Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII U 2557/15

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 20 sierpnia 2015 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. odmówił W. L. prawa do emerytury. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, iż wnioskodawca na dzień 1 stycznia 1999 r. nie udowodnił 15 lat zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Organ rentowy do pracy w szczególnych warunkach nie uwzględnił okresu zatrudnienia:

- od 9 stycznia 1978 r. do 14 listopada 1983 r. – świadectwo pracy z dnia 14 listopada 1983 r. – stanowisko – piekarz,

- od 15 listopada 1983 r. do 13 marca 1987 r. – świadectwo pracy z dnia 13 marca 1987 r. – stanowisko – starszy piekarz, piekarz – piecowy,

- od 16 marca 1998 r. do 15 września 1998 r. – świadectwo pracy z dnia 15 września 1998 r. – stanowisko – piekarz – piecowy,

- od 16 września 1998 r. do 31 grudnia 1998 r. – świadectwo pracy z dnia 31 marca 1999 r. – stanowisko – piekarz piecowy,

gdyż dane świadectwa pracy nie spełniają wymogów formalnych nie mogą być jedynym dokumentem potwierdzającym pracę w szczególnych warunkach .

Wnioskodawca udokumentował ogólny staż pracy w wymiarze 27 lat, 3 miesiące i 10 dni okresów składkowych i nieskładkowych, w tym staż w szczególnych warunkach wynoszący 4 lata, 3 miesiące i 16 dni.

/decyzja – k. 14 plik I akt ZUS/

W. L. w dniu 17 czerwca 2015 r. złożył odwołanie od w/w decyzji z dnia 20 sierpnia 2015 r. i wniósł o zmianę zaskarżonej decyzji i przyznanie prawa do emerytury. W uzasadnieniu wskazał, że decyzja organu rentowego jest bezzasadna. Podał, że pracował w szczególnych warunkach jako piekarz:

- w Piekarni (...) w Ł.: od 23 września 1971 r. do 25 października 1973 r., następnie od 26 października 1973 r. do 16 października 1975 r. odbywał służbę wojskową, następnie ponownie pracował w piekarni od 1 listopada 1975 r. do 23 grudnia 1977 r.,

- w Jednostce Wojskowej nr (...) Piekarnia (...)/ od 9 stycznia 1978 r. do 14 listopada 1983 r.,

- w (...) Spółdzielni (...) w Ł. w okresie od 15 listopada 1983 r. do 13 marca 1987 r.,

- 79 Garnizonowej Piekarni (...) w Ł. od 16 marca 1987 r. do 31 grudnia 1997 r.,

- Produkcyjno – Handlowej Spółdzielni (...) w Ł. /następca prawny (...)/ od 16 marca 1998 r. do 31 stycznia 2006 r.

/odwołanie – k. 2 – 4/

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie podając te same argumenty co w zaskarżonej decyzji.

/odpowiedź na odwołanie – k. 13/

Na rozprawie w dniu pełnomocnik wnioskodawcy poparł odwołanie oraz wniósł o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego. Pełnomocnik ZUS wniósł o oddalenie odwołania.

/protokół rozprawy z dnia 8 kwietnia 2016 r. – 00:41:38 – 00:43:22 – płyta CD – k. 33/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca W. L. urodził się (...)

/bezsporne/

W dniu 14 marca 2014 r. ubezpieczony złożył wniosek o emeryturę.

/wniosek – plik I akt ZUS/

Decyzją z dnia 27 marca 2014 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. odmówił W. L. prawa do emerytury. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, iż wnioskodawca na dzień 1 stycznia 1999 r. nie udowodnił 15 lat zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Organ rentowy do pracy w szczególnych warunkach nie uwzględnił okresu zatrudnienia

- od 9 stycznia 1978 r. do 14 listopada 1983 r. – świadectwo pracy z dnia 14 listopada 1983 r. – stanowisko – piekarz,

- od 15 listopada 1983 r. do 13 marca 1987 r. – świadectwo pracy z dnia 13 marca 1987 r. – stanowisko – starszy piekarz, piekarz – piecowy,

- od 16 marca 1998 r. do 15 września 1998 r. – świadectwo pracy z dnia 15 września 1998 r. – stanowisko – piekarz – piecowy,

- od 16 września 1998 r. do 31 grudnia 1998 r. – świadectwo pracy z dnia 31 marca 1999 r. – stanowisko – piekarz piecowy,

gdyż dane świadectwa pracy nie spełniają wymogów formalnych nie mogą być jedynym dokumentem potwierdzającym pracę w szczególnych warunkach .

Wnioskodawca udokumentował ogólny staż pracy w wymiarze 27 lat, 3 miesiące i 10 dni okresów składkowych i nieskładkowych, w tym staż w szczególnych warunkach wynoszący 4 lata, 3 miesiące i 16 dni.

/decyzja – k. 8 plik I akt ZUS/

W dniu 7 sierpnia 2015 r. ubezpieczony ponownie złożył wniosek o przyznanie prawa do emerytury.

/wniosek – k. 10 plik I akt ZUS/

Zaskarżoną decyzją z dnia 20 sierpnia 2015 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. odmówił W. L. prawa do emerytury. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, iż wnioskodawca na dzień 1 stycznia 1999 r. nie udowodnił 15 lat zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

/decyzja – k. 14 plik I akt ZUS/

Ubezpieczony w dniu 13 października 1973 r. zdał egzamin czeladniczy i uzyskał prawo do używania tytułu czeladnika w rzemiośle „piekarstwo”.

/świadectwo czeladnicze – k. 28/

W. L. był zatrudniony w Jednostce Wojskowej nr (...) Piekarnia (...)/ od 9 stycznia 1978 r. do 14 listopada 1983 r. w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku piekarza.

/świadectwo pracy – k. 10, k. 6 plik II akt ZUS, dokumentacja w kopercie – k. 24/

Ubezpieczony był zatrudniony w Produkcyjno Handlowej Spółdzielni (...) w Ł. w okresie od 15 listopada 1983 r. do 13 marca 1987 r. w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku piekarza.

/świadectwo pracy – k. 7, k. 7 plik III akt ZUS, k. 7 plik II akt ZUS, dokumentacja w kopercie – k. 24/

Ubezpieczony od 16 marca 1987 r. do 31 grudnia 1997 r. był zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy w 79 Garnizonowej Piekarni (...) w Ł. na stanowisku piekarza od 16 marca 1987 r. do 31 grudnia 1988 r., piekarza brygadzisty od 1 stycznia 1989 r. W okresie od 16 marca 1987 r. do 30 czerwca 1991 r. ubezpieczony wykonywał pracę w szczególnych warunkach - prace przy wypieku pieczywa jako piekarz przy ręcznym odbiorze pieczywa – Wykaz A, dział X, poz.11, pkt 1 zał. Nr 1 do zarządzenia MON nr 48/MON z dnia 12 września 1983 r.

/świadectwo pracy – k. 11, k. 8 plik II akt ZUS, dokumentacja w kopercie – k. 24, zaświadczenie – k. 9 plik III akt ZUS/

W w/w piekarni w wojsku ubezpieczony pracował w latach 1978 – 1997 jako piekarz piecowy w pełnym wymiarze czasu pracy. W marcu 1983 r. z uwagi na remont piekarni w jednostce wojskowej został oddelegowany do pracy w Zakładach (...). Gdy ubezpieczony został brygadzistą to pracował jako piekarz ciastkowy. Pracował na hali produkcyjnej, na której było duże zapylenie i temperatura wynosiła około 30 – 35 stopni. W piecu była temperatura 220 -240 stopni. Była to praca w pełnym wymiarze czasu pracy. Ubezpieczony pracował także w nadgodzinach. Zakład pracy wypłacał dodatki za pracę w szkodliwych warunkach.

/zeznania wnioskodawcy z dnia 8 kwietnia 2016 r. – 00:04:05 – 00:16::06 w zw. z zeznaniami 00:39:29 – 00:41:38 – płyta CD – k. 33, zeznania świadka J. K. z dnia 8 kwietnia 2016 r. – płyta CD – k. 33, zeznania świadka U. N. z dnia 8 kwietnia 2016 r. – 00:28:26 – 00:37:21 – płyta CD – k. 33/

Wnioskodawca był zatrudniony w Produkcyjno – Handlowej Spółdzielni (...) w Ł. (następca prawny (...)) od 16 marca 1998 r. do 31 stycznia 2006 r. w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku piekarza.

/świadectwo pracy – k. 12, dokumentacja w kopercie – k. 24/

W świadectwach pracy wskazano, że ubezpieczony od 16 marca 1998 r. do 31 stycznia 2006 r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach jako piekarz piecowy.

/świadectwo pracy – k. 9 plik II akt ZUS, k. 10 plik II akt ZUS, świadectwo pracy – k. 17 plik II akt ZUS/

Syndyk Masy Upadłości Produkcyjno – Handlowej Spółdzielni (...) w Ł. w upadłości wystawił ubezpieczonemu świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach i wskazał, że podczas zatrudnienia w okresie od 13 marca 1998 r. do 31 stycznia 2006 r. W. L. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę bezpośrednio przy wypieku pieczywa na stanowisku piekarza wymienionym w wykazie A dziale X, poz. 11 pkt 1 wykazu stanowiącego załącznik do Uchwały nr 38 Zarządu (...) z dnia 11 lipca 1983 r. w sprawie prac wykonywanych w szczególnych warunkach w jednostkach spółdzielczości spożywców.

/świadectwo pracy w szczególnych warunkach – k. 8, dokumentacja w kopercie – k. 24/

Obecnie wnioskodawca nie jest członkiem Otwartego Funduszu Emerytalnego.

/bezsporne/

Wnioskodawca udokumentował ogólny staż pracy w wymiarze 27 lat, 3 miesiące i 10 dni okresów składkowych i nieskładkowych, w tym staż w szczególnych warunkach wynoszący 4 lata, 3 miesiące i 16 dni w okresie od 16 marca 1987 r. do 30 czerwca 1991 r.

/wyliczenia ZUS/

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie zgromadzonych dowodów zarówno w postaci dokumentów, jak i osobowych źródeł dowodowych w postaci zeznań świadków. Zgromadzonym dowodom Sąd dał wiarę. Zeznania świadków – osób niezainteresowanych rozstrzygnięciem sprawy na korzyść którejkolwiek ze stron, a jednocześnie pracowników tego samego zakładu w tym samym czasie co wnioskodawca, nie budzą wątpliwości przy ocenie ich wiarygodności, nie są wzajemnie ze sobą ani z treścią załączonych do akt sprawy dokumentów sprzeczne, wzajemnie ze sobą korespondują. W ocenie Sądu zeznania świadków oraz świadectwo pracy w szczególnych warunkach ubezpieczonego potwierdzają jednoznacznie, że ubezpieczony pracował jako piekarz w szczególnych warunkach w spornych okresach.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje :

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie i jako takie skutkuje zmianą zaskarżonej decyzji.

W myśl art. 184 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 1440 ze zm.), ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Zaś ust. 2 w/w przepisu stanowi, że emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Stosownie do treści art. 32 ust. 1 w/w ustawy, ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 roku, będącym pracownikami, o których mowa w ust. 2 – 3, zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 pkt 1.

Według treści § 3 i 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r. Nr 8, poz. 43 z późn. zm.) za okres zatrudnienia wymagany do uzyskania emerytury, zwany dalej „wymaganym okresem zatrudniania” uważa się okres wynoszący 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, liczony łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczalnymi do okresów zatrudnienia. Pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1)  osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn;

2)  ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Powołany wykaz wskazuje wszystkie te prace w szczególnych warunkach, których wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego.

W świetle § 2 ust. 1 i 2 tegoż rozporządzenia oraz zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy, przy czym powyższe okoliczności pracownik jest obowiązany udowodnić (por. wyrok SN z 15.12.1997 r. II UKN 417/97 – (...) i US (...) i wyrok SN z 15.11. 2000 r. II UKN 39/00 Prok. i Prawo (...)).

W przedmiotowym stanie faktycznym nie budzi wątpliwości fakt, iż wnioskodawca spełnia przesłanki ustawowe co do wieku – ukończył 60 rok życia oraz lat okresów składkowych i nieskładkowych. Skarżący nie jest członkiem Otwartego Funduszu Emerytalnego. W ocenie Sądu wnioskodawca spełnia również warunek co do posiadania 15 lat pracy w warunkach szczególnych.

Z materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie wynika, iż wnioskodawca pracował na stanowisku piekarza w pełnym wymiarze czasu pracy w Jednostce Wojskowej nr (...) Piekarnia (...)/ od 9 stycznia 1978 r. do 14 listopada 1983 r., w Produkcyjno Handlowej Spółdzielni (...) w Ł. w okresie od 15 listopada 1983 r. do 13 marca 1987 r., w 79 Garnizonowej Piekarni (...) w Ł. od 16 marca 1987 r. do 31 grudnia 1997 r., w Produkcyjno – Handlowej Spółdzielni (...) w Ł. (następca prawny (...)) od 16 marca 1998 r. do 31 stycznia 2006 r.

Analiza treści wykazu A do powołanego rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 r. wskazuje, że wymieniona w poz. 11 działu X prace przy wypieku pieczywa, są pracami w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Stosownie do § 2 ust. 1 okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy. W myśl § 2 ust. 2 okresy takiej pracy stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według określonego wzoru, lub świadectwie pracy.

Regulacja § 2, statuująca ograniczenia dowodowe i obowiązująca w postępowaniu przed organem rentowym, nie ma jednak zastosowania w postępowaniu odwoławczym przed sądem pracy i ubezpieczeń społecznych. W konsekwencji okoliczność i okresy zatrudnienia w szczególnych warunkach sąd uprawniony jest ustalać także innymi środkami dowodowymi niż dowód z zaświadczenia zakładu pracy, w tym zeznaniami świadków (por. uchwała Sądu Najwyższego z 27 maja 1985 r. sygn. III UZP 5/85, uchwała Sądu Najwyższego z 10 marca 1984 r. III UZP 6/84).

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy na okoliczność pracy wykonywanej przez wnioskodawcę w szczególnych warunkach dopuścił dowód z dokumentów i z zeznań świadków.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych uznał, że skarżący nie udowodnił okresu pracy 15 lat w warunkach szczególnych.

W ocenie Sądu wnioskodawca wykazał w przedmiotowym postępowaniu, że w podczas zatrudnienia w Jednostce Wojskowej nr (...) Piekarnia (...)/ od 9 stycznia 1978 r. do 14 listopada 1983 r., w Produkcyjno Handlowej Spółdzielni (...) w Ł. w okresie od 15 listopada 1983 r. do 13 marca 1987 r., w 79 Garnizonowej Piekarni (...) w Ł. od 16 marca 1987 r. do 31 grudnia 1997 r., a więc podczas całego okresu zatrudnienia a nie tylko w okresie uznanym przez ZUS od 16 marca 1987 r. do 30 czerwca 1991 r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach.

Świadkowie oraz ubezpieczony zgodnie podali, że w w/w piekarni w wojsku ubezpieczony pracował w latach 1978 – 1997 jako piekarz piecowy w pełnym wymiarze czasu pracy. W marcu 1983 r. z uwagi na remont piekarni w jednostce wojskowej został oddelegowany do pracy w Zakładach (...). Gdy ubezpieczony został brygadzistą to pracował jako piekarz ciastkowy. Pracował na hali produkcyjnej, na której było duże zapylenie i temperatura wynosiła około 30 – 35 stopni. W piecu była temperatura 220 -240 stopni. Była to praca w pełnym wymiarze czasu pracy. Ubezpieczony pracował także w nadgodzinach. Zakład pracy wypłacał dodatki za pracę w szkodliwych warunkach.

A zatem w tym stanie faktycznym, zdaniem Sądu Okręgowego w/w okresy zatrudnienia skarżącego na stanowisku piekarza w pełnym wymiarze czasu pracy jest pracą w szczególnych warunkach.

Sąd uwzględnił ubezpieczonemu do okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach także okres zatrudnienia w Produkcyjno – Handlowej Spółdzielni (...) w Ł. (następca prawny (...)) od 16 marca 1998 r. do 31 grudnia 1998 r., za który to okres ubezpieczony otrzymał świadectwo pracy w szczególnych warunkach, nadto w świadectwach pracy ubezpieczonego za ten okres także wskazano, że ubezpieczony pracował w szczególnych warunkach jako piekarz piecowy.

Sąd nie badał natomiast okresu zatrudnienia ubezpieczonego w Piekarni (...) w Ł. w okresie od 23 września 1971 r. do 25 października 1973 r. oraz od 1 listopada 1975 r. do 23 grudnia 1977 r., gdyż w/w okresy zatrudnienia wykazały, że ubezpieczony posiada ponad 15 lat zatrudnienia w szczególnych warunkach.

Mając na względzie powyższe w ocenie Sądu, w niniejszej sprawie wnioskodawca w sposób niewątpliwy wykazał przed Sądem, że przepracował ponad 15 lat w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Wnioskodawca spełnia także wszystkie pozostałe wymagane przepisami prawa przesłanki, zarówno w zakresie stażu pracy oraz nie bycia członkiem Otwartego Funduszu Emerytalnego jak i wieku.

Na mocy art. 129 ust. 1 ustawy, świadczenia wypłaca się poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek lub wydano decyzję z urzędu.

Wnioskodawca złożył wniosek w dniu 7 sierpnia 2015 r., a w dniu 4 stycznia 1954 r. ukończył 60 lat, zatem prawo do emerytury należało wnioskodawcy przyznać od dnia 1 sierpnia 2015 r. tj. od miesiąca, w którym złożył wniosek.

W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 14 § 2 kpc zmienił zaskarżoną decyzję i orzekł jak w pkt 1 sentencji wyroku.

O kosztach postępowania Sąd orzekł w pkt 2 sentencji wyroku na podstawie art. 98 § 1 i § 3 kpc w zw. z § 2 ust. 1 i 2 oraz §12 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (t. j. Dz. U. z 2013 r. Nr 461) i zasądził od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddziału w Ł. na rzecz wnioskodawcy kwotę 180 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

ZARZĄDZENIE

odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć organowi rentowemu, wypożyczając akta rentowe.