Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 lutego 2016 roku

Sąd Rejonowy w Gliwicach Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSR Grzegorz Korfanty

Protokolant: Sylwia Pordzik

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 12 lutego 2016 roku w G.

sprawy z powództwa J. J.

przeciwko M. Z.

o zapłatę

1.  oddala powództwo.

SSR Grzegorz Korfanty

Sygn. akt I C 1456/13

UZASADNIENIE

Pozwem, złożonym w Sądzie Rejonowym w Gryficach, powód J. J. domagał się zasądzenia od pozwanego M. Z. kwoty 10.000 zł tytułem zadośćuczynienia za naruszenie dóbr osobistych.

Jednocześnie, powód wniósł o zwolnienie go od kosztów sądowych oraz ustanowienie dla niego pełnomocnika z urzędu.

Uzasadniając swoje żądanie wyjaśnił, że pozwany, pełniąc funkcję pełnomocnika
z urzędu powoda w sprawie prowadzonej przed Sądem Okręgowym w Gliwicach pod sygnaturą akt I C 237/11, nie dopełnił spoczywających na nim obowiązków procesowych, nie spotkał się osobiście z powodem w Areszcie Śledczym w W., co doprowadziło powoda do przegrania tamtej sprawy. Argumentował, że pozwany nie uzupełnił braków formalnych pozwu oraz nie złożył zażalenia na zarządzenie o zwrocie. W związku z tym powód nie miał możliwości obrony, a jego dobra osobiste zostały naruszone.

Postanowieniem z dnia 1 sierpnia 2012 roku (k. 18) Sąd Rejonowy w Gryficach zwolnił powoda od ponoszenia kosztów sądowych, natomiast w zakresie wniosku o ustanowienie pełnomocnika z urzędu, żądanie powoda zostało oddalone.

W odpowiedzi na pozew (k. 30 – 31) pozwany M. Z. wniósł o oddalenie powództwa w całości. Nadto pozwany wniósł o przekazanie sprawy według właściwości miejscowej do Sądu Rejonowego w Gliwicach, z uwagi na miejsce zamieszkania pozwanego.

W uzasadnieniu pozwany zakwestionował, aby naruszył w jakikolwiek sposób zasady etyki zawodowej, albowiem wykonał wszystkie niezbędne czynności w trakcie prowadzonego postępowania, informując powoda o ich przebiegu. Podniósł, że powód nie wskazał, na czym miało polegać naruszenie dóbr osobistych i nie podał, czy poniósł jakąkolwiek szkodę na skutek działania pozwanego. Nadto podał, że szczegółowo wyjaśnił okoliczności dotyczące tej sprawy w odpowiedzi na skargę złożoną przez powoda do Okręgowej Rady Adwokackiej w K., która następnie została uznana za niezasadną,

W piśmie procesowym z dnia 24 września 2012 roku (data wpływu pisma do Sądu; k. 56) powód oświadczył, iż nie zgadza się ze stanowiskiem pozwanego i podtrzymał swoje dotychczasowe żądanie.

Postanowieniem z dnia 18 października 2012 roku (k. 65) Sąd Okręgowy w Szczecinie, na skutek zażalenia powoda na postanowienie Sądu Rejonowego w Gryficach z dnia 1 sierpnia 2012 roku, zmienił zaskarżone postanowienie w ten sposób, że ustanowił dla powoda adwokata z urzędu.

W dniu 4 lutego 2013 roku (k. 75) Sąd Rejonowy w Gryficach stwierdził swoją niewłaściwość miejscową i przekazał sprawę Sądowi Rejonowemu w Gliwicach jako wyłącznie właściwemu miejscowo i rzeczowo.

Natomiast Sąd Okręgowy w Szczecinie (k.93), w wyniku zażalenia powoda na powyższe postanowienie, oddalił zażalenie.

W toku postępowania strony podtrzymały swoje dotychczasowe stanowiska w sprawie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

J. J. wystąpił do Sądu Okręgowego w Gliwicach z pozwem o zapłatę przeciwko Skarbowi Państwa- Prezesowi Sądu Rejonowego Gdańsk- Południe w Gdańsku, Prezesowi Sądu Okręgowego w Gdańsku, Prezesowi Sądu Rejonowego dla Warszawy- Śródmieście w Warszawie, Prezesowi Sądu Okręgowego w Warszawie kwoty 120.000 zł tytułem zadośćuczynienia. Wskazał, że z uwagi na opieszałość w rozpoznawaniu jego spraw sądowych doznał krzywdy, a jego zdrowie uległo znacznemu pogorszeniu.

W toku postępowania przed Sądem Okręgowym w Gliwicach J. J. wniósł o zwolnienie od kosztów sądowych w całości oraz ustanowienie dla niego pełnomocnika z urzędu.

Ostatecznie, mocą postanowienia Sądu Okręgowego w Gliwicach z dnia 25 stycznia 2012 roku zwolniono powoda od kosztów sądowych, natomiast na podstawie postanowienia Sądu Okręgowego w Gliwicach z dnia 7 marca 2012 roku ustanowiono dla J. J. pełnomocnika z urzędu w osobie adwokata, wyznaczonego przez Okręgową Radę Adwokacką w K.. Pełnomocnikiem J. J. wyznaczono adwokata M. Z..

W toku postępowania pełnomocnik J. J. został wezwany do uzupełnienia braków formalnych pozwu poprzez podanie, jakiej kwoty zadośćuczynienia i w oparciu, o jaką podstawę prawną domaga się od każdej z pozwanych jednostek organizacyjnych Skarbu Państwa zadośćuczynienia, także uzasadnienie właściwości miejscowej pozwanych w terminie 7 dni pod rygorem zwrotu pozwu.

W wyznaczonym terminie pełnomocnik J. J. wniósł o wydłużenie terminu do odpowiedzi na wezwanie Sądu podając, iż kontakt z klientem jest utrudniony, z uwagi na jego pobyt w areszcie śledczym w W.. W odpowiedzi na powyższe pismo Sąd Okręgowy w Gliwicach poinformował pełnomocnika J. J., że termin do uzupełnienia braków formalnych jest terminem ustawowym i nie może zostać przedłużony.

Zarządzeniem Przewodniczącego Sądu Okręgowego w Gliwicach z dnia 2 maja 2012 roku pozew został zwrócony, ze względu na nieuzupełnienie braków formalnych pozwu w wyznaczonym terminie.

/dowody: dokumenty znajdujące się w aktach sprawy prowadzonej przez Sąd Okręgowy
w Gliwicach, sygn. akt I C 237/11, w szczególności – pozew (k. 11–12), dokumentacja lekarska (k. 14-32), notatka służbowa (k. 33), pismo (k. 34–35),odpis postanowienia Sądu Okręgowego w Gliwicach z dnia 7.03.2012r. (k. 82), pismo ORA z dnia 30.03.2012r.( k. 90), zarządzenie z dnia 3.04.2012r. (k. 91), pismo z dnia 4.04.2012r. (k. 92), pismo z dnia 10.04.2012r. (k. 93), pismo z dnia 13.03.2012r .( k. 95), postanowienie Sądu Okręgowego w Gliwicach z dnia 2.05.2012r.(k. 97), zarządzenie Przewodniczącego z dnia 2.05.2012r.( k. 99), pismo z dnia 4.05.2012r. wraz z dowodami doręczenia (k. 101-104), pismo z dnia 13.06.2012r.( k. 110)/

W toku postępowania prowadzonego przed Sądem Okręgowym w Gliwicach, kontakt z J. J. był utrudniony, z uwagi na znaczną odległość pomiędzy G. a W.. Pozwany M. Z. podejmował próby kontaktu listownego z powodem, jednakże bezskutecznie.

/dowody: pismo z dnia 24.04.2012r. (k. 34), pismo z dnia 10.04.2012r.( k. 35)/

W wyniku postępowania wyjaśniającego, przeprowadzonego przez Referat Skarg i Wniosków Okręgowej Rady Adwokackiej w K., w związku ze skargą złożoną przez powoda, nie stwierdzono podstaw do wyciągnięcia konsekwencji w stosunku do pozwanego. Skarga powoda została zatem uznana za bezzasadną.

/dowody: pismo Okręgowej Rady Adwokackiej w K. z dnia 26.07.2012r. (k. 32), pismo pozwanego z dnia 29.06.2012r. (k. 33 )/

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o wskazane wyżej dowody
z dokumentów. Zarówno treść jak i autentyczność dokumentów zgromadzonych w materiale dowodowym nie była kwestionowana przez żadną ze stron, a i Sąd nie znalazł podstaw, aby czynić to z urzędu. W konsekwencji, Sąd uznał te dokumenty za wiarygodne i mogące stanowić podstawę ustalenia stanu faktycznego niniejszej sprawy.

Na rozprawie w dniu 12 lutego 2016 roku Sąd pominął dowód z zeznań powoda przez niego zawnioskowany, albowiem powód wnioskiem z dnia 1 grudnia 2015 roku wniósł o pominięcie dowodu z jego zeznań.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo Sąd ocenił jako niezasadne.

Sformułowane przez powoda żądanie ostatecznie doprowadziło Sąd do konstatacji, że powód dochodził od pozwanego zadośćuczynienia za naruszenie dóbr osobistych powoda
w efekcie nierzetelnego wypełnienia przez pozwanego obowiązków zawodowych, polegających na świadczeniu na rzecz powoda pomocy prawnej świadczonej z urzędu.

Zgodnie z art. 24 § 1 k.c. ten, czyje dobro osobiste zostaje zagrożone cudzym działaniem, może żądać zaniechania tego działania, chyba że nie jest ono bezprawne. W razie dokonanego naruszenia może on także żądać, ażeby osoba, która dopuściła się naruszenia, dopełniła czynności potrzebnych do usunięcia jego skutków, w szczególności ażeby złożyła oświadczenie odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie. Na zasadach przewidzianych w kodeksie może on również żądać zadośćuczynienia pieniężnego lub zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej na wskazany cel społeczny.

Na podstawie art. 448 zd. 1 k.c., w razie naruszenia dobra osobistego sąd może przyznać temu, czyje dobro osobiste zostało naruszone, odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę lub na jego żądanie zasądzić odpowiednią sumę pieniężną na wskazany przez niego cel społeczny, niezależnie od innych środków potrzebnych do usunięcia skutków naruszenia.

Analiza powyższych przepisów wskazuje na to, że do przesłanek odpowiedzialności na tej podstawie zaliczyć należy naruszenie dobra osobistego, powodujące szkodę niemajątkową oraz związek przyczynowy między tym naruszeniem a szkodą niemajątkową, która spowodowana jest naruszeniem.

Niezależnie od tego, w judykaturze i piśmiennictwie przeważa stanowisko, że przesłanką przyznania świadczeń przewidzianych w art. 448 k.c. (obu roszczeń objętych jego treścią) jest wina sprawcy naruszenia dobra osobistego – zarówno umyślna, jak i nieumyślna, w tym nawet culpa levissima. Innymi słowy, podstawą tej odpowiedzialności jest nie tylko bezprawne, ale także zawinione działanie sprawcy naruszenia dobra osobistego ( por.
Rzetecka – Gil A., Komentarz do art. 448 k.c., LEX).

Zdaniem Sądu, w świetle przeprowadzonego postępowania dowodowego, powód nie sprostał wykazaniu przesłanek naruszenia jego dóbr osobistych, a w konsekwencji - swojego roszczenia.

Przede wszystkim powód nie wskazał, które z jego dóbr osobistych miałoby zostać naruszone działaniem pozwanego (np. godność, dobre imię, spokój itp.). Co istotne, charakteru naruszonego dobra powód nie sprecyzował aż do zamknięcia rozprawy, mimo reprezentowania go przez profesjonalnego pełnomocnika.

Ponadto, powód nie wykazał istnienia niezbędnych przesłanek odpowiedzialności pozwanego, tj. naruszenia dobra osobistego, powodującego szkodę niemajątkową oraz związku przyczynowego między tym naruszeniem a szkodą niemajątkową, która naruszeniem została spowodowana.

Powód co prawda podnosił, że naruszenie jego dóbr osobistych miało nastąpić na skutek nieprawidłowego działania pozwanego jako pełnomocnika z urzędu, reprezentującego powoda w toku postępowania, toczącego się przed Sądem Okręgowym w Gliwicach w sprawie o sygnaturze akt IC 237/11, to nie sposób na ich podstawie ustalić, jaką szkodę w istocie powód miał ponieść.

Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd doszedł do przekonania, że powód nie sprostał obowiązkowi dowodzenia, wynikającemu z przepisu art. 6 k.c. i nie wykazał zasadności swoich roszczeń. W tym miejscu należy wskazać, że powód mimo zawnioskowanego dowodu z zeznań strony powodowej, nie stawił się na wyznaczony termin posiedzenia oraz cofnął wniosek dowodowy w tym zakresie.

W dalszej kolejności należy podnieść, że na podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego ustalono, iż pozwany, wykonując obowiązki pełnomocnika z urzędu powoda, w toku postępowania toczącego się przed Sądem Okręgowym w Gliwicach w sprawie o sygnaturze akt I C 237/11, zachował należytą staranność, nie naruszając przy tym zasad etyki zawodowej. Pozwany wszelkie czynności wykonywał sprawnie, rzetelnie, mając na uwadze interes powoda. Należy zauważyć, że pozwany nie odpowiedział na wezwanie Sądu Okręgowego w Gliwicach dotyczące uzupełnienia braków formalnych pozwu, z uwagi na brak kontaktu z powodem i biernością z jego strony. Z tego samego powodu, jak również uwagi na brak skutecznych ku temu przesłanek, pozwany nie złożył zażalenia na zarządzenie o zwrocie pozwu.

Powyższa okoliczność została również potwierdzona w wyniku postępowania wyjaśniającego prowadzonego przez Referat Skarg i Wniosków Okręgowej Rady Adwokackiej w K., na skutek skargi złożonej przez powoda.

Mając na uwadze powyższe okoliczności, Sąd oddalił powództwo.

Sąd nie zawarł w orzeczeniu kończącym postępowanie orzeczenia o kosztach, albowiem powód był zwolniony z kosztów sądowych w całości, pełnomocnik z urzędu powoda nie wniósł o zasądzenie na jego rzecz wynagrodzenia z tytułu pomocy prawnej świadczonej z urzędu, natomiast po stronie pozwanego nie powstały żadne koszty związane z jego udziałem w sprawie.

SSR Grzegorz Korfanty