Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt XV Ca 759/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 października 2014 r.

Sąd Okręgowy w Poznaniu Wydział XV Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący: SSO Brygida Łagodzińska (spr.)

Sędzia: SO Michał Wysocki

Sędzia: SO Karolina Obrębska      

Protokolant: st. prot. sąd. Aneta Sawka

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 10 października 2014 roku w Poznaniu

sprawy z powództwa małoletniej B. J. reprezentowanej przez przedstawiciela ustawowego A. J.

przeciwko M. G.

o alimenty

na skutek apelacji wniesionej przez pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego Poznań-Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu

z dnia 6 maja 2014 r.

sygn. akt IV RC 912/13

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od pozwanego na rzecz powódki kwotę 300 zł z tytułu zwrotu kosztów zastępstwa procesowego postępowania apelacyjnego.

/-/ M. Wysocki/-/ B. Łagodzińska/-/ K. Obrębska

UZASADNIENIE

Małoletnia B. J., działająca przez matkę A. J. pozwem z dnia 20 września 2013 r. wniosła o zasądzenie od swojego ojca M. G. alimentów w kwocie po 1.750 zł miesięcznie płatnych z góry do dnia 5. każdego miesiąca do rąk matki powódki z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w płatności każdej z rat.

W odpowiedzi na pozew z dnia 3 grudnia 2013 r. pozwany M. G. reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika uznał powództwo o alimenty do kwoty 600 zł miesięcznie oraz wniósł o oddalenie powództwa w pozostałym zakresie.

Na rozprawie w dniu 30 stycznia 2014 r. pełnomocnik małoletniej powódki oświadczył, iż jego mandantka ugodowo zgodziłaby się na alimenty w kwocie 1000 zł miesięcznie, a pełnomocnik pozwanego podał, iż maksymalna kwota alimentów do ugody to 800 zł miesięcznie. Do końca procesu strony pozostały przy swoich stanowiskach w sprawie.

Wyrokiem z dnia 6 maja 2014 r. Sąd Rejonowy Poznań - Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu w punkcie I. zasądził od pozwanego M. G. tytułem alimentów na rzecz małoletniej powódki B. J. ur. (...) w P. kwotę po 950 zł miesięcznie, płatne z góry do dnia 5-go każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami w przypadku opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat, do rąk matki małoletniej powódki A. J., poczynając od dnia 20.09.2013 r., w punkcie II. oddalił powództwo w pozostałym zakresie, w punkcie III. nadał rygor natychmiastowej wykonalności wyrokowi w punkcie l, w punkcie IV. nie obciążył pozwanego kosztami sądowymi, od których strona powodowa była zwolniona z urzędu, a koszty zastępstwa procesowego każda ze stron poniesie we własnym zakresie.

Podstawę powyższego rozstrzygnięcia stanowiły następujące ustalenia faktyczne
i rozważania Sądu pierwszej instancji:

Małoletnia B. J. urodziła się (...) w P., pochodzi ze związku konkubenckiego A. J. i pozwanego M. G.. Pozwany uznał dziecko przed Kierownikiem Urzędu Stanu Cywilnego w P.. Rodzice małoletniej mieszkali razem do maja 2013 r., następnie się rozstali. Powódka mieszkała razem z matką w mieszkaniu znajdującym się w P. na Os. (...) o powierzchni 48 m2 będącym własnością A. J., gdzie opłata za czynsz wynosi ok. 410 zł miesięcznie, a prąd i gaz ok. 200 zł co 2 miesiące. Obecnie w mieszkaniu tym mieszka W. J. - brat A. J. ze swoją narzeczoną oraz małoletnią córką. W. J. pokrywa koszty utrzymania tego mieszkania i nie uiszcza siostrze żadnych opłat z tytułu użytkowania lokalu. Małoletnia powódka wraz z matką zamieszkały od października 2013 r. razem z matką A. J. - I. J. w mieszkaniu położonym w P. na Os. (...) o powierzchni 79 m2, składającym się z 4 pokoi, które jest własnością I. J.. Miesięczny koszt utrzymania tego mieszkania to około 1.100 zł, w szczególności czynsz od l kwietnia 2014 r. wynosi 743,50 zł (wcześniej od 1.01.2013 r. po 794, 42 zł, następnie po 814, 32 zł), prąd około 160 zł, gaz 15 zł, internet, TV, telefon 180 zł. Na powódkę przypada kwota około 366 zł miesięcznie tytułem kosztów utrzymania mieszkania. A. J. obecnie w żaden sposób nie partycypuje w kosztach utrzymania tego lokalu. Wcześniej, gdy uzyskiwała regularne dochody, gdy jej starczały, dzieliła się z matką opłatami mieszkaniowymi. A. J. przeprowadziła się z córką do swojej matki gdyż ze względów zdrowotnych potrzebowała pomocy matki w opiece nad dzieckiem, nie stać jej było na utrzymanie własnego mieszkania, a ponadto nie było tam windy. Małoletnia B. J. przebywa obecnie w domu pod opieką matki, której w opiece nad córką pomaga I. J.. U dziecka początkowo stwierdzono skłonność do zmian skórnych oraz że wymaga stosowania preparatów pielęgnacyjnych oraz właściwej diety zapobiegającej nasileniu objawów. Obecnie małoletnia powódka pozostaje pod opieką lekarza specjalisty alergologa, który rozpoznał u niej atopowe zapalenie skóry i alergię przewodu pokarmowego. Zalecono dietę bezglutenową, w tym picie mleka B. P., stosowanie okresowo leków przeciwalergicznych i emolientów. Dziecko jedynie sporadycznie się przeziębia. A. J. podała, iż miesięczne wydatki na małoletnią powódkę kształtują się następująco: na zakup żywności ekologicznej około 500 zł, w tym mleko mleko B. P. na receptę dofinansowane w 50%, którego koszt jednej puszki wynosi 10 zł oraz ma wprowadzane mleko kozie, środki czystości, higieny i pieluchy około 500 zł (wskazała, iż kupuje 8 paczek pieluch na miesiąc), odzież i obuwie ok. 200 zł, na lekarstwa i suplementy diety 80 zł, na zabawki około 100 zł. Koszt szczepień małoletniej do grudnia 2013 r. wyniósł 660 zł. I. J. pomaga finansowo córce i wnuczce, przeznacza na ich utrzymanie około 1.500 zł miesięcznie robiąc dla nich zakupy i opłacając świadczenia mieszkaniowe, ale nie przekazuje matce powódki żadnych kwot do ręki. Ponadto pomaga córce w opiece nad wnuczką zanim pójdzie do pracy oraz po powrocie, a także w weekendy, gdy matka powódki jest na zajęciach szkolnych. Matka A. J. zatrudniona jest w (...) Sp. z o.o. na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony na stanowisku koordynatora ds. przetwarzania zamówień i jej średnie miesięczne wynagrodzenie netto z okresu ostatnich 3 miesięcy wyniosło 8.486,35 zł. A. J. ma 30 lat, jest absolwentką A. w P. - mgr turystyki i rekreacji. Posiada tytuł (...) w dziedzinie n. oraz j.. Obecnie w szkole policealnej (...) uczy się na kierunku opiekunka dziecięca, zajęcia odbywają się w weekendy. Matka powódki doznała poważnego uszczerbku na zdrowiu w wyniku komplikacji okołoporodowych (pęknięcie ściany pochwy). Leczona była ginekologicznie oraz osteopatycznie z powodu wtórnych zmian w obrębie narządów jamy brzusznej i narządu ruchu w Centrum O. W październiku 2013 r. A. J. przeszła operację ginekologiczną (wycięcie blizny po episiotomii, plastyka tylnej ściany pochwy). W 2013 r. matka małoletniej powódki przez kilka miesięcy chodziła na zajęcia z osteopatii, których koszt każdorazowo wynosił od 60 zł do 100 zł. W okresie od 1.05.2012 r. do 20.03.2013 r. A. J. była zatrudniona na czas określony w firmie (...) Sp. z o.o. na stanowisku specjalisty ds. administracyjnych i otrzymywała wynagrodzenie w kwocie ok. 2.000 zł. W okresie od 20.03.2013 r. do 18.03.2014 r. A. J. przebywała na urlopie macierzyńskim, następnie rodzicielskim i pobierała zasiłek macierzyński w następujących kwotach miesięcznych netto: 03/13 - 1.078,23 zł, 04/13 - 2.695,55 zł netto, 05/13 - 2.786,29 zł, 06/13 - 2.695,70 zł, 07/13 i 08/13 po 2.786,29 zł netto, 09/13 - 2228,78 zł, 10/13, 11/13, 12/13, 01/14 po 1.671,25 zł netto, 02/14 - 1.510 zł, 03/14 - 970,50 zł. Obecnie A. J. nigdzie nie pracuje. Od końca marca 2014 r. zarejestrowana jest w Powiatowym Urzędzie Pracy w P. jako bezrobotna i na sześć miesięcy ma przyznany zasiłek dla bezrobotnych w kwocie około 600 zł miesięcznie. W 2013 r. A. J. prowadziła na zlecenie pozwanego zajęcia z tańca i jogi, za co otrzymała 1.000 zł, a także zajęcia animacyjne w (...) i obecnie nie otrzymała za to żadnego wynagrodzenia. A. J. stara się o pracę marketingową. Jak wynika z zeznań podatkowych w 2011 r. dochód matki powódki wyniósł 10.995,84 zł, w 2012 r. jej dochód wyniósł 26.429,33 zł. Wszystkie otrzymywane pieniądze A. J. przeznacza na utrzymanie małoletniej powódki i nie była w stanie powiedzieć ile pieniędzy potrzebuje na własne utrzymanie, ale także jest alergikiem i musi mieć dietę bezglutenową. Poza wyżej wymienionym mieszkaniem matka powódki wraz ze swoją matką jest współwłaścicielem samochodu marki F. (...), który ma obecnie ok. 15 lat, jeździ nim i go utrzymuje. Nie potrafiła wskazać jakie są koszty paliwa i ubezpieczenia tego pojazdu. Poza tym A. J. nie ma żadnego cennego majątku, akcji, obligacji, ani oszczędności i nie korzysta z pomocy opieki społecznej. Otrzymuje czasami odzież po swojej bratanicy. Pozwany M. G. ma (...) lat, z zawodu jest muzykiem - (...). Poza powódką nie posiada innych dzieci. M. G. od 12 lat zajmuje się działalnością muzyczną - gra na instrumentach (...) jako solista lub członek zespołu, ma pseudonim (...). Prowadzi również audycje muzyczne dla dzieci i młodzieży w placówkach oświatowych. Był kuratorem festiwalu (...) w P.. M. G. jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę u swego brata w Biurze (...) Sp. z o.o. w P. i wykonuje czynności sprzątacza dwa dni w miesiącu za wynagrodzeniem 91 zł netto. Pozwany podał, że osiąga łącznie dochód w wysokości ok. 2.600 zł miesięcznie. Pozwany jako (...) - opanował technikę gry na ponad 40 instrumentach (...), nie ma sobie równych muzyków. Podobnie wykształconych muzyczne w Polsce jest niecałe 30 osób. Pozwany specjalizuje się w szeroko pojętej muzyce (...), (...), (...), (...), (...),(...). M. G. jest członkiem i założycielem zespołu (...), jak również członkiem i współzałożycielem zespołów (...) oraz (...), członkiem zespołu (...) (...) F., D.. Gościnnie gra z m.in. z zespołami (...), a także brał udział w wielu innych, okazjonalnych projektach, głównie (...), (...),(...), (...) i (...). Pozwany gra kilka koncertów w miesiącu. Wyjściowo stawka za koncert u pozwanego to 300 złotych, bywa jednak, że gdy ma wolny weekend zagra również za niższą kwotę 100-150 zł. Oprócz grania koncertów, pozwany zajmuje się prowadzeniem warsztatów gry na instrumentach (...) m.in.: (...), (...) oraz szeroko pojętych warsztatów rytmicznych na terenie całego kraju- organizowane m.in. przez szkoły tańca: (...) w B., (...)w W., (...) w K., (...) we W., (...) (...) w G.. W 2013 r. przed wakacjami pozwany przeprowadzał takie warsztaty właściwie w każdy weekend. Pozwany prowadzi warsztaty muzyczne na podstawie zaproszeń uzyskiwanych od organizatorów. Dochód z jednorazowych warsztatów (w ostatnim roku średnio jeden raz na dwa miesiące, po odliczeniu kosztów dojazdu i pobytu) wynosi ok. 350 zł. W warsztatach prowadzonych przez M. G. bierze udział średnio 4 do 6 uczestników, trwają one czasem przez kilka miesięcy, zajęcia odbywają się co tydzień. Za warsztaty te każdy uczestnik płaci 100 zł miesięcznie i często kwoty te pobierał osobiście pozwany bez pokwitowania. Pozwany oświadczył również, że poza oficjalnym dochodem udokumentowanym fakturą, otrzymuje dodatkowe wynagrodzenie maksymalnie w wysokości 300 zł. Ponadto, w czasie trwania roku szkolnego pozwany gra w przedpołudniowych audycjach o zróżnicowanych tematykach ((...)) dla dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym koncerty edukacyjne, organizowane m.in. przez agencje (...). Najczęściej są to trzy cykle dwumiesięczne. Pracę tę pozwany wykonuje w oparciu o umowę o dzieło, a zarobek wynosi ok. 2.000 zł miesięcznie. Koncerty edukacyjne w roku 2013 pozwany prowadził w maju-czerwcu 2013 r., oraz podpisał umowę na miesiąc koncertów edukacyjnych w województwie (...) w grudniu 2013 r. Pozwany współpracuje również z DJami (m.in. (...), (...)) w (...) (i nie tylko) klubach: (...), (...), (...), (...), a w każdy taki wieczór zarabia od 300-500 zł. Zarobek otrzymuje pozwany „do ręki", bez dotrzymywania jakichkolwiek formalności. Pozwany ma również takie koncerty, na które nie zawiera żadnej umowy. W okresie wakacyjnym pozwany bierze udział w wielu różnorodnych zleceniach, polegających na graniu na instrumentach perkusyjnych (wszelkiego rodzaju koncerty, festiwale, warsztaty, nagrywanie filmów promocyjnych dla firm produkujących instrumenty muzyczne, etc.). Latem roku 2013 był jak co roku kuratorem festiwalu (...) w (...) nad (...) oraz prowadził i współprowadził zajęcia w jego ramach. Grał również szereg koncertów na terenie całego kraju. Pozwany gra koncerty na podstawie jednorazowych umów o dzieło, reprezentując przy tym częstokroć wszystkich członków kilkuosobowego zespołu w relacjach z organizatorem oraz występuje jako menager poszczególnych zespołów. Z uzyskanych środków zespół musi ponieść koszt dojazdu do miejsca koncertu, pobytu na miejscu. Dochód (po odliczeniu kosztów) przypadający na pozwanego za jeden koncert wynosi od 100 zł do 800 zł, rzadko - do 1.000 zł; średnio - 350 zł. W ciągu ostatnich ośmiu miesięcy pozwany grał po 5 koncertów średnio w miesiącu, co pozwala szacować jego przeciętny miesięczny dochód z tego tytułu na kwotę ok. l .750 zł. Najwięcej zleceń pozwany otrzymuje od maja do września, wtedy jest najwięcej imprez z jego udziałem, w pozostałych miesiącach roku pozwany ma koncerty edukacyjne i inne mniejsze zlecenia. W okresie od dnia l stycznia 2013 r. do dnia 12 lutego 2014 r. M. G. wykonywał odpłatne usługi lub świadczył prace dla: (...)- umowa o dzieło – sam - 15.05.2013 r. i 3.06.2013 r., (...)w O. - umowa o dzieło - zespół -1.06.2013 r., (...)- umowa o dzieło - sam - 28.07.2013 r., (...) - umowa o dzieło - zespół, 16.06.2013 r., (...) - umowa o dzieło - zespół, 26.05.2013 r., (...) (...) (...) - umowa o świadczenie usług – grupa od 31.12.2013r. do 16.03.2014 r., (...) - umowa o dzieło - sam, 4.06.2013 r. do 30.09.2013 r., (...) Centrum (...) - umowa o dzieło – sam 2-20 grudnia 2013 r. (...). (...) (...)- umowa o dzieło –sam - 25.06.2013 r., (...) Sp. z o.o. sp.k.- umowa o dzieło – sam - 23.03.2013 r., Działalność (...) (...) - umowa o dzieło -sam 9.02.2013 r., 11.02.2013 r. do 18.03.2013 r., Fundacja (...) - umowa o dzieło –sam 20.06.2013-05.07.2013, 5.08.2013-24.08.2013 r. Jak wynikało z pisma Dyrektora (...)w O. z dnia 6 marca 2014 r. pozwany był reprezentantem zespołu (...), który wystąpił w O. dnia l czerwca 2013 r. (...)w O. zawarł z pozwanym umowę o dzieło na wykonanie koncertu na kwotę 3.300 zł brutto, co przy 50% kosztach uzyskania przychodu dało kwotę 3.003 zł netto. Wynagrodzenie zostało wypłacone dnia 3 czerwca 2013 r. przelewem na konto wskazane przez pozwanego. Była to jednorazowa współpraca. W piśmie z dnia 7.03.2014 r. podano, iż Działalność (...) prowadzona przez (...) współpracowała z pozwanym na podstawie umowy o dzieło w terminie 11.02.2013 r. i 18.03.2013 r., na podstawie umowy zostały wystawione dwa rachunki - w miesiącu lutym 2013 r. na kwotę 1.911 zł netto i w miesiącu marcu 2013 r. na kwotę 824 zł netto. W piśmie z dnia 10.03.2014 r. J. W. podała, że pozwany współpracował z jej firmą (...) na podstawie umowy o dzieło w okresie od 6.05-26.06.2013 r., a jego wynagrodzenie netto łącznie wyniosło 4.040 zł, obecnie nie kontynuują współpracy. Pozwany za wykonanie koncertu w R. dnia 28.07.2013 r. na podstawie zawartej umowy o dzieło z dnia 22.07.2013 r. otrzymał wynagrodzenie 3.000 zł netto. Jak wynikało z pisma Prezes (...) z dnia 10.03.2014 r. Instytut na podstawie umowy o dzieło zlecił pozwanemu wykonanie warsztatów (...), za co otrzymał wynagrodzenie 900 zł netto. W piśmie z dnia 10.03.2014 r. Fundacja (...) wskazała, iż współpracowała z pozwanym na podstawie jednostkowych umów o dzieło dotyczących wykonania warsztatów i koncertów autorskich w okresach: 5.08.2012 do 09.08.2012 r. za który wypłacono wynagrodzenie netto 8.190 zł; 20.06.2013 do 5.07.2013 r. za który wypłacono wynagrodzenie netto 6.006 zł, 5.08.2013 do 28.08.2013 r. za który wypłacono wynagrodzenie netto 7.006,50 zł. W piśmie z dnia 12.03.2014 r. Urząd (...) poinformował, że współpracował z pozwanym w roku 2013 jako reprezentującym zespół (...) (...) w związku z realizacją umowy polegającej na wykonaniu autorskiego koncertu muzycznego pt. „(...)" w ramach akcji promocyjnej „(...) pod (...)" w dniu 26.05.2013 r. Za wykonanie przedmiotowego dzieła ustalone zostało wynagrodzenie brutto w kwocie 1.484 zł, które zostało wypłacone zleceniobiorcy w dniu 5.06.2013r. w kwocie netto 1.350 zł. Z maila z dnia 17.03.2014 r. Fundacji (...) wynika, że z tytułu umów cywilno - prawnych w 2011 r. zleceniobiorca M. G. uzyskał dochód w wysokości 1.538,50 zł, w 2012 r. jego dochód wyniósł 3.423,50 zł, a w 2013 r. 631,50 zł. Pozwany w listopadzie 2013 r. był przez dwa tygodnie w I., gdzie zarobił 400 (...), jednak koszty tego pobytu wyniosły około 200 (...) W okresie od końca grudnia 2013 r. do 16 marca 2014 r. M. G. w M. współpracował z zespołem z B., poznanym za pośrednictwem internetu. Za pracę w tym okresie pozwany uzyskał wynagrodzenie w wysokości około 2.300 (...) (2400 (...)). Poniósł koszt podróży - powrotu z M. do Polski. Pozwany zajmuje się również nauką gry na instrumentach (uczy na 3 instrumentach), z czym ogłasza się w internecie, za jedną lekcję bierze 50 zł, obecnie ma 2-3 uczniów w ciągu roku. W 2008-2009 r. utrzymywał się z nauki gry na instrumentach, miał 40 uczniów. Pozwany do grudnia 2012 r. zajmował się także wyrobem instrumentów, były to grzechotki z tykwy i koralików, a koszt wyrobu takiego instrumentu wynosił 50 zł. Pozwany sprzedał jeden taki instrument za kwotę 150 zł. M. G. wynajmuje na O. salę do prób, a koszt wynajmu wynosi 400 zł miesięcznie. Z uwagi na natężenie hałasu instrumentów (...) wykluczone jest aby pozwany ćwiczył w domu Przemieszcza się po mieście taksówkami, z uwagi na ilość i wielkość (...) i innych instrumentów, a koszt jednej trasy to około 50 zł. Ponadto część sprzętu na którym pozwany gra ulega zniszczeniu i musi go wymienić np. p. i jest to każdorazowo koszt od 15 do 40 zł. Pozwany jest zobowiązany pokrywać zespołom z za granicy hotel i inne koszty. W kraju musi sam ponosić koszty związane ze swoją działalnością, natomiast za koncertowanie w I. musiał pokryć swoje koszty, gdyż nie było tam sponsorów. Pozwany ćwiczy w sali prób od godziny 13. (przed występem zbiera cały zespół i ćwiczą na l - 2 spotkaniach), wcześniej poświęca czas na zabiegi higieniczne i ćwiczenia fitness oraz szuka zleceń w internecie i robi dla siebie reklamy. Z pisma Naczelnika US P. - W. wynika, że pozwany złożył PIT 37 za rok 2011 r. w którym wykazał: przychód z działalności wykonywanej osobiście (w tym umowa o dzieło i zlecenie) -16.028 zł, koszty z działalności wykonywanej osobiście (w tym umowa o dzieło i zlecenie) - 7.585 zł, dochód z działalności wykonywanej osobiście (w tym umowa o dzieło i zlecenie) - 8.443 zł, przychód z praw autorskich i innych praw - 25.870 zł, koszty z praw autorskich i innych praw - 12.935 zł, dochód z praw autorskich i innych praw - 12.935 zł. Natomiast ze złożonego przez pozwanego PITu-37 za rok 2012 wynika, że osiągnął on: przychód z wynagrodzenia ze stosunku pracy w wysokości 1.267,74 zł, koszty z wynagrodzenia ze stosunku pracy - l.094 zł, dochód z wynagrodzenia ze stosunku pracy -173,74 zł, przychód z działalności wykonywanej osobiście (w tym umowa o dzieło i zlecenie) -22.350 zł, koszty z działalności wykonywanej osobiście ( w tym umowa o dzieło i zlecenie) - 9.965.20 zł, dochód z działalności wykonywanej osobiście ( w tym umowa o dzieło i zlecenie) -12.384,80 zł, przychód z praw autorskich i innych praw - 25.846 zł, koszty z praw autorskich i innych praw - 12.923 zł dochód z praw autorskich i innych praw -12.923,00 zł. W zeznaniu podatkowym PIT-37 złożonym do w Urzędu Skarbowego P.-W. w P. pozwany wykazał za 2013 r.: przychód w łącznej wysokości 48.591,40 zł, koszt uzyskania tego przychodu - 22.610,72 zł, a dochód - 25.980,68 zł. Pozwany jak wynikało z zeznania podatkowego ma trzy źródła dochodu: ze stosunku pracy (144,51 zł), działalności wykonywanej osobiście (6.337,92 zł), praw autorskich (19.498,25 zł). Obecnie pozwany ma zaplanowane 3 koncerty z zespołem (...), a do końca września ma 3 zlecenia warsztatowe. Z zeznania podatkowego matki pozwanego K. G. (1) wynikało, że w 2013 r. osiągnęła ona z tytułu emerytury /renty dochód w wysokości 30.169,22 zł, a ze stosunku pracy 35.371,53 zł tj. łącznie 65.540, 75 zł. Pozwany mieszka razem z matką K. G. (1) w mieszkaniu będącym własnością K. G. (1) położonym w P. na os. (...) o powierzchni ok. 70 m2 składającym się z 4 pokoi. Miesięczny koszt utrzymania tego lokalu wynosi około 928 zł, w szczególności miesięczne opłaty za czynsz od grudnia 2013 r. 681,84 zł (wcześniej po 619, 11), telefon, internet i TV 85 zł, abonament RTV po 18, 50 zł miesięcznie, gaz ok. 26 zł, prąd ok. 118 zł miesięcznie. Ponosi połowę kosztów związanych z użytkowaniem tego mieszkania. Ponadto na swoje wyżywienie pozwany przeznacza około 400 zł miesięcznie, na środki czystości wydaje około 100-200 zł miesięcznie tj. dopłaca matce podaną kwotę na ten cel. M. G. nie potrafił określić jaką kwotę przeznacza miesięcznie na odzież i obuwie, jednak podał, iż z powodu przybrania na wadze musi kupić sobie kilka koszulek. Pozwany posiada sprzęt (...), którego wartość wynosi co najmniej 10.000 zł i kompletuje go od 2001 r. Z uwagi na małe zapotrzebowanie posiadanych przez niego instrumentów przez długi okres by je sprzedawał. Po za tymi instrumentami pozwany nie ma żadnego cennego majątku, w tym samochodu, akcji, obligacji i oszczędności. M. G. jest zdrowy, nie cierpi na przewlekłe choroby. Pozwany widział się z córką od czasu rozprawy w dniu 18.03.2014 r. pięć razy. Wcześniej nie widział się z dzieckiem od sierpnia 2013 r. na prośbę matki małoletniej powódki, która poprosiła go o to, gdyż często nie przychodził wcześniej na bieżąco między stronami uzgadniane spotkania z dzieckiem. Nie przekazuje dla córki prezentów gdyż wcześniej dawane dla dziecka rzeczy jego matka zwracała twierdząc, że są one mu niepotrzebne. Ostatnio M. G. przekazał córce książeczkę w języku francuskim „Uśmiechamy się przez cały rok", którą A. J. mu zwróciła, stwierdzając, iż zawiera ona niestosowne ilustracje. Pozwany uzgodnił z matką dziecka, iż będzie wcześniej z nią konsultował prezenty dla córki. Przekazał na małoletnią powódkę w 2013 r. następujące kwoty: w czerwcu -1.000 zł, w lipcu - 1000 zł, w sierpniu - 500 zł, we wrześniu 500 zł, w październiku - 800 zł. Z pisma Urzędu Statystycznego z dnia 28 marca 2014 r. wynika, że w obowiązującej Klasyfikacji Zawodów i Specjalności stanowiącej załącznik do Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 27 kwietnia 2010 r. nie występuje zawód muzyka (...). Natomiast dla mężczyzn w zawodach pokrewnych wynagrodzenie brutto w 2012 r. przedstawiało się w sposób następujący: kompozytorzy, artyści muzycy i śpiewacy 3.956,34 zł, artysta muzyk instrumentalista 4.192,63 zł. Powiatowy Urząd Pracy w P. w piśmie z dnia 27 marca 2014 r. podał, że nie dysponuje ofertami pracy dla magistrów turystyki i rekreacji, dysponuje natomiast ofertami dla opiekunów osób starszych z wynagrodzeniem od 4.000 zł do 5.500 zł brutto (miejsce pracy N.), a także propozycjami pracy dla kobiet z wykształceniem średnim ogólnym lub bez kwalifikacji takimi jak: hostessa z wynagrodzeniem 10 zł/h brutto (umowa o dzieło), kelnerka z wynagrodzeniem 8zł/h brutto (umowa zlecenie), pomoc kuchenna z wynagrodzeniem 840 zł brutto (1/2 etatu), pracownik administracyjno - biurowy z wynagrodzeniem 1.680 zł brutto, sprzątaczka z wynagrodzeniem od 840 zł brutto (1/2 etatu) do 1.260 zł brutto (3/4 etatu), telemarketer z wynagrodzeniem od 1.680 do 1.700 zł brutto lub 9,36 zł/h brutto, konsultant telefoniczny z wynagrodzeniem l .600 zł brutto (7/8 etatu). Stan faktyczny Sąd Rejonowy ustalił w oparciu o przedłożone dokumenty oraz zeznania świadków oraz przedstawicielki ustawowej powódki oraz pozwanego. Sąd Rejonowy w całości dał wiarę zeznaniom świadków I. J. i W. J., albowiem stanowiły swobodną relację, są także zgodne z zebranymi w sprawie dokumentami. Świadkowie głównie mówili o sytuacji materialnej i zdrowotnej małoletniej i jej matki oraz świadczonej im pomocy. Sąd I instancji dał wiarę zeznaniom świadka K. G. (1) - matki pozwanego, bowiem stanowią swobodną relację faktów zgodną z rzeczywistą zawartością jej pamięci. Świadek w swoich zeznaniach w sposób swobodny i wyczerpujący przedstawił co mu wiadomo o sytuacji majątkowej, oraz możliwościach zarobkowych M. G.. W pełni dał wiarę zeznaniom świadków A. K., Z. G. i L. C. jako osób trzecich nie powiązanych rodzinnie ani z matką powódki, ani też z pozwanym, którzy podali w sprawie to co było im wiadomo na temat sytuacji życiowej stron oraz możliwości zarobkowych pozwanego. Zeznania w/w świadków były wzajemnie zgodne. Świadkowie ci jako osoby obce nie mieli interesu w składaniu zeznań korzystnych dla jednej ze stron, nadto są one zgodne z zeznaniami I. J. i W. J., a także matki małoletniej powódki. Sąd Rejonowy w zakresie przedstawionym w powyższym stanie faktycznym dał wiarę zeznaniom przedstawiciela ustawowego małoletniej powódki A. J., albowiem jej zeznania w tej części były spójne i rzeczowe, a także zgodne z zebranymi w sprawie dokumentami oraz z zeznaniami świadków W. J. i I. J.. Według oceny tego Sądu wskazana zeznawała spontanicznie, zgodnie z posiadaną wiedzą na temat sytuacji życiowej, zdrowotnej i materialnej swojej oraz dziecka, uzyskiwanych dochodów i poszukiwania pracy. Jednak w ocenie Sądu matka powódki zawyżyła niektóre koszty utrzymania córki. Sąd pierwszej instacji nie dał wiary zeznaniom pozwanego w części w której mówił on o wysokości swoich dochodów. Pozostałe zeznania pozwanego Sąd uznał za wiarygodne gdyż są zgodne z zeznaniami przesłuchanych w sprawie świadków, znajdują potwierdzenie w zebranych w sprawie dokumentach i zdaniem tego Sądu składają się na obraz sytuacji która występuje w rzeczywistości, nadto nie były kwestionowane przez matkę małoletniej powódki. Sąd oddalił wniosek pełnomocnika strony powodowej o przeprowadzenie dowodu z zeznań świadków: D. P., D. G., K. J. i B. B., gdyż okoliczności na które mieli być przesłuchiwani nie mają znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy. Powództwo małoletniej B. J. uzasadnione było co do samej zasady. Podstawę prawno - materialną rozstrzygnięcia o obowiązku alimentacyjnym stanowi przepis art. 133 § 1 k.r.o. i art. 135 § 1 i 2 k.r.o. Zdaniem Sądu Rejonowego małoletnia powódka musi mieć zapewnione środki pieniężne na zaspokojenie jej usprawiedliwionych potrzeb związanych z codziennym utrzymaniem tj. m.in. na pokrycie kosztów: mieszkaniowych, wyżywienia, zakupu kosmetyków oraz środków czystości i higieny osobistej, odzieży i obuwia, kosztów zabawek, leczenia atopowego zapalenia skóry i alergii pokarmowej oraz innych schorzeń. Sąd pierwszej instancji kierując się zasadami doświadczenia życiowego, jak również zebranym w sprawie materiałem dowodowym uznał za usprawiedliwione wydatki na pokrycie usprawiedliwionych potrzeb małoletniej powódki w skali miesiąca: część przypadających na nią kosztów mieszkaniowych - ok. 366 zł, wyżywienie + specjalne mleko - ok. 450 zł, kosmetyki, środki czystości i higieny osobistej (w tym specjalne kremy, balsamy, płyny do kąpieli w związku z leczeniem schorzenia dermatologicznego) - ok. 150 zł, pieluchy - 150 zł, odzież i obuwie - 100 zł, koszty leczenia (dermatologiczne i innych schorzeń, probiotyki, szczepienia) - ok. 50 zł, zabawki - 50 zł tj. łącznie ok. 1.316 zł miesięcznie. Dokonując przedstawionych wyliczeń, Sąd w zakresie określonym powyżej obniżył kwoty na poszczególne potrzeby małoletniej powódki, bacząc zwłaszcza na, jak wyżej wskazano, własne doświadczenie życiowe. W ocenie tego Sądu zakup dla dziecka w wieku powódki wyżywienia, odzieży i obuwia, pieluch, kosmetyków i środków czystości oraz higieny osobistej powyżej określonych przez Sąd kwot uznać należało za nieuzasadniony i przekraczający usprawiedliwione potrzeby małoletniej. Ponadto strona powodowa nie wykazała zgodnie z art. 6 k.c. aby każdym miesiącu potrzebny był dla małoletniej powódki zakup kosmetyków pielęgnacyjnych, środków czystości i pieluch za kwotę łącznie 500 zł. Zdaniem Sądu jeżeli matka małoletniej powódki finansuje jej potrzeby powyżej wskazanych kwot, czyni to na własną odpowiedzialność i w ramach swoich możliwości zarobkowych. W kwestii rozłożenia obowiązku alimentacyjnego na rodziców powódki zaznaczono, iż obowiązek ten ciąży na obojgu rodzicach, w tym obowiązek finansowy został nałożony przez przepisy tak na ojca dziecka jak i matkę. Podkreślono, że B. J. liczy obecnie 13 miesięcy, a więc wymaga osobistych starań o jej utrzymanie i wychowanie. Wobec faktu, iż takich starań dokłada głównie A. J., zdaniem Sądu Rejonowego pozwany powinien pokrywać 72% usprawiedliwionych potrzeb małoletniej powódki tj. w kwocie po 950 zł miesięcznie. Zdaniem Sądu I instancji możliwości zarobkowe i majątkowe pozwanego M. G. pozwalają mu na łożenie na rzecz małoletniej powódki alimentów w kwocie po 950 zł miesięcznie poczynając od dnia wniesienia pozwu tj. od dnia 20.09.2013 r. Podkreślono, że z zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wynika, że pozwany jako muzyk - (...) posiada znaczne możliwości zarobkowe. M. G. daje liczne koncerty sam, a także będąc menagerem i członkiem kilku zespołów. Pozwany również prowadzi warsztaty gry na instrumentach (...) oraz warsztaty rytmiczne na terenie całego kraju. W czasie roku szkolnego M. G. gra w przedpołudniowych audycjach dla dzieci w wieku szkolnym i przedszkolnym (koncerty edukacyjne). Ponadto pozwany gra z DJami w klubach nocnych. Wszystkie te wymienione rodzaje działalności pozwanego stanowią dla niego osobne, regularne źródła dochodów. Istotne było, co przyznał w swoich zeznaniach M. G., część dochodów z działalności muzycznej uzyskuje nieoficjalnie, bez żadnej umowy „do ręki". Sąd Rejonowy kierując się zebranym w sprawie materiałem dowodowym, w tym głównie pisemnymi informacjami od podmiotów z którymi współpracuje M. G. oraz zasadami doświadczenia życiowego uznał, iż pozwany osiąga miesięczny dochód netto co najmniej w kwocie 4.000 zł i to niezależnie od tego czy pozwany występuje jedynie w swoim imieniu czy też jako menager zespołów. W tym stanie rzeczy Sąd nie dał wiary zeznaniom pozwanego, iż jego średnie miesięczne dochody wynoszą ok. 2.600 zł netto. Pozwany jest cenionym artystą również za granicą, ostatnio przez 2, 5 miesiąca koncertował w M., a w 2013 r. w I.. M. G. ma więc możliwość ubiegania się o zlecenia na koncertowanie za granicą, a jako menager posiada umiejętność nawiązywania kontaktów i prowadzenia rozmów z potencjonalnymi pracodawcami. Pozwany może także, czym trudnił się na szeroką skalę w przeszłości, udzielać lekcji gry na instrumentach (...), a także wyrabiać na sprzedaż instrumenty, z czego miałby dodatkowe, regularne źródła dochodów. Sąd podkreślił, iż korzystna w sytuacji materialnej M. G. jest okoliczność, iż mieszkając z matką K. G. (1) pokrywa jedynie połowę opłat za świadczenia mieszkaniowe. Sąd Rejonowy uznał, iż alimenty w wysokości po 950 zł miesięcznie, odpowiadają usprawiedliwionym potrzebom małoletniej powódki oraz możliwościom zarobkowym i majątkowym pozwanego i na podstawie art. 133 § 1 k.r.o. oraz art. 135 § 1 i 2 k.r.o. zasądził alimenty w takiej wysokości od dnia wniesienia pozwu tj. od dnia 20.09.2013 r. O odsetkach za opóźnienie w płatności poszczególnych kwot alimentów Sąd orzekł na podstawie art. 481 § li 2 k.c. W pozostały zakresie Sąd oddalił powództwo tj. ponad kwotę alimentów po 950 zł miesięcznie jako wygórowane w stosunku do usprawiedliwionych potrzeb małoletniej powódki oraz możliwości zarobkowych i majątkowych pozwanego. Na zasadzie art. 333 § 1 pkt 1 k.p.c., Sąd Rejonowy nadał wyrokowi w części zasądzającej alimenty rygor natychmiastowej wykonalności. O kosztach postępowania Sąd Rejonowy orzekł na podstawie art. 100 k.p.c. i 102 k.p.c. uznając, iż każda strona poniesie koszty własnego zastępstwa procesowego, uwzględniając części w jakich każda z nich wygrała i przegrała proces oraz ich sytuację materialną.

Apelację od powyższego rozstrzygnięcia wniósł pozwany, zaskarżając wyrok w części, tj. w zakresie punktów 1 i 4.

Zaskarżonemu postanowieniu pozwany zarzucił:

1.  błąd w ustaleniach faktycznych stanowiących podstawę wydania zaskarżonego orzeczenia, polegający na:

- sprzecznym z zasadami doświadczenia życiowego uznaniu przez Sąd I instancji, iż koszty utrzymania rocznego dziecka opiewają na kwotę 1.316 zł miesięcznie, podczas gdy oczywistym być powinno, iż koszty te nawet przy założeniu alergii dziecka, nie powinny przekraczać kwoty 1.000 zł miesięcznie,

- sprzecznym z zebranym w sprawie materiałem dowodowym, w tym z zeznaniami matki powódki i I. J., ustaleniu przez Sąd I instancji, iż do usprawiedliwionych potrzeb powódki należy zaliczyć koszty utrzymania mieszkania w kwocie 366 zł, podczas gdy z innych dokonanych przez Sąd ustaleń wprost wynika, iż matka dziecka nie ponosi żadnych kosztów utrzymania mieszkania, w którym zamieszkuje wraz z dzieckiem, że z mieszkania tego korzysta na zasadach użyczenia bez konieczności ponoszenia jakichkolwiek opłat z tego tytułu,

- sprzecznym z zasadami doświadczenia życiowego uznaniu, iż pozwany będący muzykiem, nieposiadający stałego zatrudnienia, dorabiający jako osoba sprzątająca w firmie brata, ma możliwości zarobkowe na poziomie 4.000 zł miesięcznie i to przy jednoczesnym ustaleniu, iż roczny dochód pozwanego za 2013 r. wyniósł 25.980,68 zł (co daje kwotę 2.165 zł miesięcznie), a nieopodoatkowane dochody pozwanego wynoszą maksymalnie 300 zł „na rękę”,

- nieustaleniu i niezweryfikowaniu możliwości majątkowych i zarobkowych matki, a w konsekwencji nieuwzględnieniu tych okoliczności przy rozłożeniu obowiązku alimentacyjnego na rodziców powódki, co miało niewątpliwy wpływ na wydane w niniejszej sprawie rozstrzygnięcie, podczas gdy sytuacja majątkowa A. J. jest znacznie lepsza niż pozwanego, jest ona bowiem właścicielką mieszkania znajdującego się w P. na os. (...) o powierzchni 48 m 2 w którym nie zamieszkuje, a jedynie użycza bratu, a także nie prowadzi własnego gospodarstwa w mieszkaniu zamieszkiwanym wspólnie z matką, która pokrywa jej koszty utrzymania, w tym koszty mieszkania i mediów, natomiast możliwości zarobkowe matki opiewają na kwotę m.in. 2.000 zł miesięcznie,

- sprzecznym z zebranym w sprawie materiałem dowodowym ustaleniu, że tylko matka powódki czyni osobiste starania o wychowanie i utrzymanie powódki, podczas gdy z zeznań pozwanego i jego matki, uznanych za wiarygodne wynika, że matka powódki bezzasadnie utrudnia pozwanemu kontakt z dzieckiem, a z dołączonych do odpowiedzi na pozew wydruków przelewów bankowych wynika, iż na długo przed złożeniem pozwu w niniejszej sprawie powódka otrzymywała od pozwanego środki pieniężne w wysokości ok. 600 zł miesięcznie,

2.  naruszenie przepisów postępowania, tj. art. 233 § 1 k.p.c. poprzez:

- całkowicie dowolną i w żaden sposób nieuzasadnioną ocenę przedstawionych przez A. J. kosztów utrzymania powódki, w szczególności w zakresie przypadających na dziecko miesięcznych kosztów utrzymania mieszkania w wysokości 366 zł, kosztów wyżywienia w wysokości 450 zł oraz kosztów kosmetyków w wysokości 150 zł miesięcznie,

- dokonanie sprzecznych z zebranym w sprawie materiałem dowodowym ustaleń w zakresie możliwości zarobkowych powoda na poziomie 4.000 zł miesięcznie i to przy jednoczesnym ustaleniu, iż roczny dochód pozwanego za 2013 r. wyniósł 25.980,68 zł (co daje kwotę 2.165 zł miesięcznie), a nieopodatkowane dochody pozwanego „na rękę” wynoszą maksymalnie 300 zł,

- pominięcie uznanych jednocześnie za wiarygodne zeznań pozwanego i świadka K. G. (2) w zakresie, w jakim z zeznań tych wynikała chęć i gotowość opieki nad małoletnią powódką, a w konsekwencji dokonanie błędnych ustaleń, że skoro pozwany nie czyni osobistych starań o wychowanie córki to zobowiązany jest ponosić koszty jej utrzymania w wysokości 72%.

Mając na uwadze powyższe pozwany wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku: w punkcie 1. poprzez oddalenie powództwa powyżej kwoty 600 zł miesięcznie oraz w punkcie 4. poprzez zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm prawem przepisanych oraz zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm prawem przepisanych.

W odpowiedzi na apelację powódka wniosła o oddalenie apelacji w całości oraz o zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki kosztów postępowania odwoławczego, w tym kosztów zastępstwa procesowego przed II instancją, według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja pozwanego okazała się niezasadna.

Sąd pierwszej instancji rozważył wszechstronnie zgromadzony w sprawie materiał dowodowy i poczynił prawidłowe, niesprzeczne z tym materiałem ustalenia co do istnienia przesłanek nałożenia na pozwanego obowiązku alimentacyjnego na poziomie oznaczonym w zaskarżonym wyroku, owe ustalenia Sąd Okręgowy w pełni akceptuje i uznaje za własne. Zakres świadczeń alimentacyjnych zależy – wedle przepisu z art. 135 § 1 k.r.o. – z jednej strony od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego, z drugiej zaś – od możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego. Zgodnie z powszechnie przyjętym w orzecznictwie poglądem współzależność pomiędzy tymi dwiema przesłankami, niezbędnymi do ustalenia zakresu świadczeń alimentacyjnych, polega na tym, że usprawiedliwione potrzeby uprawnionego powinny być zaspakajane w takim zakresie, w jakim pozwalają na to możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego (zob: orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 10 października 1969 r., III CRN 50/69, O. z 1970 r., z. 2, poz. 15, czy też wyrok tego Sądu z dnia 18 kwietnia 1974 r., III CRN 35/74, LEX nr 7465, zaś z nowszego orzecznictwa – postanowienie Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 27 lutego 2007 r., I ACz 160/07, LEX nr 337293, czy też wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 13 maja 2005 r., I ACa 2184/04, LEX nr 151748). Prawidłowe ustalenie zakresu świadczeń alimentacyjnych polega zatem na uprzednim ustaleniu przez sąd rozpoznający sprawę o alimenty usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego i zarobkowych możliwości zobowiązanego; dopiero poczynienie tychże ustaleń umożliwi – poprzez porównanie tych wartości – dalsze ustalenie, czy i w jakim zakresie (w całości bądź w części) potrzeby uprawnionego mogą być zaspokojone przez zobowiązanego.

W ramach wskazania podstaw apelacji (zarzutów) skarżący zarzucił wyrokowi Sądu pierwszej instancji popełnienie błędu sprzeczności ustaleń tego Sądu z treścią zebranego w sprawie materiału – przez wadliwe uznanie, że koszty utrzymania rocznego dziecka opiewają na kwotę 1.316 zł oraz błędne przyjęcie, że pozwany, jest w stanie płacić na małoletnią córkę kwotę 950 zł i że możliwości zarobkowe pozwanego oscylują w granicach 4.000 zł miesięcznie – wskazując przy tym cały szereg okoliczności, które, w ocenie skarżącego, prowadzą do poczynienia ustaleń odmiennych, usprawiedliwiających zasądzenie od pozwanego na rzecz małoletniej córki alimentów w kwocie 600 zł. W oparciu o tak sformułowaną podstawę apelacji pozwany wniósł o wydanie przez Sąd Okręgowy orzeczenia reformatoryjnego.

Na gruncie zebranego przez Sąd pierwszej instancji materiału dowodowego nie można jednak – wbrew kategorycznym twierdzeniom skarżącego – poczynionym w niniejszym procesie ustaleniom postawić skutecznego zarzutu, iż tenże Sąd popełnił uchybienie w oznaczeniu zakresu obciążającego pozwanego obowiązku alimentacyjnego.

Nietrafny jest pogląd skarżącego, że Sąd Rejonowy ustalił koszty utrzymania dziecka na zbyt wysoką kwotę, tj. 1.316 zł. W jego ocenie omawiane koszty wynoszą ok. 1.000 zł. W analizowanej sprawie Sąd pierwszej instancji szczegółowo uzasadnił wysokość wydatków na dziecko. Odnosząc się do kosztów żywności, które kwestionował pozwany, to wskazać należy, że kwota 450 zł nie jest kosztem zawyżonym, ponieważ na wysokość tego wydatku ma wpływ stan zdrowia dziecka. Uszło uwagi skarżącego, że dziecko jest alergikiem, wymaga specjalnego mleka. Jak wynikało z zeznań świadka I. J., dla małoletniej tygodniowo potrzebne są 2 puszki mleka, których koszt wynosi 60 zł tygodniowo. Przy czym Sąd Okręgowy uwzględnił fakt, iż w obecnym czasie 50% ceny jest refundowane przez NFZ. Znamiennym jest również, że dziecko powinno przyjmować pokarm ekologiczny, który jest droższy od normalnej żywności. W stosunku do małoletniej jest stosowana dieta bezglutenowa, mleko zastępcze, leki przeciwalergiczne, emolienty, co potwierdza zaświadczenie lekarskie z dnia 23 stycznia 2013 roku. Niewątpliwym jest zatem, że stan zdrowia dziecka jest o tyle szczególny, że nie może spożywać standardowych pokarmów dla dziecka w jej wieku, lecz musi przyjmować droższe, wobec czego przyjęta kwota 450 zł na koszt wyżywienia dziecka, nie budziła wątpliwości Sądu Okręgowego.

Odnosząc się do kolejnego wydatku zakwestionowanego przez apelującego, a odnoszącego się do kwoty 150 zł przyznanych przez Sąd Rejonowy na zakup leków pielęgnacyjnych, to wskazać należy, iż po doliczeniu emolientów, maści dermatologicznych, innych niezbędnych leków przeciwalergicznych, wydatkowana kwota również nie budziła wątpliwości. Jak zostało wykazane w rozpoznawanym postępowaniu, dziecko musi stale przyjmować wskazane wyżej środki pielęgnacyjne, ażeby ustąpiły objawy choroby.

Z kolei w przypadku kosztów utrzymania mieszkania, tj. kwoty 366 zł, to Sąd Odwoławczy zwraca uwagę, iż okoliczność, że babcia małoletniej powódki pokrywa te koszty nie uzasadnia nie uwzględnienia tego wydatku do usprawiedlwonych potrzeb dziecka. Zakres usprawiedliwionych potrzeb wierzyciela alimentacyjnego ustalany jest bowiem w zależności od tego, kim są względem siebie strony danego stosunku alimentacyjnoprawnego (vide: art. 128-135 k.r.o). Jeżeli strony są członkami rodziny nuklearnej (małżonkowie względem siebie oraz rodzice względem dzieci, jednakowoż nie dotyczy to obowiązku dorosłych dzieci względem ich rodziców), wówczas zakres wzajemnych uprawnień i obowiązków alimentacyjnych wyznacza przede wszystkim dyrektywa zaspokajania przez te osoby potrzeb ekonomicznych zgodnie z zasadą równej stopy życiowej (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 czerwca 1972 r., III CZP 43/72, OSNCP 1972, nr 11, poz. 198; zob. uzasadnienie uchwały Sądu Najwyższego z dnia 31 stycznia 1986 r., III CZP 76/85, OSNC 1987, nr 1, poz. 4; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 maja 1998 r., I CKN 284/98, LEX nr 1223692). To rodzice są zobowiązani w pierwszej kolejności do świadczeń alimentacyjnych w stosunku do swojego małoletniego dziecka, natomiast babcia jest zobowiązana w dalszej kolejności, tylko w sytuacji ziszczenia się przesłanek z art. 140 § 1 k.r.o. W niniejszej sprawie nie zaistniały przesłanki ze wskazanej regulacji, stąd wydatek, który jest w pełni uzasadniony, powinien obciążać rodziców. Ponadto, pozwany wskazywał, że jeżeli matka małoletniej mieszkałaby w swoim mieszkaniu, to nie ponosiłaby kosztów utrzymania, które ponosi w aktualnym miejscu zamieszkania. Wskazać jednak trzeba, że ponosiłaby wówczas koszty utrzymania swojego mieszkania. Jak wynikało z zeznań brata matki powódki, koszt samego czynszu wynosi ok. 400 zł. W w/w mieszkaniu zamieszkiwałyby dwie osoby, a więc koszty jego utrzymania kształtowałyby się na podobnym poziomie, ponieważ obecnie rozkłada się na trzy osoby. Oczywiście Sąd Okręgowy miał na uwadze, iż matka dziecka mogłaby wynająć przedmiotowe mieszkanie i uzyskiwać z tego tytułu dodatkowy dochód, jednakże ewentualny dochód nie zmienia okoliczności co do faktu, że obowiązek alimentacyjny obciąża również pozwanego. Zwrócić należy uwagę, że aktualnie matka dziecka otrzymuje jedynie kwotę 600 zł zasiłku z PUP, a zatem co do tej kwoty również pokrywa swój obowiązek alimentacyjny. Sąd Rejonowy nie obciążył w całości kosztami utrzymania małoletniego dziecka pozwanego, ale rozłożył je w odpowiednim stosunku. Wyższym po stronie pozwanego, ponieważ to matka dziecka pełni pełną pieczę nad dzieckiem, czyni osobiste starania o utrzymanie i wychowanie małoletniej.

Sąd Okręgowy w pełni podzielił argumentację Sądu pierwszej instancji dotyczącą możliwości zarobkowych pozwanego. Jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 16 maja 1975 r. (III CRN 48/75, LEX nr 7702), zasadne i zgodne z treścią art. 135 k.r.o. jest oparcie się na możliwościach zarobkowych pozwanego, a nie tylko na jego aktualnych zarobkach. Zakres obowiązku alimentacyjnego może i powinien być większy od wynikającego z faktycznych zarobków i dochodów zobowiązanego, jeśli przy pełnym i właściwym wykorzystaniu jego sił i umiejętności zarobki i dochody byłyby większe, a istniejące warunki społeczno-gospodarcze i ważne przyczyny takiemu wykorzystaniu nie stoją na przeszkodzie (por też. orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 9 stycznia 1959 r., 3 CR 212/59, OSPiKA 1960, poz. 41). Wskazany w przytoczonym wyżej wyroku Sądu Najwyższego z dnia 16 maja 1975 r. (III CRN 48/75) postulat pełnego i właściwego wykorzystywania sił i umiejętności – w kontekście oznaczenia zakresu obowiązku alimentacyjnego na wyższym poziomie od wynikającego z faktycznych zarobków i dochodów zobowiązanego – jest, zdaniem Sądu Okręgowego, aktualny również i w stosunku do skarżącego, który jest człowiekiem stosunkowo młodym; posiada też – o czym wyżej – umiejętności pozwalające na osiąganie dochodów na poziomie znacznie wyższym od przeciętnych, uzyskiwanych chociażby ze stosunku pracy, gry w zespole, koncertów, udzielania warsztatów muzycznych, gry na instrumentach, prowadzenia audycji radiowych. Pozwany wskazywał wprawdzie, że w branży muzycznej występują okresy stagnacji, tj. w okresie jesienno – zimowym. Nie ulega jednak wątpliwości, że również w tym okresie pozwany wykorzystuje swoje możliwości zawodowe, o czym świadczy fakt, że przez 3 miesiące świadczył usługi muzyczne w M.. Zdaniem Sądu Okręgowego kwota 4.000 złotych netto miesięcznie odpowiada minimalnym zarobkom, jakie pozwany może osiągnąć przy dołożeniu należytej staranności. Przy czym zwrócić należy uwagę, że teoretyczne przyjęcie dochodu wskazywanego przez skarżącego, tj. 2.600 zł, to i tak kwota zasądzonych alimentów stanowi kwotę, którą jest w stanie łożyć na zaspokojenie usprawiedlwionych potrzeb dziecka, które powinien utrzymywać, zgodnie z regulacją z § 1 art. 133 k.r.o., wspólnie z jego matką. Na tym tle wskazać należy, że Sąd Rejonowy badał możliwości zarobkowe matki powódki, jakie uzyskuje dochody. Poza sporem pozostaje, że matka dziecka sprawuje bezpośrednią pieczę nad małoletnim dzieckiem. W mniejszej zatem części powinna partycypować w kosztach finansowych utrzymania dziecka. Pozwany co prawda zadeklarował, że chciałby pomagać w opiece nad córką, ale uniemożliwia mu to matka dziecka. W tej kwestii pozwanemu przysługuje powództwo o uregulowanie kontaktów z małoletnim dzieckiem. Nie zostały przedłożone żadne dowody na to, że taka sprawa była przedmiotem rozpoznania przez Sąd. Dopiero podczas rozpoznawanej sprawy pozwany podniósł, że istnieje spór pomiędzy rodzicami, co do kontaktów nad dzieckiem. Powyższa kwestia nie mogła być przedmiotem rozpoznania przez Sąd II instancji, albowiem właściwym trybem jest powództwo o uregulowanie kontaktów.

Tak więc dokonana przez Sąd Okręgowy kontrola ustaleń poczynionych przez Sąd pierwszej instancji co do usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego prowadzi do konkluzji, iż zarzucana przez skarżącego sprzeczność z materiałem zebranym w sprawie istotnych ustaleń tego ostatniego Sądu co do usprawiedliwionych potrzeb dziecka i sytuacji materialnej pozwanego nie istnieje – nie może być bowiem w sprawie niniejszej mowy o błędnej lub nieprawidłowej ocenie tego materiału, co wyklucza możliwość postawienia skutecznego zarzutu, iż Sąd Rejonowy popełnił wskazane w apelacji uchybienia.

W tym stanie rzeczy apelacja pozwanego, jako pozbawiona uzasadnionych podstaw, podlegała na mocy art. 385 k.p.c. oddaleniu.

Brak było również podstaw do zmiany orzeczenia w zakresie kosztów postępowania za pierwszą instancję. Nie sposób uznać, iż brak było podstaw do wniesienia powództwa z uwagi na uiszczanie przez pozwanego alimentów. Przede wszystkim pozwany uiszczał alimenty w wysokości przez siebie ustalonej 600 zł. Nadto alimenty te nie były wpłacane regularnie i tak w miesiącach sierpniu, wrześniu 2013 roku pozwany dokonał wpłaty po 500 zł, a dopiero w październiku 2013 roku dokonał wyrównania po 100 zł.

O kosztach procesu orzeczono zgodnie na podstawie 108§1 k.p.c. oraz art. 98§1 i 3 k.p.c. Wielkość należnych stronie powodowej od pozwanego kosztów zastępstwa procesowego Sąd Okręgowy ustalił w oparciu o przepis z § 13 ust. 1 pkt. 1 w zw. z § 6 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (t.j. Dz.U. Nr 163, poz. 1348).

/-/ M. Wysocki /-/ B. Łagodzińska /-/ K. Obrębska