Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE WYROKU

Sądu Okręgowego w G.

z dnia 26 lutego 2016 r. co do oskarżonego K. G. (1)

na wniosek oskarżycielki posiłkowej Z. L.

1). Kara.

Orzekając o karze za przypisane oskarżonemu K. G. (1) przestępstwa, sąd zastosował regulację art. 37 b kk. Przepis ten, dodany na skutek nowelizacji Kodeksu karnego, która weszła w życie w dniu 1 lipca 2015 r., wprowadza tzw. karę mieszaną. W myśl niniejszego artykułu, w sprawie o występek zagrożony karą pozbawienia wolności, niezależnie od dolnej granicy ustawowego zagrożenia przewidzianego w ustawie za dany czyn, sąd może wymierzyć jednocześnie karę pozbawienia wolności oraz karę ograniczenia wolności. Kara pozbawienia wolności określona jest w dwóch wymiarach – nieprzekraczającym 3 miesięcy oraz nieprzekraczającym 6 miesięcy w wypadku, gdy górna granica ustawowego zagrożenia wynosi przynajmniej 10 lat. Wymiar kary ograniczenia wolności w każdym przypadku nie może przekroczyć 2 lat. W pierwszej kolejności wykonaniu podlega kara pozbawienia wolności, chyba, że ustawa stanowi inaczej.

Sąd przy wymierzaniu kary oparł się również na przesłankach zawartych w art. 53 kk. Zgodnie z § 1 niniejszego przepisu, sąd wymierza karę według swojego uznania, w granicach przewidzianych w ustawie, bacząc, by jej dolegliwość nie przekraczała stopnia winy, uwzględniając stopień społecznej szkodliwości czynu oraz biorąc pod uwagę cele zapobiegawcze i wychowawcze, które ma osiągnąć w stosunku do skazanego, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Sąd wymierzając karę uwzględnił również dyrektywy wynikające z art. 53 § 2 kk, a więc brał pod uwagę zachowanie się sprawcy, rodzaj i rozmiar ujemnych następstw przestępstw, właściwości i warunki osobiste sprawcy, sposób jego życia przed popełnieniem przestępstwa i zachowanie się po popełnieniu przestępstwa.

Analizując stopnie społecznej szkodliwości występków oszustwa oraz udziału w zorganizowanej grupie przestępczej, jakich dopuścił się oskarżony, sąd uznał je w obu przypadkach za znaczne. Na taką ocenę wpływ miał rodzaj i charakter naruszonych dóbr . W przypadku oszustwa oskarżony popełnił przestępstwo przeciwko cudzemu mieniu. Prawo własności jest najważniejszym i szeroko chronionym prawem majątkowym w kodeksie karnym, gdyż tego rodzaju ochrona daje gwarancję nienaruszonej trwałości własnego majątku i swobody rozporządzania nim. Ponadto sąd miał na względzie łączny rozmiar wyrządzonej szkody, który był bardzo duży, sposób i okoliczności popełnienia czynów.Osoby pokrzywdzone , to osoby starsze , pokrzywdzeni wierzyli, że pomagają swoim dzieciom, a więc osobom, których dobro i bezpieczeństwo jest dla nich szczególnie cenne. Wykorzystano ich strach o osoby najbliższe. Nie przypadkowo ofiarami były osoby starsze, bardziej łatwowierne. Oskarżony zaś wykorzystywał to, że pokrzywdzeni nie myśleli racjonalnie, gdy dowiadywali się o rzekomych wypadkach z udziałem ich dzieci. Natomiast w przypadku czynu z art. 258 par. 1 kk chodziło o dobro w postaci porządku publicznego . W przypadku tego czynu sprawca działał na rozległym terenie , w okresie paru miesięcy . Stopień winy sprawcy sąd również ocenił jako znaczny. Sprawca działał umyślnie , z zamiarem bezpośrednim w przypadku obu czynów.

W ocenie sądu orzeczona kara jest adekwatna do popełnionych czynów i roli oskarżonego , jaką odegrał w zakresie tych czynów, i będzie wypełniała cele prewencji indywidualnej jak i generalnej . Sąd uznał, że w przypadku przestępstw popełnionych przez K. G. (1) kara winna mieć charakter mieszany , tak jak przewidział to ustawodawca w art. 37 b kk : wpierw izolacyjny, a następnie – dla uwydatnienia celów wychowawczych – winna polegać na wykonaniu nieodpłatnej pracy dla społeczeństwa, gdyż swoim zachowaniem oskarżony naruszył normy przyjęte w społeczeństwie jako obowiązujące. Sąd stwierdził, że taka kara będzie wystarczająca dla osiągnięcia w stosunku do oskarżonego pożądanych efektów wychowawczych i winna uzmysłowić oskarżonemu karygodny charakter przestępstwa, jakiego się dopuścił, wdrażając go jednocześnie do przestrzegania porządku prawnego. Kara mieszana kształtuje i świadomość prawną społeczeństwa i jednocześnie spełnia cele stawiane karze w zakresie celów zapobiegawczych i wychowawczych , które ma osiągnąć w stosunku do oskarżonego.

Przy wymiarze kary na niekorzyść oskarżonego wzięto pod uwagę to, że po popełnieniu przestępstw nie czynił starań o jakiekolwiek, chociażby częściowe, naprawienie szkody, bardzo duży rozmiar wyrządzonej szkody materialnej , wyrządzenie także szkody niematerialnej w postaci ujemnych przeżyć psychicznych pokrzywdzonych , którzy do dziś odczuwają tego skutki w psychice. Sprawca działał z motywacji finansowej , by uzyskać korzyść pieniężną .

Dodatkowo do okoliczności działających na niekorzyść oskarżonego sąd zaliczył także sposób zachowania się sprawcy , tj. wielokrotne doprowadzenie do niekorzystnego rozporządzenia mieniem innych osób, które skutkowało wielością pokrzywdzonych i to osób starszych , które bardzo przeżyły to psychicznie i co pozostawiło do dzisiaj ślad w ich psychice .

Sąd uwzględnił na korzyść oskarżonego fakt, że K. G. (1) jest osobą dotychczas nie karaną sądownie.

Jako okoliczność łagodzącą sąd wziął pod uwagę także ostateczne przyznanie się do winy i sprawstwa oraz szczegółowe wyjaśnienia złożone przez oskarżonego, a także to, że tylko tych dwóch oskarżonych ( oskarżony K. G. i drugi współoskarżony ) w przedmiotowej sprawie poniosło odpowiedzialność karną za to, co czynili, choć stali najniżej w szczeblach zorganizowanej grupy przestępczej i to ktoś inny wzbogacił się na niniejszych przestępstwach. Oskarżeni K. G. (1) i R. B. otrzymywali za wykonywane czynności kwoty znacznie niższe niż rozmiar wyrządzonej szkody , te duże pieniądze nie trafiały ostatecznie w całości do ich rąk , lecz dalej – do kogoś innego , innych ludzi . Ponadto podkreślenia wymaga również, iż oskarżony K. G. (1) współpracował z organami ścigania celem ustalenia tożsamości pozostałych współsprawców, co również należy traktować jako przesłankę łagodzącą.

Sąd, za czyn kwalifikowany jako przestępstwo z art. 258 § 1 kk, na podstawie art. 37 b kk w zw. z art. 258 § 1 kk w zw. z art. 34 § 1 i § 1a pkt 1 kk, art. 35 § 1 kk, wymierzył karę mieszaną 3 (trzech) miesięcy pozbawienia wolności i 2 (dwóch) miesięcy ograniczenia wolności z zobowiązaniem do wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 (dwudziestu) godzin miesięcznie. Na podstawie art. 37 b kk w zw. z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 34 § 1 i § 1a pkt 1 kk, art. 35 § 1 kk, Sąd wymierzył oskarżonemu karę mieszaną 3 (trzech) miesięcy pozbawienia wolności i 10 (dziesięciu) miesięcy ograniczenia wolności z zobowiązaniem do wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 (dwudziestu) godzin miesięcznie za ciąg przestępstw opisany w pkt XVI- XXIII części wstępnej wyroku. Na podstawie art. 87 § 2 k.k. kary te połączył i wymierzył oskarżonemu K. G. (1) łączną karę mieszaną 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności i 1 (jednego) roku ograniczenia wolności z zobowiązaniem do wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 (dwudziestu) godzin miesięcznie. Sąd uznał, iż wyznaczona kara będzie wystarczająca dla osiągnięcia jej celów.

b). Obowiązek naprawienia wyrządzonej przestępstwem szkody.

Ponieważ pokrzywdzona Z. L. w terminie wstąpiła do sprawy jako oskarżyciel posiłkowy i w terminie wniosła o orzeczenie obowiązku naprawienia szkody przez oskarżonego, to sąd, uznając winę i sprawstwo K. G. (1) w ramach zarzuconych mu czynów, orzekł zgodnie z art. 46 § 1 kk i zobowiązał oskarżonego do naprawienia szkody na rzecz pokrzywdzonej Z. L.. Tym samym K. G. (1) winien naprawić szkodę w całości poprzez zapłatę na rzecz pokrzywdzonej kwoty wskazanej w punkcie IV tiret drugie sentencji wyroku , tj kwoty 74.924 zł . W warunkach określonych w art. 46 § 1 kk sąd zobowiązany jest bowiem orzec obowiązek naprawienia szkody, jeżeli szkoda wynikająca z przestępstwa została określona i udowodniona (tak wyrok SN z dnia 21 listopada 2002 r., III KKN 269/00, LEX nr 74459). Kwota zasądzona na rzecz Z. L. czyni zadość szkodzie oskarżycielki posiłkowej, gdyż jest zgodna z kwotą przez nią żądaną i wykazaną jako wartość szkody.