Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją numer (...) z dnia 30 marca 2015 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. stwierdził, iż A. K., w okresie od 1.05.2014r. do 31.05.2014r. podlega polskiemu systemowi ubezpieczeń społecznych jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą .

W uzasadnieniu , organ rentowy podniósł , że zgodnie z art.13 ust. 3. rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady [WE] numer (...) w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego Dz. Urz. Nr 166/1 z 30.04.2004r. , w brzmieniu obowiązującym od dnia 1.05.2010r., osoba, która normalnie wykonuje pracę najemną i pracę na własny rachunek w różnych Państwach Członkowskich podlega ustawodawstwu Państwa Członkowskiego, w którym wykonuje swą pracę najemną lub, jeżeli wykonuje taką pracę w dwóch lub w kilku Państwach Członkowskich, ustawodawstwu określonemu zgodnie z przepisami ust. 1.

Natomiast przepisy art. 16 ust. 5 , art.19 ust.2 i art. 20 ust. 2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady WE numer (...) dotyczącego wykonywania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady WE nr 883/2004 w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego , stanowi , że instytucja właściwa państwa członkowskiego, którego ustawodawstwo zostało tymczasowo lubo statecznie określone jako majce zastosowanie ,niezwłocznie informuje o dniu ,od którego rozpoczyna się stosowanie tego ustawodawstwa zainteresowanego oraz instytucję , wyznaczoną przez właściwą władzę państwa członkowskiego ,którego ustawodawstwu ostatnio podlegała ta osoba. Na wniosek zainteresowanego lub pracodawcy, instytucja właściwa państwa członkowskiego , którego ustawodawstwo ma zastosowanie poświadcza, że to ustawodawstwo ma zastosowanie ,oraz w stosownych przypadkach , wskazuje , jak długo i na jakich warunkach ,ma ono zastosowanie.

/decyzja – k. 20 – 19 akt ZUS/

Odwołanie od tej decyzji złożyła, w dniu 5 maja 2015 r., A. K., zarzucając naruszenie prawa materialnego , w tym w szczególności art. 13 ust. 3 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady [WE] numer (...) w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego Dz. Urz. Nr 166/1 z 30.04.2004r.,przez jego niezastosowanie oraz art. 14 ust.5 b rozporządzenia numer (...), zmieniającego Rozporządzenie nr 883/2004 oraz 987/2009 przez jego zastosowanie . Nadto podniosła naruszenie art. 14 ust. 5b w związku z art.16 Rozporządzenia Wykonawczego nr 987/ 2009 przez niewłaściwą interpretację i przyjęcie, ze praca wnioskodawczyni ma charakter marginalny . Podniosła naruszenie art.107 & 2 kodeksu postępowania administracyjnego .

/odwołanie – k. 2 – 8/

W odpowiedzi na odwołania ZUS I Oddział w Ł. wniósł o oddalenie odwołania, podtrzymując stanowisko zajęte w zaskarżonej decyzji.

/odpowiedź na odwołanie – k. 9/

S ąd Okręgowy ustalił co następuje:

A. K. urodziła się (...) Mieszka w Polsce , Ł. przy ul. (...) .

/okoliczności bezsporne /

A. K. prowadzi działalność gospodarczą pod nazwą (...) z siedzibą w Ł. przy ul. (...) od 1 września 2010 r. , obejmującą działalność agentów i brokerów ubezpieczeniowych .

/wypis z (...) k. 1 akt ZUS/

A. K., w dniu 3.09.2014r., załączyła umowę o pracę z dnia 30.04.2014r. , obejmującą wykonywanie, od dnia 1.05.2014r. , pracy doradcy reklamowego – roznoszenie ulotek i badanie opinii publicznej na całym terytorium Republiki Słowackiej. Umowa została zawarta na czas nieokreślony. Za wykonaną pracę wnioskodawczyni miała otrzymać wynagrodzenie w wysokości 30 euro za odpracowany miesiąc - gotówką . Ustalone godziny pracy - 12 godzin miesięcznie . Jako pracodawca wskazany został (...) D. K. w Svidniku.

/umowa o pracę – w języku słowackim i polskim k.4 ,świadectwo pracy – k. 25 akt ZUS/

W dniu 3 września 2014r. A. K. złożyła wniosek o ustalenie właściwego ustawodawstwa, informując ZUS, zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady [WE} nr (...) z dnia 16.09.2009 r. ,art. 16 ust. 1 – że wykonywała pracę najemną na terenie państwa słowackiego w okresie 1.05.2014-31.05.2014. ; załączyła umowę o pracę , dokument potwierdzający zarejestrowanie w słowackiej instytucji ubezpieczeniowej z numer ubezpieczenia oraz świadectwo pracy.

/wniosek z 3.09.2014r.k. 5/

Pismem z dnia 12.09.2014r. ZUS powiadomił wnioskodawczynię, że przedstawione dokumenty nie są wystarczające dla rozstrzygnięcia sprawy w zakresie ustalenia właściwego ustawodawstwa .

/pismo ZUS z dn.12.09.2014r.k. 6/

Wnioskodawczyni załączyła dodatkowe dokumenty.

/dokumenty i pismo wnioskodawczyni k. 12-8/

Pismem z dnia 25 września 2014r. ZUS poinformował wnioskodawczynię , że w wyniku analizy przedłożonych dokumentow ,ustalono ze wnioskodawczyni była zatrudniona przez przedsiębiorstwo, mające swoja siedzibę na terenie Słowacji , firmę (...) ul. (...) w Svidniku , z posiadanym numer ubezpieczenia słowackiego , a jednocześnie prowadziła na własny rachunek - działalność w Polsce . ZUS ustalił ze wnioskodawczyni - tymczasowo podlega ustawodawstwu słowackiemu , zgodnie z art. 16 ust.2 rozporządzenia 987/2009. Ustalenie może zostać unieważnione , jeżeli nastąpią istotne zmiany w aktywności zawodowej wnioskodawczyni lub instytucja ubezpieczeniowa miejsca wykonywania pracy , lub instytucja właściwa , będzie miała istotne zastrzeżenia co dookreślonego przez ZUS - ustawodawstwa właściwego. Ustalenie słowackiego , wobec wnioskodawczyni, ustawodawstwa stanie się ostateczne w ciągu dwóch miesięcy od poinformowania o tym fakcie przez ZUS I Oddział w Ł. – instytucji właściwej państwa członkowskiego Słowacji , jeśli nie zgłosi ona zastrzeżeń , zgodnie z art. 6 ust. Rozporządzenia 987-2009

/pismo z dnia 25.09.2014r. k. 13 akt ZUS/

Pismo informujące , że wnioskodawczyni podlega ustawodawstwu słowackiemu w okresie 1.05.2014-31.05.2014r. zostało doręczone słowackiej instytucji ubezpieczeniowej - S. P.

/dowód doręczenia S. P. k. k.12 akt ZUS/

W odpowiedzi, nadesłanej do ZUS w dniu 29.12.2014r., słowacka instytucja ubezpieczeniowa wniosła zastrzeżenia odnośnie do, ustalonego przez ZUS , ustawodawstwa słowackiego , argumentując, że praca wykonywana przez wnioskodawczynię na rzecz firmy (...) ma charakter pracy marginalnej.

/pismo Socjalnej P. k. 15 akt ZUS/

W dniu 4.03.2015r. wnioskodawczyni wniosła o wydanie decyzji administracyjnej .

/wniosek z dn.4.03.2015r.k. 18 akt ZUS/

W dniu 16.03.2015r. wnioskodawczyni załączyła, do akt sprawy VIII U 1160/14 formularz E-104 ,otrzymany , jak oświadczyła piśmie z dnia 16.03.2015r. od Socjalnej P. , potwierdzający ubezpieczenie społeczne na Słowacji ,w związku z zatrudnieniem u słowackiego pracodawcy w spółce (...)

/formularz E-104 –w języku słowackim i tłumaczenie polskie k. 45/46 i47/48 akt sprawy VIII U 1160/14, dopuszczony w poczet materiału dowodowego w sprawie VIII U 2927/ 15 postanowienie k. 46/

Decyzja numer (...)-SKz dnia 21.07.2014r.-[ ubezpieczyciela słowackiego - Agencji (...) Oddział w Svidniku stwierdził, że A. K. nie korzystała z obowiązkowego ubezpieczenia emerytalnego i ubezpieczenia od utraty pracy według słowackich przepisów jako pracownik Business Nawigator w okresie od 1.01.2013r. do 30.04.2014. , a formularz E-104,wstawiony przez Agencję (...) Oddział w Svidniku potwierdzający okres ubezpieczenia przez pracodawcę Business Nawigator uważa się za nieważny

/pisma Socjalnej P.; z dnia 5.05.2015r. k. 664 akt VIII U 1160/14 i z dnia 24.04.2015r. k. 65 akt VIII U 11160/14 , tłumaczenie k. 69 akt VIII U 1160/14 – dowód dopuszczony w poczet materiału dowodowego w sprawie VIII U 2927/ 15 postanowienie k. 46/

Zaskarżoną decyzją numer (...) z dnia 30 marca 2015 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. stwierdził, iż A. K., w okresie od 1.05.2014r. do 31.05.2014r. podlega polskiemu systemowi ubezpieczeń społecznych jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą.

/decyzja k. 20-19 akt ZUS/

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dokumenty zawarte w aktach organu rentowego, których prawdziwości żadna ze stron nie kwestionowała. Wnioskodawczyni nie stawiła się na żadnej z rozpraw sądowych.

A zgodnie z art. 6 kodeksu cywilnego ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne, zatem to na wnioskodawczyni spoczywał obowiązek potwierdzenia, ewentualnego, podleganie w spornym okresie ustawodawstwu słowackiemu w zakresie ubezpieczeń społecznych . Dokumentem potwierdzającym podleganie ustawodawstwu innego Państwa Członkowskiego jest formularz A1, wystawionym przeze instytucje ubezpieczeniową tego państwa. Postanowieniem z dnia 24.02.2016r. , wydanym na rozprawie , Sąd dopuścił dowód z akt sprawy VIII U 1160-14 z dokumentów na stronach 45-46 i tłumaczenie k.47,48.

Zgromadzonym dowodom Sąd dał wiarę w całości, a dokonując oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego Sąd uznał, że jest on wystarczający by wyjaśnić sporną okoliczność – a mianowicie czy A. K., w okresie od 1.05.2014r. do 31.05.2014r. podlega polskiemu systemowi ubezpieczeń społecznych jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie jest niezasadne

Zgodnie z art.13 ust. 3. rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady [WE] numer (...) w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego Dz. Urz. Nr 166/1 z 30.04.2004r. , w brzmieniu obowiązującym od dnia 1.05.2010r. - osoba, która normalnie wykonuje pracę najemną i pracę na własny rachunek w różnych Państwach Członkowskich podlega ustawodawstwu Państwa Członkowskiego, w którym wykonuje swą pracę najemną lub, jeżeli wykonuje taką pracę w dwóch lub w kilku Państwach Członkowskich, ustawodawstwu określonemu zgodnie z przepisami ust. 1.

Przepisy art. 16 ust.5 , art.19 ust.2 i art. 20 ust. 2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady WE numer (...) dotyczącego wykonywania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady WE nr 883-2004 w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego , stanowi , że instytucja ,właściwa państwa członkowskiego, którego ustawodawstwo zostało tymczasowo lub ostatecznie określone jako majce zastosowanie ,niezwłocznie informuje o dniu ,od którego rozpoczyna się stosowanie tego ustawodawstwa zainteresowanego oraz instytucji , wyznaczonych przez właściwe organy państwa członkowskiego , którego ustawodawstwu ostatnio podlega ta osoba. Na wniosek zainteresowanego lub pracodawcy ,instytucja właściwa państwa członkowskiego , którego ustawodawstwo ma zastosowanie poświadcza, że to ustawodawstwo ma zastosowanie ,oraz w stosownych przypadkach , wskazuje ,jak długo i na jakich warunkach ,ma ono zastosowanie.

W świetle powyższych regulacji prawnych - osoba wykonująca pracę najemną w Państwie Członkowskim Unii Europejskiej lub jej pracodawca , są obowiązani zwrócić się do właściwej instytucji ubezpieczeniowej państwa, w którym wykonywana jest praca najemna w celu uzyskania „zaświadczenia dotyczącego ustawodawstwa właściwego” [ formularz A1] ,który jednoznacznie potwierdza , że osoba ta podlega ustawodawstwu Państwa członkowskiego.

Z dokonanych ustaleń wynika, że A. K., urodzona (...), mieszka w Polsce , w Ł. przy ul. (...) .

Z dokonanych ustaleń wynika, ze A. K. prowadzi działalność gospodarczą pod nazwą (...) z siedzibą w Ł. przy ul. (...) od 1 września 2010 r. ,obejmującą działalność agentów i brokerów ubezpieczeniowych .

Z dokonanych ustaleń wynika, ze A. K., w dniu 3.09.2014r., załączyła umowę o pracę z dnia 30.04.2014r. , z której wynika , że będzie od dnia 1.05.2014r. wykonywała e prace doradcy reklamowego – roznoszenie ulotek i badanie opinii publicznej na całym terytorium Republiki Słowackiej. Umowa została zawarta na czas nieokreślony. Za wykonaną pracę wnioskodawczyni miała otrzymać wynagrodzenie w wysokości 30euro za odpracowany miesiąc - gotówką . Ustalone godziny pracy - 12 godzin miesięcznie . Jako pracodawca wskazany został (...) D. K. w Svidniku.

W dniu 3 września 2014r. A. K. złożyła wniosek o ustalenie właściwego ustawodawstwa, informując ZUS, zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady [WE} nr (...) z dnia 16.09.2009 r. ,art. 16 ust. 1 – że wykonywała pracę najemną na terenie państwa słowackiego w okresie 1.05.2014-31.05.2014. ; załączyła umowę o pracę , dokument potwierdzający zarejestrowanie w słowackiej instytucji ubezpieczeniowej z numer ubezpieczenia oraz świadectwo pracy.

Z dokonanych ustaleń wynika, ze pismem z dnia 12.09.2014r. ZUS powiadomił wnioskodawczynię, że przedstawione dokumenty nie są wystarczające dla rozstrzygnięcia sprawy w zakresie ustalenia właściwego ustawodawstwa .

Z dokonanych ustaleń wynika, ze wnioskodawczyni załączyła dodatkowe dokumenty.

Z dokonanych ustaleń wynika, że pismem z dnia 25 września 2014r. ZUS poinformowała wnioskodawczynię , że w wyniku analiz przedłożonych dokumentów , ustalono, że wnioskodawczyń była zatrudniona przez przedsiębiorstwo, mające swoją siedzibę na terenie Słowacji , firmę (...) ul. (...) w Svidniku , z posiadanym numer ubezpieczenia słowackiego , a jednocześnie prowadziła na własny rachunek - działalność w Polsce . ZUS ustalił ze wnioskodawczyni- tymczasowo podlega ustawodawstwu słowackiemu , zgodnie z art. 16 ust.2 rozporządzenia 987-2009. Ustalenie może zostać unieważnione ,jeżeli nastąpią istotne zmiany w aktywności zawodowej wnioskodawczyni lub instytucja ubezpieczeniowa miejsca wykonywania pracy , lub instytucja właściwa , będzie miała istotne zastrzeżenia co do, określonego przez ZUS - ustawodawstwo właściwego. Ustalenie słowackiego , wobec wnioskodawczyni, ustawodawstwa stanie się ostateczne w ciągu dwóch miesięcy od poinformowania o tym fakcie przez ZUS I Oddział w Ł. –instytucji właściwej państwa członkowskiego Słowacji , jeśli nie zgłosi ona zastrzeżeń , zgodnie z art. 6 ust. Rozporządzenia 987-2009

Z dokonanych ustaleń wynika, że pismo informujące , że wnioskodawczyni podlega ustawodawstwu słowackiemu w okresie 1.05.2014-31.05.2014r. zostało doręczone słowackiej instytucji ubezpieczeniowej -S. P..

W odpowiedzi , nadesłanej do ZUS w dniu 29.12.2014r. . słowacka instytucja ubezpieczeniowa wniosła zastrzeżenia odnośnie do , ustalonego przez ZUS ,ustawodawstwa słowackiego , argumentując, że praca wykonywana przez wnioskodawczynię na rzecz firmy (...) ma charakter pracy marginalnej.

Na mocy art. 2 pkt 2 lit. b - 5b- Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej nr 465-2012 praca o charakterze marginalnym nie jest brana pod uwagę do celów określenia ,mającego zastosowanie do ustawodawstwa na mocy art. 13 rozporządzenia podstawowego .

Sąd Okręgowy jeszcze raz podkreśla, że stosownie do art. 13 ust. 3 cyt. Rozporządzenia nr (...) , osoba , wykonująca prace najemną w innym państwie Unii , podlega w zakresie ubezpieczeń społecznych ustawodawstwu tego państwa , w którym wykonywana jest praca najemna . Wyłączona jest , tym samym , możliwość ustalenia [prawa właściwego dla tego samego stosunku prawnego w inny sposób niż wskazany przez normę , dotyczącą koordynacji ubezpieczeń społecznych. Nie ma , używanej w ubezpieczeniach społecznych , definicji – pracy najemnej jako pojęcia prawa unijnego. Pojęcie to, jako określające tytuł ubezpieczenia społecznego , rozumiane jest i tłumaczone według prawa miejscowego.

Wnioskodawczyni domagała się ustalenie ustawodawstwa słowackiego, nie kwestionując , bezspornego faktu , że w Polsce prowadzi działalność gospodarczą., mając także w Polsce miejsce zamieszkania, oraz podnosząc, że wykonywała umowę o pracę z pracodawcą słowackim.

W takim przypadku - organ ubezpieczeń miejsca zamieszkania – był uprawniony tylko do wskazania ustawodawstwa właściwego, stosownie do art. 13 ust. 3 cyt. rozporządzenia nr (...) [ tak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 23.08.2007r. I UK 68/07 OSNP 2008 nr 19-20 poz. 300] , nie miał natomiast kompetencji do obecny zaistnienia stosunku upieczenia w sensie prawnym. Ocena ta mogła nastąpić wyłącznie na podstawie , wskazanego przez normę kolizyjną, przepisów prawa miejsca świadczenia pracy i mogła być dokonana wyłącznie przez organ władny te przepisy stosować Określenie ustawodawstwa właściwego, wskazującego na instytucję miejsca świadczenia pracy najemnej , wyłącza ocenę przez instytucję miejsca zamieszkania , czy stosunek prawny , będący podstawą objęcia ubezpieczeniem społecznym w kraju świadczenia pracy , jest ważny według prawa miejsca (...) [ WYROK Sądu najwyższego z dnia 11..09.2014r. w sprawie II UK 587/13 – LEX] .

Organ rentowy , w sposób prawidłowy, zgodny z art. 6 , art. 15 i art. 16 rozporządzenia nr 987/2009 przesłał do słowackiego ubezpieczyciela pismo informujące , że wnioskodawczyni podlega ustawodawstwu słowackiemu w okresie 1.05.2014-31.05.2014r. zostało doręczone słowackiej instytucji ubezpieczeniowej -S. P.. A , w odpowiedzi , nadesłanej do ZUS w dniu 29.12.2014r. . słowacka instytucja ubezpieczeniowa wniosła zastrzeżenia odnośnie do , ustalonego przez ZUS ,ustawodawstwa słowackiego , argumentując, że praca wykonywana przez wnioskodawczynię na rzecz firmy (...) ma charakter pracy marginalnej.

Wnioskodawczyni , powołuje się na ustalenie , że - tymczasowo podlega ustawodawstwu słowackiemu , ale , zgodnie z art. 16 ust.2 i 3 rozporządzenia 987/2009. – ustalenie słowackiego ustawodawstwa miało charakter wstępny i tymczasowy . A jak wynika z dokonanych ustaleń , pismo informujące , że wnioskodawczyni podlega ustawodawstwu słowackiemu w okresie 1.05.2014-31.05.2014r. zostało doręczone słowackiej instytucji ubezpieczeniowej -S. P..

Stałoby { tryb warunkowy} się ostateczne w ciągu dwóch miesięcy od poinformowania o tym fakcie przez ZUS I Oddział w Ł. –instytucji właściwej państwa członkowskiego Słowacji , jeśli nie zgłosi ona zastrzeżeń , zgodnie z art. 6 ust. Rozporządzenia 987-2009

( porówn. wyrok Sądu Najwyższego z 11.09.2014r. II UK 587/13 , LEX , wyrok Sądu najwyższego z dnia 9.01.2014r. I UK 275/13 LEX, wyrok Sądu najwyższego z dnia 6.06.2013r. II UK 333/12 LEX)

Ale zastrzeżenia zostały zgłoszone.

Sąd , na marginesie wyjaśnia , że praca o charakterze marginalnym to jest praca, która jest stała, ale ma niewielkie znaczenie pod względem czasu i zysku ekonomicznego .Prac , która zajmuje mniej niż 5% regularnego czasu pracy i-lub mniej niż 5% całkowitego wynagrodzenia pracownika oraz charakter, wykonywanej pracy np. prac o charakterze pomocniczym , pozbawiona niezależności , wykonywana w domu lub w służbie dla głównej pracy , mogą posłużyć na wskaźnik pracy o charakterze marginalnym .

Osoba ,która wykonuje pracę o charakterze marginalnym w jednym państwie członkowskim i pracuje również w jednym państwie członkowskim , nie może być uznawana za osobę normalnie wykonującą pracę w dwóch lub kilku państwach członkowskich i w związku z tym nie jest objęta przepisami art. rozporządzenia nr 888-2004. W celu ustalenia , mającego zastosowanie ustawodawstwa , osoba ta jest traktowana jako osoba pracująca wyłącznie w jednym, państwie członkowskim .

Zaskarżoną decyzją numer (...) z dnia marca 2015 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. stwierdził, iż A. K., w okresie od 1.05.2014r. do 31.05.2014r. podlega polskiemu systemowi ubezpieczeń społecznych jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą .

Zgodnie z art. 6 kodeksu cywilnego ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne, zatem to na wnioskodawczyni spoczywał obowiązek potwierdzenia, ewentualnego, podleganie w spornym okresie ustawodawstwu słowackiemu w zakresie ubezpieczeń społecznych . Dokumentem potwierdzającym podleganie ustawodawstwu innego Państwa Członkowskiego jest formularz A1, wystawiony przez instytucję ubezpieczeniową tego państwa.

Ustalenie objecie ubezpieczonego , ustawodawstwem konkretnego Państwa Członkowskiego w zakresie ubezpieczeń społecznych nie może zaistnieć wbrew stanowisku instytucji właściwej dla danego państwa , którego systemem prawnym, w zakresie ubezpieczeń społecznych, ma być objęty wnioskujący.

Mając na uwadze , ze zaskarżona decyzja ZUS jest prawidłowa , Sąd Okręgowy orzekł jak w pkt 1 sentencji wyroku na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c.

ZARZĄDZENIE

odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć wnioskodawczyni