprawie nie zaistniały żadne okoliczności, które podważyłyby moc dowodową opinii sporządzonej przez biegłego sądowego Krzysztofa Grobelnego. Zwłaszcza, że w odpowiedzi na zgłaszane zastrzeżenia strony pozwanej co do tej opinii Sąd Rejonowy przeprowadzał każdorazowo dowód z uzupełniającej opinii, w której biegły sądowy wyjaśniał podnoszone przez pozwanego wątpliwości. Należy zaznaczyć, iż argumentacja skarżącego sprowadzała się wyłącznie do polemiki z opinią biegłego, której treść nie była dla pozwanego korzystna, co nie może stanowić podstawy do przeprowadzenia dowodu z opinii innego biegłego sądowego.

Sąd Okręgowy nie dopatrzył się również nieprawidłowości w oddaleniu wniosku o dopuszczenie dowodu z zeznań świadka G. M.. Zgodnie z treścią wniosku pozwanego dowód ten miał zostać przeprowadzony na okoliczność dokonania naprawy uszkodzonego pojazdu oraz jej kosztów oraz tego czy przed przedmiotową kolizją pojazd ten ulegał uszkodzeniom na skutek wcześniejszych zdarzeń oraz w jakich warunkach i z użyciem, jakich części pojazd ten był wówczas naprawiany. Pozwany w apelacji zarzucił, iż w konsekwencji oddalenia tego wniosku Sąd Rejonowy błędne uznał, że naprawa pojazdu uzasadnia wyliczenie kosztów z uwzględnieniem oryginalnych części zamiennych oznaczonych logo producenta. Nie stanowi naruszenia zastosowanie przez Sąd Rejonowy art. 217 § 2 k.p.c. poprzez oddalenie wniosków dowodowych bowiem okoliczności, na które zostały zgłoszone, nie mają dla rozstrzygnięcia sprawy istotnego znaczenia.

Należy zauważyć, że dla określenia wysokości należnego poszkodowanemu od zakładu ubezpieczeń odszkodowania za szkodę wynikającą z uszkodzenia pojazdu w wypadku komunikacyjnym nie ma znaczenia fakt, że poszkodowany nie wykonał naprawy pojazdu, a tym bardziej, jaką kwotę faktycznie zapłacił za naprawę (por. uchwała SN z 15. 11. 2001 r., III CZP 68/01, OSNC 2002/6/74). Dla rozstrzygnięcia sprawy nie miało zatem znaczenia, czy poszkodowany dokonał faktycznej naprawy pojazdu i jakie w związku z tym poniósł koszty. Przy ustaleniu wysokości odszkodowania Sąd bada przesłanki wymienione w treści przepisów art. 361 k.c. i art. 363 k.c., a nie okoliczności spoza tych przepisów, mając na uwadze, że powód może się domagać od osoby odpowiedzialnej za szkodę odszkodowania wyliczonego w wysokości kosztów przywrócenia pojazdu do stanu poprzedniego sprzed wystąpienia zdarzenia. W wypadku uszkodzenia rzeczy w stopniu umożliwiającym przywrócenie jej do stanu poprzedniego osoba odpowiedzialna za szkodę obowiązana jest zwrócić poszkodowanemu wszelkie celowe, ekonomicznie uzasadnione wydatki, poniesione w celu przywrócenia stanu poprzedniego rzeczy uszkodzonej. Nie miało zatem znaczenia, czy świadek - poszkodowany użył do naprawy pojazdu części oryginalnych. Dla rozstrzygnięcia rozpoznawanej sprawy istotne znaczenie miało bowiem ustalenie zakresu uszkodzenia pojazdu oraz kosztów przywrócenia go do stanu sprzed zdarzenia. Natomiast w dokonanej wycenie szkody należało uwzględnić utrwalone w orzecznictwie sądowym stanowisko, zgodnie z którym do wydatków poniesionych w celu przywrócenia stanu poprzedniego rzeczy uszkodzonej zalicza się w zasadzie także koszt nowych części i innych materiałów, których użycie było niezbędne do naprawienia uszkodzonej rzeczy (por. uzasadnienie wyroku SN z 20. 10. 1972 r., II CR 425/72, OSNC 1973/6/111).

Sąd I instancji, w ocenie Sądu Okręgowego, nie naruszył dyspozycji przepisu art. 233 § 1 k.p.c., a ze zgromadzonego materiału dowodowego wyprowadził wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym. Dokonana ocena dowodów nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów i jako taka musi się ostać. Należy podnieść, że tylko w wypadku, gdy brak jest logiki w wiązaniu wniosków z zebranymi dowodami lub gdy wnioskowanie sądu wykracza poza schematy logiki formalnej albo – wbrew zasadom doświadczenia życiowego – nie uwzględnia jednoznacznych praktycznych związków przyczynowo – skutkowych, to przeprowadzona przez sąd ocena dowodów może być skutecznie podważona (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 15 grudnia 2005r, sygn. akt I ACa 513/05, LEX nr 186115). Strona apelująca uchybień takich, jak powyższe nie wykazała. Zarzucając błędną ocenę dowodu w postaci opinii biegłego, skarżący jedynie polemizował z jej treścią, nie wskazując jednak na konkretne uchybienia.

Podkreślenia wymaga, że biegły w sposób klarowny i wyczerpujący wyjaśnił przyczyny przyjęcia zakresu uszkodzeń przedmiotowego pojazdu, w którym uwzględniona została również wymiana pokrywy bagażnika, wbudowanie i zabudowanie szyby tylnej w pokrywie tylnej oraz wymiana uszczelki. Jak wskazał biegły na zakwalifikowanie tych elementów jako uszkodzonych pozwoliła załączona do akt sprawy dokumentacja zdjęciowa. Dodatkowo analiza tej dokumentacji pozwoliła na zidentyfikowanie istnienia ognisk korozji w obrębie pokrywy tylnej, co uzasadniało zastosowanie potrącenia amortyzacji na poziomie 20 % ceny nowej pokrywy oraz kosztu lakierowania pokrywy z uwagi na brak związku tego ubytku z przedmiotowym zdarzeniem. Ponadto biegły wyjaśnił wszelkie wątpliwości dotyczące kosztów naprawy uszkodzonego pojazdu, w tym zasadności zaliczenia kosztów wymiany pokrywy bagażnika.

Sąd Rejonowy prawidłowo również uznał, że przy wycenie poniesionej szkody uzasadnione było zastosowanie cen zamiennych części oryginalnych z logo producenta.

Podkreślenia wymaga, że przywrócenie rzeczy uszkodzonej do stanu poprzedniego polega na doprowadzeniu jej do stanu używalności w takim zakresie, jaki istniał przed wyrządzeniem szkody. Nie można zatem nakładać na poszkodowanego obowiązku zastępowania części już używanych takimi samymi częściami, gdyż oznaczałoby to konieczność poszukiwania przez niego części nie tylko o takim samym okresie eksploatacji, ale i dokładnie takim samym zużyciu z uwagi na intensywność i rodzaj eksploatacji całego pojazdu. Przyjęcie tej koncepcji utrudniłoby, a wręcz uniemożliwiło poszkodowanemu zlikwidowanie szkody przez przywrócenie stanu poprzedniego. Skoro części uszkodzone w wypadku były wcześniej w pełni sprawne, pełnowartościowe i nie były nadmiernie zużyte, kwalifikując się do użytku jeszcze przez długi czas, to nie można odbierać poszkodowanemu prawa do wymiany ich na części nowe, gdyż tylko wtedy będzie on miał pełną gwarancję, że części te będą tak samo sprawne, niewadliwe i pełnowartościowe, jak części uszkodzone. Przyjmuje się, iż przy ustalaniu wysokości szkody ubezpieczyciel nie może narzucać użycia części alternatywnych, albowiem przywrócenie pojazdu do stanu poprzedniego polega na doprowadzeniu go do takiego stanu używalności i jakości, jaki istniał przed wypadkiem, biorąc pod uwagę zarówno stan techniczny, jak i trwałość czy wygląd estetyczny. Uszkodzona część pojazdu powinna być zatem zastąpiona nową, jeśli ewentualna naprawa tej części nie przywróci jej pełni wartości jaką przestawiała przed szkodą (por. wyrok SN z dnia 20 lutego 1981 r., I CR 17/81; wyrok SN z dnia 20 lutego 2002 r., V CKN 903/00). Z drugiej strony z powyższego wynika, że poszkodowany może także według dokonanego wyboru naprawić szkodę w pojeździe przy użyciu oryginalnych części zamiennych, jeśli jest to w danych okolicznościach ekonomicznie uzasadnione i celowe.

Skarżący wbrew spoczywającemu na nim ciężarowi dowodowemu (art. 6 k.c.) nie wykazał, aby koszty związane z naprawą przy użyciu oryginalnych części zamiennych były niezasadne. Wskazać należy, że przedmiotowy samochód w chwili wypadku był samochodem siedmioletnim, a więc stosunkowo nowym. Z zebranego materiału dowodowego nie wynikało, aby w pojeździe na dzień zaistnienia szkody wbudowane były części inne niż opatrzone logo producenta pojazdu, ani też, że w pojeździe na dzień zaistnienia szkody istniały poprzednie wady części uszkodzonych w przedmiotowym zdarzeniu, mogące wpłynąć na kosztorys naprawy pojazdu związanym z przedmiotową szkodą. W świetle powyższego przyjąć należało, że części, które uległy zniszczeniu w czasie przedmiotowego wypadku były sprawne, a z uwagi na niedługi okres ich eksploatacji i niewadliwość uznać trzeba, iż użytkowane byłyby one jeszcze przez długi okres czasu i nie zachodziłaby potrzeba ich wymiany lub naprawy, gdyby nie przedmiotowy wypadek. W tej sytuacji nie można ciężarem przywrócenia do stanu poprzedniego części używanej obciążać, choćby w pewnym stopniu, poszkodowanego. Do takiego obciążenia poszkodowanego skutkami zawinionego działania sprawcy szkody lub innej osoby odpowiedzialnej cywilnie za tę szkodę nie ma uzasadnionej podstawy prawnej (por. uzasadnienie wyroku SN z 20. 10. 1972 r., II CR 425/72, OSNC 1973/6/111).

Mając na uwadze powyższe Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację jako bezzasadną.

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z art. 391 § 1 k.p.c. zasądzając od pozwanego, jako strony przegrywającej apelację, na rzecz powoda kwotę 600 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym (wynagrodzenie pełnomocnika powoda zostało ustalone na podstawie § 2 ust. 1 i 2 i § 13 ust.1 pkt 1 w zw. z § 6 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu – tekst jedn. Dz. U. z 2013 r., poz. 461 ze zm.).