Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV Ca 1277/12

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 września 2013 r.

Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie IV Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący: SSO Marcin Łochowski (spr.)

Sędziowie: SO Beata Janiszewska, SO Paweł Iwaniuk

Protokolant: Martyna Perzyńska

po rozpoznaniu w dniu 9 września 2013 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa I. Ł.

przeciwko (...) S.A. w Z.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego od wyroku Sądu Rejonowego w Wołominie z dnia 23 maja 2012 r., sygn. akt I C 429/11

I. oddala apelację;

II. zasądza od (...) S.A. w Z. na rzecz I. Ł. kwotę 1.200 zł (tysiąc dwieście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu w instancji odwoławczej.

Sygn. akt IV Ca 1277/12

UZASADNIENIE

Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje:

Apelacja pozwanego jest bezzasadna.

Sąd Okręgowy w pełni podziela ustalenia faktyczne Sądu Rejonowego, szczegółowo opisane w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku (k.297-298) i przyjmuje je za własne. Sąd I instancji dokonał również trafnej oceny zasadności żądania powódki, która w całości zasługuje na akceptację.

Wymaga podkreślenia, że skarżący w apelacji nie kwestionuje istnienia i wysokości dochodzonej w niniejszej sprawie wierzytelności powódki. Podnosi jedynie, iż Sąd Rejonowy błędnie nie uwzględnił podniesionego przez stronę pozwaną zarzutu potrącenia (apelacja – k.308-312). W konsekwencji, uznanie, że podniesiony przez skarżącego zarzut potrącenia nie był skuteczny determinuje rozstrzygnięcie o bezzasadności apelacji.

Nie jest przede wszystkim zasadny zarzut naruszenia art. 498 § 1 i 2 k.c. (pkt 4. apelacji – k.309). Niesporne jest, iż w toku procesu działający w imieniu pozwanej spółki pełnomocnik procesowy – A. W. podniósł zarzut potrącenia obejmujący wzajemne roszczenie skarżącego z tytułu odszkodowania w kwocie 87.418 zł 88 gr (k.14). Nie budzi wątpliwości, że oświadczenie to obejmowało z jednej strony czynność prawną potrącenia (art. 499 k.c.), a z drugiej – procesowy zarzut potrącenia. Przy czym, co istotne, pełnomocnictwo procesowe udzielone A. W. nie obejmowało umocowania do dokonywania czynności prawnych. Innymi słowy, A. W. była upoważniona jedynie do dokonywania czynności, o jakich mowa w art. 91 k.p.c.

Sąd Okręgowy podziela pogląd, że „przewidziany w art. 91 k.p.c. zakres umocowania z mocy ustawy nie uprawnia pełnomocnika procesowego do złożenia materialnoprawnego oświadczenia o potrąceniu” ( tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 20 października 2004 r., sygn. akt I CK 204/04, OSNC nr 10 z 2005 r., poz. 176). W konsekwencji, A. W. zgodnie z treścią udzielonego jej pełnomocnictwa procesowego nie była uprawniona do złożenia oświadczenia o potrąceniu, a co za tym idzie podniesiony przez nią zarzut procesowy został trafnie uznany rzez Sąd I instancji za bezskuteczny.

Prawdą jest, że „oświadczenie woli mocodawcy o udzieleniu pełnomocnictwa do złożenia takiego oświadczenia może być … złożone w sposób dorozumiany” ( tak Sąd Najwyższy w ww. wyroku). Rzecz jednak w tym, iż strona pozwana, ani w toku procesu przed Sądem Rejonowym, ani w apelacji (k.311-312) nie twierdziła, iż w dniu złożenia oświadczenia o potrąceniu A. W. dysponowała stosownym pełnomocnictwem. Brak zatem podstaw do przyjęcia, że pełnomocnictwo to zostało w ogóle udzielone.

W apelacji, działający w imieniu skarżącego członkowie zarządu oświadczyli jedynie, iż potwierdzają oświadczenie A. W. i zarzut potrącenia (k.311). Należy jednak przypomnieć, że oświadczenie woli o potrąceniu, o jakim mowa w art. 499 k.c. jest jednostronną czynnością prawną. Natomiast, zgodnie z art. 104 k.c. jednostronna czynność prawna dokonana w cudzym imieniu bez umocowania lub z przekroczeniem jego zakresu jest nieważna. Nie ma zatem możliwości jej potwierdzenia, w przeciwieństwie do czynności dwustronnych (art. 103 k.c.).

Skoro zatem pozwany nawet nie twierdził, że udzielił A. W. pełnomocnictwa do złożenia oświadczenia o potrąceniu (art. 499 k.c.) i nie ma możliwości sanacji tego braku (art. 104 k.c.), a pełnomocnictwo procesowe nie obejmuje umocowania do złożenia tego rodzaju oświadczenia (art. 91 k.p.c.), to Sąd Rejonowy trafnie przyjął, że podniesiony zarzut potrącenia jest bezskuteczny. Tym samym, roszczenie powódki zasługiwało w oparciu o art. 494 k.c. na uwzględnienie w całości.

W tym stanie rzeczy, analiza pozostałych zarzutów apelacji odnoszących się do istnienia i wysokości przedstawionej do potrącenia przez pozwanego wierzytelności wzajemnej (pkt 1. – 3. apelacji – k.308) jest zbędna. Ewentualne uchybienia Sądu Rejonowego na tej płaszczyźnie nie mogły mieć bowiem żadnego wpływu na wynik sprawy, skoro nie mogło dojść do skutecznego potrącenia wierzytelności pozwanego z dochodzoną w niniejszej sprawie wierzytelnością powódki.

Dlatego też, Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację pozwanej spółki, jako bezzasadną.

Nadto, Sąd Okręgowy na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c. oraz § 6 pkt 5 w zw. z § 12 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (t.j. Dz.U. z 2013 r., poz. 490) zasądził od (...) S.A. w Z. na rzecz I. Ł. kwotę 1.200 zł tytułem zwrotu kosztów procesu w instancji odwoławczej.

Wobec powyższego Sąd Okręgowy orzekł, jak w sentencji.

Zarządzenie:

1. Odnotować.

2. Doręczyć odpis wyroku wraz z uzasadnieniem pełnomocnikowi pozwanej spółki.

25.9.2013