Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

wyroku łącznego

wydanego w sprawie o sygn. II K. 5/16

Sądu Okręgowego w Gorzowie Wielkopolskim

K. J. został skazany prawomocnymi wyrokami sądów powszechnych:

1)  Sądu Rejonowego w Międzyrzeczu z dnia 16 stycznia 2012 r. w sprawie o sygn. II K. 804/11 za występek z art. 178a. § 1. k.k. – popełniony w dniu 18 października 2011 r. – na karę grzywny w wysokości 100 stawek po 10 zł każda oraz zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym na okres roku;

2)  Sądu Rejonowego w Grodzisku Wielkopolskim Zamiejscowego Wydziału Karnego w Nowym Tomyślu z dnia 30 września 2014 r. w sprawie o sygn. VII K. 344/14 za występek z art. 178a. § 1. i § 4. k.k. – popełniony w dniu 27 kwietnia 2014 r. – na karę roku pozbawienia wolności, zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów w ruchu lądowym na okres 5 lat;

3)  Sądu Rejonowego w Międzyrzeczu z dnia 15 grudnia 2014 r. w sprawie o sygn. II K. 414/14 za występek z art. 178a. § 4. k.k. – popełniony w dniu 20 lipca 2014 r. – na karę 5 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 3 lat próby, grzywnę orzeczoną na podstawie art. 71. § 1. k.k. w wysokości 100 stawek po 10 zł każda, zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 2 lat; którą to karę pozbawienia wolności postanowieniem Sądu Rejonowego w Międzyrzeczu z dnia 27 sierpnia 2015 r. w sprawie II 1. Ko. 573/15 zarządzono do wykonania;

4)  Sądu Rejonowego w Szamotułach z dnia 24 lipca 2014 r. w sprawie o sygn. II K. 285/14 za występek z art. 178a. § 1. i 4. k.k. – popełniony w dniu 14 marca 2014 r. – na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności oraz zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 3 lat;

5)  Sądu Rejonowego w Międzyrzeczu z dnia 14 stycznia 2015 r. w sprawie o sygn. II K. 370/14 za występki:

a) z art. 207. § 1. k.k. – popełniony w okresie od kwietnia 2013 r. do 23 czerwca 2014 r. – na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności,

b) z art. 178a. § 4. k.k. – popełniony w dniu 13 maja 2014 r. – na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności

oraz karę łączną roku pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 4 lat próby oraz zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym na okres 2 lat;

6)  Sądu Okręgowego w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 22 czerwca 2015 r. w sprawie o sygn. II K. 34/15 za zbrodnię z art. 286. § 1. k.k. w zw. z art. 310. § 1. k.k. w zw. z art. 11. § 2. k.k. – popełniony w dniu 14 września 2014 r. – na karę 1 roku i 8 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 5 lat wraz z grzywną w wysokości 50 stawek po 20 zł każda i obowiązkiem naprawienia szkody na rzecz poszkodowanego w wysokości 100 zł;

7)  Sądu Rejonowego w Międzyrzeczu z dnia 6 sierpnia 2015 r. w sprawie o sygn. II K. 69/15 za występek z art. 77. pkt 1. i 4. ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych w zw. z art. 35. ust. 1a. ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt w zw. z art. 11 § 2 k.k. – popełniony w październiku 2014 r. – na karę grzywny w wysokości 150 stawek dziennych po 10 zł każda.

dowód: karta karna k. 6-6v., 43-43 v.,

odpisy wyroków:

Sądu Rejonowego w Międzyrzeczu w sprawie II K. 804/11 k. 12-12 v. oraz w aktach tej sprawy,

Sądu Rejonowego w Grodzisku Wielkopolskim VII Zamiejscowego Wydziału Karnego z siedzibą w Nowym Tomyślu w sprawie VII K. 344/14 k. 25-25 v. oraz w aktach tej sprawy,

Sądu Rejonowego w Międzyrzeczu w sprawie II K. 414/14 k. 13-13 v. oraz w aktach tej sprawy,

Sądu Rejonowego w Szamotułach w sprawie II K. 285/14 k. 28 oraz w aktach tej sprawy,

Sądu Rejonowego w Międzyrzeczu w sprawie II K. 370/14 k. 14-14 v., 48-48 v. oraz w aktach tej sprawy,

Sądu Okręgowego w Gorzowie Wielkopolskim w sprawie II K. 34/15 k. 18-19 oraz w aktach tej sprawy,

Sądu Rejonowego w Międzyrzeczu w sprawie II K. 69/15 k. 15-15 v., 47-47 v. oraz w aktach tej sprawy.

K. J., jest obywatelem polskim, urodził się (...) w M.. Przed osadzeniem w zakładzie karnym prowadził gospodarstwo rolne, nadużywał alkoholu i znęcał się nad zamieszkującymi z nim rodzicami. Po osadzeniu w Zakładzie Karnym w G. jego postawa jest oceniana jako nie budząca zastrzeżeń. Do daty wydania wyroku łącznego był trzynastokrotnie nagrodzony regulaminowo, nie był karany dyscyplinarnie. Cechuje go wysoki stopień zdyscyplinowania, również co do wykonywania orzeczonej wobec niego kary pozbawienia wolności. Nie jest związany z podkulturą przestępczą, nie występują u niego skłonności do zachowań agresywnych, żyje zgodnie ze współosadzonymi, a w stosunku do przełożonych przyjmuje postawy regulaminowe. Pracuje odpłatnie poza zakładem karnym w systemie bez konwojenta, dając się poznać jako sumienny i systematyczny pracownik. Dodatkowo bierze udział w pracach porządkowych na rzecz oddziału. Karę pozbawienia wolności odbywa w systemie programowego oddziaływania. Korzysta z przepustek, z których powracał w terminie. Ukończył udział w programie readaptacyjnym dla skazanych odbywających karę za prowadzenie pojazdu pod wpływem alkoholu oraz dla skazanych nadużywających alkoholu przed osadzeniem. Przejawia krytyczny stosunek do popełnionych przez siebie przestępstw.

dowód: opinia o skazanym k. 26, 57.

Sąd zważył, co następuje:

K. J. złożył wniosek o wydanie wyroku łącznego obejmującego kary wymierzone wyrokami Sądu Rejonowego w Szamotułach w sprawie o sygn. II K. 285/14, Sądu Okręgowego w Gorzowie Wielkopolskim w sprawie o sygn. II K. 34/15 oraz Sądu Rejonowego w Grodzisku Wielkopolskim Zamiejscowego Wydziału Karnego w Nowym Tomyślu w sprawie o sygn. VII K. 344/14, wnosząc o zastosowanie pełnej absorpcji. W uzasadnieniu podał, że proces resocjalizacji przebiega pomyślnie, bardzo zależy mu na powrocie na wolność, gdzie planuje uczciwie zarabiać na swoje utrzymanie.

Orzekając w tej sprawie sąd w pierwszej kolejności musiał wziąć pod uwagę, iż w dniu 1 lipca 2015 r. weszła w życie ustawa z dnia 20 lutego 2015 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z dnia 20 marca 2015 r.). Cytowana ustawa w art. 19. ust. 1. wprowadziła zasadę, zgodnie z którą przepisów rozdziału IX ustawy, o której mowa w art. 1 (tj. Kodeksu karnego), w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, nie stosuje się do kar prawomocnie orzeczonych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy (czyli przed 1 lipca 2015 r.), chyba że zachodzi potrzeba orzeczenia kary łącznej w związku z prawomocnym skazaniem po dniu wejścia w życie niniejszej ustawy. Z tego względu sąd był zobligowany do analizy dat wydanych wobec K. J. wyroków skazujących. I tak zapadały one w następującej kolejności: 16 stycznia 2012 r., 24 lipca 2014 r., 30 września 2014 r., 15 grudnia 2014 r., 14 stycznia 2015 r., 22 czerwca 2015 r. i 6 sierpnia 2016 r. To zestawienie wskazywało, iż ostatni wyrok skazujący miał miejsce już po wejściu w życie cyt. wyżej ustawy z dnia 20 lutego 2015 r., co obligowało sąd do dokonania wykładni przepisu art. 19. ust. 1. tego aktu normatywnego – a dokładne końcowej części tego zdania stanowiącego ów przepis.

W ocenie sądu możliwe były poniżej przedstawione interpretacje, przy czym należało mieć także na względzie, iż słowo „potrzeba” to czasownik modalny używany dla wyrażenia obowiązku, powinności, stosowności działania; a którego synonimem są sformułowania „powinno się”, „wypada”, „należy”, „trzeba”.

Po pierwsze sformułowanie „zachodzi potrzeba orzeczenia kary łącznej w związku z prawomocnym skazaniem” może być rozumiane jako możliwość połączenia wcześniej orzeczonych kar bądź kary, nadających się w sensie materialnoprawnym, wedle zasad wprowadzonych tą nowelizacją, do takiego połączenia z karą orzeczoną wobec skazanego w wyroku wydanym po 1 lipca 2015 r. W tym miejscu należałoby również zauważyć, iż w części układów procesowych do połączenia mogłaby nadawać się tylko jedna kara wcześniej orzeczona z co najmniej jedną wymierzoną po 1 lipca 2015 r., zaś w pozostałych wypadkach (wcześniejszych skazaniach) orzeczenie nowej kary łącznej mogłoby się odbywać na bazie poprzedniego brzmienia art. 85. k.k.

Drugą możliwą interpretacją fragmentu tego przepisu mogłoby być przyjęcie, iż przepis ten daje możliwość orzekania kary łącznej na nowych zasadach – ustanowionych po 1 lipca 2015 r. – wobec wszelkich kar, jakie orzeczono we wszelkich wyrokach wydanych przed tym terminem, jeśli po wejściu w życie ustawy nowelizującej wobec skazanego zapadł kolejny prawomocny wyrok. To pozwalałoby na swego rodzaju rewizję wcześniejszych kar i możliwość orzekania kar łącznych (odpowiednio grzywny albo pozbawienia wolności) niezależnie od tego, czy wcześniej – przed wejściem w życie nowelizacji Kodeksu karnego – przepisy art. 85. k.k. pozwalałyby na tego rodzaju połączenie, czy też tej możliwości nie dawały. Alternatywą jest w tym wypadku także przyjęcie założenia, iż poza wyrokiem skazującym (przepis stanowi jedynie o prawomocnym skazaniu) musiałaby dodatkowo być jednocześnie orzeczona kara nadająca się do połączenia z inną, wcześniej – czyli przed wejściem w życie – nowelizacji, orzeczoną sankcją.

Kolejną możliwością – choć najbardziej skrajną – w zakresie egzegezy tego przepisu było uznanie, iż przepis ten stanowi swego rodzaju kompetencję przewidzianą dla sądu, z której może skorzystać, lecz nie jest nią zobligowany, dla rozważenia możliwości orzeczenia kary łącznej na nowych zasadach, jeśli po 1 lipca 2015 r. wobec skazanego miało miejsce prawomocne skazanie. To rozwiązanie pozwalałoby na pewnego rodzaju elastyczność przy konieczności rozstrzygnięcia które z przepisów obowiązujących przy wymiarze kary łącznej stosować – regulacje obowiązujące przed, czy po 1 lipca 2015 r. – w zależności od konieczności rozstrzygnięcia o karze łącznej dla danego skazanego.

Biorąc pod uwagę tak szerokie możliwości wykładni tego przepisu, które zresztą nie obejmują całości możliwych układów procesowych, sąd bazując jedynie na stanie faktycznym niniejszej sprawy stanął na stanowisku, iż właściwą wykładnią będzie pierwsza z zaprezentowanych wyżej wersji. Nie rozwijając szerszej argumentacji w tym miejscu wskazać jedynie należy, iż kierując się zasadami aksjologicznymi, jak też założeniem racjonalności ustawodawcy należało uwzględnić również wcześniejszą część tej normy. Ta zaś wskazuje jako podstawę orzekania kary łącznej – gdy dot. to kar wymierzonych wyrokami wydanymi przed 1 lipca 2015 r. – poprzednio obowiązujące przepisy rozdziału IX Kodeksu karnego. Zaś jedynie w sytuacjach, gdy zapadł wyrok po tej dacie i jednocześnie wymierzono w nim karę, która umożliwia – po jej połączeniu z wcześniej istniejącą – orzeczenie nowej kary łącznej, możliwe będzie wszczęcie i prowadzenie postępowania o wyrok łączny i wymierzenie w nim nowej kary łącznej. Jednakże – tylko w tym zakresie i w oparciu o te sankcje, nie zaś w odniesieniu do wszelkich innych. To zaś potwierdza, iż w sytuacjach, w których istnieje możliwość orzekania kary łącznej na bazie poprzednio obowiązujących przepisów – stosuje się je wyłącznie i pełnym zakresie.

W tym miejscu sąd chciałby wskazać, że na skutek błędu uznał, iż pierwszym (choćby nieprawomocnym) wyrokiem skazującym był wyrok wydany w dniu 30 września 2014 r. przez Sąd Rejonowy w Grodzisku Wielkopolskim, Zamiejscowym Wydziale Karnym w Nowym Tomyślu w sprawie o sygn. VII K. 344/14, choć – prawidłowo – winien to być wyrok z dnia 24 lipca 2014 r. Sądu Rejonowego w Szamotułach wydany w sprawie II K. 285/14. Powyższy błąd implikował błędne skonstruowanie zbiegu realnego, obejmującego przestępstwo popełnione przez K. J. w dniu 14 września 2014 r., będące podstawą wydania przez Sąd Okręgowy w Gorzowie Wielkopolskim wyroku w sprawie II K. 34/15.

Mimo tego błędu – tak brzemiennego dla samego rozstrzygnięcia – sąd postara się niżej przedstawić motywy, jakie legły u podstaw wydania niniejszego orzeczenia.

Po analizie karty karnej oraz wydanych wobec K. J. orzeczeń, sąd z urzędu objął niniejszym postępowaniem także kary orzeczone wobec skazanego wyrokami wydanymi w sprawach II K. 370/14, II K. 69/15 Sądu Rejonowego w Międzyrzeczu i II K. 34/15 Sądu Okręgowego w Gorzowie Wielkopolskim. Zasadą w postępowaniu o wyrok łączny jest bowiem uwzględnienie całości skazań – w tym kar, jakie można objąć karą łączną (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 18 stycznia 2012 r. przesłanki orzekania kary łącznej nie dają swobody w doborze wyroków podlegających łączeniu, czy pogląd wyrażony w postanowieniu Sądu Najwyższego z dnia 8 marca 2011 r. o sygn. II KK. 312/10, w sytuacji, gdy postępowanie w przedmiocie wyroku łącznego zainicjował sam skazany, to sposób, w jaki we wniosku określił zakres wyroków jednostkowych, które powinny być objęte tym postępowaniem, nie może mieć przesądzającego znaczenia dla określenia zakresu przedmiotowego tego postępowania. Obowiązkiem sądu wynikającym, zarówno z (wspomnianej) procesowej normy z art. 570 k.p.k., jak i (owej) normy materialno - prawnej z art. 85 k.k. jest bowiem i tak przeprowadzenie postępowania w zakresie wszystkich skazań danej osoby będącej przedmiotem tego postępowania, celem ustalenia czy popełnione przez nią przestępstwa pozostają w realnym zbiegu i przez to kary za nie orzeczone podlegają łączeniu.).

Mimo, iż w karcie karnej widniej również wyrok Sądu Rejonowego w Międzyrzeczu z dnia 16 stycznia 2012 r. wydany w sprawie II K. 804/11, na mocy którego K. J. został skazany na karę grzywny w wysokości 100 stawek po 10 zł oraz zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym na okres roku, sąd pominął to orzeczenie, gdyż zarówno na bazie poprzednio obowiązującego stanu prawnego ( vide data wyroku wydanego w tej sprawie i datę kolejnego występku), jak i obecnie obowiązującego (wykonano karę grzywny, jak i orzeczony środek karny) te rozstrzygnięcia nie mogły być podstawą do orzeczenia kary łącznej.

Zasadniczą przesłanką do orzeczenia kary łącznej, w myśl art. 85. k.k. – w brzemieniu obowiązującym do 1 lipca 2015 r., było zaistnienie realnego zbiegu przestępstw, tj. popełnienie przez sprawcę dwóch lub więcej przestępstw zanim zapadł pierwszy wyrok, chociażby nieprawomocny, co do któregokolwiek z nich oraz wymierzenie za nie kar tego samego rodzaju, albo innych podlegających łączeniu. Oznacza to, że połączeniu podlegały tzw. kary jednostkowe, które zostały orzeczone za poszczególne przestępstwa w wyrokach wydanych wobec skazanego, a podlegających łączeniu. Natomiast, zgodnie z art. 569. § 1. k.p.k., aby istniała możliwość wydania wyroku łącznego, niezbędnym warunkiem jest zaistnienie przesłanek do orzeczenia wobec prawomocnie skazanego wyrokami różnych sądów wyroku łącznego. Po przeanalizowaniu orzeczeń i kar jednostkowych sąd uznał, iż kary jednostkowe z poszczególnych wyroków tworzyły łącznie jeden zbieg realny, który pozwolił na orzeczenie kary łącznej i uzasadniał przeprowadzenie niniejszego postępowania.

W tym miejscu sąd wskazuje, że – mimo fakultatywności takiego stwierdzenia – zdecydował się zamieścić w wyroku łącznym rozstrzygnięcie o utracie mocy wyroku wydanego w sprawie II K. 370/14 w zakresie orzeczonej kary łącznej. Sąd stanął na stanowisku, że ułatwi to zarówno możliwą interpretację tego nowego orzeczenia, jak też jego wykonanie przez zakłady karne.

Jako pierwszy – jak już wcześniej to podkreślono – sąd przyjął wyrok z dnia 30 września 2014 r. Sądu Rejonowego w Grodzisku Wielkopolskim Zamiejscowego Wydziału Karnego w Nowym Tomyślu w sprawie o sygn. VII K. 344/14, orzeczony za czyn z art. 178a. §1. i § 4. k.k., który K. J.popełnił w dniu 27 kwietnia 2014 r. (sygn. VII K. 344/14). Przyjmując tę konstrukcję przed datą tego orzeczenia miały miejsce wszystkie czyny zabronione objęte wyrokami wydanymi przez Sądy Rejonowe:

1)  w Międzyrzeczu w sprawie o sygn. II K. 414/14 – w dniu 20 lipca 2014 r.

2)  w Szamotułach w sprawie II K. 285/14 – w dniu 14 marca 2014 r.,

3)  w Międzyrzeczu w sprawie II K. 370/14 – w dniu 13 maja 2014 r. oraz od kwietnia 2013 r. do 23 czerwca 2014 r.,

i Sądu Okręgowego w Gorzowie Wielkopolskim w sprawie o sygn. II K. 34/15 –w dniu 14 września 2014 r.

Przy tym układzie procesowym, ponieważ w tym ostatnim wyroku jedynie sąd orzekł karę grzywny, a żadne z wcześniejszych orzeczeń tego rodzaju kary nie zawierało oraz ze względu na poczynione wyżej zastrzeżenie – sąd nie brał pod uwagę możliwości połączenia tej kary finansowej z karą wymierzoną skazanemu J. w sprawie II K. 69/15 Sądu Rejonowego w Międzyrzeczu. Włączenie bowiem choćby do jednego ciągu kary orzeczonej w danym wyroku eliminowało na bazie poprzednio obowiązujących przepisów możliwość skonstruowania innego ciągu realnego przy użyciu innej kary wymierzonej w tym samym wyroku, jeśli data popełnienia przestępstwa w drugim z orzeczeń nie mieściła przed datą pierwszego, choćby nieprawomocnego wyroku tworzącego pierwszy ciąg.

Zgodnie z art. 86. § 1. k.k. wysokość kary łącznej – mając na uwadze poszczególne kary jednostkowe wymierzone w przywołanych wyżej wyrokach – mogła zawierać się w okresie od roku do dwóch lat i 11 miesięcy pozbawienia wolności. Sąd zaś, po dokonanej analizie zasad wymiaru kar łącznych oraz postawy skazanego stanął na stanowisku, że adekwatna będzie kara łączna 2 lat i 4 miesięcy pozbawienia wolności. Podstawą do powyższych rozstrzygnięć była ocena, który z trzech modelowych rozwiązań określających sposoby łączenia kar jednostkowych uznać za właściwy wobec skazanego J.: system kumulacji, polegający na arytmetycznym zsumowaniu wszystkich wymierzonych kar jednostkowych, a następnie wykonaniu jednej skumulowanej kary; absorpcji polegający na przyjęciu, iż kara łączna jest równa najsurowszej karze wymierzonej za pozostające w zbiegu realnym przestępstwa i pochłania kary łagodniejsze, czy może system modyfikowany tzw. asperacji, który zakłada orzekanie kary łącznej w granicach między sumą orzeczonych kar jednostkowych a najsurowszą z tych kar. Sąd zdecydował w wypadku skazanego J. na zastosowanie ostatniego z tych systemów. Z treści art. 86. k.k. wynika bowiem, że wymiar kary łącznej opiera się co do zasady na systemie modyfikowanym z możliwością zastosowania kumulacji albo absorpcji (por. Kodeks karny. Komentarz pod red. A. Grześkowiak, K. Wiak, wyd. 1, C.H. Beck 2012). Pogląd ten znalazł poparcie również w orzecznictwie (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z 15 maja 2008 r. w sprawie II Aka 98/08, KZS 2008,Nr 12, poz. 47, publ. w Legalis). Sąd stanął na stanowisku, iż skazany z uwagi na swoją karalność oraz ustaloną w toku tego procesu postawę życiową oraz zachowanie po popełnieniu poszczególnych przestępstw nie zasługuje na promocję w postaci zasady absorpcji, a zasada kumulacji przeczyłaby w tym wypadku ratio legis wyroku łącznego.

W tym miejscu należy wskazać, że orzekając wobec K. J. o karze łącznej należało przy kształtowaniu jej wymiaru przeanalizować związek podmiotowy i przedmiotowy pomiędzy zbiegającymi się przestępstwami (por. wyrok SA w Katowicach z 8 marca 2001r., II Aka. 59/01, Prok. i Pr. 2002/3/21).

I tak sąd miałna wzgledzie, iż skazany właściwie dopuszczał się różnego rodzaju przestępstw, choć pięciokrotnie skazano K. J. za prowadzenie pojazdów mechanicznych w stanie nietrzeźwości, a następnie – prowadzenie pojazdów mechanicznych w okresie obowiązywania poprzednio orzeczonego zakazu. Oprócz popełnienia ww. czynu w katalogu popełnionych przez skazanego czynów zabronionych znalazły się: znęcanie się nad osobą najbliższą oraz nad zwierzętami, oszustwo i fałszowanie środków płatniczych. Takie zestawienie przemawiało za negatywną oceną jego osoby i koniecznością uwzględnienia jego demoralizacji poprzez wymierzenie mu kary łącznej o wymiarze bliższym górnej niż dolnej możliwej granicy. Okres jego działalności przestępczej również nie był krótki, gdyż rozpoczął się w październiku 2011 r. a zakończył dopiero 3 lata później, w roku 2014. W okresie obejmującym ok. roku korzystał z dobrodziejstwa orzeczonej wobec niego kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania trzykrotnie, lecz nie wykorzystał danej mu szansy i wciąż dopuszczał się kolejnych czynów zabronionych. Ponadto jego stosunek do zapadłych wyroków jawił się jako całkowicie lekceważący, czego dowodzić może niewypełnianie nałożonych na niego obowiązków, takich jak naprawienie szkody na rzecz pokrzywdzonego. Tak długi czas przestępczej działalności K. J. w tak młodym wieku nakazywał przyjęcie tezy, iż gdyby nie pozbawienie go wolności prawdopodobnie nadal kontynuowałby swoją działalność przestępczą. To również przemawiało za zasadnością orzeczenia surowej kary łącznej. Z drugiej strony sąd miał na względzie pozytywną ocenę wystawioną K. J. przez administrację zakładu karnego. Stanowiła ona podstawę do założenia, iż skazany zaczyna pozytywnie przechodzić proces resocjalizacji, jak też powoli dokonuje się w nim zmiana jego dotychczasowej postawy życiowej. Pomimo tego nie umknęło uwadze sądu, że postawa skazanego zmieniła się w tak znacznym stopniu dopiero z chwilą osadzenia w zakładzie karnym. W ocenie sądu zmiana postawy K. J. nastąpiła dopiero w chwili osadzenia go w zakładzie karnym, co dowodzi, iż skazany faktycznie odczuł dopiero uciążliwość bezwzględnej kary pozbawienia wolności i jedynie konsekwentne i pełne wykonanie wobec skazanego tego rodzaju kary przyniesie wymagany, w tym trwały efekt w ramach realizacji celów prewencyjnych kary. Powyższe okoliczności obciążające skazanego J. musiały przekładać się – zdaniem sądu - na konieczność orzeczenia kary łącznej jako bezwzględnej kary pozbawienia wolności. Z uwagi na to sąd uznał, iż w obecnej sytuacji kara 2 lat i 4 miesięcy pozbawienia wolności będzie najbardziej adekwatna.

Wprawdzie zgodnie z art. 89. § 1a. k.k., w razie skazania za zbiegające się kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem ich wykonania sąd może w wyroku łącznym orzec łączną karę pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania. Przepis ten – co do zasady – interpretowany był jako zobowiązujący sąd do orzekania kar łącznych z warunkowym zawieszeniem wykonania, jeśli kary składowe (jednostkowe), przynajmniej częściowo, były także karami z warunkowym zawieszeniem, jednakże istotne jednak jest, że przepis ten zastrzega taką ewentualność jedynie dla sytuacji przewidzianych w art. 69. k.k., co oznacza, że wobec skazanego nie tylko muszą mieć miejsce przesłanki opisane w § 1. i § 2. in fine tego przepisu - postawa, właściwości i warunki osobiste sprawcy - a dotychczasowy tryb życia i zachowanie się po popełnieniu przestępstw muszą uzasadniać przekonanie, że nie popełni ponownie przestępstwa, ale przede wszystkim orzeczona kara łączna musi mieścić się w granicach wyznaczonych § 1., a więc nie może być wyższa niż 2 lata pozbawienia wolności. Biorąc pod uwagę wysokość kary łącznej, sąd był zobligowany uznać, iż warunek wymagany § 1. omawianego przepisu został nie mógł zostać zachowany.

Tu podkreślić raz jeszcze należy, iż postawa skazanego, prowadzony przez niego styl życia i warunki osobiste – należy podkreślić, że skazany popełniał kolejne przestępstwa bez wyciągania oczekiwanych wniosków, w szczególności uwzględnić kolejne szanse dawane skazanemu poprzez kolejne kary w zawieszeniu, a także stopień świadomości skazanego co do konsekwencji niezapłacenia ciążącej na nim kary grzywny w czasie przebywania na wolności i uchylania się od tego obowiązku, co doprowadziło do zarządzenia wykonania jednej z kar warunkowo zawieszonych (sąd zwraca uwagę na orzeczenia zapadłe w sprawie o sygn. II K. 414/14) – nie pozwalają na przyjęcie, iż kara pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania spełni swoją rolę wychowawczą i zapobiegawczą. Stąd też sąd uznając, iż orzeczenie kary łącznej z warunkowym zawieszeniem jej wykonania może doprowadzić skazanego do poczucia bezkarności, stwierdził, że na obecnym etapie konieczne jest wzmocnienie efektu dolegliwości i skutków wychowawczych kary, jaką odbywa aktualnie K. J..

Należało również zwrócić uwagę, iż w wyrokach: VII K. 344/14, II K. 414/14, II K. 285/14 oraz II K. 370/14 orzeczono środek karny określony w art. 42. § 2. k.k. Zgodnie z art. 90. § 2. k.k. (w brzmieniu do dnia 30 czerwca 2015 r.) „W razie orzeczenia za zbiegające się przestępstwa pozbawienia praw publicznych, zakazów lub obowiązku tego samego rodzaju, sąd stosuje odpowiednio przepisy o karze łącznej”. Z brzmienia powyższego przepisu wynika, iż w niniejszej sprawie zaistniały przesłanki do orzeczenia łącznego wymiaru środka karnego zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym. Analizując wskazane już w poprzednim akapicie warunki osobiste i styl życia K. J. sąd uznał, iż adekwatną uciążliwością będzie dla skazanego zakaz z art. 42. § 2. k.k. orzeczony na 6 lat.

W tym miejscu sąd zobligowany był także stwierdzić, iż – podzielając zaprezentowane w tej mierze poglądy sądów powszechnych - kara łączna to szczególna kara, wymierzana niejako „na nowo” i jako taka stanowić musi syntetyczną całościową ocenę zachowań sprawcy, będąc właściwą, celową z punktu widzenia prewencyjnego reakcją na popełnione czyny i jako taka nie może i nie powinna być postrzegana jako instytucja mająca działać na korzyść skazanego, ale jako instytucja gwarantująca racjonalną politykę karania w stosunku do sprawcy wielości - pozostających w realnym zbiegu - przestępstw. Na marginesie należy zauważyć, że co do zasady taki stan rzeczy może w wyroku łącznym nawet pogorszyć sytuację skazanego, w szczególności przy łączeniu wyroków zawierających już kary łączne, bądź kary orzeczone za ciąg przestępstw, bowiem sąd orzekający nową karę łączną nie tylko nie jest związany wymierzonymi w poszczególnych sprawach karami łącznymi, ale i granice nowej kary łącznej nie wyznaczają mu poprzednio orzeczone kary łączne, a wyłącznie granice te są wyznaczone wysokością kar jednostkowych orzeczonych za poszczególne przestępstwa przypisane skazanemu w wyrokach podlegających łączeniu.

Z uwagi na fakt, iż w wyrokach, w których orzeczono kary podlegające łączeniu w ramach kary łącznej, znalazły się także inne rozstrzygnięcia podlegające wykonaniu poza orzeczeniami o karze – sąd pozostawił je do odrębnego wykonania.

Ze względu na orzeczenie ww. kary łącznej sąd zaliczył na jej poczet – stosownie do treści art. 577. k.p.k. – okres zatrzymania K. J. do sprawy Sądu Rejonowego w Międzyrzeczu o sygn. II K. 370/14, które miało miejsce od 6 maja 2014 r. od godz. 18:45 do 8 maja 2014 r. do godz. 16:10, odbytą w całości karę 6 miesięcy pozbawienia wolności orzeczonej wyrokiem Sądu Rejonowego w Szamotułach z dnia 245 lipca 2014 r. w sprawie o sygn. II K. 285/14 oraz dotychczas odbytej kary pozbawienia wolności orzeczonej wyrokiem Sądu Rejonowego w Grodzisku Wielkopolskim Zamiejscowego Wydziału Karnego w Nowym Tomyślu z dnia 30 września 2014 r. w sprawie o sygn. VII K. 344/14, tj. okres od 18 października 2015 r. do 23 lutego 2016 r.

Biorąc pod uwagę fakt, iż skazany jest aktualnie pozbawiony wolności i co prawda jest zatrudniony w zakładzie karnym, aczkolwiek ciąży na nim obowiązek naprawienia szkody na rzecz pokrzywdzonego w sprawie II K. 34/15 oraz kary grzywny w sprawach II K. 34/15 i II K. 69/15, co ogranicza możliwości dysponowania uzyskanymi środkami, a jednocześnie zadaniem postępowania o wydanie wyroku łącznego jest stworzenie kar łącznych, które mogłyby – w razie połączenia tych postępowań w jedno – zapaść po przeprowadzeniu jednego procesu i skutkować jednorazowym obciążeniem skazanego kosztami takiego postępowania karnego, sąd na podstawie art. 624. § 1. k.p.k. zwolnił go od obowiązku ponoszenia wydatków postępowania. Z uwagi na umorzenie w pozostałej części postępowania sąd w tym zakresie wydatkami obciążył Skarb Państwa (art. 632. pkt 2) k.p.k.).