Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 21 października 2014 roku M. J. wystąpił przeciwko (...) Company SE z siedzibą w R. o zapłatę. Powód domagał się zasądzenia od pozwanego kwoty 50.000,- zł. tytułem zadośćuczynienia wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 9 sierpnia 2012r. do dnia zapłaty. Ponadto powód domagał się zasądzenia od pozwanego kwoty 8.339,04 zł tytułem utraconego dochodu wraz z ustawowymi odsetkami od dnia następującego po dniu doręczenia odpisu pozwu do dnia zapłaty. Ponadto powód domagał się zasądzenia na jego rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego w kwocie 7.200 zł oraz kosztów opłaty od udzielonych pełnomocnictw w kwocie 34 zł.

W odpowiedzi na pozew pozwany (...) Company SE z siedzibą w R. wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie na rzecz pozwanego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa prawnego. W uzasadnieniu swojego stanowiska pozwany podniósł, że tytułem zadośćuczynienia wypłacił powodowi łącznie kwotę 29.415,95 zł. Kwota ta wyczerpuje roszczenia o zadośćuczynienie związane z wypadkiem. Pozwany zakwestionował też dokumenty stanowiące podstawę żądania zwrotu utraconych zarobków.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Dnia 22 stycznia 2012r. na trasie M. - W. doszło do wypadku drogowego. Kierujący samochodem osobowym marki V. (...) o nr rej. (...) M. K. (1) potrącił rowerzystę M. J.. Sprawcą wypadku był M. K. (1). Pojazd marki V. (...) o nr rej. (...) był ubezpieczony z tytułu odpowiedzialności oc w zakładzie (...) SE z siedzibą w R..

(dowód: okoliczność bezsporna, akta szkody CO/12/001093 k. 101; pismo z dnia 16 lutego 2012 roku – akta szkody k. 101; pismo z dnia 22 lutego 2012 roku – akta szkody k. 101)

Po wypadku M. J. został przewieziony karetką do Szpitala (...) w P. na Oddział Ratunkowy, gdzie stwierdzono uraz klatki piersiowej, przedramienia prawego oraz lewej kończyny. Następnie w dniach od 22 stycznia do 30 stycznia 2012 roku przebywał na Oddziale Anestezjologii i Intensywnej Terapii z rozpoznaniem stłuczenia płuc z odmą opłucną obustronną, złamania otwartego wieloodłamowego kości podudzia lewego, złamania trzonu kości ramiennej lewej, rany przedsionka jamy ustnej, stanu po drenażu opłucnym obustronnym, stanu po operacji zespolenia złamanej kości ramiennej prawej. W czasie tego pobytu M. J. miał założony drenaż opłucny, założono mu wyciągi szkieletowe na złamanie kości ramiennej i podudzia lewego, zaopatrzono rany urazowe. Następnie przekazano go na Oddział Urazowo-Ortopedyczny, gdzie przebywał do dnia 18 lutego 2012 roku. Na tym oddziale rozpoznano otwarte wieloodłamowe złamanie trzonu piszczelowego i strzałkowej lewej z neuropraksją nerwu strzałkowego lewego z rozległym otarciem skóry podudzia lewego. W dniu 8 grudnia 2012 roku przeprowadzono operację zespolenia złamania goleni – stabilizację gwoździem śródszpikowym kości piszczelowej lewej oraz otwartą repozycję i stabilizację płytką kości strzałkowej. Przy wypisie M. J. miał zakazane obciążanie lewej kończyny dolnej, temblak na prawą kończynę górną i stosowanie ćwiczeń wyuczonych w szpitalu. Następnie przebywał na Oddziale Rehabilitacyjnym Szpitala (...) w T. w dniach od 3 lipca 2012 roku do 13 sierpnia 2012 roku z rozpoznaniem: złamanie otwarte podudzia lewego – zrost opóźniony – stan po leczeniu operacyjnym, złamanie trzonu kości ramiennej – zrost opóźniony – stan po leczeni operacyjnym. Przy przyjęciu stwierdzono zaniki mięśniowe ramienia i prawej ręki oraz kończyny dolnej lewej, osłabienie siły prostowników stopy lewej, zniekształcenie podudzia lewego, bolesność ruchowa w zakresie stanów operowanych kończyn, posługiwanie się wózkiem inwalidzkim. Wypisany do domu w stanie ogólnym dobrym z poprawą zakresów ruchomości kończyny górnej prawej i kończyny dolnej lewej, lepszą ogólną sprawnością ruchową, spionizowany do chodu z asekuracją kul łokciowych, w tym po terenie i schodach bez ograniczenia dystansu. Następnie był leczony w Szpitalu (...) w P. na Oddziale (...) w dniach od 12 do 18 marca 2013 roku z rozpoznaniem wygojone złamanie kości ramiennej i zrost opóźniony podudzia lewego. Ponownie trafił na ten Oddział dnia 9 kwietnia 2014 roku i przebywał tam do 14 kwietnia 2014 roku z rozpoznaniem staw rzekomy kości piszczelowej lewej po leczeniu operacyjnym, cechy zastarzałego uszkodzenia nerwu strzałkowego lewego. W dniu 10 kwietnia 2014 roku poddany został leczeniu operacyjnemu. Dalsze Leczenie było prowadzone w (...).

W wyniku wypadku z dnia 22 stycznia 2012 roku M. J. doznał urazu głowy z następowym niewielkim obrzękiem mózgu, złamania kości ramiennej prawej leczonego operacyjnie, złamania podudzia lewego, leczonego operacyjnie, powikłanego stawem rzekomym, które to powikłanie też musiało być leczone operacyjnie, uszkodzenia nerwu strzałkowego lewego, rany przedsionka jamy ustnej i okolicy lędźwiowej, stłuczenia płuc z odmą opłucną. Spowodowało to trwały uszczerbek na zdrowiu powoda w wysokości 25%.

(dowód: karta leczenia z dnia 22 stycznia 2012 roku – k. 12; karta informacyjna leczenia szpitalnego – k. 13, 14; karta informacyjna leczenia szpitalnego – k. 15, 16; historia choroby z Centrum (...) – k. 17-25; skierowanie do szpitala z dnia 28 maja 2012 roku – k. 26; zaświadczenie o stanie zdrowia – k.27; karta informacyjna – k. 28, 29; zaświadczenie lekarskie z dnia 3 stycznia 2013 roku – k. 30; karta leczenia szpitalnego – k. 31, 32; zaświadczenie o stanie zdrowia z dnia 2 stycznia 2013 roku – k. 33, 34; zaświadczenie lekarskie z dnia 24 października 2013 roku – k. 35; zaświadczenie o stanie zdrowia z dnia 28 stycznia 2014 roku – k. 36, 37; karta informacyjna – k. 38, 39; opinia sądowo-lekarska biegłego J. M. (1) z dnia 14 maja 2015 roku – k. 123-133; opinia biegłego sądowego ortopedy-traumatologa P. J. (1) z dnia 4 października 2015 roku – k. 154-160; zeznania świadka A. J. – k. 105, 106; zeznania świadka M. K. (2) – 107; zeznania powoda M. J. – k. 107, 108, 215, 216)

Ze względu na stan zdrowia M. J. wymagał opieki osób trzecich. W okresie 2 miesięcy wymagał opieki w ilości 8 godzin dziennie. W okresie kolejnych 2 miesięcy - 4 godzin dziennie, a w okresie następnych 6 miesięcy od 1 do 2 godzin dziennie. Na początku po wypadku przez około 2 miesiące M. J. musiał leżeć. Potem zaczął jeździć na wózku inwalidzkim. Wymagał podawania mu posiłków, trzeba go było przebierać, sam nie mógł iść do łazienki. Po turnusie rehabilitacyjnym zaczął poruszać się o kulach. Następnie podpierał się jedną kulą. Część płytki założona w ramach leczenia pozostała mu w ręce. Po wypadku pozostał M. J. tik nerwowy polegający na potrząsaniu głową. Ponieważ miał uszkodzony nerw strzałkowy nie podciągał jednej stopy, co powodowało, że „człapał”. Na lewym podudziu pozostała mu też blizna pooperacyjna długości 15 cm. Na prawej ręce ma bliznę pooperacyjną długości 22 cm.

Przed wypadkiem M. J. był aktywny fizycznie; biegał, jeździł rowerem, ćwiczył na siłowni, trenował sztukę walki kendo. Po wypadku nie może biegać, nie może ćwiczyć na siłowni ze względu na pozostawioną w ręce płytkę, nie może jeździć rowerem ze względu na stopę, która mu opada. Nie lubi zakładać krótkich spodenek, bo wstydzi się blizny.

(dowód: opinia sądowo-lekarska biegłego J. M. (1) z dnia 14 maja 2015 roku – k. 123-133; opinia biegłego sądowego ortopedy-traumatologa P. J. (1) z dnia 4 października 2015 roku – k. 154-160; zeznania świadka A. J. – k. 105, 106; zeznania świadka M. K. (2) – 107; zeznania powoda M. J. – k. 107, 108, 215, 216)

Przed wypadkiem M. J. był zatrudniony w Zakładach (...) Sp. z o.o. na umowę o pracę na czas nieokreślony. W okresie od stycznia 2011 roku do listopada 2012 roku zarobił netto w tej firmie następujące kwoty:

- styczeń 2011 roku – 1.279,41 zł,

- luty 2011 roku – 1.282,93 zł,

- marzec 2011 roku – 1.282,93 zł,

- kwiecień 2011 roku – 1.492,50 zł,

- maj 2011 roku – 1.604,71zł,

- czerwiec 2011 roku – 1.492,50 zł,

- lipiec 2011 roku – 1.360,19 zł,

- sierpień 2011 roku – 1.677,85 zł,

- wrzesień 2011 roku – 1.701,07zł,

- października 2011 roku – 1.701,07 zł,

- listopada 2011 roku – 1.717,05zł,

- grudzień 2011 roku – 1.701,07 zł,

- styczeń 2012 roku – 1.737,07 zł,

- luty 2012 roku – 1.663,26 zł,

- kwiecień 2012 roku – 1.733,24 zł,

- maj 2012 roku – 1.691,86 zł,

- czerwiec 2012 roku – 1.733,24 zł,

- lipiec 2012 roku – 1.218,90 zł,

- sierpień 2012 roku – 1.313,08 zł,

- wrzesień 2012 roku – 1.418,86 zł,

- października 2012 roku – 1.373,30 zł,

- listopad 2012 roku – 1.327,74 zł,

Średnie miesięczne wynagrodzenie z miesięcy opisanych wyżej wyniosło (33.503,83 zł : 22) 1.522,90. Średnie miesięczne wynagrodzenie za 2011 rok na podstawie zestawienia wynagrodzenia miesięcznego wskazanego wyżej wyniosło (18.293,28 zł :12 ) 1.524,44zł. Orzeczeniem lekarza orzecznika ZUS z dnia 22 lipca 2013 roku M. J. został uznany za niezdolnego do pracy a końcowy okres częściowej niezdolności określono na 31 styczeń 2014 roku. Orzeczeniem lekarza orzecznika ZUS z dnia 17 lutego 2014 roku M. J. został uznany za niezdolnego do pracy. Częściową niezdolność ustalono do dnia 31 stycznia 2015 roku. W okresie od dnia 22 stycznia 2012 roku do dnia 18 maja 2012 roku przebywał na zwolnieniu lekarskim. Dnia 6 sierpnia 2013 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych wydał decyzję o przyznaniu M. J. renty z powodu częściowej niezdolności do pracy na okres od dnia 17 lipca 2013 roku do dnia 31 stycznia 2014 roku. Renta wyniosła netto 572,11 zł. Dnia 4 marca 2014 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych wydał decyzję o przyznaniu M. J. renty z powodu częściowej niezdolności do pracy na okres od dnia 1 lutego 2014 roku do dnia 31 stycznia 2015 roku. Renta wyniosła netto 597,88 zł. Utracony przez M. J. dochód za okres od 1 lutego 2014 roku do 31 października 2014 roku wyniósł (1.524,44 zł – 597,88 zł = 926,56 zł x 9 miesięcy) 8.339,04 zł.

(dowód: potwierdzenie wypłaty – 40-43; orzeczenie z dnia 17 lutego 2014 roku – k. 44, 45; decyzja ZUS z dnia 4 marca 2014 roku – k. 46, 47; zwolnienie lekarski – k. 48; orzeczenie lekarskie z dnia 22 lipca 2013 roku – k. 49; decyzja ZUS z dnia 6 sierpnia 2013 roku – k. 50, 51; zeznania powoda M. J. – k. 215, 216)

M. J. zgłosił szkodę (...) Company SE z siedzibą w R. pismem z dnia 16 lutego 2012 roku domagając się zapłaty kwoty 30.000 zł zadośćuczynienia. Wniosek wpłynął do adresata dnia 22 lutego 2012 roku. E-mail-em z dnia 1 marca 2012 roku powód zażądał zadośćuczynienia w kwocie 90.000 zł. Decyzją z dnia 18 maja 2012 roku (...) Company SE z siedzibą w R. przyznał zadośćuczynienie w kwocie 10.000 zł, a także zwrot kosztów leczenia i opieki. Decyzją z dnia 25 maja 2012 roku pozwany przyznał odszkodowanie za zniszczone podczas wypadku mienie. Pismem z dnia 2 lipca 2012 roku M. J. ponowił roszczenie o 90.000 zł. Decyzją z dnia 8 sierpnia 2012 roku pozwany przyznał powodowi dodatkowe zadośćuczynienie w kwocie 19.415,95 zł oraz zwrot kosztów leczenia i opieki. Decyzją z dnia 31 stycznia 2013 roku pozwany dopłacił odszkodowanie. Decyzją z dnia 30 stycznia 2013 roku powód dopłacił do kosztów leczenia pozwanego oraz zwrócił mu utracony zarobek przyjmując, iż zarabiał on średnio za 2011 rok 1.524,44 zł. Dnia 1 lipca 2013 roku powód zdecydował o dalszym zwrocie kosztów leczenia. Pismem z dnia 28 października 2013 roku powód domagał się dopłaty 30.000 zł zadośćuczynienia, a także renty wyrównawczej w kwocie 6.190,15 zł oraz renty w związku ze zwiększonymi potrzebami w kwocie 600 zł miesięcznie. Decyzją z dnia 13 listopada 2013 roku pozwany przyznał tytułem utraconego dochodu kwotę 5.713,98 zł przyjmując miesięczny dochód netto w kwocie 1.524,44 zł. Pismem z dnia 2 czerwca 2014 roku powód wezwał pozwanego do zapłaty zadośćuczynienia w kwocie 50.000 zł a także zwrot kosztów leczenia. Decyzją z dnia 23 czerwca 2014 roku pozwany odmówił dalszej zapłaty zadośćuczynienia, ale zapłacił koszty leczenia. Prócz tego M. J. otrzymał około 2.000 zł zadośćuczynienia za pobyt w szpitalu od (...) z tytułu ubezpieczenia.

(dowód: pismo z dnia 16 lutego 2012r. – akta szkody k. 101; pismo z dnia 22 lutego 2012 roku – akta szkody k. 101; pismo z dnia 18 maja 2012r. k. 52; pismo z dnia 25 maja 2012 roku – k. 53; e-mail z dnia 1 marca 2012 roku – akta szkody k.101; pismo z dnia 2 lipca 2012 roku – k.54, 55; decyzja z dnia 8 sierpnia 2012roku – k. 56; decyzja z dnia 31 stycznia 2013 roku – k. 57; decyzja z dnia 30 stycznia 2013 roku – k. 58; decyzja z dnia 1 lipca 2013 roku – k. 59; pismo z dnia 28 października 2013 roku – k. 60; pismo z dnia 13 listopada 2013 roku – k. 62; pismo z dnia 2 czerwca 2014 roku – k. 63; decyzja z dnia 23 czerwca 2014 roku – k. 65; zeznania powoda M. J. – k. 215, 216)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanych wyżej dokumentów, zeznań świadków A. J. (k.105, 106), M. K. (2) (k.107), zeznań powoda M. J. (k.107, 108, 215, 216), opinii biegłego neurologa J. M. (1) z dnia 14 maja 2015 roku (k.123-133) oraz opinii uzupełniającej z dnia 21 września 2015 roku (k.149), opinii biegłego ortopedy – traumatologa P. J. (1) z dnia 4 października 2015 roku (k.154-160) oraz opinii uzupełniającej z dnia 22 stycznia 2016 roku (k.187, 188).

Duża część okoliczności objętych ustaleniami Sądu było między stronami bezsporne, gdyż albo zostały przyznane albo nie zostały zakwestionowane, a znajdowały potwierdzenie w wynikach rozprawy. Wobec tego nie wymagały dowodów (art. 229 k.p.c. i 230 k.p.c.), jednakże wynikały one także z przeprowadzonych dowodów i Sąd przyjął je na ich podstawie.

Sąd uznał za w pełni wiarygodne dokumenty urzędowe, które stanowiły podstawę jego ustaleń. Zostały one sporządzone w przepisanej formie przez powołane do tego organy, w granicach ich kompetencji i stanowiły dowód tego, co w nich urzędowo zaświadczono (por. art. 244 § 1 k.p.c.). Pozostałe dokumenty przyjęte za podstawę ustaleń były to dokumenty prywatne. Sąd również je uznał za w pełni godne zaufania, gdyż nie były one przez strony kwestionowane.

Sąd w całości dał wiarę świadkom A. J., M. K. (2), a także uwzględnił w całości zeznania powoda M. J.. Zeznania te z jednej strony znajdowały potwierdzenie w dołączonych do akt dokumentach, z drugiej strony były między sobą spójne i dawały pełny obraz wypadku. Fakt, iż świadkowie i pozwany wskazywali, iż M. J. w początkowych miesiącach po wypadku wymagał całodobowej opieki, nie podważa opinii biegłych, który wskazywali inny zakres opieki. Oczywiste jest bowiem, iż opieka nie oznaczała czynności wykonywanych przez 24 godziny na dobę, tylko czynności podejmowane w miarę potrzeby przez całą dobę. Nie ma zatem żadnej sprzeczności między twierdzeniem, iż ogólnie te czynności zajęły 8 godzin dziennie, a twierdzeniem świadków i powoda, że była co opieka całodobowa.

Sąd uwzględnił w całości opinie biegłych: biegłego neurologa J. M. (1) z dnia 14 maja 2015 roku oraz 21 września 2015 roku oraz opinię biegłego ortopedy-traumatologa z dnia 4 października 2015 roku oraz 22 stycznia 2016 roku. Opinie zostały wydane na podstawie dokumentów akt sprawy, w szczególności zgromadzonej w aktach dokumentacji medycznej dotyczącej stanu powoda po wypadku i doznanych przez niego urazów, a także w oparciu o badanie powoda. Obydwaj biegli to stali biegli sądowi Sądu Okręgowego w Poznaniu, mający odpowiednie kwalifikacje do wydania opinii w zakresie zleconym przez Sąd. Pozwany zakwestionował w opinii biegłego J. M. (1) z dnia 14 maja 2015 roku ustalenie uszczerbku na zdrowiu powoda w oparciu o punkt 181 lit. u załącznika Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 2002 roku (Dz.U. z 2002r., Nr 234, poz.1974). Zdaniem pozwanego winno to nastąpić na podstawie punktu 158 lit.c omawianego rozporządzenia. Zgodnie z punktem 181 lit. u załącznika do Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 2002 roku sprawie szczegółowych zasad orzekania o stałym lub długotrwałym uszczerbku na zdrowiu, trybu postępowania przy ustalaniu tego uszczerbku oraz postępowania o wypłatę jednorazowego odszkodowania (tekst jedn. Dz.U. z 2013r., poz.954) uszkodzenie częściowe lub całkowite - w zależności od stopnia zaburzeń nerwu strzałkowego powoduje uszczerbek na zdrowiu poszkodowanego w wysokości od 10 % do 20 %. Z kolei punkt 158 lit. c załącznika do omawianego Rozporządzenia stanowi, iż złamanie kości podudzia - w zależności od zniekształcenia, przemieszczenia, powikłań wtórnych, zmian troficznych i czynnościowych kończyny itp. ze skróceniem powyżej 6 cm lub bardzo rozległymi zmianami wtórnymi i dodatkowymi powikłaniami w postaci przewlekłego zapalenia kości, przetok, zmian troficznych skóry z owrzodzeniami, stawów rzekomych, ubytków kostnych i zmian neurologicznych powoduje uszczerbek na zdrowiu w wysokości od 25% do 50 %. Biegły J. M. (1) w opinii uzupełniającej z dnia 21 września 2015 roku zasadnie wyjaśnił, iż nie dysponuje opinią biegłego z dziedziny ortopedii – traumatologii. W tej sytuacji nie może określić inaczej uszczerbku na zdrowiu powoda, aniżeli na podstawie punktu 181 lit. u, a nie 158 lit. c tabeli. Jest to w tym wypadku oczywiste, skoro punkt 158 lit. c załącznika do Rozporządzenia wskazuje na ocenę uszczerbku na zdrowiu złamania kości podudzia jedynie powiązanego ze zmianami neurologicznymi. Wskazać przy tym należy, iż biegły ortopeda-traumatolog też uznał za zasadne przyjęcie uszczerbku na zdrowiu w oparciu o punkt 181 lit. u załącznika do omawianego Rozporządzenia, a złamanie podudzia spowodowało jego zdaniem 10% uszczerbek na zdrowiu powoda, ale w oparciu o punkt 158 lit. a załącznika do Rozporządzenia, który przewiduję kwalifikację uszczerbku procentowego złamania kości podudzia - w zależności od zniekształcenia, przemieszczenia, powikłań wtórnych, zmian troficznych i czynnościowych kończyny itp. ze zmianami lub skróceniem do 4 cm. Z kolei uwagi do opinii biegłego ortopedy-traumatologa P. J. (1) z dnia 4 października 2015 roku zgłosił powód. Biegły ortopeda-traumatolog ustosunkował się do uwag powoda w opinii uzupełniającej z dnia 22 stycznia 2016 roku. Biegły zaznaczył, iż nerw strzałkowy u powoda w lewej nodze nie został przerwany ani przecięty, a jest to uraz w postaci stłuczenia. Może więc podjąć w każdej chwili swoje czynności. Co do podjęcia pracy biegły zauważył, iż powód wyrobił sobie już technikę chodu, która kompensuje opadanie stopy. Są też inne sposoby wskazane w opinii, aby przywrócić sprawność chodu. Według biegłego ortopedy-traumatologa, łączny uszczerbek na zwrotu powoda i to zarówno z powodu urazów ortopedycznych jak i neurologicznych, wyniósł 25%.

Sąd zważył, co następuje:

Powód M. J. w niniejszym procesie dochodził zapłaty kwoty 50.000,- zł. tytułem zadośćuczynienia oraz 8.339,04 zł tytułem odszkodowania za utracony dochód.

W prowadzonym postępowaniu między stronami nie było sporu co do tego, że pozwany ponosi względem powoda odpowiedzialność za zdarzenie z dnia 22 września 2012r. Sporna była sama zasadność wypłaty odszkodowania oraz wysokość świadczeń z tytułu zadośćuczynienia, do jakich pozwany był zobowiązany w ramach swojej odpowiedzialności odszkodowawczej wobec powoda. Powód uznawał, że należy mu się łączne zadośćuczynienie w kwocie 79.415,95 zł., a pozwany uznawał to roszczenie za bezzasadne i przyznał powodowi zadośćuczynienie w wysokości 29.415,95 zł.

W zakresie zadośćuczynienia decydujące znaczenie ma art. 445 k.c. Przepis ten, nawiązując do art. 444 § 1 k.c., stanowi, że w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Odszkodowanie przewidziane w tym przepisie ma stanowić rekompensatę za niemajątkową szkodę na osobie, określaną przez kodeks cywilny właśnie jako krzywda. Jej istotą są ujemne przeżycia fizyczne i psychiczne poszkodowanego. W tym miejscu podkreślić należy, że pojęcie „sumy odpowiedniej” ma charakter niedookreślony, a jej wysokość pozostawiona została swobodnemu uznaniu sędziowskiemu.

Przy ustalaniu rozmiaru cierpień powinny być uwzględniane zobiektywizowane kryteria oceny, odniesione jednak do indywidualnych okoliczności danego wypadku. Oceniając rozmiar doznanej krzywdy trzeba zatem wziąć pod rozwagę całokształt okoliczności, w tym rozmiar cierpień fizycznych i psychicznych, ich nasilenie i czas trwania, nieodwracalność następstw wypadku (kalectwo, oszpecenie), rodzaj wykonywanej pracy, szanse na przyszłość, poczucie nieprzydatności społecznej, bezradność życiową oraz inne czynniki podobnej natury (zob. uchwała pełnego składu Izby Cywilnej Sądu Najwyższego z dnia 8 grudnia 1973 r., III CZP 37/73, OSNC 1974, nr 9, poz. 145).

W niniejszej sprawie nie ulega wątpliwości, że powód w wyniku wypadku z dnia 22 stycznia 2012r. doznał złamania kości ramiennej prawej, złamania podudzia lewego, uszkodzenia nerwu strzałkowego lewego, rany przedsionka jamy ustnej i okolicy lędźwiowej, wstrząśnienia mózgu, stłuczenia płuc z odmą opłucną. Z neurologicznego punktu widzenia M. J. w wypadku komunikacyjnym doznał uszkodzenia nerwu strzałkowego i z tego powodu doznał 10 % uszczerbku na zdrowiu. Z punktu widzenia ortopedycznego trwały uszczerbek na zdrowiu powoda wynosił 5% z tytułu złamania kości ramiennej prawej oraz 10% z tytułu złamania podudzia lewego leczonego operacyjnie z powikłaniami. Razem to 25 % uszczerbek na zdrowiu. Uwzględnić należy, iż powód przeszedł 3 operacje, przebywał w szpitalach około 3 miesięcy, przechodził długa rekonwalescencję. Przez około 2 miesiące po wypadku musiał leżeć, następnie poruszał się na wózku inwalidzki, potem z pomocą kul. Przez cały ten okres dochodzi ból związany ze złamaniami, pokaleczeniem, zrastaniem się ran po kolejnych operacjach, skrępowanie i wstyd wynikający z własnej nieporadności i ciężaru jaki sprawiał najbliższym, którzy musieli się nim zajmować, strach przed negatywnymi wynikami leczenia oraz własną przyszłością w związku ze skutkami wypadku. Pozostały nadal następstwa wypadku w postaci opadania lewej stopy, płytki metalowej w ręce ograniczającej sprawność ruchu, blizna na ręce i nodze. Pomimo 4 lat powód nie wrócił też do dawnej sprawności. Kontuzja uniemożliwia w pełni korzystanie z uprawiania sportu; ze względu na opadająca stopę powód nie jeździ już rowerem, płytka w ręce uniemożliwia korzystanie z siłowni, powód wskazuje, że nie może biegać. Biorąc powyższe pod uwagę Sąd uznał, że przyznane już powodowi zadośćuczynienie jest zbyt niskie.

Wskazane wyżej okoliczności zadecydowały o przyznaniu powodowi dodatkowej kwoty zadośćuczynienia w wysokości 40.000,- zł. Powód otrzymał już zadośćuczynienie w wysokości 29.415, 95 zł, zatem łączna kwota zadośćuczynienia wyniesie 69.415,95 zł. Dodając do tego kwotę 2.000 zł z tytułu zadośćuczynienia przyznanego w zakładzie ubezpieczeń, w którym był ubezpieczony powód, daje to kwotę ponad 70.000 zł. Jak wynika z orzecznictwa kwota zadośćuczynienia powinna być ustalona w rozsądnych granicach i powinna być dostosowana do aktualnych stosunków majątkowych społeczeństwa. Zdaniem Sądu w pozostałym zakresie powództwo w zakresie zadośćuczynienia należało oddalić, bowiem przyznanie pozostałej dalszej kwoty 10.000 zł czyniłoby zadośćuczynienie nadmiernym w stosunku do skutków wypadku.

Odnośnie terminu, od którego mogą być liczone odsetki za opóźnienie w przypadku zadośćuczynienia Sąd podziela stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w wyroku z dnia 22 lutego 2007 roku (ICSK 433/06, LEX nr 274209), iż zobowiązanie do zapłaty zadośćuczynienia przekształca się w zobowiązanie terminowe w wyniku wezwania przez pokrzywdzonego skierowane wobec dłużnika do spełniania świadczenia (art. 455k.c.). Pozwany dowiedział się o roszczeniu o zadośćuczynienie w kwocie 90.000 zł z e-mail z dnia 1 marca 2012 roku, a następnie pisma z dnia 2 lipca 2012 roku. Już kilka dni wcześniej zgłoszono u niego szkodę. Zgodnie z art. 817§1k.c. ubezpieczyciel obowiązany jest spełnić świadczenie w terminie 30 dni licząc od dnia otrzymania zawiadomienia o wypadku. Dnia 8 sierpnia 2012 roku pozwany podjął ostateczną decyzję o zapłaceniu jedynie 29.415,95 zł z tytułem zadośćuczynienia. Opierając się na wskazanej interpretacji art. 481§1k.c. Sąd orzekł od pozwanego na rzecz powoda odsetki za opóźnienie od kwoty 40.000 zł od dnia 9 sierpnia 2012 roku, bowiem wtedy pozwany wiedział już o wysokości roszczenia powoda, znał okoliczności wypadku i mógł zaspokoić to roszczenie nie narażając się na odsetki za opóźnienie.

W pozostałym zakresie co do kwoty 10.000 zł oraz odsetek od tej kwoty Sąd roszczenie oddalił jako wygórowane.

Zgodnie z art. 361 § 1 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono (§ 2). Zgodzić się trzeba ze stanowiskiem prezentowanych w orzecznictwie, iż zarówno utrata zysku, jak i jego wysokość, muszą zostać w procesie udowodnione, a ciężar dowodu w myśl art. 6 k.c. w zw. z art. 471 k.c., leży po stronie domagającej się tego rodzaju odszkodowania. Szkoda taka musi być przez osobę poszkodowaną wykazana z tak dużym prawdopodobieństwem, że uzasadnia ono w świetle doświadczenia życiowego przyjęcie, że rzeczywiście wystąpiła (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 21 czerwca 2013 roku, V ACa 201/13, LEX nr 1342264, wyrok Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie z dnia 25 października 2012 roku, I ACa 248/12, LEX 1267390).

W ocenie Sądu, powód wykazał utratę dochodów w wysokości 8.339,04 w okresie od lutego do października 2014 roku. Jak wynika ze złożonych przez powoda potwierdzeń na otrzymywane wynagrodzenia, przed wypadkiem pracował on w Zakładach (...) Sp. z o.o. W toku likwidacji szkody pozwany tego nie kwestionował. Średnie miesięczne wynagrodzenie powoda za 2011 roku, a zatem za rok poprzedzający wypadek, wyniosło 1.524,44 zł. W piśmie z dnia 30 stycznia 2013 roku pozwany (k.58) pozwany wprost przyznał, iż średnie miesięczne dochody powoda w 2011 roku wynosiły 1.524,44 zł. Tym bardziej dziwi postawa pozwanego zaprezentowana w odpowiedzi na pozew, gdy zaczął kwestionować te ustalenia. Oczywiste jest przy tym, iż dowody z wypłat nie potwierdzają wysokości utraconych dochodów. One potwierdzają wysokość dochodów uzyskiwanych przed wypadkiem. Wysokość dochodów uzyskiwanych przez powoda w okresie od lutego do października 2014 roku potwierdza decyzja ZUS z dnia 4 marca 2014 roku (k.46, 47). Była to kwota 597,88 zł. Niezdolność do pracy z kolei powód udokumentował decyzją lekarza orzecznika z dnia 17 lutego 2014 roku (k.44). Proste działanie matematyczne (1.524,44 zł – 597,88zł) pozwala ustalić miesięczną stratę na kwotę 926,56 zł. Przez okres 9 miesięcy (od lutego do października 2014 roku) daje to kwotę 8.339,04 zł. Taką też kwotę Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda. Doręczenie pozwu nastąpiło dnia 12 stycznia 2015 roku. Zatem Sąd zasądził odsetki za opóźnienie w zapłacie kwoty tytułem odszkodowania od dnia 13 stycznia 2015 roku.

O kosztach Sąd orzekł na podstawie art.100 k.p.c. Powód wygrał sprawę w 82,86%, a pozwany w 17,14%. Na koszty składają się: wynagrodzenia pełnomocników stron 3.600 zł x 2 (§6pkt6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu -Dz. U. z 2002r., Nr 163, poz. 1349 ze zm.; §6pkt6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy udzielonej z urzędu -Dz. U. 2002r., Nr 163, poz. 1348 ze zm.), 51 zł opłaty od pełnomocnictwa, 2.917 zł opłata od pozwu, opinia biegłego J. M. -1.021,88 zł, opinia biegłego P. J. – 765,68 zł. Razem 11.955,56 zł. Powód zapłacił łącznie kwotę 8.338,56 zł. 8.338,56 zł x 82,86% = 6.909,33 zł i taką kwotę winien zwrócić powodowi pozwany. Pozwany zapłacił 3.617 zł kosztów zastępstwa prawnego i opłaty za pełnomocnictwo. 3.617 zł x 17,14% = 619,95 zł i taka kwotę winien zwrócić pozwanemu powód. Sąd nie znalazł żadnych podstaw do przyznania pełnomocnikowi powoda wynagrodzenia w wysokości podwójnej stawki minimalnej. Nakład pracy był standardowy, rozprawa odbyła się na dwóch posiedzeniach, zarówno pozew jak i pisma składane w sprawie nie wymagały zwiększonego nakładu pracy, sprawa nie była skomplikowana.

/-/ S.S.R. Piotr Chrzanowski