Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 marca 2016 r.

Sąd Rejonowy Gdańsk - Południe w Gdańsku w II Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący SSR Magdalena Czaplińska

Protokolant Anita Grunt

przy udziale Prokuratora Joanny Reluga

po rozpoznaniu w dniach 22.10.2015 r., 10.03.2016 r. sprawy:

M. D. (1), urodzonego (...) w G.,

syna A. i Ż. z domu S.

oskarżonego o to, że:

1.  w dniu 30 września 2014 r. w G. z terenu szkoły podstawowej nr (...) działając wspólnie i w porozumieniu z inną ustaloną osobą dokonał zaboru w celu przywłaszczenia mienia w postaci roweru górskiego marki R. o wartości 612 zł, czym działał na szkodę K. M.,

tj. o przestępstwo z art. 278 § 1 k. k.;

2.  w dniu 2/3 października 2014 r. w G. ul. (...) z terenu budowy z kontenera nr (...) zabrał w celu przywłaszczenia mienie w postaci 3 sztuk wiertarek udarowych marki M. z wiertłami oraz walizkami, dwie sztuki wkrętarek marki M. z walizkami o łącznej wartości 1837 zł, czym działał na szkodę M. K. (1),

tj. o przestępstwo z art. 278 § 1 k. k.

I.  przy zastosowaniu art. 4 § 1 k. k. oskarżonego M. D. (1) uznaje za winnego popełnienia zarzucanych mu czynów, z tym ustaleniem, że czyny te stanowią ciąg przestępstw opisany w art. 91 § 1 k. k., każdy z tych czynów kwalifikuje z art. 278 § 1 k. k. i za to na podstawie art. 278 § 1 k. k. w zw. z art. 91 § 1 k. k. skazuje go na karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

II.  przy zastosowaniu art. 4 § 1 k. k. na podstawie art. 63 § 1 k. k. na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności zalicza oskarżonemu okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie od dnia 1 października 2014 roku do dnia 2 października 2014 roku oraz od dnia 4 października 2014 roku do dnia 5 października 2014 roku, przyjmując, że jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności równa się jednemu dniowi kary pozbawienia wolności;

III.  na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. Prawo o adwokaturze (tekst jednolity: Dz. U. z 2002 r., nr 123, poz. 1058 z późniejszymi zmianami) oraz § 1, 2, 14 ust. 1 pkt 1, 14 ust. 2 pkt 1, 14 ust. 2 pkt 3, 16, 19 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. z 2002 r., nr 163, poz. 1348 z późniejszymi zmianami) zasądza od Skarbu Państwa na rzecz Kancelarii Adwokackiej adw. M. K. (2) kwotę 974,16 złotych tytułem nieuiszczonych kosztów pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu;

IV.  na podstawie art. 626 § 1 k. p. k. oraz art. 624 k. p. k. zwalnia oskarżonego od obowiązku ponoszenia kosztów sądowych, które przejmuje na rzecz Skarbu Państwa.

Sygn. akt II K 1019/15

UZASADNIENIE

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 30 września 2014 r. oskarżony M. D. (1) i jego brat P. D. udali się na teren Szkoły Podstawowej nr (...) na ul. (...) w G., gdzie oskarżony - za pomocą raków do cięcia metalu – przeciął linkę zabezpieczającą mocującą do stojaka rower marki R. o wartości 612 zł stanowiący własność K. M., a użytkowany przez jego dwunastoletnią córkę K., po czym mężczyźni dokonali zaboru tego roweru, którym odjechał P. D.. Tego samego dnia P. D. sprzedał przedmiotowy rower za kwotę 100 złotych M. S., który pozostawił go w miejscu zamieszkania swojej konkubiny K. K. (2).

Dowód: zeznania świadka K. M. – k. 48 – 51, 80 – 81, 97 – 99; zeznania świadka M. S. – k. 53 – 54, 70 – 73; zeznania świadka K. K. (2) – k. 95 – 96; kopia paragonu – k. 82; protokół przeszukania pomieszczeń – k. 89 – 93; opinia biegłego z zakresu wyceny maszyn i urządzeń – k. 127 – 130; wyjaśnienia oskarżonego M. D. – k. 40 – 42, 74 – 76, 172

W nocy z 2 na 3 października 2014 r. oskarżony M. D. (1) udał się na teren budowy hotelu (...) przy ul. (...) w G.. Oskarżony przez otwarte okno dostał się do wnętrza kontenera nr (...) zajmowanego przez firmę instalacji wentylacyjnych MatWent, należącą do M. K. (1), skąd dokonał zaboru trzech sztuk wiertarek udarowych marki M. w wiertłami i walizkami oraz dwóch sztuk wkrętarek marki M. z walizkami, o łącznej wartości 1.837 złotych. Skradzione narzędzia oskarżony sprzedał w dniu 3 października 2014 r. w lombardzie (...) na ul. (...) w G..

Dowód: zeznania świadka M. K. (1) – k. 8 – 11, 43 – 45; zeznania świadka W. S. – k. 15 – 16; zeznania świadka E. Ł. – k. 17 – 18; protokół oględzin miejsca – k. 12 – 14; protokół zatrzymania rzeczy – k. 20 – 23; protokół oględzin rzeczy – k. 29 – 31; dokumentacja fotograficzna – k. 32 – 35; opinia biegłego z zakresu wyceny maszyn i urządzeń – k. 100 – 104, 105 – 109, 110 – 115, 116 – 121, 122 – 126, 131 – 133; wyjaśnienia oskarżonego M. D. – k. 40 – 42, 74 – 76, 172

Podczas pierwszego przesłuchania w postępowaniu przygotowawczym oskarżony M. D. (1) przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu i wyjaśnił, że w nocy 3 października 2014 r. około godzony 3.00 lub 4.00 spacerował po swojej dzielnicy. Przechodząc obok budowy znajdującej się przy M. pomyślał, że wejdzie na teren tej budowy i zobaczy, czy da się cos z niej ukraść. Przeszedł wzdłuż ogrodzenia i zauważył, że furtka na budowę jest otwarta. Wszedł na teren budowy, gdzie obok muru znajdował się kontener koloru niebieskiego, w kontenerze były drzwi i dwa okna, jedno z nich było otwarte. Oskarżony przez otwarte okno wszedł do środka kontenera, gdzie zapalił światło i zaczął sprawdzać, co można ukraść. W kontenerze było pięć skrzynek z napisami M.. M. D. podał, że domyślił się, że w tych walizkach są wiertarki lub inne urządzenia budowlane. Zabrał te skrzynki i wyrzucił je przez okno na zewnątrz kontenera, po czym sam wyszedł przez okno z kontenera. Skrzynki schował w krzakach znajdujących się w pobliżu placu budowy i udał się do domu. Około godziny 15.00 wrócił w miejsce, gdzie schował skrzynki, zabrał dwie z nich i udał się do lombardu przy ul. (...) w G., gdzie sprzedał znajdujące się w skrzynkach dwie wkrętarki marki M., po 100 złotych za każdą. Następnie wrócił po trzy pozostałe walizki i z nimi ponownie udał się do lombardu. W walizkach tych znajdowały się trzy młoty udarowe, za które dostał 370 złotych. Pieniądze wydał na alkohol.

wyjaśnienia oskarżonego M. D. – k. 40 – 42

W toku ponownego przesłuchania w postępowaniu przygotowawczym oskarżony M. D. (1) przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu i wyjaśnił, że w dniu 30 września 2014 roku około godz. 10.30 wraz ze swoim bratem P. poszedł na teren Szkoły Podstawowej nr (...) w G.. Podeszli do stojaka na rowery obok wejścia do szkoły, gdzie stało kilka rowerów. Oskarżony wyjaśnił, że miał przy sobie raki do cięcia metalu, którymi przeciął linkę przeciwkradzieżową w rowerze marki R.. Jego brat P. wsiadł na ten rower i pojechał w kierunku stadionu żużlowego. Oskarżony poszedł za nim w tym samym kierunku. Następnie razem udali się do lombardu przy ul. (...) w G., gdzie chcieli sprzedać rower, ale pracownik go nie przyjął. Zabrali rower i schowali go w komórce przy ulicy (...). Następnie oskarżony poszedł do domu na obiad, po obiedzie wziął ten rower i jakiś czas na nim jeździł, po czym oddał go swemu bratu P., który gdzieś na nim pojechał. W dniu 1 października 2014 r. do jego mieszkania przyszli policjanci, którzy zatrzymali go i P. za kradzież tego roweru.

wyjaśnienia oskarżonego M. D. – k. 74 – 76

Na rozprawie głównej oskarżony M. D. (1) przyznał się do popełnienia zarzucanych mu czynów, odmówił składania wyjaśnień i podtrzymał swe wcześniejsze wyjaśnienia.

wyjaśnienia oskarżonego M. D. – k. 172

W toku postępowania przygotowawczego oskarżony M. D. (1) został poddany badaniu przez dwóch biegłych lekarzy psychiatrów, którzy w wydanej opinii sądowo – psychiatrycznej zgodnie stwierdzili, że nie jest on chory psychicznie. U badanego rozpoznano upośledzenie umysłowe stopnia lekkiego, osobowość nieprawidłową organicznie zmienioną. Zdaniem biegłych, stwierdzone odchylenia w stanie psychicznym nie mają wpływu na ocenę jego poczytalności. W odniesieniu do zarzucanych mu czynów biegli zgodnie orzekli, że w inkryminowanym czasie M. D. (1) nie miał zniesionej ani ograniczonej w stopniu znacznym zdolności do rozpoznania znaczenia czynu i pokierowania swoim postępowaniem. W aktualnym stanie zdrowia psychicznego oskarżony może uczestniczyć w czynnościach procesowych.

Dowód: opinia sądowo – psychiatryczna – k. 86 – 88

Oskarżony M. D. (1) był uprzednio trzykrotnie karany przez Sąd:

1.  wyrokiem Sądu Rejonowego w Bartoszycach z dnia 29 listopada 2013 r. w sprawie o sygnaturze akt VII K 504/13 za przestępstwo z art. 278 § 1 k. k.;

2.  wyrokiem Sądu Rejonowego Gdańsk – Południe w Gdańsku z dnia 9 października 2014 r. w sprawie o sygnaturze akt II K 869/14 za przestępstwo z art. 278 § 1 k. k.;

3.  wyrokiem Sądu Rejonowego Gdańsk – Południe w Gdańsku z dnia 10 grudnia 2014 r. w sprawie o sygnaturze akt II K 922/14 za przestępstwo z art. 278 § 1 k. k.

Dowód: dane o karalności – k. 84, 139 – 141, 191 – 193

Sąd zważył, co następuje:

Wina i sprawstwo oskarżonego co do popełnienia zarzucanych mu czynów nie budziły wątpliwości. Mając na uwadze treść wniosku obrońcy o sporządzenie uzasadnienia wyroku, Sąd - zgodnie z treścią art. 423 § 1a k. p. k. - ograniczył dalsze rozważania do kwestii dotyczących rozstrzygnięcia o karze.

Uznając oskarżonego M. D. (1) za winnego popełnienia zarzucanych mu czynów, Sąd - przy zastosowaniu art. 91 § 1 k. k. - na mocy art. 278 § 1 k. k. skazał go na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności. Na niekorzyść oskarżonego Sąd poczytał znaczny stopień społecznej szkodliwości przypisanych mu czynów (wyrażający się przede wszystkim w charakterze dobra, przeciwko któremu czyny te były wymierzone - tj. przeciwko mieniu – oraz w niebagatelnej wartości wyrządzonej szkody). Sąd miał na uwadze również, iż M. D. (1) w zakresie czynu zarzucanego mu w punkcie I. aktu oskarżenia działał wspólnie i w porozumieniu z inną osobą. Oskarżony w sposób jaskrawy wystąpił przeciwko obowiązującym normom prawnym oraz społecznym, dopuścił się popełnienia przypisanych mu czynów działając w sposób przemyślany ( zwłaszcza w zakresie czynu zarzucanego mu w punkcie I. aktu oskarżenia – M. D. (1) udając się wraz z bratem na teren Szkoły Podstawowej nr (...) w G. miał przy sobie raki do cięcia metalu, co świadczy o tym, że udał się tam już z zamiarem dokonania kradzieży). Jednocześnie stopień winy oskarżonego należy uznać za znaczny. Oskarżony (mimo bardzo młodego wieku) był uprzednio już trzykrotnie karany za przestępstwa przeciwko mieniu, zatem nie można przyjąć, iż popełnienie przez niego kolejnych przestępstw z art. 278 § 1 k. k. było zdarzeniem incydentalnym. Jednocześnie świadczy to o głębokiej demoralizacji oskarżonego, jego niepoprawności, braku poszanowania dla norm prawnych, a pośrednio także o nieskuteczności orzeczonych względem niego dotychczas środków probacyjnych. Na korzyść oskarżonego Sąd poczytał przyznanie się przez niego do winy. Sąd zważył też na potrzeby w zakresie świadomości prawnej społeczeństwa, a to w celu unaocznienia, że czyny o takim stopniu społecznej szkodliwości, tym bardziej popełnione przez sprawcę uprzednio karanego, zasługują na przykładne ukaranie i orzeczenie kary pozbawienia wolności.

Odnośnie faktu, iż M. D. (1) jest młodocianym w rozumieniu art. 115 § 10 k. k., wskazać należy, że młody wiek sprawcy nie stanowi automatycznie w każdym wypadku okoliczności łagodzącej i powinien być oceniany w świetle całokształtu okoliczności danej sprawy. Zdaniem Sądu, fakt, iż oskarżony, mimo swojego młodego wieku, już wielokrotnie naruszył porządek prawny i był karany przez sąd, nie pozwala uznać, że jego wiek jest okolicznością łagodzącą przy wymiarze kary. Podkreślić należy, że dyrektywa wymiaru kary zawarta w art. 54 k. k. nie może być uznawana za generalną dyrektywę nakazującą pobłażliwe traktowanie takiego sprawcy ( tak: Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 23.04.1961 r., I KR 51/81, OSNKW 1981/10/53). W pełni należy zgodzić się ze stanowiskiem wyrażonym w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 18.11.1977 r. ( V KR 177/77. OSNKW 1978/2-3/23), zgodnie z którym : „ wymierzając karę młodocianemu sprawcy nie można kierować się wyłącznie celem wychowawczym kary, zwłaszcza wtedy, gdy stosowane uprzednio środki karne i wychowawcze okazały się nieskuteczne. Wzgląd na wychowawczą rolę kary nie oznacza bynajmniej łagodnego zawsze traktowania sprawców młodocianych, może niekiedy wskazywać na potrzebę dłuższego procesu ich resocjalizacji, a tym samym orzeczenia surowszej kary pozbawienia wolności dla umożliwienia realizacji tego celu”, jak również z poglądem wyrażonym w wyroku SN z dnia 15.03.1984 r. ( I KR 40/84, OSNKW 1984/11-12/116), iż : „ wymierzona młodocianemu sprawcy kara pozbawienia wolności w jej bezwzględnym wymiarze jest, przez swą nieuchronność, także – w rozumieniu art. 51 k. k. – elementem wychowania i wdrażania do przestrzegania porządku prawnego szczególnie w stosunku do sprawcy młodocianego, wykazującego znaczny stopień zdemoralizowania, karanego i niepodatnego na zabiegi resocjalizacyjne o mniejszym stopniu dolegliwości”.

Sąd rozważał kwestię zastosowania wobec oskarżonego dobrodziejstwa warunkowego zawieszenia wykonania kary, jednak z uwagi na fakt, iż był on już uprzednio karany za przestępstwa podobne (przeciwko mieniu), a czynów będących przedmiotem niniejszego postępowania dopuścił się w okresie próby, odstąpiono od stosowania tej instytucji. Zdaniem Sądu, orzeczenie w niniejszej sprawie kary z warunkowym zawieszeniem jej wykonania nie byłoby wystarczające dla osiągnięcia wobec sprawcy celów kary. W szczególności wskazać należy, że M. D. (1) już dwukrotnie skazywany był na kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem ich wykonania. Pomimo danej w ten sposób oskarżonemu szansy, ponownie dopuścił się on popełnienia przestępstw, co świadczy o tym, że zastosowane w stosunku do niego środki probacyjne, połączone z obligatoryjnym w stosunku do młodocianych dozorem kuratora, nie spełniły swej funkcji i okazały się niewystarczające do osiągnięcia wobec M. D. (1) celów kary.

Zdaniem Sądu, kara w powyższym wymiarze skłoni oskarżonego do przestrzegania porządku prawnego w przyszłości i przyczyni się w odpowiedni sposób do wywołania po jego stronie refleksji odnośnie popełnionego czynu. W ocenie Sądu, łagodniejsza kara bądź też kara pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania byłaby we wskazanych okolicznościach traktowana jako wyraz pobłażliwości wobec oskarżonego i nie spełniłaby celów kary tak w stosunku do oskarżonego, jak również w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa.

Na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności Sąd na podstawie art. 63 § 1 k. k. zaliczył oskarżonemu okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie od dnia 1 października 2014 r. do 2 października 2014 r. i od dnia 4 października 2014 r. do 5 października 2014 r.

W tym miejscu wymaga wskazania, iż czyny przypisane oskarżonemu zostały popełnione przed zmianą przepisów wynikającą z wejścia w życie ustawy z dnia 20 lutego 2015 roku o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 roku, poz. 396), to jest przed dniem 1 lipca 2015 roku. Należało zatem dokonać ustalenia stanu prawnego właściwego do zastosowania w rozpoznawanej sprawie według reguł z art. 4 § 1 k. k. Zgodnie z tym przepisem, jeżeli w czasie orzekania obowiązuje ustawa inna niż w czasie popełnienia przestępstwa, stosuje się ustawę nową, jednakże należy stosować ustawę obowiązującą poprzednio, jeżeli jest względniejsza dla sprawcy. Oceny "ustawy względniejszej", w rozumieniu przepisu art. 4 § 1 k. k., powinno dokonywać się nie na płaszczyźnie abstrakcyjnej (poprzez porównywanie samej treści ustaw), lecz konkretnej, uwzględniając wszystkie okoliczności popełnionego czynu, biorąc pod uwagę faktyczne konsekwencje prawne, jakie mogą zostać orzeczone wobec sprawcy na podstawie podlegających ocenie ustaw (wyrok Sądu Najwyższego z 3 lutego 2015 roku wydany w sprawie o sygn. akt IV KK 294/14). Po rozważeniu wszystkich okoliczności czynów popełnionych przez oskarżonego z uwzględnieniem faktycznych konsekwencji prawnych, jakie mogły być orzeczone wobec niego, Sąd uznał, iż względniejsze są przepisy obowiązujące przed wejściem życie ustawy z dnia 20 lutego 2015 roku o zmianie ustawy Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw. Analiza treści art. 91 § 1 k. k. w obecnym brzmieniu wskazuje bowiem, iż zakwalifikowanie czynów jako ciągu przestępstw możliwe jest jedynie w przypadku popełnienia czynów z wykorzystaniem takiej samej sposobności, przepis w poprzednim brzmieniu nie przewidywał zaś takiego warunku. Ponadto aktualne brzmienia art. 63 k. k. z uwagi na dodanie § 5 powoduje, iż za dzień rzeczywistego pozbawienia wolności przyjmuje się okres 24 godzin liczonych od chwili rzeczywistego pozbawienia wolności, co również nie zostało przewidziane w poprzednim stanie prawnym. Tym samym zestawienie stanów prawnych obowiązujących w chwili popełnienia czynów zabronionych przez oskarżonego oraz w chwili wyrokowania w rozpoznawanej sprawie nie pozostawia wątpliwości, że przepisy obowiązujące przed wejściem życie ustawy z dnia 20 lutego 2015 roku o zmianie ustawy Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw, są względniejsze dla oskarżonego.

W oparciu o przepisy powołane w punkcie III. sentencji wyroku, Sąd zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adwokat M. K. (2) koszty obrony z urzędu udzielonej oskarżonemu w niniejszym postępowaniu w kwocie 974,16 złotych, albowiem nie zostały one uiszczone w całości ani w części.

W oparciu o wskazane w punkcie IV. sentencji wyroku przepisy Sąd zwolnił oskarżonego z obowiązku ponoszenia kosztów sądowych.