Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 29 kwietnia 2016 r.

Sąd Okręgowy w Toruniu Wydział VI Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący SSO Małgorzata Bartczak - Sobierajska (spr.)

Sędziowie SO Zbigniew Krepski, SO Joanna Rusińska

po rozpoznaniu w dniu 29 kwietnia 2016 r. w Toruniu

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku (...)w W.

przeciwko M. G.

o nadanie klauzuli wykonalności przeciwko małżonkowi dłużnika

na skutek zażalenia wierzyciela na postanowienie Sądu Rejonowego we Włocławku z dnia 16 grudnia 2015r., sygn. akt V GCo 225/15

postanawia

uchylić zaskarżone postanowienie i przekazać sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu we Włocławku, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania zażaleniowego.

Zbigniew Krepski Małgorzata Bartczak - Sobierajska Joanna Rusińska

UZASADNIENIE

Wierzyciel domagał się nadania na podstawie art. 787 k.p.c. klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu także przeciwko małżonce dłużnika M. G..

W uzasadnieniu wskazał, że małżonka dłużnika wyraziła zgodę na zawarcie umowy kredytowej.

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Rejonowy umorzył postępowanie na podstawie art.11 ust.1 ustawy z dnia 25 września 2015 r. o zmianie ustawy - Prawo bankowe oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2015, poz.1854).

Wierzyciel wniósł zażalenie zarzucając Sądowi I instancji naruszenie:

- art.11 ust. 1 ustawy z dnia 25 września 2015 r. zmieniającej Prawo bankowe poprzez jego błędną wykładnię polegającą na przyjęciu, że w związku z wejściem w życie 27 listopada 2015 r. ustawy o zmianie ustawy - Prawo bankowe oraz niektórych innych ustaw, uchylającej art. 96 – 98 ustawy Prawo bankowe, regulującej zasady wystawiania przez banki bankowych tytułów egzekucyjnych, wniosek o nadanie klauzuli wykonalności na tytuł wykonawczy nie rozpatrzony do dnia 27 listopada 2015 r. podlega umorzeniu, w sytuacji gdy w rzeczywistości art. 11 ust. 1 w/w ustawy uchyla jedynie samą możliwość złożenia wniosku o nadanie klauzuli wykonalności na bankowy tytuł egzekucyjny, a nie na wydany już tytuł wykonawczy,

- art.11 ust. 1 ustawy z dnia 25 września 2015 r. o zmianie ustawy Prawo bankowe oraz niektórych innych ustaw poprzez jego niezastosowanie, Sąd nie zastosował się bowiem do wskazanego w ust. 1 zastrzeżenia do ust. 2,

- art. 787 k.p.c. poprzez jego niezastosowanie, skutkujące umorzeniem postępowania.

Skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego postanowienia poprzez nadanie klauzuli wykonalności przeciwko małżonce dłużnika, ewentualnie uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania przez Sąd I instancji oraz o zasądzenie kosztów postępowania zażaleniowego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie jest uzasadnione.

Zasadnicze znaczenie w sprawie miała wykładnia przepisów ustawy z dnia 25 września 2015 r. o zmianie ustawy - Prawo bankowe oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2015, poz.1854, dalej powoływana jako ,,ustawa zmieniająca’’), która weszła w życie 27 listopada 2015 r. Na podstawie art. 1 pkt 4 ustawy zmieniającej uchylone zostały art. 96-98 Prawa bankowego, które regulowały instytucję bankowego tytułu egzekucyjnego. Na mocy art. 2 ustawy zmieniającej, uchylony został także art. 786 ² k.p.c. Ustawodawca określił również skutki nowelizacji dla postępowań będących w toku. Jak wynika z art. 11 ustawy zmieniającej, postępowania w sprawie o nadanie b.t.e. klauzuli wykonalności – wszczęte i niezakończone przed dniem jej wejścia w życie – podlegają umorzeniu (ust.1). Jeżeli jednak do tego czasu zostało wydane postanowienie w przedmiocie nadania b.t.e. klauzuli wykonalności, dalsze postępowanie w sprawie o nadanie klauzuli wykonalności toczy się według przepisów dotychczasowych (ust.2). Bankowy tytuł egzekucyjny, któremu nadano klauzulę wykonalności na podstawie przepisów dotychczasowych, zachowuje moc tytułu wykonawczego także po dniu wejścia w życie ustawy zmieniającej (ust.3).

Nie ulega wątpliwości, że w przedmiotowej sprawie przed wejściem w życie ustawy zmieniającej, wierzyciel dysponował już tytułem wykonawczym w postaci bankowego tytułu egzekucyjnego zaopatrzonego w klauzulę wykonalności (postanowienie SR we Włocławku z dnia 5 czerwca 2015 r., V GCo 101/15). W tej sytuacji domaganie się przez wierzyciela nadania klauzuli wykonalności przeciwko małżonce dłużnika na podstawie art. 787 k.p.c., jest zdaniem Sądu Okręgowego dalszym postępowaniem, o jakim mówi art.11 ust. 2 ustawy zmieniającej.

Postępowanie klauzulowe jest postępowaniem, w którym sąd orzeka o dopuszczalności wykonania w drodze egzekucji sądowej świadczenia stwierdzonego w określonym akcie (tytule egzekucyjnym). Skoro tym aktem jest tytuł egzekucyjny, któremu nadano klauzulę wykonalności na podstawie przepisów dotychczasowych i który zgodnie z art. 11 ust. 3 ustawy z dnia 25 września 2015 r. zachowuje moc tytułu wykonawczego także po dniu wejścia w życie ustawy nowelizującej Prawo bankowe, to przedmiotem badania sądu w sprawie o nadanie klauzuli wykonalności przeciwko małżonkowi dłużnika, jest tylko kwestia wykazania dokumentem urzędowym lub prywatnym, że stwierdzona tytułem egzekucyjnym wierzytelność powstała z czynności prawnej dokonanej za zgodą małżonka dłużnika (art.787 k.p.c.).

Za taką interpretacją przemawia też wykładnia celowościowa. Mianowicie celem ustawy zmieniającej było dostosowanie przepisów prawa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 14 kwietnia 2015 r., sygn. akt P 45/12, dotyczącego niezgodności z Konstytucją przepisów ustawy - Prawo bankowe, przyznających bankom uprawnienie do wystawiania bankowych tytułów egzekucyjnych (por. uzasadnienie projektu ustawy, sejm RP VII kadencji nr druku 3425). O ile uprawnienie banków do wystawiania b.t.e. naruszało zasadę równego traktowania (art. 32 ust. 1 Konstytucji), to w przypadku istnienia tytułu wykonawczego na skutek nadania klauzuli wykonalności b.t.e. według przepisów dotychczasowych, samo nadanie klauzuli przeciwko małżonkowi dłużnika, nie tworzy już żadnego przywileju dla banku.

Podsumowując, postępowanie na podstawie art. 787 k.p.c. związane z nadaniem klauzuli przeciwko małżonkowi na rzecz wierzyciela dysponującego bankowym tytułem egzekucyjnym, któremu nadano klauzulę wykonalności przed wejściem w życie ustawy z dnia 25 września 2015 r. zmieniającej prawo bankowe, jest dalszym postępowaniem w rozumieniu art.11 ust. 2 ustawy zmieniającej. Z tych względów umorzenie przez Sąd I instancji postępowania o nadanie klauzuli wykonalności na podstawie art. 11 ust. 1 ustawy zmieniającej było nieuzasadnione.

W tej sytuacji należało uznać, że Sąd Rejonowy nie rozpoznał istoty sprawy i na podstawie art. 386 § 4 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. i art.13 § 2 k.p.c. oraz art.108 § 2 k.p.c. uchylić zaskarżone postanowienie i przekazać sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania zażaleniowego. Przy ponownym badaniu sprawy Sąd Rejonowy powinien ustalić, czy w świetle twierdzeń i dowodów przedstawionych przez wierzyciela, spełnione zostały przesłanki z art. 787 k.p.c.

Zbigniew Krepski Małgorzata Bartczak - Sobierajska Joanna Rusińska

(...)

(...)

(...)

(...)

(...)

(...)