Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 31 lipca 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Łodzi, III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSA Jacek Zajączkowski

Sędziowie:SSA Janina Kacprzak

SSA Iwona Szybka (spr.)

Protokolant: stażysta Przemysław Trębacz

po rozpoznaniu w dniu 23 lipca 2013 r. w Łodzi

sprawy C. O.

przeciwko Prezesowi Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego Oddziałowi Regionalnemu w W. - P. Terenowa w P.

o emeryturę rolniczą,

na skutek apelacji C. O.

od wyroku Sądu Okręgowego w Płocku z dnia 9 października 2012 r., sygn. akt: VI U 794/12;

uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Płocku.

Sygn. akt III AUa 1676/12

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 4 czerwca 2012r. Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego O/ (...) w W.- P. Terenowa e P. odmówił C. (...) prawa do emerytury rolniczej.

Odwołanie od tej decyzji wniósł C. O..

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 9 października 2012r. Sąd Okręgowy w Płocku oddalił odwołanie C. O..

Sąd Okręgowy oparł swoje rozstrzygnięcie na następujących ustaleniach i rozważaniach:

C. O. urodził się (...). W dniu 18 kwietnia 2012r. złożył do KRUS wniosek o emeryturę rolniczą. Przedłożył zaświadczenie stwierdzające podleganiu ubezpieczeniom:

1.  od 22.12.1954r. do 10.04.1960r. jako domownik rolnika,

2.  od 11.04.1960r. do 13.05.1996r. jako rolnik,

3.  od 3.10.1963r. do 7.01.1964, od 26.09.1964r. do 15.01.1965r., od 21.09.1965r. do 31.01.1966r., od 8.10.1966r. do 4.02.1967r., od 7.10.1967r. do 20.01.1968r., od 28.09.1968r. do 14.01.1969r., od 27.09.1969r. do 31.12.1969r. jako pracownik w cukrowni (...),

4.  od 3.03.1971r. do 30.06.1994r. jako zleceniobiorca w (...) Centrum Hodowli i (...) (...),

5.  od 1.07.1994r. do 31.12.1997r. jako pracownik w (...) Centrum Hodowli i(...) (...).

Decyzją z dnia 1 stycznia 1998r. ZUS przyznał wnioskodawcy, na jego wniosek, emeryturę od 1.01.1998r. Świadczenie to było kolejnymi decyzjami przeliczane. Za podstawę powyższych decyzji ZUS przyjął następujące okresy: od 22.12.1954r. do 10.04.1960r., od 11.04.1960r. do 30.06.1994r., od 3.10.1963r. do 7.01.1964, od 26.09.1964r. do 15.01.1965r., od 21.09.1965r. do 31.01.1966r., od 8.10.1966r. do 4.02.1967r., od 7.10.1967r. do 20.01.1968r., od 28.09.1968r. do 14.01.1969r., od 27.09.1969r. do 31.12.1969r. i od 1.07.1994r. do 31.12.1997r.

Za okres od 1.07.1994r. do 13.05.1996r. wnioskodawca opłacał składki na ubezpieczenie społeczne rolników, ale nie podlegał ubezpieczeniu jako rolnik, zatem ZUS nie uwzględnił tego okresu.

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Okręgowy uznał odwołanie za bezzasadne. Wskazał, że emerytura rolnicza przysługuje ubezpieczonemu, który podlegał ubezpieczeniu co najmniej 25 lat. Do okresów ubezpieczenia zalicza się okresy podlegania ubezpieczeniu rolników indywidualnych i członków ich rodzin w latach 1983-1990, prowadzenia gospodarstwa rolnego lub pracy w tym gospodarstwie po ukończeniu 16 roku życia, przed dniem 1 stycznia 1983r. i od których zależy prawo do emerytury zgodnie z przepisami emerytalnymi. Przy czym nie zalicza się do okresów ubezpieczenia okresów, jeżeli zostały one zaliczone do okresów, od których zależy prawo do emerytury lub renty na podstawie odrębnych przepisów. W ocenie Sądu Okręgowego wszystkie wskazane we wniosku odwołującego się okresy ( za wyjątkiem okresu od 1.07.1994r. do 13.05.1996r.), zostały wnioskodawcy zaliczone do prawa do emerytury z ZUS. Wynika to z zaświadczenia wydanego przez organ ZUS.

Apelację od powyższego wyroku wniósł C. O. domagając się zmiany wyroku i przyznania mu emerytury rolniczej. Podniósł, że pracował poza rolnictwem i okres ten powinien mieć zaliczony, co spowoduje, ze spełni warunek stażu 25 lat.

Sąd Apelacyjny zważył co następuje:

Apelacja wywołała ten skutek, że zaskarżony wyrok podlegał uchyleniu.

Jak wynika z akt rentowych ZUS, w kwestionariuszu dotyczącym okresów składkowych i nieskładkowych, C. O. wpisał, że pracował poza rolnictwem od 1 marca 1963r. do 31 grudnia 1997r. ( z przerwami tam wskazanymi). Okoliczność zatrudnienia w okresie od 1.03.1963r. do 1.03.1971r. w (...) w G. wnioskodawca potwierdził własnym oświadczeniem i zeznaniami świadków, bowiem nie przedłożył świadectw pracy. Z zaświadczenia Dyrekcji Okręgowej Dróg Publicznych Zarządu Dróg w G. wynika, że akta osobowe pracowników zaginęły bądź uległy zniszczeniu. Do wniosku wnioskodawca załączył natomiast świadectwo pracy za okres od 3 maja 1971r. do 31 grudnia 1997r., z którego wynika, że był zatrudniony na 1/3 etatu w Stacji Hodowli i Unasienniania (...) S..

Z akt rentowych ZUS wynika natomiast, że zakład pracy odprowadził składkę do ZUS za okres od 1 lipca 1994r. do 31 grudnia 1997r. W pierwszym raporcie ustalenia uprawnień do świadczenia, ZUS nie uwzględnił okresów pracy od 1.03.1963r. do 1.03.1971r. i wydał decyzję odmawiającą emerytury, bowiem wnioskodawca nie udowodnił stażu 40 lat. Dnia 12 marca 1998r. C. O. zwrócił się do ZUS o zaliczenie okresu pracy w gospodarstwie rolnym rodziców. Decyzją z dnia 3 kwietnia 1998r. ZUS przyznał C. O. emeryturę, bowiem ten udowodnił wymagane 40 lat okresów składkowych, nieskładkowych i uzupełniających. Z raportu ustalenia uprawnień do świadczenia wynika, że ZUS uwzględnił 3 lata i 6 miesięcy okresów składkowych (zatrudnienie poza rolnictwem od 1.07.1994r. do 31.12.1997r) oraz 39 lat okresów uzupełniających. W dniu 12 października 1998r. wnioskodawca złożył do ZUS świadectwo pracy potwierdzające jego zatrudnienie w cukrowni (...) od 3 października 1963r. do 31 grudnia 1969r. ( z przerwami). ZUS doliczył ten okres, łącznie 2 lata ,1 miesiąc i10 dni.

Z kolei z akt rentowych KRUS wynika, że C. O. podlegał nieprzerwanie ubezpieczeniu społecznemu rolników od 1 lipca 1977r. do 13 maja 1996r., a składki za ten okres zostały opłacone. W aktach tych znajduje się też zaświadczenie (...) Centrum Hodowli i (...) (...), z dnia 18 stycznia 2012r., z którego wynika, że C. O. był zatrudniony od 3 maja 1971r. do 30 czerwca 1994r. na umowę zlecenia, od 1 lipca 1994r. do 31 grudnia 1996r. na umowę o pracę w wymiarze ¼ etatu, a od 1 stycznia do 31 grudnia 1997r. na umowę o pracę w wymiarze 1/3 etatu. W aktach tych jest także informacja (...) Oddział w P. z dnia 18 maja 2012r., z której wynika, że wnioskodawca w celu ustalenia uprawnień i wysokości emerytury ma uznane okresy pracy w gospodarstwie rolnym rodziców ( 22.12.1954 – 10.04.1960), pracy we własnym gospodarstwie rolnym ( 11.04.1960 – 30.06.1977), okresy pracy w cukrowni (...) od 1.10.1963 do 31.12.1969 ( z przerwami zgodnie ze świadectwem pracy), okres opłacania składek na ubezpieczenie społeczne rolników ( 1.07.1977 – 30.06.1994) i okres pracy w Stacji Hodowli i (...) (...) ( 1.07.1994-31.12.1997). I właśnie na tej informacji oparł się KRUS odmawiając wnioskodawcy prawa do emerytury rolniczej. Na tej informacji oparł się także Sąd Okręgowy. Ta informacja była też uzasadnieniem wniosku o oddalenie apelacji. Tymczasem zgodnie z art. 20 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników Do okresów ubezpieczenia wymaganych zgodnie z art. 19 ust. 1 pkt 2 i ust. 2 pkt 2 zalicza się okresy:

1)podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników indywidualnych i członków ich rodzin w latach 1983-1990;

2)prowadzenia gospodarstwa rolnego lub pracy w gospodarstwie rolnym, po ukończeniu 16 roku życia, przed dniem 1 stycznia 1983 r.;

3)od których zależy prawo do emerytury zgodnie z przepisami emerytalnymi.

W myśl zaś ustępu 2 okresów, o których mowa w ust. 1, nie zalicza się do okresów ubezpieczenia, jeżeli zostały one zaliczone do okresów, od których zależy prawo do emerytury lub renty na podstawie odrębnych przepisów.

Zatem art. 20 ust. 2 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników uniemożliwia powtórne zaliczenie do stażu ubezpieczeniowego tylko tych okresów, które przez ZUS zostały uwzględnione do ustalenia uprawnień do emerytury lub renty. Dopuszczalna prawnie jest zatem taka sytuacja, w której ten sam okres na skutek podwójnego ubezpieczenia tj. w ZUS i KRUS będzie mógł być podwójnie liczony. Raz do uprawnień do emerytury z ZUS, a drugi raz do uprawnień do emerytury z KRUS. Skoro bowiem ubezpieczenie w ZUS i KRUS są niezależnymi od siebie ubezpieczeniami, to należy wyprowadzić wniosek, że skoro ZUS uwzględnił do ustalenia uprawnień określony okres, w którym wnioskodawca podlegał ubezpieczeniu w KRUS, to ten sam okres może być uwzględniony do ustalenia uprawnień do emerytury w KRUS, jeśli jest jednocześnie także okresem ubezpieczenia, tym razem w ZUS.

W niniejszej sprawie wskazane przez ZUS w piśmie z dnia 18 maja 2012r. okresy zostały uwzględnione przez ZUS zarówno do ustalenia uprawnienia do emerytury jak i do jej wysokości, przy czym ZUS nie wskazał, które okresy uwzględnił tylko do ustalenia prawa do emerytury. Jak wynika przy tym z akt rentowych ZUS, do nabycia emerytury wnioskodawcy wystarczało 40 lat okresów składkowych, nieskładkowych i uzupełniających ( niezależnie od tego ile uwzględnił ZUS). Wobec powyższego koniecznym staje się jednoznaczne ustalenie, jakie okresy ZUS uwzględnił tylko do ustalenia prawa do emerytury C. O.. Dopiero to ustalenie umożliwi Sądowi Okręgowemu ustalenie, czy są jeszcze okresy o których mowa w art. 20 ust. 2 w związku z art. 20 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników i czy łączny ich wymiar wynosi co najmniej 25 lat.

Mając powyższe na uwadze Sąd Apelacyjny na podstawie art. 386 par. 4 kpc uchylił zaskarżony wyrok, bowiem Sąd Okręgowy nie rozpoznał istoty sprawy.

Sędziowie: Przewodniczący: