Pełny tekst orzeczenia

  Sygn. akt X Ga 467/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

  Dnia 23 marca 2016 r.

  Sąd Okręgowy w Gliwicach, X Wydział Gospodarczy

w składzie

0.0.1.Przewodniczący Sędzia SO Barbara Przybyła (spr.)

0.0.2. Sędzia SO Grażyna Urban

Sędzia SR (del.) Katarzyna Sztymelska

Protokolant Joanna Skrzypczak

po rozpoznaniu w dniu 18 marca 2016r. w Gliwicach

na rozprawie

sprawy z powództwa T. W.

przeciwko D. F.

o zapłatę

na skutek apelacji wniesionej przez pozwaną

od wyroku Sądu Rejonowego w Rybniku

z dnia 26 maja 2015r.

sygn. akt VI GC 502/14

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 1.200 (jeden tysiąc dwieście) złotych tytułem zwrotu kosztów w postępowaniu odwoławczym.

SSO Grażyna Urban SSO Barbara Przybyła SSR (del.) Katarzyna Sztymelska

1)Sygn. akt X Ga 467/15

UZASADNIENIE

Powód T. W. domagał się zasądzenia od pozwanej D. F. kwoty 40.590,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od 7 lutego 2014 r. i kosztami postępowania. W uzasadnieniu podniósł, że dochodzone roszczenie stanowi czynsz najmu lokalu użytkowego.

Nakazem zapłaty z dnia 14 kwietnia 2014 r. powództwo uwzględniono.

W sprzeciwie pozwana wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu. Zarzuciła nieistnienie roszczenia. Podniosła, że strony łączyła umowa podnajmu. Zgodnie z umową najmu lokalu zawartą przez wynajmującego z powodem jako najemcą, powód nie mógł ważnie zawrzeć umowy podnajmu z pozwaną. Wskazała, że strony łączyła także umowa o współpracy, w ramach której powód świadczył pozwanej usługi magazynowania, podnajmu magazynów i składowania towarów. Przyznała, że podpisała umowę podnajmu i korzystała z przedmiotu podnajmu do końca września 2013 r.

Wyrokiem z dnia 26 maja 2015 roku Sąd Rejonowy w Rybniku zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 40.590 zł z ustawowymi odsetkami od 7 lutego 2014 roku i kosztami postępowania w wysokości 4.447 zł

Sąd I instancji ustalił, że powód wynajmował od H. K. lokal użytkowy położony w R. przy ul. (...). W umowie zastrzeżono, że powód może oddalić lokal lub jego część w podnajem lub do bezpłatnego używania osobom trzecim jedynie za pisemną zgodą wynajmującego, lecz bez dodatkowej opłaty z tego tytułu. Na podstawie umowy najmu z dnia 4 stycznia 2012 r. powód podnajmował pozwanej część wskazanego wyżej lokalu użytkowego, oznaczonego jako pomieszczenie magazynowe numer 7. Strony postanowiły, że czynsz najmu w wysokości 6.000,00 zł netto miesięcznie będzie płatny na podstawie faktury w terminie 14 dni od jej otrzymania. Stosunek najmu wygasł z końcem września 2013 r. Łącznie w czasie trwania umowy podnajmu wystawił siedem faktur obejmujących czynsz w wysokości 114.390 zł (93.000 zł netto). Pozwana wskazane faktury zaksięgowała. Po zakończeniu najmu powód trzykrotnie wystawiał fakturę obejmującą pozostałą część czynszu. Ostatecznie dniu 23 stycznia 2014 r. wystawił fakturę w wysokości 40.590,00 zł (33.000 zł netto). Termin płatności wskazanej kwoty upłynął z dniem 6 lutego 2014r.

Pozwana zapłaciła na podstawie wystawionych przez powoda faktur 114.390 zł. Do zapłaty pozostało 40.590 zł. Zarzuty pozwanej dotyczące nieważności czy też bezskuteczności zawartej umowy podnajmu, okazały się nietrafne. Nieprawidłowe dokumentowanie świadczonych usług rodzi jedynie ewentualne konsekwencje podatkowe czy też karno-skarbowe, nie zaś cywilnoprawne. W tej sytuacji powództwo w zakresie należności głównej uwzględniono na podstawie art. 659 § 1 k.c.

Apelację od powyższego wyroku wywiodła pozwana zaskarżając go w całości wnosząc o oddalenie powództwa lub ewentualnie o jego uchylenie i przekazania sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

W uzasadnieniu pozwana wskazała, że zawarta z powodem umowa podnajmu jest podrzędna w stosunku do umowy najmu jaką zawarł powód z wynajmującym H. K.. Powód nie poinformował pozwanej, o zapisie umowy najmu z którego wynikało, że powód może oddać lokal lub jego część w podnajem lub do bezpłatnego używania osobie trzeciej jedynie za pisemną zgodą wynajmującego lecz bez dodatkowych opłat z tego tytułu. Powód pomimo zapewnień nie posiadał zgody wynajmującego na podnajem co jest równoznaczne z używaniem rzeczy w sposób sprzeczny z umową. Ponadto umowa podnajmu była dopuszczalna w przypadku braku dodatkowej opłaty i powód nie mógł z tego tytułu pobierać opłat. Pozwana nie dokonała zapłaty faktury oraz jej zaksięgowania ponieważ pobieranie opłaty za podnajem jest niezgodne i niedopuszczalne z mocy umowy najmu oraz braków w towarze (ponad 5 mln złotych), który był składowany w przedmiotowych magazynach nad którymi pieczą sprawował T. W..

Pozwana wskazała ponadto, że dnia 29 kwietnia 2014 roku wniosła do Prokuratury Rejonowej w Rybniku zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa na jej szkodę w związku z działaniami T. W.., które w efekcie doprowadziły do powstania braku w jej firmie na kwotę 5.786.138,94 zł.

Pozwana nie zarejestrowała spornej faktury . Wystosowała ona pismo do powoda dnia 10 lutego 2014 roku. w którym zwróciła mu sporna fakturę bez księgowania.

W odpowiedzi na apelację powód wniósł o jej oddalenie i zasądzenie na jego rzecz koszty postępowania. W uzasadnieniu wskazał, że umowa podnajmu nie jest nieważna, ale główny wynajmujący mógł wypowiedzieć najem bez zachowania terminów wypowiedzenia. Powód jako posiadacz zależny dysponował rzeczą w taki sposób, że mógł przekazać lokal w dalsze posiadanie pozwanej, co tym samym powoduje, iż wykonał prawidłowo łączącą strony umowę. Umowa zawarta pomiędzy głównym wynajmującym H. K. a powodem nie ma wpływu na umową łączącą powoda z pozwaną. Na podstawie art. 177 § 1 pkt 4 sąd może a nie musi zawiesić postępowania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja pozwanej nie zasługiwała na uwzględnienie.

Zaskarżone orzeczenie należało uznać za prawidłowe, stanowiące wynik właściwej oceny zebranego materiału dowodowego i trafnej wykładni prawa materialnego.

Ustosunkowując się do twierdzeń pozwanej zawartych w apelacji, wskazać należy, że Sąd Okręgowy nie podzielił prezentowanej tam argumentacji.

W niniejszej sprawie pomiędzy stronami było niesporne, że zawarły umowę podnajmu na podstawie, której pozwana zobowiązała się płacić czynsz w wysokości 6.000 zł netto miesięcznie.

Podnoszony przez pozwaną w apelacji zarzut nieważności umowy podnajmu z powodu braku zgody głównego wynajmującego i niemożliwości pobierania z tego tytułu opłat nie zasługuje na uwzględnienie. Zgodnie z art. 668. § 1. Kc najemca może rzecz najętą oddać w całości lub części osobie trzeciej do bezpłatnego używania albo w podnajem, jeżeli umowa mu tego nie zabrania. W razie oddania rzeczy osobie trzeciej zarówno najemca, jak i osoba trzecia są odpowiedzialni względem wynajmującego za to, że rzecz najęta będzie używana zgodnie z obowiązkami wynikającymi z umowy najmu.

Ograniczenia wynikające z umowy jaką powód zwarł z głównym wynajmującym nie ma wpływu na stosunki pomiędzy stronami niniejszego postępowania. Za nienależyte wykonanie umowy jaką powód zawarł z wynajmującym H. K. powód ponosi odpowiedzialność tylko w stosunku do niego. Zawarta pomiędzy nimi umowa pozostałe bez znaczenia dla obowiązków pozwanej wynikającej z umowy jaką zawarła z powodem. Potwierdza to Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 21 kwietnia 1999 r.I ACa 1460/98 wskazujący, ze przepis art. 668 § 1 k.c. nie ustanawia bezwzględnego zakazu oddawania rzeczy najętej w podnajem. Stanowi on jedynie, że umowa najmu może zabraniać zawierania z osobą trzecią umów przewidzianych w tym przepisie (oddawania do bezpłatnego używania lub w podnajem). Uregulowanie powyższe dotyczy stosunków między wynajmującym a najemcą, a nie między najemcą a osobą trzecią (podnajemcą).

(OSA 2000/7-8/28, Prok.i Pr.-wkł. 2000/6/36, Pr.Gosp. 2000/6/40).

Wysokość czynszu należna powodowi z tytułu zawartej umowy najmu jak i termin jego zapłaty wynikał z umowy stron. Jeśli powód w prawidłowy sposób naliczył pozwanej wysokość należnych opłat czynszowych to umieszczenie tej kwoty w jednej fakturze wystawionej w związku z rozliczeniem końcowym umowy najmu jest dopuszczalne na gruncie prawa cywilnego i nie powoduje, że obowiązek zapłaty czynszu wynikającego z umowy staje się nienależny. Powód od całości roszczenia żąda odsetek od dnia 7 lutego 2014 roku czyli po czasie korzystania pozwanej z lokalu. Żądanie przez powoda odsetek od tego terminu jest korzystne dla pozwanej ponieważ zgodnie z umową czynsz miał być płatny miesięcznie lub kwartalnie (§5 umowy).

Niekwestionowane przez pozwaną faktury z tytułu „magazynowania” obejmują kwotę 114.430 zł, ( k 129) a całość należności należnych powodowi wynosi 154.980 zł. Zatem nawet według twierdzeń pozwanej brak dowodów zapłaty na kwotę 40.680 zł.

Nieprawidłowości w zakresie wystawiania przez powoda faktur nie maja wpływu na rozstrzygnięcie niniejszej sprawy. Powód nie wystawiał faktur zgodnie z umową to jednak nie zwalnia to pozwanej z obowiązku zapłaty czynszu najmu. Faktury związane z magazynowaniem towaru dotyczyły okresu sprzed zawarcia umowy najmu, co pozwana konsekwentnie pomija. Pozwana nie twierdziła, że faktury za magazynowanie dotyczyły innych zdarzeń np. zapłaty najmu, nie wskazywała też, że uiściła zapłatę za faktury dotyczące magazynowania, a nie uiściła faktur z tytułu najmu czy też na odwrót. W związku z powyższym brak podstaw do uznania, że faktury za magazynowanie dotyczyły umowy najmu. Faktury z tytułu czynszu najmu nie były wystawiane w takich wysokościach i terminach jak wynika z umowy, co nie zmienia faktu, że suma naliczonych opłat czynszowych (k 129) jest prawidłowa.

Postępowanie karne i wysokość szkody jaką poniosła pozwana z tytułu hipotetycznego zaboru mienia nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy ponieważ w tym zakresie pozwana nie zgłosiła zarzutu potrącenia. Samo wskazanie , że w wyniku działań powoda pozwana poniosła straty, nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy jeśli w związku z tym pozwana nie sformułowała żadnego roszczenia. Tym samym również nie było podstaw do zawieszenia postępowania w niniejszej sprawie na podstawie art. 177 § 1 pkt 6 wskazującego na możliwość zawieszenia przez Sąd postępowanie z urzędu jeżeli ujawni się czyn, którego ustalenie w drodze karnej lub dyscyplinarnej mogłoby wywrzeć wpływ na rozstrzygnięcie sprawy cywilnej. Zawieszenia postępowania cywilnego jeśli toczy się postępowanie karne mogące mieć na nie wpływ zależy od rozważenia wpływu ustaleń postępowania karnego na rozstrzygnięcie sprawy cywilnej (wyrok SN z dnia 4 grudnia 1998 r., I PKN 486/98, OSNAPiUS 2000, nr 2, poz. 63). Sąd powinien prowadzić postępowanie dowodowe w sprawie cywilnej i zawiesić postępowanie tylko w takim przypadku, gdy materiał zebrany w ten sposób nie daje podstaw do uwzględnienia powództwa, a nie można wykluczyć, że w postępowaniu karnym zapadnie wyrok skazujący, który przesądzając o winie pozwanych, miałby wpływ na rozstrzygnięcie sprawy cywilnej (postanowienie SN z dnia 8 marca 1974 r., II CZ 25/74, LEX nr 7430). Stosując art. 177 § 1 pkt 4, sąd orzekający powinien mieć na uwadze treść art. 11 (postanowienie SN z dnia 16 stycznia 1969 r., I PZ 75/68, LEX nr 6441). W niniejszej sprawie postępowanie karne nie będzie miało żadnego wpływu na rozstrzygnięcie niniejszej sprawy.

Pozwana w toku procesu, poza bezasadnym powoływaniem się na nieważność umowy z uwagi na brak zgody głównego wynajmującego, w zasadzie nie kwestionowała obowiązku zapłaty czynszu, a jedynie rzetelność prowadzenia przez powoda księgowości, co nie ma wpływu na obowiązek zapłaty czynszu za bezspornie wynajmowane pomieszczenia.

Pozwana nie zapłaciła należności czynszowych zgodnie z aobwiązkiem określonym w przpisie art. 659 kc i tym samym powodowi należna jest kwota 40.590 zł wraz z odsetkami od dnia 7 lutego 2014 roku.

Sad Okręgowy orzekł jak w sentencji na podstawie art. 385 kpc.

O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono na podstawie art. 98 kpc w związku z art. 108 § 1 kpc i § 6 pkt 5 w związku z § 13 ust pkt 1 i § 2 pkt. 1 i 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu obciążając nimi w całości pozwaną jako stronę przegrywającą sprawę w całości zasadzając od niej na rzecz strony powodowej kwotę 1.200 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.

SSO Grażyna Urban SSO Barbara Przybyła SSR (del.) Katarzyna Sztymelska