Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 31 marca 2016 roku

Sąd Rejonowy w Zgierzu, I Wydział Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący: Sędzia SR Magdalena Tkaczyk

Protokolant: Justyna Gajda

po rozpoznaniu w dniu 17 marca 2016 roku w Zgierzu na rozprawie sprawy

z powództwa D. K.

przeciwko A. A. (1), K. P., Ł. P., P. P.

o pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności

1.  oddala powództwo;

2.  zasądza od D. K. na rzecz K. P. kwotę 617,00 (sześćset siedemnaście) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt I C 1449/15

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 18 czerwca 2015 roku powód D. K. , w imieniu którego działał profesjonalny pełnomocnik , na podstawie art. 791§ 2 k.p.c. wniósł o pozbawienie w stosunku do powoda tytułu wykonawczego opartego na postanowieniu Sądu Rejonowego w Zgierzu z dnia 26 marca 2013 roku wydanego w sprawie I Ns 364/09 zaopatrzonego w klauzulę wykonalności z dnia 29 stycznia 2014 roku oraz o zabezpieczenie powództwa przez zawieszenie w stosunku do powoda postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez Komornika Sądowego J. P. w sprawie sygn. akt (...).

Powód D. K. podniósł, że w sprawie I Ns 364/09 Sąd Rejonowy w Zgierzu dokonał działu spadku po babce powoda S. P. i w wyniku tego działu nieruchomość położoną w U. ul. (...) przyznał na własność na zasadzie współwłasności pozwanym . Powód zamieszkuje na spornej działce od urodzenia do chwili obecnej i zdaniem powoda przysługuje mu tytuł prawny do zamieszkiwania na tej działce, skuteczny wobec pozwanych.

(pozew k.2-3)

Pozwany K. P., w imieniu którego działa pełnomocnik profesjonalny w

odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa. Podniósł, iż twierdzenia powoda, że uprawnienie powoda do zamieszkiwania na spornej działce nie pochodzą od jego matki H. K. a oparte są na tytule prawnym w postaci uzgodnień z ówczesną właścicielką -spadkodawczynią S. P. są zdaniem pozwanego twierdzeniami gołosłownymi, ponieważ powód sporadycznie zamieszkiwał u spadkodawczyni. Powód nie posiada tytułu prawnego do nieruchomości położonej w U. ulica (...).

(pismo pełnomocnika pozwanego K. P. k. 45-47)

Pozwana A. A. (1) wniosła o odrzucenie pozwu jako niedopuszczalnego, ponieważ złożonego przez osobę nie mającej legitymacji procesowej, która nie jest stroną postępowania egzekucyjnego a tylko podmiotem czynności faktycznych w przedmiocie nie objętym zakresem dopuszczalnych prawnie powództw przeciwegzekucyjnych , w przypadku merytorycznego rozpoznania sprawy wniosła o oddalenie powództwa w całości, jako bezpodstawnego opartego na gołosłownych wywodach powoda. Pozwani P. P. i Ł. P. przyłączyli się do stanowiska uczestniczki.

(pismo pozwanej k. 49-50)

Sąd Rejonowy w Zgierzu ustalił następujący stan faktyczny :

S. P. była właścicielką nieruchomości zabudowanej położonej w U. przy ulicy (...) . Nieruchomość składała sie z dwóch działek, oznaczonych numerem(...) ( dawna (...)) i numerem (...) (dawna (...)) , dla których Sąd Rejonowy w Zgierzu prowadzi księgę wieczystą Kw (...) oraz nieruchomości położonej w miejscowości O. stanowiąca działkę ewidencyjną o numerze (...) , dla której nie ma urządzonej księgi wieczystej

S. P. zmarła w dniu 28 marca 2008 roku a spadek po niej na podstawie ustawy nabyli jej zstępni K. P. i H. K. po 1/3 każde z nich oraz wnuki po wcześniej zmarłym Z. P. tj P. P., Ł. P., A. A. (1) po 1/9 części każde z nich. Z wnioskiem o dział spadku po S. P. pozwany wystąpił w marcu 2009 roku.

W wyniku działu spadku pozwani K. P., Ł. P., P. P., A. A. (1) otrzymali na współwłasność działkę oznaczoną numerem nr 868 oraz numerem 169.

Sąd Rejonowy w Zgierzu wydając rozstrzygnięcie w przedmiocie działu spadku po S. P. nakazał w pkt. III postanowienia H. K. (matka powoda) wydanie pozwanym nieruchomości oznaczonej numerem ewidencyjnym (...) w terminie jednego miesiąca od daty uprawomocnieni się postanowienia.

(okoliczność niesporna , postanowienie z Sądu Rejonowego w Zgierzu z dnia 26 marca 2013 roku k. 281 sygn. akt I Ns 369/09 )

Sąd Okręgowy w Łodzi w dniu 27 stycznia 2014 roku na wniosek pozwanego K. P. nadał klauzulę wykonalności co do pkt.(...)postanowienia Sądu Rejonowego w Zgierzu z dnia 26 marca 2013 roku.

(orzeczenie Sądu Okręgowego z dnia 27 stycznia 2014 roku k. 343 syg. akt I Ns 364/09)

Spór pomiędzy stronami dotyczy działki oznaczonej numerem (...), zabudowanej budynkiem mieszkalnym, w którym początkowo mieszkała S. P. i jej matka B. oraz córka H. K. z mężem i synem – powodem w sprawie.

(okoliczność niesporna)

Pod koniec lat 70 -tych rodzice powoda wybudowali na działce obok dom mieszkalny dwuizbowy. Powód przeprowadził się razem z rodzicami do nowego domu i mieszkał tam do 2006 roku. W 2006 roku po awanturze rodzinnej powoda z jego ojcem pozwany K. P. udostępnił powodowi do korzystania w domu swojej matki S. P. jeden pokój. Wejście do tego pokoju było osobne ze szczytu budynku. Pokój był umeblowany przez pozwanego i w okresie letnim pozwany przyjeżdżał razem ze swoją rodziną do matki S. P..

( wyjaśnienia pozwanego k. 57 w związku z zeznaniami pozwanego k. 102 verte, wyjaśnienia powoda k. k.56 v w związku z zeznaniami powoda k. 102 v, wyjaśnienia pozwanej A. A. (1) k. 57 v w związku z zeznaniami A. A. (1) k. 103, wyjaśnienia pozwanego Ł. P. k. 58 związku z zeznaniami pozwanego k. 103, wyjaśnienia pozwanego P. P. k. 57 v w związku z zeznaniami P. P. k. 103, zeznania świadków J. S. k. 93, A. K. k. 94, R. W. k. 95 v )

Przez okres dwóch lat powód mając ok. 30 lat wynajmował mieszkanie na terenie G., ponieważ związał się z kobietą. Po upływie tych dwóch lat, wrócił do spornego mieszkania i nadal w nim mieszka.

(okoliczność niesporna, zeznania świadków J. K. (1) k. 92-92v i J. S. k. 93, A. S. (1) k. 93 - 93v, A. S. (2) k. 94v-95, D. S. k. 95, )

Powód nie prowadził ze S. P. wspólnego gospodarstwa. S. P. miała do pokoju który zajmowała osobne wejście.

(zeznania świadka A. S. (2) k. 94v-95)

Po śmierci S. P. , pozwany mieszkał na nieruchomości. Powód nie wpuszczał pozwanego na nieruchomość.

(wyjaśnienia pozwanego k. 57 w związku z zeznaniami pozwanego k. 102 verte)

Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Zgierzu J. P. w sprawie sygn akt Km (...) w dniu 10 czerwca 2015 roku wydał postanowienie o wstrzymaniu się z dokonaniem czynności egzekucyjnych - prowadzonych z wniosku K. P. przeciwko H. K. o wydanie spornej nieruchomości na podstawie art 791§ 3 k.p.c. Postanowienie doręczone zostało powodowi

(kserokopia postanowienia Komornika k. 4-5 )

.

Przedstawiony stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o powołane dowody, w szczególności w oparciu o dokumenty oraz zeznania zarówno stron jak i stawających świadków, za wyjątkiem zeznań świadka J. K. (2), której zeznania pozostają w sprzeczności z zeznaniami pozostałych świadków. Świadek podała, że w mieszkaniu S. P. są dwie izby ( faktycznie są trzy izby ) oraz , że powód od urodzenia mieszkał ze S. P. do chwili obecnej, podczas gdy jak wynika z zeznań pozostałych świadków, także siostry powoda powód początkowo, po urodzeniu przez kilka lat mieszkał ze S. P., ale wspólnie ze swoimi rodzicami - do czasu kiedy rodzice powoda wybudowali na działce obok swój dom. Następnie cała rodzina K. przeprowadziła się do nowego domu. Zeznania świadka G. S. nie wnoszą nic do sprawy, świadek mieszka na stałe w G. od 2000 roku, podobnie A. S. (3) , który zna rodzinę P. i K. od 2001 roku, A. A. (2) od 2000roku. Z kolei M. S. myli wiele faktów nie pamięta szczegółów.

Sąd zważył:

Powództwo jako niezasadne podlega oddaleniu w całości.

Powód wniósł o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego w postaci postanowienia Sądu Rejonowego w Zgierzu z dnia 26 marca 2013 roku wydanego w sprawie I Ns 364/09 na tej podstawie, że powołany tytuł wykonawczy nie jest skuteczny wobec powoda - z uwagi na fakt, iż zdaniem powoda, przysługuje mu tytuł prawny do zamieszkania na spornej nieruchomości. Obecnie toczy się postępowanie egzekucyjne przeciwko matce powoda - H. K. o wydanie nieruchomości. Powód wystąpił z niniejszym powództwem w oparciu o przepis art. 791 § 2 k.p.c.

Zgodnie z powołanym przepisem art. 791 § 2. tytuł wykonawczy zobowiązujący do wydania nieruchomości, statku lub do opróżnienia pomieszczenia upoważnia do prowadzenia egzekucji nie tylko przeciw dłużnikowi, lecz także przeciwko jego domownikom, krewnym i innym osobom reprezentującym jego prawa. Jeżeli dłużnik twierdzi, że przysługuje mu prawo skuteczne wobec wierzyciela, komornik wstrzyma się względem niego z czynnościami egzekucyjnymi, pouczając, że w terminie tygodnia może wytoczyć powództwo o pozbawienie w stosunku do niego tytułu wykonawczego wykonalności.

Przepis art. 791 k.p.c. odróżnia dłużnika od osoby faktycznie władającą rzeczą. Należy podnieść, że zarówno dłużnik jak i osoba trzecia nie będąca dłużnikiem a faktycznie władająca rzeczą ma przymiot strony biernej w postępowaniu egzekucyjnym . Przepis ten wskazuje, że osobie faktycznie władającej rzeczą a nie będącej dłużnikiem przysługuje powództwo o pozbawienie wykonalności tytułu egzekucyjnego w stosunku do tej osoby. (§ 3 powołanego przepisu)

Jak wynika z powyższego wbrew stanowisku pozwanych A. A. (1), Ł. P., P. P. - powodowi przysługuje legitymacja czynna do wystąpienia z niniejszym powództwem.

Powód podniósł, iż przysługuje mu w stosunku do pozwanych skuteczny tytuł prawny w postaci uzgodnień z ówczesna właścicielką nieruchomości tj. S. P..

W związku z tak postawionym zarzutem w pierwszej kolejności należy ustalić, czy pozwanemu przysługuje tytuł prawny do zamieszkiwania na przedmiotowej nieruchomości , w domu S. P..

Jak wynika z materiału dowodowego podlegającego ocenie Sądu prawo powoda do zamieszkiwania w domu S. P. na przestrzeni lat opierało się na relacjach rodzinnych. Początkowo były to relacje babcia - wnuczek i jak wskazuje doświadczenie życiowe wynikało z potrzeby sprawowania pieczy nad wnukiem . Zwłaszcza, że matka powoda pracowała i wspólnie ze swoim mężem nadużywała alkoholu. Nie wykluczone więc, że powód jako mały chłopiec pomieszkiwał w jednym pokoju jak zeznał powód , najpierw z prababką B. a następnie ze S. P.. Zdaniem Sąd na tym etapie wzajemnych relacji powoda z babcią nie można mówić, o jakimkolwiek tytule prawnym powoda do zamieszkiwania na nieruchomości. Ewentualnie w późniejszym okresie, od 2006 roku kiedy powód za zgodą pozwanego K. P. w obawie przed dalszą eskalacją konfliktu powoda z jego własnym ojcem a i prawdopodobnie za zgodą S. P. zamieszkał w pokoju, z osobnym wejściem w domu S. P.. Było to użyczenie lokalu mieszkalnego praktykowane w relacjach rodzinnych - udostępnienie członkowi rodziny do wspólnego zamieszkiwania lokal mieszkalny.

Stosownie do art.710 k.c., przez umowę użyczenia użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu, przez czas oznaczony lub nie oznaczony, na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy.

Okolicznością niesporną jest , że powód nie uiszczał żadnych kwot z tytułu korzystania z przedmiotowej nieruchomości .

Treścią umowy użyczenia jest korzystanie z rzeczy cudzej. Użyczenie jest umową, na mocy której użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu na bezpłatne używanie rzeczy użyczonej przez czas użyczenia. Jest ona podobna do umowy dzierżawy, a zwłaszcza umowy najmu. Umowa ta pozostaje w podobnym stosunku do umowy najmu jak darowizna do sprzedaży. Różni je głównie od siebie element odpłatności i faktycznego spełnienia świadczenia. Umowa użyczenia jest umową nieodpłatną. Użyczający za swoją uczynność wobec biorącego, za pozbawienie siebie użytku z rzeczy, nie otrzymuje żadnej korzyści. Równocześnie nie upoważnia ona biorącego do pobierania pożytków z przedmiotu umowy. Nieodpłatny charakter tej umowy implikuje szczególne obowiązki stron, polegające na ograniczeniu obowiązków użyczającego i zarazem rozszerzeniu zakresu obowiązków biorącego do używania. Nie jest to umowa wzajemna: świadczeniu użyczającego nie odpowiada świadczenie biorącego, bowiem nie jest on zobowiązany do żadnych świadczeń. Jest to umowa jednostronnie zobowiązująca, w której biorący korzysta z rzeczy cudzej w sposób określony przez użyczającego. (vide wyrok SN z dnia z dnia 3 grudnia 2009 r.II CSK 550/09)

W ocenie Sądu w niniejszej sprawie do zawarcia umowy użyczenia w stosunku do pozwanego doszło w sposób dorozumiany na czas nie oznaczony.

Należy podnieść, iż nadal aktualna jest w judykaturze charakterystyka umowy użyczenia, jako umowy - z punktu widzenia przyjmującego rzecz - o podwyższonym stopniu ryzyka kontraktowego (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 8.07.1992 r., III CZP 81/92, OSNCP 1993/3/30). W orzeczeniu tym podkreśla się, że ze względu na daremny charakter umowy, jego społeczno-gospodarczą funkcję polegającą na przysporzeniu przez użyczającego korzyści kontrahentowi i związaną z tym silną więź między kontrahentami opartą na wzajemnym zaufaniu, obowiązki i ograniczenia biorącego rzecz w użyczenie, zostały określone bardzo szeroko. Należy podnieść, iż w tym konkretnym stanie faktycznym strony są wrogo do siebie nastawione. Pozwany podnosił, iż po śmierci jego matki S. P. powód nie wpuszczał pozwanych na teren posesji, niegrzecznie odnosił się do pozwanego i jego dzieci.. Po śmierci S. P. , pozwany K. P. wystąpił do Sądu o uregulowanie spraw spadkowych po swojej matce. Po uzyskaniu tytułu własności do przedmiotowej nieruchomości, wystąpił do Komornika o wykonanie postanowienia działowego w punkcie nakazującym H. K. (matka powoda ) wydanie nieruchomości.

W ten sposób, K. P. a także pozostali pozwani zamanifestowali, iż nie wyrażają zgody na trwanie stosunku użyczenia nieruchomości powodowi. Relacje pomiędzy stronami są tego rodzaju, iż nie można wymagać od pozwanych, aby użyczyli pozwanemu przedmiotowy lokal w dalszym ciągu. Pozwany wystąpił do komornika Sądowego o wydanie nieruchomości, co należy potraktować jako wypowiedzenie umowy użyczenia. W przypadku umowy użyczenia - w przeciwieństwie do umowy najmu, . która jest umową dwustronną i odpłatną nie ma zastrzeżonego terminu wypowiedzenia i w braku innego zastrzeżenia jest wypowiedziana z chwilą , gdy wywiedzenie dotrze do wiadomości uprawnionego z tytułu umowy -użyczenia.

Reasumując, w ocenie Sądu twierdzenie powoda o przysługującym mu aktualnie tytule do nieruchomości nie znajduje oparcia w stanie faktycznym sprawy.

Orzekając w niniejszej sprawie Sąd uwzględnił dyspozycję art.791§ 3 k.p.c. W treści art. 791 § 3 k.p.c. wyraźnie wskazano, że przepis § 2 nie wyłącza praw określonych przepisami o ochronie lokatorów. Nie budzi wątpliwości, że chodzi tu właśnie o prawo do lokalu socjalnego. Jeżeli dłużnik twierdzi, że przysługuje mu takie prawo, to powinien zawiadomić o tym komornika, który jest zobowiązany wstrzymać się z czynnościami egzekucyjnymi wobec dłużnika i pouczyć go, że w terminie tygodnia może wytoczyć powództwo o pozbawienie w stosunku do niego tytułu wykonawczego wykonalności (art. 791 § 3 zdanie 2 K.p.c.). Dłużnik może zatem wytoczyć powództwo o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności, podnosząc, że przysługuje mu prawo do lokalu socjalnego. W razie uwzględnienia takiego powództwa sąd pozbawi tytuł wykonawczy wykonalności w ten sposób, że wstrzyma wykonanie opróżnienia lokalu do czasu złożenia przez gminę oferty zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego.

Zgodnie z art. 14 ust. 1 u.o.p.l. w wyroku nakazującym opróżnienie lokalu sąd orzeka o uprawnieniu do otrzymania lokalu socjalnego bądź o braku takiego uprawnienia wobec osób, których nakaz dotyczy. Obowiązek zapewnienia lokalu socjalnego ciąży na gminie właściwej ze względu na miejsce położenia lokalu podlegającego opróżnieniu.

Przesłanki orzeczenia o uprawnieniu do lokalu socjalnego zostały określone w art. 14 ust. 3 u.o.p.l., zgodnie z którym sąd bierze pod uwagę dotychczasowy sposób korzystania z lokalu przez osoby zobowiązane do jego opróżnienia oraz ich szczególną sytuację materialną i rodzinną.

Zgodnie z treścią art. 14 ust. 4 u.o.p.l. sąd nie może orzec o braku uprawnienia do otrzymania lokalu socjalnego wobec:

1) kobiety w ciąży;

2) małoletniego, niepełnosprawnego w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 29 listopada 1990 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 1998 r. Nr 64, poz. 414, z późn. zm.) lub ubezwłasnowolnionego oraz sprawującego nad taką osobą opiekę i wspólnie z nią zamieszkałą;

3) obłożnie chorych;

4) emerytów i rencistów spełniających kryteria do otrzymania świadczenia z pomocy społecznej;

5) osoby posiadającej status bezrobotnego;

6) osoby spełniającej przesłanki określone przez radę gminy w drodze uchwały

- chyba że osoby te mogą zamieszkać w innym lokalu niż dotychczas używany.

Przepisu art. 14 ust. 4 nie stosuje się do osób, które utraciły tytuł prawny do lokalu niewchodzącego w skład publicznego zasobu mieszkaniowego, z wyjątkiem osób, które były uprawnione do używania lokalu na podstawie stosunku prawnego nawiązanego ze spółdzielnią mieszkaniową albo z towarzystwem budownictwa społecznego (art. 14 ust. 7 u.o.p.l.). Nie oznacza to jednak, że osoby te są pozbawione ochrony. W odniesieniu do takich osób nie znajduje zastosowania przepis będący podstawą do obligatoryjnego przyznania uprawnienia do lokalu socjalnego, niemniej jednak ochronę zapewnia im art. 14 ust. 3 u.o.p.l., który przewiduje możliwość wydania orzeczenia o uprawnieniu do lokalu socjalnego, jeżeli sąd uzna, że przemawiają za tym dotychczasowy sposób korzystania z lokalu przez osoby zobowiązane do jego opróżnienia oraz ich szczególna sytuacja materialna i rodzinna.

Jak wynika z treści powołanego przepisu w stosunku do powoda zastosowanie ma regulacja zwarta w przepisie art. 14 ust 4 ustawy o ochronie praw lokatorów. Przedmiotowy lokal, który zajmuje powód nie wchodzi w skład publicznego zasobu mieszkaniowego, stanowi własność osób fizycznych. Sąd nie ma obowiązku obligatoryjnego orzekania o przysługującym prawie do lokalu socjalnego, chyba , że zachodzą jednocześnie okoliczności wymienione w powołanym przepisie tj. przemawiają za tym dotychczasowy sposób korzystania z lokalu przez osoby zobowiązane do jego opróżnienia oraz ich szczególna sytuacja materialna i rodzinna. Powód jest zatrudniony, samodzielnie prowadzi gospodarstwo domowe, nie ma rodziny i nie ma nikogo na utrzymaniu. W tej sytuacji Sąd nie znalazł podstaw, by przyznać pozwanemu lokal socjalny, w szczególności ,że jak wynika z doświadczenia zawodowego realia przyznawania lokali socjalnych są takie, że pozwani najprawdopodobniej nawet przez kilka lat nie mogliby korzystać ze swojej własności w sposób nie zakłócony, o ile w tym stanie faktycznym byłoby to w ogóle możliwe.

O kosztach Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. Na koszty zasądzone na rzecz pozwanego składa się wynagrodzenie pełnomocnika procesowego w kwocie 600 zł oraz opłata skarbowa od udzielonego pełnomocnictwa - 17 zł.

Z tego właśnie względu w treści art. 791 § 3 K.p.c. wyraźnie wskazano, że przepis § 2 nie wyłącza praw określonych przepisami o ochronie lokatorów. Nie budzi wątpliwości, że chodzi tu właśnie o prawo do lokalu socjalnego. Jeżeli dłużnik twierdzi, że przysługuje mu takie prawo, to powinien zawiadomić o tym komornika, który jest zobowiązany wstrzymać się z czynnościami egzekucyjnymi wobec dłużnika i pouczyć go, że w terminie tygodnia może wytoczyć powództwo o pozbawienie w stosunku do niego tytułu wykonawczego wykonalności (art. 791 § 3 zdanie 2 K.p.c.).

Dłużnik może zatem wytoczyć powództwo o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności, podnosząc, że przysługuje mu prawo do lokalu socjalnego. W razie uwzględnienia takiego powództwa sąd pozbawi tytuł wykonawczy wykonalności w ten sposób, że wstrzyma wykonanie opróżnienia lokalu do czasu złożenia przez gminę oferty zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego. W takim procesie powód powinien złożyć wniosek o udzielenie zabezpieczenia dochodzonego roszczenia przez zawieszenie postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez komornika. Jeżeli takie zabezpieczenie nie zostanie udzielone, to po upływie miesiąca od daty wstrzymania czynności komornik podejmie w stosunku do dłużnika dalsze czynności egzekucyjne (art. 791 § 5 K.p.c.).

Zgodnie z art. 14 ust. 1 u.o.p.l. w wyroku nakazującym opróżnienie lokalu sąd orzeka o uprawnieniu do otrzymania lokalu socjalnego bądź o braku takiego uprawnienia wobec osób, których nakaz dotyczy. Obowiązek zapewnienia lokalu socjalnego ciąży na gminie właściwej ze względu na miejsce położenia lokalu podlegającego opróżnieniu.

Przesłanki orzeczenia o uprawnieniu do lokalu socjalnego zostały określone w art. 14 ust. 3 u.o.p.l., zgodnie z którym sąd bierze pod uwagę dotychczasowy sposób korzystania z lokalu przez osoby zobowiązane do jego opróżnienia oraz ich szczególną sytuację materialną i rodzinną.

Zgodnie z treścią art. 14 ust. 4 u.o.p.l. sąd nie może orzec o braku uprawnienia do otrzymania lokalu socjalnego wobec:

1) kobiety w ciąży;

2) małoletniego, niepełnosprawnego w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 29 listopada 1990 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 1998 r. Nr 64, poz. 414, z późn. zm.) lub ubezwłasnowolnionego oraz sprawującego nad taką osobą opiekę i wspólnie z nią zamieszkałą;

3) obłożnie chorych;

4) emerytów i rencistów spełniających kryteria do otrzymania świadczenia z pomocy społecznej;

5) osoby posiadającej status bezrobotnego;

6) osoby spełniającej przesłanki określone przez radę gminy w drodze uchwały

- chyba że osoby te mogą zamieszkać w innym lokalu niż dotychczas używany.

Przepisu art. 14 ust. 4 nie stosuje się do osób, które utraciły tytuł prawny do lokalu niewchodzącego w skład publicznego zasobu mieszkaniowego, z wyjątkiem osób, które były uprawnione do używania lokalu na podstawie stosunku prawnego nawiązanego ze spółdzielnią mieszkaniową albo z towarzystwem budownictwa społecznego (art. 14 ust. 7 u.o.p.l.). Nie oznacza to jednak, że osoby te są pozbawione ochrony. W odniesieniu do takich osób nie znajduje zastosowania przepis będący podstawą do obligatoryjnego przyznania uprawnienia do lokalu socjalnego, niemniej jednak ochronę zapewnia im art. 14 ust. 3 u.o.p.l., który przewiduje możliwość wydania orzeczenia o uprawnieniu do lokalu socjalnego, jeżeli sąd uzna, że przemawiają za tym dotychczasowy sposób korzystania z lokalu przez osoby zobowiązane do jego opróżnienia oraz ich szczególna sytuacja materialna i rodzinna.