Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VII Pa 29/16

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 2 grudnia 2015 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi XI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych zasądził od pozwanego XIII Liceum Ogólnokształcącego im. M. P. w Ł. na rzecz powódki G. P. kwotę 7462,00 złote z ustawowymi odsetkami od dnia 1 września 2013r do dnia zapłaty tytułem nagrody jubileuszowej (pkt 1 wyroku); obciążył i nakazał pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa kasy Sądu Rejonowego dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi kwotę 373,00 złote tytułem opłaty sądowej (pkt 2); nadał wyrokowi w punkcie 1 rygor natychmiastowej wykonalności do kwoty 4110,80 zł (pkt 3).

Powyższe orzeczenie zapadło w oparciu o następujące ustalenia faktyczne.

Powódka była zatrudniona w pozwanym od 01 września 1983r do dnia 31 sierpnia 2013r na stanowisku nauczyciela chemii. Stosunek pracy powódki rozwiązał się z dniem 31 sierpnia 2013r w następstwie jego wypowiedzenia w trybie art. 20 ust.1 pkt.2 i ust.3 Kart Nauczyciela. Ogólny staż pracy powódki w zawodzie nauczyciela wynosił na dzień rozwiązania umowy 34 lata i 4 dni (powódka rozpoczęła pracę w tym charakterze w dniu 23 sierpnia 1979r, a w dniu 23 sierpnia 2014r minęłoby 35 lat pracy powódki).

Od dnia 01 maja 2013r (od miesiąca złożenia wniosku) ZUS przyznał powódce emeryturę. W dniu 15 maja 2013r powódka przedstawiła dyrektorowi pozwanego wniosek w sprawie emerytury. Zaznaczyła, że jeżeli pogorszy się jej stan zdrowia wówczas przejdzie na emeryturę.

W dniu 20 maja 2013r powódka otrzymała wypowiedzenie stosunku pracy z powodu „zmiany organizacji pracy szkoły wynikającej z ramowych planów nauczania w liceum i zmniejszeniem od roku 2013/2014 liczby godzin dydaktyczno-wychowawczych z 18 do 11 (16/18), co uniemożliwiało dalsze zatrudnianie powódki w pełnym wymiarze zajęć.

Powódka nie odwoływała się od wypowiedzenia, ponieważ niezależnie od decyzji pracodawcy i tak zamierzała w niedalekiej przyszłości (maksymalnie do końca kolejnego roku szkolnego, aby wypracować 35 lat stażu) odejść na emeryturę. W chwili wypowiedzenia powódka wiedziała już, że nabywa prawo do emerytury. Nie obawiała się więc konsekwencji związanych z ustaniem zatrudnienia. Decyzję o ostatecznym przejściu na emeryturę uzależniała od stanu zdrowia (powódka od dawna chorowała), a taki zamiar miała jeszcze przed wypowiedzeniem jej umowy. Po ustaniu umowy powódka nie poszukiwała pracy i od razu przeszła na emeryturę.

Przed rozwiązaniem umowy, w dniu 30 sierpnia 2013r pozwany wypłacił powódce odprawę emerytalną w związku z przejściem powódki na emeryturę.

Pismem z dnia 03 stycznia 2014r i z dnia 03 marca 2014r oraz z dnia 07 kwietnia 2014r dyrektor pozwanego odmówiła powódce wypłaty nagrody jubileuszowej powołując się na opinię prawną Wydziału Edukacji Urzędu Miasta Ł.. Wskazała, że rozwiązanie stosunku pracy nastąpiło na podstawie art. 20 Karty Nauczyciela.

W odpowiedzi na skargę powódki z dnia 22 września 2014r Inspekcja Pracy podzieliła jej stanowisko i wskazała, że unormowanie art. 87 Karty Nauczyciela „w związku z przejściem na emeryturę” jest tożsame z regulacją z par. 4 rozporządzenia MENiS z dnia 30 października 2001r w sprawie szczegółowych zasad ustalania okresów pracy /…/uprawniających nauczyciela do nagrody jubileuszowej /…/. Pozwana winna więc wypłacić powódce nagrodę, a PIP miała wystąpić z wnioskiem o realizację wypłaty.

Mimo powyższego stanowiska pozwany odmówił powódce wypłaty spornej nagrody.

Jednomiesięczne wynagrodzenie powódki liczone jak ekwiwalent za urlop wynosiło 4110,80 zł.

W oparciu o tak ustalony niesporny stan faktyczny sprawy Sąd Rejonowy uznał powództwo za uzasadnione.

Sąd wskazał, iż istota sporu w sprawie niniejszej sprowadzała się do ustalenia, czy rozwiązanie stosunku pracy powódki pozostawało w „związku” z przejściem na emeryturę.

Powódka nie kwestionowała wprawdzie wypowiedzenia umowy w trybie art. 20 KN rozwiązującego stosunek pracy z dniem 31 sierpnia 2013r, ale dlatego, że i tak miała zamiar skorzystać z możliwości przejścia na emeryturę. Ostatecznie decyzję odkładała do chwili wypracowania 35 lat stażu, ale zakładała możliwość wcześniejszego skorzystania z emerytury na wypadek pogorszenia stanu zdrowia. W sytuacji, gdy okazało się, że nie ma dla powódki pełnego wymiaru zajęć i należy ograniczyć zatrudnienie do 16/18 etatu (tak przynajmniej podano na dokumencie wypowiedzenia) powódka nie wyraziła już na to zgody i postanowiła skorzystać z prawa do emerytury. Dyrektor pozwanego w chwili wypowiadania powódce umowy wiedziała już o zamiarach powódki, która przedstawiła jej wniosek o emeryturę w dniu 15 maja 2013r i komentowała o swoich zamiarach kontynuowania zatrudnienia do wypracowania 35 lat stażu. Wiązałoby się to z nabyciem prawa do nagrody jubileuszowej. Mając wiedzę o wszystkich wskazanych powyżej okolicznościach dyrektor pozwanego skorzystała z możliwości wcześniejszego rozwiązania stosunku pracy powódki (wiedziała, że powódka nabędzie prawo do emerytury) zakładając, że powódka w takiej sytuacji nie będzie odwoływała się. Jednocześnie strona pozwana wypłaciła powódce odprawę emerytalną nie negując w tym przypadku związku rozwiązania umowy powódki z przejściem na emeryturę. Z drugiej strony odmówiła wypłaty nagrody jubileuszowej, w tym przypadku kwestionując związek ustania stosunku pracy z odejściem na emeryturę. Analiza wskazanych okoliczności doprowadziła Sąd Rejonowy do wniosku, że w tle wskazanych decyzji cały czas pojawiała się kwestia nie dokonywania wypłaty nagrody jubileuszowej.

Sąd podniósł, że odprawę emerytalną wypłacono powódce na podstawie art. 87 Karty Nauczyciela, zgodnie z którym nauczycielowi spełniającemu warunki uprawniające do emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy lub nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, którego stosunek pracy ustał w związku z przejściem na emeryturę, rentę z tytułu niezdolności do pracy lub nauczycielskie świadczenie kompensacyjne, jeżeli nie uzyskał z tego tytułu odprawy przewidzianej w art. 28, przyznaje się odprawę w wysokości dwumiesięcznego ostatnio pobieranego wynagrodzenia w szkole będącej podstawowym miejscem jego pracy. Nauczycielowi spełniającemu warunki uprawniające do emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy lub nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, którego stosunek pracy ustał w związku z przejściem na emeryturę, rentę z tytułu niezdolności do pracy lub nauczycielskie świadczenie kompensacyjne, który przepracował w szkole co najmniej 20 lat, przyznaje się odprawę w wysokości trzymiesięcznego wynagrodzenia ostatnio pobieranego w szkole będącej podstawowym miejscem jego pracy.

Wynagrodzenie, o którym mowa w ust. 1 i 2, oblicza się według zasad obowiązujących przy ustalaniu ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy. W razie zbiegu prawa do odprawy wymienionej w ust. 1 i 2, przysługuje jedna odprawa - korzystniejsza.

Z kolei art. 28 ust. 1 Karty Nauczyciela stanowi, że nauczycielowi zatrudnionemu na podstawie mianowania, z którym rozwiązano stosunek pracy z przyczyny określonej w art. 23 ust. 1 pkt 3, przyznaje się odprawę pieniężną w wysokości jednomiesięcznego wynagrodzenia zasadniczego ostatnio pobieranego w czasie trwania stosunku pracy - za każdy pełny rok pracy na stanowisku nauczyciela, w jednostkach organizacyjnych, o których mowa w art. 1 ust. 1 i 1a oraz ust. 2 pkt 1 i 1a, nieprzekraczającą jednak sześciomiesięcznego wynagrodzenia zasadniczego. Wreszcie w myśl art. 23 ust. 1 pkt 3 Karty Nauczyciela, stosunek pracy z nauczycielem zatrudnionym na podstawie mianowania ulega rozwiązaniu w razie orzeczenia przez lekarza przeprowadzającego badanie okresowe lub kontrolne o niezdolności nauczyciela do wykonywania dotychczasowej pracy.

Sąd Rejonowy powołał wyrok z dnia 2 października 2008 r. (I PK 54/08), w którym Sąd Najwyższy wyraził pogląd, że „Nauczycielowi zatrudnionemu na podstawie mianowania, z którym rozwiązano stosunek pracy w związku z niezdolnością do dotychczasowej pracy i który z tego powodu otrzymał odprawę pieniężną na podstawie art. 28 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (t.j. Dz.U. z 2003 r. Nr 118, poz. 1112 ze zm.), nie przysługuje już odprawa na podstawie art. 87 tej Karty, jeżeli nauczyciel przechodzi następnie na emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy.

Nauczycielowi zatrudnionemu na podstawie mianowania, z którym rozwiązano stosunek pracy na podstawie art. 20 ust. 1 Karty Nauczyciela, przechodzącemu na emeryturę lub rentę przysługują dwie odprawy: jedna na podstawie art. 20 ust. 2 Karty Nauczyciela w wysokości sześciomiesięcznego wynagrodzenia za pracę, druga na podstawie art. 87 ust. 1 lub ust. 2 w wysokości dwu- lub trzymiesięcznego ostatnio pobieranego wynagrodzenia, gdyż Karta Nauczyciela nie zawiera przepisu wyłączającego prawo do jednej z tych odpraw.”

Odprawa pieniężna w razie rozwiązania stosunku pracy z powodu przejścia na emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy (art. 87 Karty Nauczyciela) przysługuje każdemu nauczycielowi i jest przewidziana w rozdziale 11 Karty Nauczyciela (uprawnienia emerytalne). Pierwotnie przepis ten przewidywał prawo do odprawy wyłącznie w razie "przejścia" na emeryturę. Jeżeli zatem obecna redakcja tego przepisu umożliwia nabycie prawa do odprawy także z powodu spełnienia warunków do renty z tytułu niezdolności do pracy, to jednocześnie wyraźnie wyłączone jest prawo do odprawy, gdy nauczyciel (w tym nauczyciel mianowany) uzyskał odprawę przewidzianą w art. 28 Karty Nauczyciela.

Powódce przyznano odprawę emerytalną na podstawie art. 87 ust. 1 Karty Nauczyciela, ponieważ bezpośrednio po wyczerpaniu okresu zasiłkowego spełniła warunki uprawniające ją do emerytury. Strona pozwana nie kwestionowała uprawnień w tym zakresie.

W orzecznictwie przyjmuje się, że w celu skutecznego nabycia przez pracownika prawa do odprawy emerytalnej lub rentowej nie jest konieczne rozwiązanie z nim stosunku pracy z powodu przejścia na emeryturę lub rentę (z powodu uzyskania uprawnień do pobierania świadczeń emerytalnych lub rentowych), ani nie jest konieczne, aby przejście na emeryturę lub rentę nastąpiło równocześnie z rozwiązaniem z tego powodu stosunku pracy.

Przepisy szczególne przewidujące prawo do tego rodzaju odpraw pieniężnych nie zawierają zastrzeżenia dotyczącego jednego określonego sposobu rozumienia związku między ustaniem stosunku pracy a przejściem na emeryturę lub rentę warunkującego prawo do odprawy, w szczególności przepisy te nie przewidują możliwości pozbawienia prawa do tego świadczenia tylko z tego powodu, że rozwiązanie stosunku pracy nastąpiło z innej przyczyny (na przykład z przyczyn leżących po stronie pracodawcy, w tym zmian organizacyjnych powodujących ograniczenie zatrudnienia), jeżeli po ustaniu stosunku pracy z tej przyczyny pracownik przeszedł na emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy, ponieważ spełniał warunki uprawniające do emerytury lub renty.

Sąd Rejonowy zważył, że związek ustania stosunku pracy z przejściem na emeryturę lub rentę - o jakim stanowi art. 87 ust. 1 Karty Nauczyciela (podobnie jak art. 92 1 KP) - nie musi być przyczynowo-skutkowy, może być tylko funkcjonalny albo czasowy. Prawo do pieniężnej odprawy emerytalnej lub rentowej należy do płacowych uprawnień pracowniczych, których można pozbawić pracownika wyłącznie w razie wystąpienia normatywnie określonej przeszkody (przesłanki negatywnej) jego nabycia; może nią być na przykład zakaz ponownego nabycia tego prawa przez pracownika, który wcześniej otrzymał odprawę z tego samego tytułu (art. 92 1 KP), a w przypadku nauczyciela mianowanego - otrzymanie przez niego odprawy przewidzianej w art. 28 Karty Nauczyciela (art. 87 ust. 1 tej ustawy).

Inaczej mówiąc, dla uzyskania prawa do odprawy emerytalnej lub rentowej decydujące znaczenie ma fakt przejścia na emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy połączony z definitywnym ustaniem stosunku pracy, czyli utrata pracowniczego statusu prawnego na rzecz statusu wyłącznie emeryta lub rencisty (por. wyrok Sądu Najwyższego z 6 czerwca 2000 r., I PKN 700/99, OSNAPiUS 2001 nr 15, poz. 486).

Zdaniem Sądu w orzecznictwie i piśmiennictwie przyjmuje się, że nauczycielowi zatrudnionemu na podstawie mianowania, z którym rozwiązano stosunek pracy na podstawie art. 20 ust. 1 Karty Nauczyciela (a taka była podstawa rozwiązania stosunku pracy z powódką), przechodzącemu na emeryturę lub rentę przysługują dwie odprawy: jedna na podstawie art. 20 ust. 2 Karty Nauczyciela w wysokości sześciomiesięcznego wynagrodzenia za pracę, druga na podstawie art. 87 ust. 1 lub ust. 2 w wysokości dwu- lub trzymiesięcznego ostatnio pobieranego wynagrodzenia, gdyż Karta Nauczyciela nie zawiera przepisu wyłączającego prawo do jednej z tych odpraw (por. wyrok z 4 lipca 2001 r., I PKN 565/00, OSNAPiUS 2003 nr 10, poz. 251).

W uzasadnieniu tego wyroku Sąd Najwyższy stwierdził, że oba rodzaje odpraw (z art. 20 ust. 2 i zart. 87 Karty Nauczyciela) są niezależnymi od siebie świadczeniami przysługującymi w razie spełnienia odmiennego typu warunków, a brak jest przepisów przewidujących zaliczenie jednego świadczenia na poczet drugiego. Jeżeli pracownik spełnia warunki do uzyskania dwóch różnych świadczeń, to nabywa prawo do nich obydwu, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej, na przykład przewiduje uzyskanie tylko jednego, zwykle wyższego, świadczenia. Wynika z tego, że nabycie przez nauczyciela mianowanego prawa do odprawy z tytułu rozwiązania stosunku pracy z przyczyn organizacyjnych leżących po stronie szkoły nie wyłącza uzyskania przez niego odprawy emerytalnej lub rentowej (art. 87 oraz art. 20 ust. 1 i ust. 2 Karty Nauczyciela). Karta Nauczyciela nie zawiera uregulowań, które ograniczałyby prawo nauczyciela mianowanego do odprawy emerytalnej lub rentowej w sytuacji, gdy nauczyciel zwolniony w trybie art. 20 ust. 1 Karty Nauczyciela wystąpi z wnioskiem o przejście na emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy i zostanie stwierdzone przez organ rentowy, że spełnia warunki uprawniające do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy. Oznacza to, że w takiej sytuacji nauczycielowi mianowanemu przysługuje zarówno odprawa przewidziana w art. 20 ust. 2, jak i odprawa emerytalna lub rentowa określona w art. 87 Karty Nauczyciela.

Sąd I instancji uznał, że powyższe rozważania są również przydatne w przypadku interpretacji przepisów stanowiących podstawę do przyznawania nauczycielom nagrody jubileuszowej.

Sąd powołał przepis § 4 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu w sprawie szczegółowych zasad ustalania okresów pracy i innych okresów uprawniających nauczyciela do nagrody jubileuszowej oraz szczegółowych zasad jej obliczania i wypłacania z dnia 30 października 2001 r. (Dz.U. nr 128, poz. 1418), zgodnie z którym w przypadku rozwiązania stosunku pracy w związku z przejściem na emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy, nauczycielowi, któremu do nabycia prawa do nagrody jubileuszowej brakuje mniej niż 12 miesięcy, licząc od dnia rozwiązania stosunku pracy, nagrodę tę wypłaca się w dniu rozwiązania stosunku pracy.

Powódka spełniła warunki wskazane w/w regulacji. Na dzień ustania stosunku pracy miała wymagany staż pracy, a jej stosunek pracy rozwiązał się w związku z przejściem na emeryturę w rozumieniu powoływanego przepisu. Redakcja par. 4 nie odbiega od redakcji art. 87 KN. Także cel wskazanej regulacji i wykładnia przepisu nie wskazują, aby związek z przejściem na emeryturę miał być rozumiany inaczej niż w przypadku prawa do odprawy emerytalnej.

Także w tym przypadku nie musi to być związek przyczynowo-skutkowy, a może być tylko funkcjonalny albo czasowy. Sąd podniósł, że prawo do pieniężnej nagrody jubileuszowej należy do płacowych uprawnień pracowniczych, których można pozbawić pracownika wyłącznie w razie wystąpienia normatywnie określonej przeszkody (przesłanki negatywnej) jego nabycia. W tym przypadku przepisy nie przewidują utraty takiego prawa np. z uwagi na nabycie prawa do którejś z odpraw. Nagroda przysługuje zaś w przypadku wypracowania określonego stażu pracy jako gratyfikacja za wieloletnią pracę w zawodzie nauczyciela. Nie można więc pozbawiać powódki takiego prawa tylko dlatego, że otrzymała wypowiedzenie stosunku pracy zanim zdążyła przejść na emeryturę. Tym bardziej, że z prawa do emerytury skorzystała zaraz po ustaniu zatrudnienia i w związku z tym faktem.

W konkluzji Sąd doszedł do przekonania, że powódka winna otrzymać nagrodę jubileuszową już w dniu 31 sierpnia 2013r.

Z dniem 1 września 2013 r pozwany znalazł się w opóźnieniu z wypłatą. Winien więc wypłacić świadczenie wraz z odsetkami ustawowymi za ten okres (art. 85 kp w zw. z art. 300 kp i art. 481 kc) w kwocie wskazanej w wyroku (nie kwestionowanej przez stronę pozwaną co do wysokości -art. 47 ust.1 pkt. 4 KN-200% wynagrodzenia).

Mając na uwadze wynik sporu na podstawie art. 98 kpc w zw. z art. 113 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych opłatą sądową obciążono pozwane Liceum, które spór przegrało.

Rozstrzygnięcie o rygorze natychmiastowej wykonalności znalazło natomiast podstawę prawną w art. 477 2§ 1 k.p.c.

Apelację od powyższego orzeczenia w całości wniosła strona pozwana.

Zaskarżonemu wyrokowi zarzuciła:

1) naruszenie przepisów postępowania, mających istotny wpływ na wynik sprawy, a w szczególności:

a) art. 233 § 1 k.p.c. poprzez przekroczenie przez Sąd I instancji granic swobodnej oceny dowodów, brak rozważenia w racjonalny sposób i zgodny z zasadami doświadczenia życiowe­go oraz logicznego rozumowania materiałów dowodowych zebranych w sprawie co w rezulta­cie doprowadziło Sąd I instancji do uznania, że rozwiązanie stosunku pracy powódki powstało w związku z jej przejściem na emeryturę,

b) art. 328 § 2 k.p.c. poprzez zaniechanie wyczerpującego uzasadnienia w zakresie dowo­dów na których oparł się Sąd błędnie uznając, iż rozwiązanie stosunku pracy powódki powstało w związku z jej przejściem powódki na emeryturę,

2) naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. § 4 Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu w sprawie szczegółowych zasad ustalania okresów pracy i innych okresów uprawniających nauczyciela do nagrody jubileu­szowej oaz szczegółowych zasad jej obliczania i wypłacania z dnia 30 października 2001 r. (Dz. U. nr 128, poz. 1418), polegające na jego niewłaściwym za­stosowaniu w stanie faktycznym niniejszej sprawy i przyjęcie, że powódce przysługuje nagro­da jubileuszowa w związku z przejściem na emeryturę.

W granicach tak określonych zarzutów apelujący wniósł o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania przez Sąd pierwszej instancji oraz zasądzenie od powódki na rzecz pozwanej kosztów postę­powania według norm przepisanych z uwzględnieniem kosztów zastępstwa procesowego za II instancję.

W odpowiedzi, powódka wniosła o oddalenie apelacji jako, bezzasadnej i zasądzenie kosztów postępowania apelacyjnego.

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył co następuje.

Apelacja nie zasługuje na uwzględnienie, bowiem orzeczenie Sądu Rejonowego jest prawidłowe i znajduje oparcie zarówno w zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym, jak i obowiązujących przepisach prawa.

Sąd Okręgowy w pełni aprobuje ustalenia faktyczne Sądu pierwszej instancji i przyjmuje za własne. Podziela również wywody prawne zawarte w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, nie znajdując żadnych podstaw do jego zmiany bądź uchylenia.

Brak jest uzasadnionych podstaw do uwzględnienia zarzutu naruszenia przez Sąd pierwszej instancji prawa procesowego poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów i dokonanie ustaleń sprzecznych z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego.

Przepis art. 233 § 1 k.p.c. stanowi, że sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów, według własnego przekonania na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału.

Oznacza to, że wszystkie ustalone w toku postępowania fakty powinny być brane pod uwagę przy ocenie dowodów, a tok rozumowania sądu powinien znaleźć odzwierciedlenie w pisemnych motywach wyroku.

W ocenie Sądu Okręgowego skuteczny zarzut przekroczenia granic swobody w ocenie dowodów może mieć zatem miejsce tylko w okolicznościach szczególnych. Dzieje się tak w razie pogwałcenia reguł logicznego rozumowania bądź sprzeniewierzenia się zasadom doświadczenia życiowego (por. wyrok SN z 6.11.2003 r. II CK 177/02 niepubl.).

Podkreślenia wymaga także okoliczność, że dla skuteczności zarzutu naruszenia swobodnej oceny dowodów nie wystarcza samo stwierdzenie o wadliwości dokonanych ustaleń faktycznych, odwołujące się do stanu faktycznego, który w przekonaniu skarżącego odpowiada rzeczywistości. Konieczne jest bowiem wskazanie przyczyn dyskwalifikujących postępowanie sądu w tym zakresie. W szczególności skarżący powinien wskazać jakie kryteria oceny dowodów naruszył sąd przy ocenie konkretnych dowodów uznając brak ich wiarygodności i mocy dowodowej lub niesłusznie im je przyznając. Ponadto jeżeli z określonego materiału dowodowego sąd wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, to dokonana ocena nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów i musi się ostać, choćby w równym stopniu, na podstawie tego materiału dowodowego można było wysnuć wnioski odmienne (post SN z 23.01.2001 r. IV CKN 970/00, niepubl. wyrok SN z 27.09.2002 r. II CKN 817/00).

W ocenie Sądu Okręgowego przedmiotowa apelacja powyższych wymogów nie spełnia. W szczególności brak w niej odniesienia do konkretnych dowodów, które w ocenie skarżącego zostały bezzasadnie uwzględnione bądź zdyskwalifikowane przez Sąd I instancji. Zarzuty w tej materii sprowadzają się w zasadzie jedynie do polemiki ze stanowiskiem Sądu Rejonowego i interpretacją dowodów dokonaną przez ten Sąd. Zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. wywołuje zdziwienie tym bardziej, że ustalenia faktyczne - stanowiące podstawę rozstrzygnięcia - były niesporne między stronami. W przedmiotowej sprawie strony nie różniły się w relacjach co do rzeczywistego przebiegu zdarzeń, lecz co do rozumienia przepisu § 4 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 30 października 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania okresów pracy i innych okresów uprawniających nauczyciela do nagrody jubileuszowej oraz szczegółowych zasad jej obliczania i wypłacania (Dz.U. nr 128, poz. 1418) stanowiącego o nabyciu przez nauczyciela - któremu do nabycia prawa do nagrody jubileuszowej brakuje mniej niż 12 miesięcy, licząc od dnia rozwiązania stosunku pracy - prawa do nagrody jubileuszowej w przypadku rozwiązania stosunku pracy w związku z przejściem na emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności. Skoro zatem spór w niniejszej sprawie miał tylko i wyłącznie charakter prawny, apelacyjne zarzuty dotyczące naruszenia prawa procesowego nie mogły się instancyjnie ostać i wpływać na wynik rozstrzygnięcia.

Chybione są też twierdzenia apelacji wskazujące na naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. § 4 wspomnianego rozporządzenia poprzez jego niewłaściwe za­stosowanie i przyjęcie, że powódce przysługuje nagro­da jubileuszowa w związku z przejściem na emeryturę.

Na gruncie rozpoznawanej sprawy bezsporne jest, że bezpośrednią przyczyną rozwiązania stosunku pracy z powódką w trybie art. 20 KN były zmiany organizacji pracy szkoły wynikające z ramowych planów nauczania w liceum i zmniejszenia od roku 2013/2014 liczby godzin dydaktyczno-wychowawczych z 18 do 11 (16/18), co uniemożliwiało dalsze zatrudnianie powódki w pełnym wymiarze zajęć.

W ocenie Sądu II instancji powyższe stwierdzenie nie prowadzi - co błędnie eksponuje skarżący – do wykluczenia związku rozwiązania stosunku pracy z przejściem na emeryturę lub rentę, a tym samym przesłanki z § 4 wymienianego rozporządzenia, niezbędnej do nabycia nagrody jubileuszowej przez nauczyciela, któremu brakuje do wymaganego stażu pracy mniej niż 12 miesięcy, licząc od dnia rozwiązania stosunku pracy.

Powołać należy ugruntowane już orzecznictwo oraz poglądy doktryny, z których wynika, że związek ustania stosunku pracy z przejściem na emeryturę lub rentę jest ujmowany szeroko i nie musi być on wyłącznie przyczynowo-skutkowy; może być tylko funkcjonalny albo czasowy (tak przykładowo w wyroku SN 2008.10.02 I PK 54/08 LEX nr 509038 w wyroku SN z dnia 28 lipca 1999 r., I PKN 174/99, OSNAPiUS 2000, nr 21, poz. 786, uchwała SN z dnia 7 stycznia 2000 r., III ZP 18/99, OSNAPiUS 2000, nr 24, poz. 888 ). I choć orzecznictwo to wypracowano w oparciu o treść art. 92 1 k.p. oraz art. 87 ust. 1 ustawy Karta Nauczyciela, brak jest podstaw– co słusznie dostrzegł Sąd Rejonowy- do przypisywania tym samym pojęciom czy zwrotom odmiennego znaczenia. Uznając, że ustawodawca działa w sposób racjonalny, kierując się zasadami równego traktowania, nie sposób dojść do przekonania, iż uzależnienie przyznania określonych świadczeń w związku z przejściem na emeryturę lub rentę w stosunku do różnych grup pracowników oznacza co innego. Tak więc takie rozumienie związku pomiędzy rozwiązaniem stosunku pracy, a przejściem na emeryturę przyjąć należy również na gruncie § 4 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu w sprawie szczegółowych zasad ustalania okresów pracy i innych okresów uprawniających nauczyciela do nagrody jubileuszowej oraz szczegółowych zasad jej obliczania i wypłacania.

Tym samym, w ocenie Sądu Okręgowego, pracownik (także nauczyciel) nabywa prawo do odprawy emerytalnej lub rentowej (nagrody jubileuszowej) wówczas, gdy staje się emerytem lub rencistą w związku z ustaniem stosunku pracy. Związek ten może być rozmaicie pojmowany. Niewątpliwie może być to związek przyczynowo-skutkowy, ale wystarczy także związek czasowy lub funkcjonalny, który zostaje zachowany, jeżeli ustaniu stosunku pracy towarzyszy nabycie prawa do emerytury. Decydujące znaczenie dla nabycia prawa do odprawy emerytalnej (nagrody jubileuszowej) ma zatem przejście na emeryturę połączone z definitywnym ustaniem stosunku pracy, czyli zmiana pracowniczego statusu prawnego na status emeryta przez pracownika, który w związku z rozwiązaniem stosunku pracy korzysta z uzyskanych uprawnień emerytalnych. Zdaniem Sądu Okręgowego § 4 powołanego rozporządzenia nie wyklucza istnienia przedmiotowego związku w przypadkach, w których nabycie uprawnień emerytalnych lub rentowych poprzedza rozwiązanie stosunku pracy w związku ze zmianami organizacji pracy szkoły. Ani bowiem nabycie przez pracownika prawa do emerytury, ani przyznanie świadczenia czy jego wypłata nie stanowią zdarzeń powodujących ustanie zatrudnienia. Nabycie zatem uprawnień emerytalnych nie tylko może następować po dacie ustania stosunku pracy, ale także może je poprzedzać. Pracownik, któremu przyznano prawo do emerytury w czasie nieprzerwanie trwającego stosunku pracy przechodzi więc na emeryturę (zmienia status) dopiero po ustaniu tego zatrudnienia.

Ponadto orzecznictwo wprost za błędne uznaje stanowisko, że rozwiązanie stosunku pracy z nauczycielem mianowanym z powodu zmian organizacyjnych powodujących zmniejszenie liczby oddziałów w szkole lub zmian planu nauczania uniemożliwiających dalsze zatrudnianie nauczyciela w pełnym wymiarze zajęć (art. 20 ust. 1 pkt 2 Karty Nauczyciela) wyklucza jednoczesne przyjęcie, że doszło do ustania stosunku pracy w związku z przejściem nauczyciela na rentę z tytułu niezdolności do pracy (art. 87 ust. 1 tej ustawy). Związek ustania stosunku pracy z przejściem na emeryturę lub rentę - o jakim stanowi art. 87 ust. 1 Karty Nauczyciela (podobnie, jak art. 92 [1] k.p.) - nie musi być przyczynowo-skutkowy, może być tylko funkcjonalny albo czasowy. Karta Nauczyciela nie zawiera uregulowań, które ograniczałyby prawo nauczyciela mianowanego do odprawy emerytalnej lub rentowej w sytuacji, gdy nauczyciel zwolniony w trybie art. 20 ust. 1 Karty Nauczyciela wystąpi z wnioskiem o przejście na emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy i zostanie stwierdzone przez organ rentowy, że spełnia warunki uprawniające do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy. Oznacza to, że w takiej sytuacji nauczycielowi mianowanemu przysługuje zarówno odprawa przewidziana w art. 20 ust. 2, jak i odprawa emerytalna lub rentowa określona w art. 87 Karty Nauczyciela (por. powoływany już wyrok SN z 2008.10.02 I PK 54/08, LEX nr 509038). Odmowa prawa do nagrody jubileuszowej w oparciu o przepis § 4 powoływanego rozporządzenia, w analogicznych okolicznościach, jest zatem nieuzasadniona.

Na gruncie rozpoznawanej sprawy rozwiązanie stosunku pracy nauczyciela nastąpiło w związku z reorganizacją pracy szkoły, jednakże wobec jednoczesnej zmiany statusu powódki ze statusu nauczyciela na status emeryta (wobec skorzystania z uprzednio przyznanych uprawnień emerytalnych) pozostawało także w funkcjonalnym związku z przejściem na emeryturę. Tym samym powódka spełniła wszystkie przesłanki wskazane w § 4 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu w sprawie szczegółowych zasad ustalania okresów pracy i innych okresów uprawniających nauczyciela do nagrody jubileuszowej oraz szczegółowych zasad jej obliczania i wypłacania, warunkujące prawo do spornego świadczenia.

Zaskarżony wyrok odpowiada zatem prawu.

Biorąc powyższe pod uwagę i na podstawie art. 385 k.p.c. Sąd Okręgowy w Łodzi oddalił apelację strony pozwanej, jako bezzasadną.