Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV U 28/16

WYROK

W IMIENIU

RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 lutego 2016 roku

Sąd Rejonowy w Elblągu IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Sebastian Wojewódka

Protokolant: st. sekr. sądowy Mariusz Markowski

po rozpoznaniu w dniu 29 lutego 2016 roku w Elblągu

sprawy z odwołania T. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w E.

1.  z dnia 24 listopada 2015 roku, znak: 520000/603/118901/2015/ZAS-CW;

2.  z dnia 04 grudnia 2015 roku, znak: 520400/603/119599/2015/ZAS-CW;

3.  z dnia 04 stycznia 2016 roku, znak: 520400/603/120889/2015-ZAS-CW;

4.  z dnia 04 lutego 2016 roku, znak: 520400/603/122790/2016/ZAS-CW

o zasiłek chorobowy

I.  zmienia zaskarżone decyzje w ten sposób, że przyznaje ubezpieczonemu T. K. prawo do zasiłku chorobowego za okres od dnia 01 listopada 2015 roku do dnia 22 lutego 2016 roku;

II.  zasądza od pozwanego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w E. na rzecz ubezpieczonego T. K. kwotę 1080 złotych (słownie: jeden tysiąc osiemdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego, oddalając wniosek ubezpieczonego w pozostałym zakresie.

UZASADNIENIE

W dniu 15 stycznia 2016 roku do Sądu Rejonowego w Elblągu IV Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych wpłynęło odwołanie T. K. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w E. z dnia 24 listopada 2015 roku znak: 520000/603/118901/2015/ZAS-CW.

W uzasadnieniu odwołania ubezpieczony wskazał, iż zaskarżoną decyzją organ rentowy odmówił mu prawa do zasiłku chorobowego za okres od dnia 1 listopada 2015 roku do dnia 26 listopada 2015 roku, albowiem pozwany uznał, iż pobieranie emerytury wojskowej pozbawia prawa do zasiłku chorobowego za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego.

W dalszej części uzasadnienia ubezpieczony powołał się na orzecznictwo Sądu Najwyższego, w tym na wyrok z dnia 18 stycznia 2012 roku, sygn. akt II UK 168/11 (OSNP 2012 nr 23-24, poz. 297), wyrok z dnia 18 lutego 2013 roku sygn. akt II UK 196/12 (OSNP 2013, 23-24, poz. 287), wyrok z dnia 26 marca 2015 roku sygn. akt II UK 145/14 i wskazał, że system zaopatrzenia emerytalnego żołnierzy zawodowych stanowi szczególny rodzaj ustawowego przywileju – osoby pobierające emeryturę wojskową podlegają innemu reżimowi niż osoby objęte systemem powszechnego zabezpieczenia społecznego.

T. K. podniósł, iż nie sposób było się zgodzić z wykładnią art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2014 r., poz. 159 ze zm.) dokonaną przez organ rentowy. W ocenie ubezpieczonego prawo do zasiłku chorobowego po ustaniu tytułu ubezpieczenia wyłączone jest tylko w tych okolicznościach, które wyczerpująco i wyraźnie określone zostały w ww. przepisie. Nie została w nim wymieniona zaś emerytura wojskowa.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie.

W uzasadnieniu odpowiedzi na odwołanie pozwany wskazał, iż zaskarżoną decyzją odmówił ubezpieczonemu prawa do zasiłku chorobowego za okres od dnia 1 listopada 2015 roku do dnia 26 listopada 2015 roku na podstawie art. 13 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2014 r., poz. 159).

W dalszej części organ rentowy wskazał, iż ubezpieczony podlegał do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych z tytułu zatrudnienia w Starostwie Powiatowym w O. do dnia 31 października 2015 roku, a od dnia 1 marca 2008 roku przyznana mu została emerytura wojskowa. Ubezpieczony od dnia 29 października 2015 roku stał się niezdolny do pracy i wystąpił do pozwanego o wypłatę zasiłku chorobowego.

W ocenie pozwanego, wbrew stanowisku ubezpieczonego, art. 13 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy wykluczał przyznanie zasiłku chorobowego w przypadku, gdy osoba niezdolna do pracy ma przyznane prawo do emerytury niezależnie od jej rodzaju.

W dniu 15 stycznia 2016 roku ubezpieczony złożył kolejne odwołanie od decyzji organu rentowego z dnia 4 grudnia 2015 roku znak: 520400/603/119599/2015/ZAS-CW, w dniu 9 lutego 2016 roku odwołanie od decyzji pozwanego z dnia 4 stycznia 2016 roku znak: 520400/603/120889/2015-ZAS-CW oraz w dniu 17 lutego 2016 roku od decyzji z dnia 2 lutego 2016 roku znak: 520400/603/122790/2016/ZAS-CW.

W uzasadnieniach odwołań ubezpieczony przytaczał te same okoliczności co w odwołaniu od decyzji z dnia 24 listopada 2015 roku znak: 520000/603/118901/2015/ZAS-CW

W odpowiedziach na ww. odwołania pozwany wnosił o ich oddalenie.

W uzasadnieniach odpowiedzi na odwołania organ rentowy podtrzymywał swoją argumentację, co w odpowiedzi na odwołanie od decyzji z dnia 24 listopada 2015 roku znak: 520000/603/118901/2015/ZAS-CW

Sąd Rejonowy w Elblągu na mocy art. 219 k.p.c. postanowił połączyć do wspólnego rozpoznania i rozstrzygnięcia odwołania ubezpieczonego od decyzji z dnia 24 listopada 2015 roku znak: 520000/603/118901/2015/ZAS-CW, z dnia 4 grudnia 2015 roku znak: 520400/603/119599/2015/ZAS-CW, z dnia 4 stycznia 2016 roku znak: 520400/603/120889/2015-ZAS-CW oraz z dnia 2 lutego 2016 roku znak: 520400/603/122790/2016/ZAS-CW i prowadzić je łącznie pod sygn. akt IV U 28/16.

Sąd Rejonowy ustalił, co następuje:

Ubezpieczony T. K. od dnia 1 marca 2008 roku miał przyznane prawo do emerytury wojskowej, a do dnia 31 października 2015 roku ubezpieczony podlegał do ubezpieczeń społecznych z tytułu zatrudnienia w Starostwie Powiatowym w O..

Ubezpieczony był niezdolny do pracy w okresie od dnia 29 października 2015 roku do dnia 12 listopada 2015 roku, od dnia 13 listopada 2015 roku do dnia 26 listopada 2015 roku, od dnia 27 listopada 2015 roku do dnia 21 grudnia 2015 roku, od dnia 22 grudnia 2015 roku do dnia 20 stycznia 2016 roku oraz od dnia 21 stycznia 2016 roku do dnia 22 lutego 2016 roku.

Okoliczności bezsporne.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonego T. K. zasługiwało na uwzględnienie. Sąd oparł swe rozstrzygnięcie o bezsporny stan faktyczny, który wynikał również z załączonych do akt sprawy dokumentów organu rentowego.

W ocenie Sądu organ rentowy bezpodstawnie przyjął, że art. 13 ust. 1 pkt 1 ustawy zasiłkowej stanowi podstawę do odmowy ubezpieczonemu prawa do zasiłku chorobowego za okres od dnia 1 listopada 2015 roku do dnia 22 lutego 2016 roku.

Podstawą sporu jest sposób interpretacji art. 13 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2014 r., poz. 159), a właściwie tej jego części, w której ustawodawca wskazał, że utrata prawa do zasiłku chorobowego po ustaniu tytułu ubezpieczenia występuje w sytuacji, gdy ubezpieczony ma ustalone prawa do emerytury.

Sąd nie podzielił stanowiska organu rentowego, co do tego, że zastosowanie w ustawie pojęcia „emerytury” nastąpiło w szerokim znaczeniu, odnoszącym się do każdego rodzaju świadczenia o charakterze gwarancyjnym po zakończeniu wykonywania pracy lub pełnienia służby w związku z osiągnięciem określonego ustawą wieku oraz stażu pracy.

Rozumienie tego pojęcia, jak również całego przepisu, w którym ono zostało użyte odbywać się musi przy użyciu w pierwszej kolejności wykładni językowej, a gdy nie jest ona wystarczająca dla wyczerpującego zakreślenia zakresu normowania, także przy użyciu pozostałych zasad wykładni, a więc wykładni funkcjonalnej oraz systemowej.

Przy analizie przedmiotowego przepisu wykładnia językowa nie pozwala na przeprowadzenie takiej interpretacji, która w sposób klarowny rozstrzygnie niniejszy spór. Wynika to m.in. z tego, że sama ustawa zasiłkowa nie zawiera definicji ustawowej, co należy rozumieć przez pojęcie „emerytury”.

Z tych względów należy zwrócić uwagę na to w ramach jakiego systemu funkcjonuje przedmiotowa ustawa.

Zgodnie z treścią art. 1 ust. 1 ustawy zasiłkowej świadczenia pieniężne na warunkach i w wysokości określonych ustawą przysługują osobom objętym ubezpieczeniem społecznym w razie choroby i macierzyństwa określonym w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2015 r., poz. 121).

Przepis ten w sposób jednoznaczny wskazuje na to, jakiego rodzaju stosunków dotyczy niniejsza ustawa oraz nabywanie praw do jakiego rodzaju świadczeń reguluje.

Wyraźnie z tego wynika, że zakres regulacji tej ustawy ogranicza się co do zasady do ubezpieczeń społecznych określonych ustawą o systemie ubezpieczeń społecznych, wśród których wyróżnia się ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe. Osoba objęta ubezpieczeniem emerytalnym, po spełnieniu określonych przesłanek może nabyć prawo do emerytury w trybie i na zasadach określonych przez ustawę z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2015 r., poz. 748) – art. 3 pkt 1 tej ustawy.

Tymczasem uposażenie, które otrzymuje ubezpieczony T. K. przyznane mu zostało na podstawie ustawy z dnia 10 grudnia 1993 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin (Dz. U. z 2015 r., poz. 330). Rodzajem świadczenia, które ubezpieczony uzyskuje jest emerytura wojskowa, przyznawana żołnierzom zawodowym. Dla uzyskania tego rodzaju uprawnienia nie jest konieczne objęcie ubezpieczeniem emerytalnym w rozumieniu ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

W ocenie Sądu w sytuacji, gdy ustawodawca w swym zamyśle ma zamiar odnosić się do uprawnień wynikających z innych regulacji, wyraźnie o tym stanowi.

Tak jest m.in. również w przedmiotowym art. 13 ust. 1, gdzie w jego punkcie 5 wyraźnie określa, że prawo do zasiłku chorobowego po ustaniu tytułu ubezpieczenia nie przysługuje temu, kto podlega obowiązkowo ubezpieczeniu społecznemu rolników określonemu w przepisach o ubezpieczeniu społecznym rolników, a więc w ustawie z dnia 20 grudnia 1990 o ubezpieczeniu społecznym rolników (t.j. Dz. U. z 2015 r., poz. 704).

W przypadku regulacji zawartej w art. 13 ust. 1 pkt 1 ustawy zasiłkowej ustawodawca nie zawarł takiego sprecyzowania, co oznacza zdaniem Sądu, że w zakresie pojęć „emerytury” i „renty z tytułu niezdolności do pracy” odnosił się jedynie do tego typu świadczeń wynikających z ubezpieczenia społecznego.

W tym miejscu wskazać należy, że taki sposób rozumienia tego przepisu znajduje również uzasadnienie w jednolitym orzecznictwie Sądu Najwyższego – zob. wyrok z dnia 18 lutego 2013 r. sygn. II UK 196/12, LEX nr 1308094, ale także orzeczenia przytoczone rzez stronę skarżącą w uzasadnieniu odwołań, które Sąd orzekający w niniejszej sprawie w pełni akceptuje.

Mając powyższe na uwadze na zasadzie art. 477 14 § 2 k.p.c. zmieniono zaskarżone decyzje i przyznano ubezpieczonemu prawo do zasiłku chorobowego za okres od 1 listopada 2015 roku do dnia 22 lutego 2016 roku.

O kosztach zastępstwa procesowego orzeczono na podstawie przepisu art. 98 § 1 i 3 k.p.c. oraz art. 108 k.p.c. oraz § 12 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. 2013 r., poz. 461) – po zmianie i § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2015 r., poz. 1800) w odniesieniu do odwołań, które wniesione do Sądu zostały po dniu wejścia w życie ww. rozporządzenia, tj. po dniu 31 grudnia 2015 r.