Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 grudnia 2015 r.

Sąd Apelacyjny w Szczecinie - Wydział III Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 24 listopada 2015 r. w Szczecinie

sprawy Zamku (...) w S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

przy udziale W. K.

o objęcie ubezpieczeniem społecznym

na skutek apelacji organu rentowego

od wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

z dnia 1 grudnia 2014 r. sygn. akt VII U 924/13

1.  oddala apelację,

2.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. na rzecz Zamku (...) w S. kwotę 120 zł (sto dwadzieścia złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.

Sygn. akt III AUa 145/15

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. decyzją nr (...) z 13 marca 2013 roku stwierdził, że W. K. jako osoba wykonująca pracę na podstawie umowy zlecenia u płatnika składek Zamku (...) w S., podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu w dniach: 28 maja 2009 roku i 23 kwietnia 2009 roku, z podstawą wymiaru składek na ww. ubezpieczenia oraz ubezpieczenie zdrowotne wskazane w treści decyzji. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy podniósł, że zawarte przez strony umowy na opracowanie scenariusza i prowadzenie spotkania (...), spełnia wymogi określone przepisami prawa dla umów o świadczenie usług, a nie dla umowy o dzieło.

Z powyższą decyzją nie zgodził się płatnik składek Zamek (...) w S., który w odwołaniu z 17 kwietnia 2013 roku wniósł o jej zmianę przez ustalenie, że umowy objęte przedmiotem kontroli zostały zawarte prawidłowo i brak jest podstaw do żądania uiszczenia składek na ubezpieczenia społeczne oraz ubezpieczenie zdrowotne w wysokości określonej decyzją.

W odpowiedzi na odwołanie pozwany organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując w całości argumentację, jak w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Postanowieniem z 11 września 2013 roku sąd wezwał do udziału w sprawie w charakterze strony zainteresowanej W. K..

Wyrokiem z dnia 1 grudnia 2014r. Sąd Okręgowy w Szczecinie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych zmienił zaskarżoną decyzję i stwierdził, że W. K. z tytułu zawartej z płatnikiem umowy o dzieło nie podlega w spornym okresie obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym oraz zasądził od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w S. na rzecz Zamku (...) w S. kwotę 60 zł (sześćdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sąd I instancji ustalił, że płatnik składek Zamek (...) w S. prowadzi działalność w zakresie wspierania twórczości artystycznej, rozpowszechniania kultury i sztuki oraz badania, dokumentowania i propagowania dziejów i historycznej roli Zamku (...), miasta S. i województwa (...). Do podstawowych zadań płatnika należy m.in. popularyzacja i promocja twórczości teatralnej, filmowej, muzycznej oraz sztuk plastycznych, prezentowanie znaczących dokonań w dziedzinie współczesnej kultury i sztuki. Zadania te płatnik realizuje m.in. przez organizowanie spektakli, koncertów, wystaw, seansów filmowych oraz innych imprez rozrywkowych i turystycznych.

W dniach 23 kwietnia 2009 roku oraz 28 maja 2009 roku na Zamku (...) w S. przeprowadzone zasłały przez slawistę W. K. na podstawie przygotowanych przez niego scenariuszy spotkania Dyskusyjnego Klubu (...), w ramach cyklu pt. (...)

Płatnik zawarł 3 kwietnia 2009 roku i 13 maja 2009 roku z W. K. umowy o dzieło, których przedmiot określono jako opracowanie scenariusza i prowadzenie spotkań w ramach cyklu DKF(...), w dniu 23 kwietnia 2009 roku i w dniu 28 maja 2009 roku. Wynagrodzenie za wykonanie dzieła strony ustaliły w każdej z umów na kwotę 100 zł brutto, którą płatnik wypłacił W. K. na podstawie przedłożonych rachunków.

W ramach realizacji ww. postanowień umów W. K. filolog, slawista, muzyk – opracowywał określony film rosyjski ( klasyka kina rosyjskiego i radzieckiego)– zdobywał materiały na temat reżyserii, aktorów, tematu filmu, tworzył autorski zamysł ( scenariusz) spotkania, a po zakończeniu projekcji filmu przeprowadzał z widzami w języku rosyjskim dyskusję na jego temat, tj. odnośnie walorów artystycznych filmu, sztuki reżyserskiej, gry aktorów, fabuły filmu, odniesienia do literatury, historii kina, kultury, rozwijał wątki, które najbardziej interesowały publiczność. W trakcie dyskusji zainteresowany przekazywał i rozwijał u widzów wiedzę na temat kultury rosyjskiej, historii filmu rosyjskiego oraz umiejętność posługiwania się językiem rosyjskim.

Zainteresowany miał swobodę w doborze filmów oraz poszukiwaniu i przekazywaniu informacji.

Na podstawie tak dokonanych ustaleń faktycznych Sąd Okręgowy zważył, że odwołanie płatnika składek Zamku (...) w S. okazało się uzasadnione.

Sąd I instancji wywiódł, że przedmiotem sporu w sprawie była zasadność objęcia W. K. w dniach 23 kwietnia 2009 roku oraz 28 maja 2009 roku ubezpieczeniami społecznymi w związku z realizacją umów zwartych z płatnikiem Zamkiem (...) wS. w dniach 3 kwietnia 2009 roku i 13 maja 2009 roku.

W ocenie Sądu orzekającego na tle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego bezsporny pozostawał w zasadzie tylko fakt, że W. K. opracował scenariusze i przeprowadził spotkania Dyskusyjnego Klubu (...), w ramach cyklu pt. (...).

Spór dotyczył rozstrzygnięcia, na jakich zasadach W. K. swoje czynności wykonywał – czy w sposób odpowiadający wykonywaniu umowy o dzieło, czy też – jak twierdził organ rentowy - umowy o świadczenie usług. Powyższe ustalenia miały istotne znaczenie dla określenia, czy zainteresowany powinien być objęty – w spornym okresie – ubezpieczeniami społecznymi, z obowiązkiem odprowadzenia przez płatnika stosownych składek.

Sąd Okręgowy odwołał się do treści przepisów z art. 6 ust. 1 pkt 4, art.12, art. 13, art. 18, art. 20 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 ze zm.) oraz do treści przepisów z art. 81 ust. 1 i 6 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2008 r., nr 164, poz. 1027 ze zm.). Sąd Okręgowy podkreślił, że jakkolwiek w polskim prawie obowiązuje zasada swobody zawierania umów, to jednak w postępowaniu przed sądem dopuszczalne jest badanie rzeczywistego charakteru prawnego łączącej strony umowy. W szczególności sąd ma obowiązek badać, czy dane postanowienia zawarte w umowie, czy też okoliczności związane z jej wykonywaniem nie wskazują, że strony zawierając danego rodzaju umowę nie wykroczyły poza granice swobody kontraktowej wyznaczonej zgodnie z art. 353 ¹ k.c. m.in. przez kryteria właściwości – natury stosunku prawnego wynikającego z zawartej umowy.

Mając na uwadze powyższe Sąd I instancji szczegółowo omówił różnice pomiędzy umową o dzieło a umową o świadczenie usług.

W ocenie Sądu orzekającego, w szczególności w oparciu o zeznania samego zainteresowanego W. K. oraz świadków J. D. i B. B., na podstawie których sąd uzyskał informacje odnośnie praktycznych aspektów realizacji spornych umów należało uznać, że strony rzeczywiście zawarły umowy o dzieło, a nie, jak utrzymywał organ rentowy, umowy zlecenia czy umowy o świadczenie usług.

Zdaniem Sądu I instancji przedmiotem umów zawartych przez płatnika z W. K. było współtworzenie przez zainteresowanego spotkań autorskich. Umowy dotyczyły zorganizowania określonego wydarzenia kulturalnego. W. K. wnosił w wydarzenie swój indywidualny wkład, ponieważ przygotowywał autorski scenariusz dyskusji, która odbywała się po projekcji filmu i dotykała aspektów artyzmu filmu, sztuki reżyserskiej, gry aktorskiej czy fabuły filmu. Dyskusja z publicznością odbywała się w języku rosyjskim, a W. K. wykonywał wówczas rolę moderatora, a zarazem tłumacza, gdyż w spotkaniu brała również udział publiczność, nie posługująca się językiem rosyjskim. Zainteresowany musiał zatem w rzeczywistym czasie prowadzić dyskusję na temat pokazu filmowego w dwóch językach: rosyjskim i polskim.

Sądu Okręgowego podniósł, że zadaniem W. K. nie było jedynie stawienie się na pokazie filmu i przedstawienie go publiczności ale zainicjowanie dyskusji na jego temat według wcześniej przygotowanego scenariusza i czynny udział w tym wydarzeniu.

Nie budziło wątpliwości Sądu I instancji, że spotkania nie miały charakteru wykładu i nie miały na celu przekazania wiedzy na określony temat określonej grupie słuchaczy. Intencją prowadzącego spotkanie W. K. było bowiem przybliżenie widzom informacji na temat wyświetlanych filmów rosyjskich, pokierowanie dyskusją w kierunku przygotowanym przez zainteresowanego, jak również w kierunku, który wyznaczała publiczność. Także tłumaczenie na inny język jest zawsze twórcze, nawet gdy pozbawione jest piętna indywidualnego.

Niezależnie od tak przedstawionej argumentacji Sąd Okręgowy podniósł, że w analizowanej sprawie nie można było pominąć regulacji przepisu art. 65 § 2 k.c., w myśl której w umowach należy raczej badać, jaki był zgodny zamiar stron i cel umowy, aniżeli opierać się na jej dosłownym brzmieniu. W niniejszej sprawie przedmiotem oceny były bowiem umowy dwóch stron – płatnika Zamku (...) i ubezpieczonego W. K., stąd to ich wola i intencje przyświecające zawieraniu umowy oraz – następnie – jej wykonywaniu, powinny być w tej sytuacji decydujące dla rozstrzygnięcia. Żaden przepis prawa nie daje bowiem organowi rentowemu prawa do samodzielnego ustalania rodzaju umowy, jaka jego zdaniem byłaby w danych okolicznościach „najwłaściwsza”. Może czynić to jedynie wówczas, gdy dana umowa nie wykazuje cech, jakie powinna posiadać w świetle odnoszących się do niej zasad, ujętych w przepisach prawa, ewentualnie posiada je w stopniu niewielkim, a przeważają cechy charakterystyczne dla umowy innego rodzaju. W niniejszej sprawie taka sytuacja jednak nie zaistniała.

Tak argumentując Sąd Okręgowy stosownie do regulacji art. 477 ^{( 14)} § 2 k.p.c., zmienił zaskarżoną decyzję stwierdzając, że zainteresowany W. K. nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnym, rentowym i wypadkowemu z tytułu zawartych z płatnikiem Zamkiem (...) w S. umów o dzieło.

O kosztach postępowania Sąd orzekł w oparciu o przepisy art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c. oraz § 11 ust. 2 w zw. z § 2 ust. 1 i 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (tekst jedn. Dz. U. z 2013 r., poz. 490) i zasądził od pozwanego organu rentowego na rzecz Zamku (...) w S. kwotę 60 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Z rozstrzygnięciem Sądu Okręgowego nie zgodził się organ rentowy, wywiódł apelację. Wyrokowi zarzucił obrazę przepisów prawa materialnego, tj.:

- art. 6 ust. 1 pkt 4, art. 12 ust. 1 oraz art. 13 pkt 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2013 r. poz. 1442 ze zm.) - poprzez ich niezastosowanie i przyjęcie, że zainteresowany nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowemu i wypadkowemu w okresie objętym zaskarżoną decyzją ZUS, podczas gdy zainteresowany wykonywał dla płatnika składek umowę o świadczenie usług, tym samym podlega on w/w ubezpieczeniom społecznym;

- art. 627 w związku z art. 734 i 750 kodeksu cywilnego - poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i przyjęcie, iż zainteresowany zawarł umowy o dzieło, podczas gdy w rzeczywistości strony zawarły umowę o świadczenie usług, do których stosuje się odpowiednio przepisy o umowie zlecenia. Apelujący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie odwołania płatnika składek w całości, a ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji. Nadto wniósł o zasądzenie od płatnika składek na rzecz pozwanego kosztów postępowania za I i II instancję, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych.

W odpowiedzi na apelację płatnik wniósł o jej oddalenie w całości oraz zasądzenie od organu na rzecz płatnika kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje.

Apelacja organu okazała się niezasadna. Sąd Odwoławczy podzielił ustalenia faktyczne oraz ocenę prawną Sądu pierwszej instancji.

Sąd Apelacyjny jako trafne uznał rozważania Sądu I instancji co do obowiązku uwzględnienia woli stron wyrażonej treścią zawartych umów. Należy mieć na względzie, że w sprawie, w której Zakład Ubezpieczeń Społecznych kwestionuje skuteczność prawną umowy zawartej między osobami trzecimi pierwszorzędne znaczenie mają: zasada swobody zawierania umów wyrażona w art. 353 ¹ k.c. i poszanowania woli stron, wyrażona w art. art. 65§ 2 k.c. Są to fundamentalne zasady odzwierciedlające konstytucyjną gwarancję państwa prawa. Zakwestionowanie tych zasad może nastąpić jedynie na warunkach przewidzianych przepisami kodeksu cywilnego tj. w sytuacji stwierdzenia nieważności czynności prawnej (art. 58 k.c.), stwierdzenia wad oświadczenia woli, w tym pozorności umowy (art. 83 k.c.), bądź też stwierdzenia, że wynikający z umowy stosunek prawny co do treści lub celu sprzeciwia się właściwości stosunku, ustawie lub zasadom współżycia społecznego (art. 3531 k.c.). Przy czym muszą to być sytuacje ewidentne i stwierdzone jednoznacznie, w oparciu o analizę treści umowy, jak też okoliczności jej zawarcia i realizacji, ale także przy uwzględnieniu nakazu wynikającego z art. 65 § 2 k.c.: w umowach należy raczej badać, jaki był zgodny zamiar stron i cel umowy, aniżeli opierać się na jej dosłownym brzmieniu.

Przyjęcie przez organ, że umowy cywilnoprawne z dnia 3 kwietnia 2009 roku i 13 maja 2009 roku zawarte pomiędzy Zamkiem (...) a zainteresowanym zawierały cechy konstytutywne umowy o świadczenie usług było nieprawidłowe.

Pierwszoplanowo należy dostrzec, że w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych z zasady ubezpieczeniem społecznym objęte zostały wszystkie tytuły prawne, na podstawie których osoba fizyczna świadczy na rzecz innego podmiotu prawnego czynności za określonym wynagrodzeniem. Są to przede wszystkim umowa o pracę, umowa agencyjna, umowa zlecenia, umowa o pracę nakładczą, umowa o świadczenie usług, spółdzielcza umowa o pracę, służba wojskowa, służba celna, etc. Jednakże wyjątkiem od tej zasady jest wykonywanie umowy o dzieło i jako wyjątek wymaga precyzyjnego rozważenia. W art. 627 k.c. nie zdefiniowano dzieła, wskazując jedynie, że jego wykonanie stanowi przedmiot zobowiązania wykonawcy, za które przysługuje wynagrodzenie jako wzajemne świadczenie zamawiającego. W odniesieniu do treści apelacji podkreślić należy, że najczęściej wykonanie dzieła przybiera postać wytworzenia rzeczy lub dokonania zmian w rzeczy już istniejącej (naprawienie, przerobienie, uzupełnienie); takie dzieła są rezultatami materialnymi umowy zawartej między stronami, weryfikowalnymi ze względu na istnienie wad (tak w wyroku Sądu Najwyższego z 3 listopada 1999 r., sygn. IV CKN 152/00, OSNC z 2001 r. Nr 4, poz. 63 i w postanowieniu z 25 lipca 2012 r., sygn. II UK 70/12, znajdujący się w internetowej bazie orzeczeń Sądu Najwyższego, por. też A. Brzozowski, K. Pietrzykowski, Komentarz, t. II, 2005 r., s. 351-352). Natomiast przedmiotem kontrowersji jest uznanie za dzieło rezultatów niematerialnych nieucieleśnionych w rzeczy i wówczas rezultat nie może być oceniany bez odniesienia do przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. W stanie faktycznym sprawy - zgodnie z wolą stron i treścią umów - przedmiotem, o którego wykonanie strony się umówiły, było opracowanie scenariusza i prowadzenie spotkań w ramach cyklu DKF (...). Umowy zatytułowane zostały jako „umowy o dzieło”, więc w ten sposób strony wyeksponowały wolę stworzenia i odbioru dzieła przez nadanie mu cech utworu chronionego prawem autorskim. Zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego (wyrok z dnia 10 lipca 2014r, II UK 454/13) ma to istotne znaczenie, gdyż w tej dziedzinie prawa przyjęto podział dzieł - utworów w rozumieniu art. 1 ust. 1 ustawy o prawie autorskim o charakterze niematerialnym - na dzieła niematerialne ucieleśnione i nieucieleśnione w rzeczy. Jako utwory nieucieleśnione wymienia się recytację, wykonanie koncertu, inscenizację lub przygotowanie produkcji artystycznej. Oznacza to, że dzieło w postaci niematerialnej, gdy chodzi o dzieło jako sposób wyrażenia, może ucieleśniać się tylko przez odpowiednie zachowanie wykonawcy.

Tylko więc, gdy przedmiotem umowy jest utwór chroniony prawem autorskim (por. art. 1 § 1 prawa autorskiego), jego zamówieniu tradycyjnie odpowiada umowa o dzieło. W rezultacie tylko twórczy charakter dzieła, jako rezultatu umowy, może nadać świadczeniu formę dzieła, które nie ma ucieleśnionej postaci. Na tym gruncie możliwa jest ocena rezultatu umowy o opracowanie scenariusza i prowadzenie spotkań w ramach cyklu DKF (...), jako odpowiadającemu pojęciu dzieła w rozumieniu art. 627 KC. Sąd Apelacyjny uważa, że przedmiotem prawa autorskiego może być opracowanie i poprowadzenie spotkań artystycznych/autorskich o niepowtarzalnym charakterze. Scenariusz takich spotkań powinien mieć charakter twórczy i indywidualny (podobnie uchwała Sądu Najwyższego z dnia 14 lutego 2012 r., III UZP 4/11, OSNP 2012 nr 15-16, poz. 198, wyroki Sądu Najwyższego z dnia 3 lipca 2007 r., II CSK 207/07, , z dnia 28 listopada 2006 r., IV CSK 203/06, z dnia 6 maja 2004 r., III CK 571/02, i z dnia 25 stycznia 2006 r., I CK 281/05, OSNC 2006 nr 11, poz. 186 z glosą M. Barczewskiego, Gdańskie Studia Prawnicze-Przegląd Orzecznictwa z 2007 r. Nr 4, s. 69). Z materiału dowodowego wyraźnie wynika, że w ramach realizacji postanowień ww. umów W. K. opracowywał określony film rosyjski, zdobywał materiały na temat reżyserii, aktorów, tematu filmu, tworzył autorski zamysł ( scenariusz) spotkania, a po zakończeniu projekcji filmu przeprowadzał z widzami w języku rosyjskim dyskusję na jego temat, tj. odnośnie walorów artystycznych filmu, sztuki reżyserskiej, gry aktorów, fabuły filmu, odniesienia do literatury, historii kina, kultury, rozwijał wątki, które najbardziej interesowały publiczność. W trakcie dyskusji zainteresowany przekazywał i rozwijał u widzów wiedzę na temat kultury rosyjskiej, historii filmu rosyjskiego oraz umiejętność posługiwania się językiem rosyjskim.

Spotkania odbyły się w ramach działalności Z. były indywidualnymi i pojedynczymi wydarzeniami i choć w ich trakcie odtwarzano filmy, to jednak po projekcji, prowadzono dyskusję, interpretowano obejrzane filmu według koncepcji i zamysłu zainteresowanego, co spotkaniom tym nadawało indywidualny i niepowtarzalny charakter.

W tym konkretnym wypadku możliwa było zatem zawarcie umowy o dzieło, gdyż przedmiotem były wydarzenia kulturalne, którym można przypisać cechy utworu. Spotkania z uwagi na interpretacje moderatora i przygotowany przez niego scenariusz ich przebieg miały charakter niestandardowy, niepowtarzalny, autorski, opracowany według scenariusza prowadzącego. Także wybór przez zamawiającego osoby wykonującej dzieło został dokonany z uwagi na indywidualne właściwości osoby prowadzącej tj. jej wiedzę specjalistyczną, znajomości tematyki filmu radzieckiego i języka rosyjskiego. Kwestią istotną jest, że ochronie prawa autorskiego nie podlegają działania o charakterze odtwórczym, zatem konieczne było wykazanie przez płatnika, że wykonawcy przysługiwały prawa autorskie, którymi zadysponował na jego rzecz. W tym miejscu jednak dostrzec trzeba, że prawa autorskie nie powstają w drodze oświadczeń woli stron umowy i że dla oceny prawnej w tym zakresie nie ma znaczenia klauzula o przeniesieniu na zamawiającego autorskich praw do utworu, lecz że o ich istnieniu lub nieistnieniu przesądzają fakty (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 kwietnia 2002 r., III RN 133/01, OSNAPiUS 2002 nr 12, poz. 281). Nie uszła uwadze Sądu Apelacyjnego niekonkretność sformułowania umowy między apelującym i zainteresowanym co do przedmiotu nabywanego prawa autorskiego i pól eksploatacji utworu (por. art. 5 prawa autorskiego). Rację ma apelujący, że polecając przygotowanie i przeprowadzenie spotkania, zamawiający nie określił cech indywidualizujących utwór (dzieło). Jednakże w takim wypadku o ocenie całokształtu zobowiązania decyduje wyeksponowanie świadczenia, które miało znaczenie zasadnicze (wyrok Sądu Najwyższego - Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych z dnia 10 lipca 2014 r.,II UK 454/13). Wykładając wolę stron - należy stwierdzić, że takie zasadnicze znaczenie miało opracowanie i przeprowadzenie spotkania autorskiego. Kwalifikując stosunek prawny stron można więc uznać, że odtworzenie filmu, ale z późniejszą jego interpretacją i dyskusją inicjowaną i kierowaną przez zainteresowanego ucieleśnia dzieło i stanowi przejaw ustalenia utworu ze względu na obecność cech wymaganych przez prawo autorskie (przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór) - art. 1 Ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych).

Odnosząc się do zarzutu braku obiektywnej możliwości poddania umówionego rezultatu sprawdzianowi na istnienie wad. Sąd Apelacyjny uważa, że w przypadku dzieła niematerialnego nieucieleśnionego kwestia rezultatów materialnych, tak istotna z punktu widzenia odpowiedzialności za skutki niewykonania lub nienależytego wykonania umowy o dzieło, w szczególności z punktu widzenia odpowiedzialności za wady przedmiotu tej umowy, w tym wypadku nie ma pierwszoplanowego znaczenia.

Uwzględniając powyższe rozważania, Sąd Apelacyjny za Sądem I instancji przyjął, że organ ubezpieczeń społecznych nieprawidłowo zakwalifikował umowy stron jako umowy starannego działania, które nie prowadziły do uzyskania konkretnego i sprawdzalnego rezultatu. Płatnik wykazał bowiem, że zawarł sporne umowy ze względu na rezultat stanowiący przedmiot prawa autorskiego. Prowadzi to do oddalenia apelacji, o czym orzeczono na podstawie art. 385 k.p.c. (pkt 1 wyroku).

O kosztach zastępstwa procesowego Sąd Apelacyjny orzekł zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik postępowania, na podstawie art. 98 § 1 i § 3 k.p.c. w związku z art. 99 k.p.c. i w związku z art. 108 § 1 k.p.c. Wysokość kosztów ustalono w oparciu o § 2 ust. 1-2 w związku z § 12 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (j. t. Dz. U. z 2013 r., poz. 490). Powyższe rozstrzygnięcie Sąd Apelacyjny zawarł w pkt 2 sentencji wyroku.

SSA Romana Mrotek SSA Urszula Iwanowska SSA Anna Polak