Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII U 2187/15

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 2 lipca 2015 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych
I Oddział w Ł. stwierdził, że A. W. (1) nie podlega od dnia 02.02.2015 r. ubezpieczeniom społecznym: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu jako pracownik zatrudniony u płatnika składek – (...) A. W. (2) z siedzibą w Ł. podnosząc pozorność zawartej umowy o pracę, mającej na celu obejście przepisów prawa i uzyskanie pracowniczego tytułu do ubezpieczeń społecznych i skorzystania ze świadczeń z ubezpieczenia społecznego, a nie w celu rzeczywistego świadczenia pracy. (decyzja k. 1 - 7 ZUS)

Od powyższej decyzji A. W. (1) reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika złożyła odwołanie w dniu 10 sierpnia 2015 r. do Sądu Okręgowego w Łodzi wnosząc o jej zmianę i ustalenie, że jako pracownica płatnika (...) A. W. (2) w Ł. podlegała ubezpieczeniu emerytalnemu, rentowemu, chorobowemu i wypadkowemu od dnia 2 lutego 2015 r. Skarżąca podniosła, że faktycznie podjęła ona pracę w firmie płatnika w czasie i miejscu ustalonym z pracodawcą. Odwołująca wskazała, że posiadała niezbędne kwalifikacje i doświadczenie, aby świadczyć pracę na stanowisku księgowej. Ubezpieczona podkreśliła, że została zatrudniona w pełnym wymiarze czasu pracy z wynagrodzeniem w kwocie 4.300 zł brutto, tj. nieznacznie przekraczającym wysokość wynagrodzenia otrzymywanego przez nią u poprzedniego pracodawcy. (z tym, że tam wynagrodzenie uzyskiwała łącznie z tytułu umowy zlecenia i umowy o pracę). Ubezpieczona podniosła, że w okresie zatrudnienia trwającego jeden miesiąc wykonywała czynności, do których była przyuczona przez A. W. (2) takie jak:

- wprowadzenie dokumentacji księgowej – rachunkowej do oprogramowania (...);

- wprowadzenie danych dotyczących rozliczania pracowników w przedsiębiorstwach za 2014 r.

Ubezpieczona wskazała, że nie miała uprawnień do „firmowania” swoim nazwiskiem poszczególnych wpisów, gdyż stosownymi pełnomocnictwami dysponował pracodawca. Ponadto w pierwszym miesiącu pracy pracodawca nie mógł zezwolić pracownikowi na pełną samodzielność zawodową. Skarżąca wskazała, że oprogramowanie komputerowe, którego używała nie opierało się na kontach użytkowników przypisanych do poszczególnych osób, a było przypisane do pracodawcy. Odwołująca podkreśliła, że przyczyną zaprzestania świadczenia pracy było ryzyko poronienia, które było realne, gdyż w 2013 r. poroniła ona pierwszą ciążę. (odwołanie k. 2 – 7)

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie wywodząc jak w zaskarżonej decyzji. (odpowiedź na odwołanie k. 40 - 41)

Sąd Okręgowy w Łodzi ustalił co następuje:

Wnioskodawczyni A. W. (1) urodziła się w dniu (...) (okoliczność bezsporna)

Ubezpieczona legitymuje się wykształceniem wyższym, ukończyła w 2011 r. (...) Wydział E. – Socjologiczny na kierunku finanse i rachunkowość, uzyskując tytułu magistra. (kopia dyplomu k. 10)

W okresie od 8.03.2010 r. do 10.05.2010 r. A. W. (1) była słuchaczem kursu „Rachunkowość i finanse podmiotów gospodarczych”. (zaświadczenie k. 14)

Po ukończeniu studiów wnioskodawczyni odbywała staż w Urzędzie Skarbowym przez okres dziewięciu miesięcy. Po odbytym stażu pracowała w firmie - (...) Spółka z o.o. w okresie od 12.09.2011 r. do 01.12.2011 r. jako pomoc księgowa z wynagrodzeniem w wysokości 2000 zł netto. W wyniku redukcji etatów ubezpieczona została zwolniona. (zeznania wnioskodawczyni)

W okresie od 2.04.2013 r. do 31.01.2015 r. ubezpieczona była zatrudniona w pełnym wymiarze czasu pracy w Kancelarii (...) spółka z o.o. spółka komandytowa w Ł. jako księgowa z wynagrodzeniem w kwocie 1600 zł netto. (świadectwo pracy k. 15 verte)

W okresie od 02.02.2015 r. do 13.02.2015 r. wnioskodawczyni wykonywała na rzecz Kancelarii (...) spółka z o.o. spółka komandytowa w Ł. czynności na podstawie umowy zlecenia polegające na wykonaniu (...) na potrzeby badania SF za 2014 r. za wynagrodzeniem w kwocie 448,50 zł. (umowa zlecenia k. 15)

W dniu 15 stycznia 2015 r. wnioskodawczyni wypowiedziała umowę o pracę w Kancelarii (...) spółka z o.o. spółka komandytowa w Ł., gdyż nie odpowiadały jej warunki pracy i płacy. (zeznania wnioskodawczyni 00:23:44)

Zainteresowany A. W. (2) od 1992 r. prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą, obecnie w zakresie doradztwa podatkowego. (zeznania zainteresowanego 00:32:38)

W dniu 2 lutego 2015 r. A. W. (1) zawarła z A. W. (2) właścicielem firmy (...) w Ł. umowę o pracę na czas nieokreślony w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku księgowej z wynagrodzeniem miesięcznym w kwocie 4.300 zł miesięcznie brutto. (umowa o pracę k. 11)

A. W. (1) w dacie podjęcia pracy przedłożyła zaświadczenie podpisane przez lekarza do badań profilaktycznych o zdolności do pracy na stanowisku księgowej z dnia 2.02.2015 r. Wnioskodawczyni nie poinformowała lekarza medycyny pracy o tym, że jest w ciąży. (zaświadczenie lekarskie k. 38 akt ZUS, zeznania wnioskodawczyni 00:23:44)

W aktach znajduje się zaświadczenie mówiące, że ubezpieczona odbyła wstępne szkolenie BHP. (karta szkolenia wstępnego BHP k. 16)

W dniu 10 lutego 2015 r. płatnik składek - (...) A. W. (2) w Ł. dokonał zgłoszenia wnioskodawczyni do ubezpieczenia emerytalnego, rentowego, chorobowego, wypadkowego oraz zdrowotnego z tytułu zawartej umowy o pracę od dnia 2 lutego 2015 r. (okoliczność bezsporna)

Zainteresowany płatnik nie zamieszczał ogłoszenia o tym, że szuka pracownika na stanowisko księgowej a ubezpieczona nie wiedziała o tym, że w firmie płatnika jest poszukiwana księgowa. Przed zawarciem umowy płatnik nie pytał ubezpieczonej jakie zna programy komputerowe mające zastosowanie w księgowości. (zeznania wnioskodawczyni 00:04:22)

Z załączonego do akt pisemnego zakresu obowiązku wynika, że ubezpieczona miała wykonywać czynności takie jak: prowadzenie dokumentacji księgowej, sporządzanie deklaracji podatkowej oraz ZUS, sprawdzanie listy płac, świadectw pracy, wprowadzanie danych do komputera i dokonywanie analiz rozrachunków. (zakres czynności pracownika k. 39 akt ZUS)

Ubezpieczona miała prowadzić pełną księgowość. Do wykonywania obowiązków ubezpieczoną miał przyuczać płatnik, gdyż wnioskodawczyni w chwili zatrudnienia nie znała programu (...), który działa na systemie (...) i należy do najstarszych, rozpowszechnionych programów komputerowo – księgowych. Początkowo, przez około pierwsze dwa tygodnie ubezpieczona miała wykonywać jeszcze obowiązki na rzecz poprzedniego pracodawcy, u którego miała świadczyć pracę w godzinach rannych a u zainteresowanego płatnika po południu do godziny 19 bądź do 20 a dopiero po tym okresie przejściowym, miała wykonywać obowiązki (jeszcze przez około 2 tygodnie) od godziny 8 do 16 bowiem siedziba firmy była czynna w godzinach od 8-16. Wnioskodawczyni nie przejmowała żadnych dokumentów po poprzedniej księgowej.

A. W. (1) miała głównie zajmować się wprowadzeniem księgowości do programu komputerowego, co dotyczyło obsługi podobnej ilości, przed jak i po zatrudnieniu, (około 50) firm będących klientami płatnika. Wnioskodawczyni miała składać deklaracje do Urzędu Skarbowego w formie elektronicznej, które są składane bez podpisu elektronicznego a weryfikacją objęty jest tylko przychód pracodawcy z poprzedniego roku. Wnioskodawczyni miała ponadto zajmować się też odbieraniem telefonów. Ubezpieczona nie miała utworzonego swojego elektronicznego komputerowego konta pracowniczego do wykonywania czynności a istniało jedynie ogólne konto pracodawcy. Brak jest jakichkolwiek dokumentów własnoręcznie podpisanych przez wnioskodawczynię. Wszystkie dokumenty w spornym okresie podpisywał płatnik. (zeznania wnioskodawczyni 00:04:22, 00:23:44, zeznania zainteresowanego 00:32:38 )

Oprócz ubezpieczonej płatnik zatrudniał jeszcze pracownicę B. A. na stanowisku pracownika księgowego w pełnym wymiarze czasu pracy z minimalnym (około trzykrotnie niższym niż ubezpieczona) wynagrodzeniem. B. A. miała około dziesięcioletni staż pracy i zajmowała się rozliczeniami z ZUS. Aktami pracowniczymi i wynagrodzeniami zajmowali się B. A. oraz zainteresowany. Ponadto do stycznia 2015 r. płatnik zatrudniał J. M. jako księgową z wynagrodzeniem minimalnym, miała ona 5 - letni staż pracy. J. M. została zwolniona z pracy, gdyż nie miała uprawnień na prowadzenie pełnej księgowości. Do chwili obecnej firmie płatnika nie obsługuje żadnych klientów na pełną księgowość. (zeznania zainteresowanego 00:23:44, zeznania wnioskodawczyni 00:04:22)

W dacie zawarcia umowy o pracę wnioskodawczyni była w około 6 – 7 tygodniu ciąży. Od 2 marca 2015 r. wnioskodawczyni stała się niezdolna do pracy z powodu ciąży grożącej poronieniem. Ostatnią miesiączkę miała w dniu 28 listopada 2014 r. Ubezpieczona miała regularne miesiączki. Wnioskodawczyni o ciąży dowiedziała się w styczniu 2015 r. po wykonaniu testów ciążowych. W dniu 1 września 2015 r. wnioskodawczyni urodziła dziecko i od tej daty przebywa ona na urlopie macierzyńskim. (zeznania wnioskodawczyni 00:04:22, 00:23:44, karta przebiegu ciąży k. 19 - 20, wynik badania USG k. 21, wyniki badań laboratoryjnych k. 24 – 25, historia choroby k. 26 – 29, zeznania świadka B. W. 00:46:44)

Była to druga ciąża wnioskodawczyni. Pierwsza ciąża, która miała miejsce w 2013 r. została poroniona w piątym tygodniu. Przy pierwszej ciąży ubezpieczona była zatrudniona krótko przed zajściem w ciążę, około jednego miesiąca. (zeznania wnioskodawczyni 00:23:44, informacja leczenia szpitalnego k. 16, historia choroby k. 17 – 18, karta ciąży k. 22)

W okresie usprawiedliwionej nieobecności w pracy pracodawca nie zatrudnił nowego pracownika na miejsce wnioskodawczyni. Jej obowiązki wykonywał sam płatnik. Przed zatrudnieniem ubezpieczonej zainteresowany nie zawarł żadnych porozumień w zakresie obsługi i prowadzenia księgowości. Obecnie A. W. (2) wykonuje większość czynności księgowych w firmie, bo pracownica B. A. zajmuje się rozliczeniami dotyczącymi ZUS. W firmie płatnika nie ma problemów z terminowością w wykonywanych przez A. W. (2) czynności. (zeznania zainteresowanego 00:32:38, zeznania wnioskodawczyni 00:04:22)

Firma (...) A. W. (2) z siedzibą w Ł. w 2014 r. uzyskała dochód w kwocie 30.000 zł a w 2015 r. w kwocie 50.000 zł. Zainteresowany obecnie obsługuje około 100 firm, a w 2014 r. obsługiwał ponad 90 firm. (oświadczenie zainteresowanego 00:55:07,00:56:49, 00:58:31)

Pracodawca naliczył i odprowadził składki na ubezpieczenia społeczne z tytułu zatrudnienia A. W. (1) jako pracownika. (okoliczność bezsporna)

Na skutek przeprowadzonej przez organ rentowy kontroli w siedzibie firmy (...) A. W. (2) z siedzibą w Ł. decyzją z dnia 2 lipca 2015 r. stwierdził, że A. W. (1) nie podlega od dnia 02.02.2015 r. ubezpieczeniom społecznym: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu jako pracownik zatrudniony u płatnika składek podnosząc pozorność zawartej umowy o pracę, mającej na celu obejście przepisów prawa i uzyskanie pracowniczego tytułu do ubezpieczeń społecznych i skorzystania ze świadczeń z ubezpieczenia społecznego, a nie w celu rzeczywistego świadczenia pracy. (decyzja k. 1 - 7 ZUS)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o całokształt materiału dowodowego zebranego w sprawie, w szczególności o dokumenty zawarte w aktach sprawy oraz w załączonych do akt sprawy aktach ZUS z przebiegu kontroli doraźnej u płatnika składek (...) A. W. (2) z siedzibą w Ł..

Sąd odmówił wiarygodności zeznaniom wnioskodawczyni A. W. (1) oraz zainteresowanego A. W. (2) na okoliczność faktycznego świadczenia pracy przez ubezpieczoną od dnia 2 lutego 2015 r., nie znajdują one bowiem poparcia w zebranym w sprawie materiale dowodowym.

W niniejszym postępowaniu na okoliczność, że wnioskodawczyni faktycznie świadczyła pracę u płatnika w ramach stosunku pracy w pełnym wymiarze czasu pracy zgodnie z zawartą umową, nie została przedstawiona żadna dokumentacja, która byłaby osobiście sporządzona i podpisana przez ubezpieczoną. Pomimo faktu, że firma płatnika ma bardzo wielu kontrahentów nie zgłoszono żadnego z nich jako świadka, który mógłby obiektywnie potwierdzić, że ubezpieczona faktycznie prowadziła z nimi rozmowy bezpośrednia lub chociażby za pośrednictwem telefonu. Brak jakichkolwiek dowodów świadczących o wykonywaniu przez ubezpieczoną pracy przy komputerze (wprowadzenie danych do komputera), w szczególności wydruków dotyczących logowania na imię i nazwisko wnioskodawczyni. Ubezpieczona wprost przyznała, że nie miała utworzonego swojego elektronicznego komputerowego konta pracowniczego do wykonywania czynności, gdyż istniało jedynie ogólne konto pracodawcy. Nie miała ona też nawet swojego adresu e – mailowego w firmie płatnika. Dlatego brak jest dowodu, że to właśnie wnioskodawczyni a nie inny pracownik, składała deklaracje do Urzędu Skarbowego w formie elektronicznej, szczególnie, że ich złożenie nie wymagało podpisu elektronicznego.

Natomiast dokumenty w postaci: umowy o pracę oraz pozostałej dokumentacji osobowej z firmy płatnika w rzeczywistości nie stanowią dowodów wykonywania przez ubezpieczoną pracy a jedynie są potwierdzeniem ich formalnego sporządzenia. Fakt formalnego sporządzenia wskazanej wyżej dokumentacji miał na celu skonstruowanie okoliczności faktycznych świadczących o pozostawianiu w stosunku pracy, a w konsekwencji o podleganiu pracowniczemu ubezpieczeniu społecznemu.

Także zeznania świadka B. W. nie potwierdziły, że wnioskodawczyni świadczyła pracę zgodnie z treścią zawartej umowy. Świadek ten – mąż ubezpieczonej, nie był ani pracownikiem ani klientem płatnika, nie miał zatem dostatecznego rozeznania o tym, czy ubezpieczona rzeczywiście wykonywała obowiązki pracownicze u płatnika a wszelką wiedzę na ten temat czerpał jedynie z informacji udzielanych przez samą ubezpieczoną.

Sąd odmówił także wiary zeznaniom A. W. (1) odnośnie okoliczności, że o ciąży dowiedziała się ona dopiero podczas wizyty lekarskiej w dniu 28 stycznia 2015 r., gdyż z zeznań świadka B. W. wynika, że ubezpieczona miała regularną miesiączkę a o ciąży poinformowała go we wcześniejszym terminie, tj. w dacie wykonania testu ciążowego.

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył co następuje:

Odwołanie A. W. (1) nie jest zasadne i podlega oddaleniu.

Zgodnie z treścią art. 6 ust. 1 pkt 1, art. 8 ust. 1 i art. 11 ust. 1 i art.12 ust.1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2015 r., poz. 121 ze zmianami) pracownicy, to jest osoby pozostające w stosunku pracy podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym.

O uznaniu stosunku łączącego dwie osoby za stosunek pracy rozstrzygają przepisy prawa pracy.

Według art. 22 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. kodeks pracy (tekst jednolity Dz. U. z 2014 r., poz. 1502 j.t.) , przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem".

Do cech pojęciowych pracy stanowiącej przedmiot zobowiązania pracownika
w ramach stosunku pracy należą osobiste (nie może on wyręczyć się w pracy inną osobą) i odpłatne jej wykonywanie w warunkach podporządkowania. Dla stwierdzenia cechy podporządkowania typu pracowniczego z reguły wskazuje się na takie elementy jak: określony czas pracy i określone miejsce wykonywania czynności, podpisywania list obecności, podporządkowanie pracownika regulaminowi pracy oraz poleceniom kierownictwa co do miejsca czasu i sposobu wykonywania pracy, obowiązek wykonywania poleceń przełożonych.

Zgodnie ze stanowiskiem judykatury stosunek ubezpieczeniowy jest następczy wobec stosunku pracy i powstaje tylko wówczas, gdy stosunek pracy jest realizowany. Jeżeli stosunek pracy nie powstał bądź też nie jest realizowany, wówczas nie powstaje stosunek ubezpieczeniowy, nawet jeśli jest odprowadzana składka na ubezpieczenie społeczne (wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia z dnia 17 stycznia 2006 roku III AUa 433/2005, Wspólnota (...)). Podleganie pracowniczemu tytułowi ubezpieczenia społecznego jest uwarunkowane nie tyle opłacaniem składek ubezpieczeniowych, ile legitymowaniem się statusem pracownika rzeczywiście świadczącego pracę w ramach ważnego stosunku pracy (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 października 2005 roku o sygn. akt II UK 43/05, OSNAPiUS rok 2006/15 – 16/251).

W przedmiotowej sprawie organ rentowy stanął na stanowisku, że umowa
o pracę z dnia 2 lutego 2015 r. zawarta między A. W. (1) a A. W. (2) właścicielem firmy (...) w Ł., jest nieważna, bowiem została zawarta dla pozoru.

Z czynnością prawną pozorną mamy do czynienia wówczas, gdy występują, łącznie, następujące warunki: oświadczenie woli musi być złożone tylko dla pozoru, oświadczenie woli musi być złożone drugiej stronie, adresat oświadczenia woli musi zgadzać się na dokonanie czynności prawnej jedynie dla pozoru, czyli być aktywnym uczestnikiem stanu pozorności. Pierwsza i zasadnicza cecha czynności pozornej wyraża się brakiem zamiaru wywołania skutków prawnych, jakie prawo łączy z tego typu i treścią złożonego oświadczenia. Jest to zatem z góry świadoma sprzeczność między oświadczonymi, a prawdziwymi zamiarami stron, czyli upozorowanie stron na zewnątrz i wytworzenie przeświadczenia dla określonego kręgu (otoczenia), nie wyłączając organów władzy publicznej, że czynność o określonej treści została skutecznie dokonana. Jednakże zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego, wyrażonym w wyroku z 14 marca 2001 roku (opubl. OSNAP 2002/21527, nie można przyjąć pozorności oświadczeń woli o zawarciu umowy o pracę, gdy pracownik podjął pracę i ją wykonywał, a pracodawca świadczenie to przyjmował. Nie wyklucza to rozważenia, czy w konkretnym przypadku zawarcie umowy zmierzało do obejścia prawa (art. 58 § 1 k.c. w związku z art. 300 k.p.).

Sąd Okręgowy w Łodzi podziela również pogląd Sądu Najwyższego (wyrok
z dnia 25 stycznia 2005 roku, II UK 141/04, OSNP 2005/15/235)
, w którym stwierdza się, iż stronom umowy o pracę, na podstawie której rzeczywiście były wykonywane obowiązki i prawa płynące z tej umowy, nie można przypisać działania w celu obejścia ustawy. (art. 58 § 1 k.c. w zw. z art. 300 k.p.).

Nadto nadmienić należy, iż w niniejszej sprawie to na organie rentowym spoczywał ciężar dowodu, że strony umowy o pracę złożyły fikcyjne oświadczenia woli, a więc, że nie miały zamiaru wywołania żadnych skutków prawnych, gdyż pracownik nie podjął wykonywania pracy na podstawie umowy o pracę, a pracodawca świadczenia tego nie przyjmował. Z tych bowiem faktów organ rentowy wywodzi skutki prawne (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 lutego 2007 roku, I UK 269/2006, LEX nr 328015).

Przekładając powyższe rozważania na grunt przedmiotowej sprawy wskazać należy, że organ rentowy wykazał, że A. W. (1) od 2 lutego 2015 r. łączyła pozorna umowa o pracę z zainteresowanym A. W. (2).

W ocenie Sądu o pozorności umowy o pracę świadczą już same okoliczności jej zawarcia.

Podkreślić należy, że nie można dać wiary, że ubezpieczona złożyła swoje CV w firmie (...) A. W. (2) w Ł., pomimo faktu, że płatnik wcale nie poszukiwał nowego pracownika. Zainteresowany nie zamieszczał ogłoszenia o tym, że szuka pracownika na stanowisko księgowej. Płatnik zatrudniając ubezpieczoną, co jest zupełnie niezrozumiałe, nie zweryfikował nawet jej kwalifikacji zawodowych. W CV ubezpieczona nie napisała jakie zna programy komputerowe i w dacie zatrudnienia pracodawca nie pytał jej o znajomość tych programów a przecież miało to być podstawowe narzędzie w jej pracy. Tymczasem na stanowisku księgowej, na które została ona zatrudniona, była konieczna znajomość specjalnego programu komputerowego, programu (...), którego A. W. (1) nie znała i do opanowania, którego było konieczne przyuczenie.

Podkreślić też należy, że w okresie od 02.02.2015 r. do 13.02.2015 r. wnioskodawczyni wykonywała na rzecz Kancelarii (...) spółka z o.o. spółka komandytowa w Ł. czynności na podstawie umowy zlecenia polegające na wykonaniu (...) na potrzeby badania SF za 2014 r. A zatem ubezpieczona miała wykonywać przez okres dwóch tygodni(będąc w początkowym okresie ciąży, już raz w przeszłości poronionej) dwie prace równolegle, tj. zarówno na podstawie spornej umowy o pracę jak i na podstawie umowy zlecenia.

Ponadto w dacie zawarcia spornej umowy wnioskodawczyni wiedziała, że jest w ciąży, była to druga ciąża. W 2013 r. ubezpieczona poroniła pierwszą ciążę w piątym tygodniu.

W tej sytuacji w przypadku wzmożonego wysiłku fizycznego związanego z podjęciem nowego zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy, poza pracą na rzecz Kancelarii (...) spółka z o.o. spółka komandytowa w Ł., istniało wysokie prawdopodobieństwo, że mogą pojawić się komplikacje zdrowotne, które w przyszłości uniemożliwią ubezpieczonej świadczenie pracy.

Zatem już sam stan zdrowia wnioskodawczyni nie uzasadniał zawarcia kolejnej umowy o pracę i wiązał się z ryzykiem ponownego poronienia ciąży. Ubezpieczona nie wykazała przy tym, że zakaz pracy miała dopiero od daty zwolnienia lekarskiego a nie od daty wcześniej, a co za tym idzie, nie wykazała, że rzeczywiście świadczyła prace przez okres miesiąca a nie przebywała w domu w celu oszczędnego trybu życia.

Wnioskodawczyni w momencie zawarcia umowy o pracę wiedząc, że jest w ciąży zapewne zdawała sobie sprawę z obciążania stanu zdrowia w sytuacji, gdy już pierwszą ciążę poroniła i a ponadto była jeszcze związana umową zlecenia, a zatem przyjęcia na siebie więcej, niż 8 godzinnego dnia pracy, co w jej przypadku nie odpowiada realiom związanym z wytrzymałością organizmu ludzkiego, co samo w sobie świadczy o braku zamiaru wykonywania przez nią przedmiotowego zatrudnienia . (por. wyrok SA w Łodzi z dnia 8.10.2013 r., sygn. akt III AUa 46/13, opubl. LEX nr 1386119)

W ocenie Sądu o pozorności spornej umowy o pracę świadczy też wyznaczenie obowiązków pracowniczych A. W. (1) w sposób utrudniający weryfikację dokonywanych przez wnioskodawczynię w pracy czynności. Do jej obowiązków miało należeć przede wszystkim prowadzenie pełnej księgowości. A. W. (1) miała głównie zajmować się wprowadzeniem księgowości do programu komputerowego. Wnioskodawczyni miała składać deklaracje do Urzędu Skarbowego w formie elektronicznej, które są składane bez podpisu elektronicznego. Wnioskodawczyni miała ponadto zajmować się też odbieraniem telefonów. Jednakże pomimo faktu, że ubezpieczona została zatrudniona dla potrzeb prowadzenia pełniej księgowości oraz praca jej miała polegać na wprowadzaniu danych do komputera to nie znała ona specjalnego programu (...) służącego do tego celu i wymagała w tym zakresie przyuczenia przez płatnika, zwłaszcza w kontekście wysokiego wynagrodzenia jakie miała otrzymywać. Ponadto ubezpieczona nie miała utworzonego swojego elektronicznego konta pracowniczego do wykonywania czynności a istniało jedynie ogólne konto pracodawcy. Brak jest jakichkolwiek dokumentów własnoręcznie podpisanych przez wnioskodawczynię. Wnioskodawczyni nie przejmowała też żadnych dokumentów po poprzedniej księgowej. Brak jest także chociażby jednego klienta firmy płatnika, który potwierdziłby, że ubezpieczona prowadziła z nim rozmowę w sprawach zawodowych. Ponadto. jak zeznał sam płatnik, do chwili obecnej firma płatnika nie ma żadnych klientów na pełną księgowość. Trudno przyjąć rozumowanie, że zatrudnia się pracownika z wysokim wynagrodzeniem nie mając pewności, że będzie w tym celu wykorzystany.

W tej sytuacji wskazać należy, że zatrudnienie wnioskodawczyni na specjalnie utworzonym stanowisku księgowej na podstawie umowy o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy nie był uzasadniony rzeczywistymi potrzebami pracodawcy.

W okresie usprawiedliwionej nieobecności w pracy ubezpieczonej pracodawca nie zatrudnił nikogo na jej miejsce a jej obowiązki wykonywał głównie sam płatnik mimo, że ilość klientów firmy i obowiązków nie uległa zmniejszeniu, przed zatrudnieniem ubezpieczonej jak i w okresie jej niezdolności do pracy.

Powyższe okoliczności jednoznacznie świadczą także o tym, że faktyczny zakres czynności pracowniczych powierzony ubezpieczonej na podstawie spornej umowy o pracę był jedynie znikomy i nie wymagał z pewnością zatrudnienia w ramach stosunku pracy w pełnym wymiarze czasu pracy.

W ocenie Sądu również wynagrodzenie ustalone w spornej umowie było wygórowane. Nie było bowiem adekwatne do rodzaju powierzonych wnioskodawczyni obowiązków a nadto odbiegało od wynagrodzenia otrzymywanego przez inne osoby zatrudnione w firmie płatnika. Podkreślić należy, że wnioskodawczyni była nowo pozyskanym pracownikiem, który wymagał specjalnego przyuczenia. Zgodnie z umową ubezpieczona miała świadczyć pracę w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku księgowej. Faktyczny jednak zakres jej obowiązków był iluzoryczny, bo pokrywał się z pracami, które w rzeczywistości wykonywał sam płatnik oraz które mogły być z łatwością wykonywane przez inną pracownicę B. A., którą płatnik zatrudnił na umowę o pracę na stanowisku pracownika księgowego.

B. A. miała około dziesięcioletni staż pracy w firmie (...) A. W. (2) w Ł. i otrzymywała minimalne wynagrodzenie. N. jest uzasadnienie, że pracownica ta zajmowała się „tylko” obsługa spraw ubezpieczeniowych.

Ponadto do stycznia 2015 r. płatnik zatrudniał J. M. jako księgową z wynagrodzeniem minimalnym, miała ona 5 - letni staż pracy. Płatnik zeznał, że zwolnił tę pracownicę z uwagi na brak uprawnień do prowadzenia pełnej księgowości a następnie sam przyznał, że nie miał ani jednego klienta wymagającego pełnej księgowości.

Wskazać też trzeba, że firma (...) A. W. (2) z siedzibą w Ł. w 2014 r. uzyskała dochód w kwocie 30.000 zł a w 2015 r. w kwocie 50.000 zł.

Brak było zatem wystarczających środków finansowych na wypłatę wysokiego wynagrodzenia wnioskodawczyni.

W świetle powyższych okoliczności zatrudnienie pracownika na umowę o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy z wynagrodzeniem w kwocie 4.300 zł brutto jak w przypadku wnioskodawczyni stanowiło działania całkowicie nieracjonalne. Celem racjonalnego pracodawcy jest bowiem osiągnięcie zysku z działalności gospodarczej, dochodów finansowych, by mieć się z czego utrzymywać i żeby firma funkcjonowała i mogła się rozwijać.

Z uwagi na powyższe w ocenie Sądu istniała nierentowność zatrudniania A. W. (1) na podstawie umowy o pracę na stanowisku księgowej w okresie od 2 lutego 2015 r., gdyż ani posiadane przez pracodawcę zasoby finansowe, jak i również jego realne potrzeby tego absolutnie nie uzasadniały.

Obecnie wnioskodawczyni przebywa na urlopie macierzyńskim a jej obowiązki wykonuje głównie sam płatnik, gdyż, nie ma i nie było potrzeby wykonywania pełniej księgowości.

W świetle wskazanych okoliczności przyjąć należy, zgodnie z twierdzeniem organu rentowego, że przedmiotowa umowa o pracę z dnia 2 lutego 2015 r. była pozorną umową o pracę. Pozorność jej polegała na tym, że strony sporządziły umowę wyłącznie w celu objęcia wnioskodawczyni ubezpieczeniem pracowniczym, a w konsekwencji zapewnienia świadczeń z ubezpieczenia społecznego w związku z ciążą. Nie zostało bowiem wykazane, by fakt zatrudnienia A. W. (1) wynikał z rzeczywistej potrzeby pracodawcy oraz nie wykazano również, iż w spornym okresie faktycznie świadczyła ona pracę w ramach stosunku pracy.

Tym samym przedmiotowa umowa jako pozorna w okresie od 2 lutego 2015 r. jest nieważna w świetle art. 83 § 1 k.c. i nie wywołuje skutku w postaci objęcia A. W. (1) obowiązkowymi ubezpieczeniami społecznymi, nawet w sytuacji, gdy była odprowadzana składka na ubezpieczenie społeczne.

Mając powyższe na uwadze Sąd w oparciu o treść art. 477 14 § 2 k.p.c. orzekł jak w sentencji wyroku.

Zarządzenie : odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi wnioskodawczyni.