Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 kwietnia 2016 r.

Sąd Okręgowy w Białymstoku II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 14 kwietnia 2016 r. w Białymstoku

na rozprawie

sprawy z powództwa M. W.

przeciwko Skarbowi Państwa - Sądowi Rejonowemu w Białymstoku

o zapłatę

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Rejonowego w Białymstoku

z dnia 9 grudnia 2015 r. sygn. akt XI C 1732/15

I.  zmienia zaskarżony wyrok:

1)  w punkcie II i zasądza od pozwanego Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Białymstoku na rzecz powoda M. W. kwotę 358,19 (trzysta pięćdziesiąt osiem 19/100) złotych wraz z odsetkami ustawowymi w wysokości 13 %
w stosunku rocznym od dnia 16 grudnia 2014 roku do dnia
22 grudnia 2014 roku, w wysokości 8 % w stosunku rocznym od dnia 23 grudnia 2014 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku
i z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty,

2)  w punkcie III i zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1.517 (jeden tysiąc pięćset siedemnaście) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu;

II.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 150 (sto pięćdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu
w postępowaniu odwoławczym.

UZASADNIENIE

Powód M. W. domagał się zasądzenia od pozwanego Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Białymstoku kwoty 6.000 złotych z odsetkami ustawowymi od dnia 16 grudnia 2014 roku do dnia zapłaty oraz kosztami procesu. W toku procesu powód cofnął pozew co do kwoty 5.641,81 złotych, podtrzymując powództwo co do kwoty 358,19 złotych z odsetkami ustawowymi od dnia 16 grudnia 2014 roku.

Wskazywał, że w dniu 5 listopada 2014 roku zwrócił się do Sądu Rejonowego w Białymstoku o wyznaczenie biegłego rewidenta celem zbadania planu przekształcenia indywidualnej działalności gospodarczej pod firmą (...) w (...) S.A., podając we wniosku, iż uprawniona do badania sprawozdań finansowych jest (...) Spółka z o.o. w B., która zgodziła się na wykonanie tegoż zadania za wynagrodzeniem w kwocie 6.000 złotych. W dniu 4 grudnia 2014 roku Sąd Rejonowy w Białymstoku wezwał powoda do uiszczenia kwoty 6.000 złotych tytułem zaliczki na poczet wydatków biegłego rewidenta pod rygorem oddalenia wniosku. Powód uiścił tę kwotę w dniu 9 grudnia 2014 roku, a w dniu 15 grudnia 2014 roku wezwał Sąd Rejonowy w Białymstoku do jej zwrotu jako nienależnego świadczenia. W dniu 15 grudnia 2014 roku Sąd Rejonowy w Białymstoku wyznaczył W. P. z (...) Spółki z o.o. w B. do zbadania planu przekształcenia (...) M. W. w jednoosobową spółkę akcyjną w sprawie o sygnaturze BI XII Ns-Rej. (...). W dniu 2 kwietnia 2015 roku powód powtórnie wezwał Sąd Rejonowy w Białymstoku do zwrotu kwoty 6.000 złotych. Sąd Rejonowy w Białymstoku nie odpowiedział na żadne z wezwań powoda, nie zwrócił powodowi wpłaconej przez niego kwoty 6.000 złotych, ani nie przekazał tej kwoty (...) Spółce z o.o. w B. tytułem wynagrodzenia biegłego rewidenta, nie zatwierdził również przedstawionych przez biegłego rewidenta rachunków. Zdaniem powoda, Sąd Rejonowy w Białymstoku nie miał podstaw do żądania zaliczki na poczet wydatków biegłego rewidenta, które nie stanowią kosztów sądowych, a co najwyżej mogą być ściągane w trybie przewidzianym dla egzekucji opłat sądowych, jeżeli przedsiębiorca przekształcany dobrowolnie tych opłat nie uiści w terminie dwóch tygodni. W konsekwencji wpłacona przez powoda na rzecz Sądu Rejonowego w Białymstoku kwota 6.000 złotych stanowi świadczenie nienależne. Ostatecznie wypłaconą powodowi przez Sąd Rejonowy w Białymstoku kwotę 6.000 złotych powód zaliczył w pierwszej kolejności na poczet wymagalnych odsetek od kwoty 6.000 złotych za okres od dnia 16 grudnia 2014 roku do dnia 9 września 2015 roku, a następnie na poczet należności głównej, dochodząc w niniejszym procesie różnicy w kwocie 358,19 złotych i cofając pozew w zakresie kwoty 5.641,81 złotych.

Pozwany wnosił o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu.

Wskazywał, że Sąd Rejonowy w Białymstoku mógł i był zobowiązany do pobrania zaliczki na poczet sporządzenia opinii przez biegłego rewidenta, zgodnie z przepisami kodeksu spółek handlowych, który nie reguluje zagadnień związanych z kosztami postępowania, zaś postępowanie rejestrowe odbywa się zgodnie z przepisami ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym, która w zakresie nieuregulowanym odsyła do przepisów kodeksu postępowania cywilnego o postępowaniu nieprocesowym. Ustawa o Krajowym Rejestrze Sądowym nie reguluje kwestii kosztów sporządzania opinii przez biegłych, a zatem w tym zakresie zdaniem pozwanego mają zastosowanie przepisy kodeksu postępowania cywilnego, w szczególności art. 130 ⁴ § 1 k.p.c., zgodnie z którym strona, która wnosi o podjęcie czynności połączonej z wydatkami obowiązana jest uiścić zaliczkę na ich pokrycie w wysokości i terminie oznaczonym przez Sąd. Na skutek informacji z (...) Spółki z o.o. w B., że powód pokrył w całości należność za wykonanie sprawozdania finansowego Sąd Rejonowy w Białymstoku w dniu 3 września 2015 roku zwrócił powodowi kwotę 6.000 złotych, która została przelana na jego konto w dniu 9 września 2015 roku.

Wyrokiem z dnia 9 grudnia 2015 roku Sąd Rejonowy w Białymstoku umorzył postępowanie w zakresie kwoty 5.641,81 złotych, oddalił powództwo w pozostałym zakresie i zasądził od powoda na rzecz pozwanego kwotę 1.200 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sąd ten ustalił, że w dniu 5 listopada 2014 roku powód złożył do Sądu Rejonowego w Białymstoku wniosek o wyznaczenie biegłego rewidenta celem zbadania planu przekształcenia indywidualnej działalności gospodarczej pod firmą (...) w (...) S.A. w B., wskazując, że podmiotem uprawnionym do badania sprawozdań finansowych jest (...) Spółka z o.o. w B., która wyraziła zgodę, iż powód zapłaci jej bezpośrednio wynagrodzenie w kwocie 6.000 złotych.

W dniu 4 grudnia 2014 roku Sąd Rejonowy w Białymstoku wezwał powoda do uiszczenia kwoty 6.000 złotych tytułem zaliczki na poczet wydatków biegłego rewidenta pod rygorem oddalenia wniosku. Powód uiścił zaliczkę w kwocie 6.000 złotych w dniu 9 grudnia 2014 roku, a w dniu 15 grudnia 2014 roku wezwał Sąd Rejonowy w Białymstoku do zwrotu tej kwoty jako nienależnie świadczonej.

W dniu 15 grudnia 2014 roku Sąd Rejonowy w Białymstoku wyznaczył W. P. z (...) Spółki z o.o. w B. do zbadania planu przekształcenia (...) M. W. w jednoosobową spółkę akcyjną w sprawie o sygnaturze BI XII Ns-Rej. (...). W dniu 10 lutego 2015 roku W. P. złożył do Sądu Rejonowego w Białymstoku rachunek za wykonane badanie planu przekształcenia na kwotę 6.000 złotych netto (7.380 złotych brutto), wnosząc o wypłacenie tej kwoty.

W dniu 2 kwietnia 2015 roku powód powtórnie zażądał od Sądu Rejonowego w Białymstoku zwrotu kwoty 6.000 złotych.

W dniu 21 sierpnia 2015 roku (...) Spółka z o.o. w B. poinformowała Sąd Rejonowy w Białymstoku, że w dniu 6 sierpnia 2015 roku powód zapłacił należne jej wynagrodzenie. Na podstawie tej informacji Sąd Rejonowy w Białymstoku w dniu 3 września 2015 roku wydał zarządzenie o zwrocie pobranej od powoda zaliczki w kwocie 6.000 złotych, a w dniu 9 września 2015 roku kwota ta została przelana na rachunek powoda.

W rozważaniach prawnych Sąd Rejonowy wskazał, że na podstawie art. 355 § 1 k.p.c. umorzył postępowanie w zakresie kwoty 5.641,81 złotych, bowiem powód przed pierwszą rozprawą cofnął pozew w tej części, a to cofnięcie pozwu nie było niedopuszczalne w rozumieniu art. 203 § 4 k.p.c.

Jednocześnie Sąd I instancji nie znalazł podstaw do uwzględnienia powództwa w pozostałym zakresie.

Sąd Rejonowy wskazał, że z art. 584 ⁸ § 1 i 5 k.s.h., przewidującego, iż plan przekształcenia przedsiębiorcy należy poddać badaniu przez biegłego rewidenta w zakresie poprawności i rzetelności, a sąd rejestrowy określa wynagrodzenie za pracę biegłego rewidenta i zatwierdza rachunki jego wydatków, zaś jeżeli przedsiębiorca przekształcany dobrowolnie tych należności nie uiścił w terminie dwóch tygodni, sąd rejestrowy ściągnie je w trybie przewidzianym dla egzekucji opłat sądowych, art. 7 ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 roku o Krajowym Rejestrze Sądowym (Dz. U. z 2015 roku, poz. 1142) stanowiącego, że do postępowania przed sądami rejestrowymi stosuje się przepisy kodeksu postępowania cywilnego o postępowaniu nieprocesowym, chyba że ustawa stanowi inaczej, i art. 130 ⁴ § 1 i 5 k.p.c., w którym wskazano, że strona, która wnosi o podjęcie czynności połączonej z wydatkami, obowiązana jest uiścić zaliczkę na ich pokrycie w wysokości i terminie oznaczonym przez sąd, a w razie nieuiszczenia zaliczki sąd pominie czynność połączoną z wydatkami, wynika, iż koszty sporządzenia opinii biegłego rewidenta stanowią koszty sądowe, a sąd rejestrowy może wezwać wnioskującego przedsiębiorcę przekształcanego w spółkę kapitałową o wyznaczenie biegłego rewidenta do uiszczenia zaliczki na poczet wynagrodzenia biegłego rewidenta za badanie planu przekształcenia przedsiębiorcy w spółkę kapitałową. Sąd Rejonowy w Białymstoku mógł zatem wezwać powoda wnioskującego o wyznaczenie biegłego rewidenta celem zbadania planu przekształcenia indywidualnej działalności gospodarczej pod firmą (...) w (...) S.A. w B. do uiszczenia zaliczki na poczet wynagrodzenia biegłego rewidenta, a w przypadku jej nieuiszczenia wniosek pominąć, nie zaś oddalić, którym to rygorem Sąd Rejonowy w Białymstoku opatrzył wezwanie powoda do uiszczenia zaliczki na poczet wynagrodzenia biegłego rewidenta. (...) Spółki z o.o. w B., wskazanej przez powoda do badania sprawozdań finansowych, na to, że powód zapłaci jej bezpośrednio wynagrodzenie w kwocie 6.000 złotych, nie zwalniała Sądu Rejonowego w Białymstoku od zabezpieczenia wynagrodzenia biegłego rewidenta za zlecane mu czynności.

Dalej Sąd I instancji zaznaczył, że skoro Sąd Rejonowy w Białymstoku w dniu 21 sierpnia 2015 roku uzyskał informację o zapłaceniu przez powoda na rzecz (...) Spółki z o.o. w B. wynagrodzenia biegłego rewidenta, a w dniu 3 września 2015 roku Sąd Rejonowy w Białymstoku wydał zarządzenie o zwrocie na konto powoda wpłaconej przez niego zaliczki na poczet wynagrodzenia biegłego rewidenta, to powód nie może domagać się od Sądu Rejonowego w Białymstoku odsetek od pobranej od powoda zaliczki na poczet wynagrodzenia biegłego rewidenta. Zarządzenie o zwrocie na konto powoda wpłaconej przez niego zaliczki na poczet wynagrodzenia biegłego rewidenta zostało przecież wydane bez zbędnej zwłoki.

W konsekwencji Sąd I instancji uznał, że ostatecznie dochodzona przez powoda kwota 358,19 złotych z odsetkami ustawowymi od dnia 16 grudnia 2014 roku nie stanowi nienależnego świadczenia. Sąd Rejonowy w Białymstoku był bowiem uprawniony do naliczenia i pobrania od powoda zaliczki na poczet wynagrodzenia biegłego rewidenta, a po uzyskaniu informacji o zapłaceniu przez powoda na rzecz (...) Spółki z o.o. w B. wynagrodzenia biegłego rewidenta Sąd Rejonowy w Białymstoku bez jakiegokolwiek opóźnienia, niezwłocznie, podjął działania związane ze zwrotem uiszczonej przez powoda zaliczki na poczet wynagrodzenia biegłego rewidenta.

Sąd Rejonowy na podstawie art. 98 k.p.c. i art. 99 k.p.c. zobowiązał powoda, który przegrał proces w całości, do zwrócenia pozwanemu poniesionych przez niego kosztów zastępstwa procesowego w kwocie 1.200 złotych wynikającej z § 6 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie wynagrodzenia radcy prawnego z dnia 28 września 2002 roku (Dz. U. z 2013 roku, poz. 490).

Powyższy wyrok w części oddalającej powództwo o zapłatę kwoty 358,19 złotych z odsetkami ustawowymi od dnia 16 grudnia 2014 roku do dnia zapłaty i w części rozstrzygającej o kosztach procesu zaskarżył apelacją powód, zarzucając naruszenie:

1. art. 5 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych oraz art. 584 ⁸ § 5 k.s.h. poprzez ich błędną wykładnię polegającą na przyjęciu, że wynagrodzenie biegłego rewidenta, o którym mowa w art. 584 ⁸ § 5 k.s.h. zalicza się do kosztów (wydatków) sądowych, o których mowa w ustawie o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, podczas gdy prawidłowa wykładnia tych przepisów nakazuje przyjąć, że wynagrodzenie, o którym mowa w art. 584 ⁸ § 5 k.s.h. nie jest kosztem (wydatkiem) Skarbu Państwa, lecz (prywatnym) długiem przedsiębiorcy przekształcanego, który obciąża go bezpośrednio wobec biegłego rewidenta,

2. art. 584 ⁸ § 2 i 5 k.s.h. oraz art. 130 ⁴ § 1 i 5 k.p.c. poprzez ich błędną wykładnię polegającą na uznaniu, że sąd rejestrowy uprawniony jest pobrać od przedsiębiorcy przekształcanego zaliczkę na pokrycie wynagrodzenia biegłego rewidenta, o którym mowa w art. 584 ⁸ § 5 k.s.h. pod rygorem pominięcia wniosku, o którym mowa w art. 584 ⁸ § 2 k.s.h. (o wyznaczenie biegłego rewidenta do zbadania planu przekształcenia przedsiębiorcy), podczas gdy prawidłowa wykładnia tych przepisów, a także wynikający z art. 516 k.p.c. w zw. z art. 316 § 1 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. w zw. z art. 7 ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 roku o Krajowym Rejestrze Sądowym nakaz merytorycznego rozstrzygnięcia sprawy, o której mowa w art. 584 ⁸ § 2 k.s.h., wyklucza możliwość „pominięcia” sprawy cywilnej,

ewentualnie, na wypadek niepodzielenia powyższych zarzutów

3. art. 410 § 2 k.c. w zw. z art. 584 ⁸ § 5 k.s.h. poprzez nieprawidłowe zastosowanie tych przepisów i przyjęcie, że podstawa świadczenia zaliczki na poczet wynagrodzenia biegłego rewidenta uiszczonej przez powoda w dniu 9 grudnia 2014 roku odpadła dopiero w dniu 21 sierpnia 2015 roku, tj. z chwilą powiadomienia Sądu Rejonowego w Białymstoku o bezpośrednim rozliczeniu przedsiębiorcy przekształcanego z podmiotem uprawnionym do badania sprawozdań finansowych – (...) sp. z o.o. w B., gdy tymczasem fakt niewydania przez Sąd Rejonowy w Białymstoku (sąd rejestrowy) postanowienia, o którym mowa w art. 584 ⁸ § 2 i 5 k.s.h. należałoby ocenić – przy założeniu, że wynagrodzenie rewidenta jest kosztem sądowym – jako całkowity brak podstawy świadczenia powoda w postępowaniu o wyznaczenie rewidenta do zbadania planu przekształcenia,

a także, niezależnie od powyższego

4. art. 98 § 1 k.p.c. poprzez zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu w kwocie 1.200 złotych,

a z ostrożności procesowej także

5. art. 203 § 3 k.p.c. poprzez przyznanie pozwanemu kosztów procesu, mimo iż pozwany nie złożył w terminie dwutygodniowym wniosku o przyznanie kosztów w związku z ograniczeniem pozwu.

W oparciu o powyższe zarzuty powód wnosił o zmianę zaskarżonego wyroku i zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 358,19 złotych z odsetkami ustawowymi od dnia 16 grudnia 2014 roku oraz kwoty 1.517 złotych tytułem kosztów procesu, w tym kwoty 1.217 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego i opłaty skarbowej od pełnomocnictwa, a także o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów postępowania apelacyjnego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja zasługuje na uwzględnienie.

Sąd Okręgowy przyjmuje za własne niekwestionowane przez skarżącego ustalenia faktyczne Sądu Rejonowego, nie godząc się jednak z wyrażonymi przez ten Sąd ocenami prawnymi.

W ocenie Sądu Okręgowego Sąd I instancji błędnie uznał, że przedsiębiorca przekształcany w spółkę kapitałową wnioskujący na podstawie art. 584 ⁸ § 2 k.s.h. o wyznaczenie przez sąd rejestrowy biegłego rewidenta celem zbadania planu przekształcenia jest obowiązany do uiszczenia zaliczki na poczet wynagrodzenia biegłego rewidenta i jego wydatków.

Biegłym rewidentem zostaje osoba, która uzyskała wpis do centralnie prowadzonego rejestru biegłych rewidentów, ale biegły rewident wyznaczony na podstawie art. 584 ⁸ § 2 k.s.h. przez sąd rejestrowy na wniosek przedsiębiorcy przekształcanego w spółkę kapitałową jest biegłym sądowym. Do wyznaczonego przez sąd rejestrowy na wniosek przedsiębiorcy przekształcanego w spółkę kapitałową biegłego rewidenta badającego plan przekształcenia stosuje się dotyczące biegłych sądowych art. 278-291 k.p.c. Okoliczność ta nie uprawnia jednak do wniosku, że przedsiębiorca przekształcany w spółkę kapitałową wnioskujący na podstawie art. 584 ⁸ § 2 k.s.h. o wyznaczenie przez sąd rejestrowy biegłego rewidenta celem zbadania planu przekształcenia jest obowiązany do uiszczenia zaliczki na poczet wynagrodzenia biegłego rewidenta i jego wydatków.

Złożony w trybie art. 584 ⁸ § 2 k.s.h. wniosek przedsiębiorcy przekształcanego w spółkę kapitałową wszczyna związaną z czynnościami nadzorczymi sądu rejestrowego sprawę o wyznaczenie biegłego rewidenta celem zbadania planu przekształcenia. Sąd rejestrowy wyznacza biegłego rewidenta badającego plan przekształcenia przedsiębiorcy w spółkę kapitałową w formie postanowienia. Postanowienie to jest postanowieniem merytorycznym kończącym sprawę o wyznaczenie biegłego rewidenta, na które przysługuje zażalenie.

Gdyby przyjąć – jak uczynił to Sąd I instancji – że w sprawie z wniosku przedsiębiorcy przekształcanego w spółkę kapitałową o wyznaczenie biegłego rewidenta celem zbadania planu przekształcenia, poprzez art. 7 ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 roku o Krajowym Rejestrze Sądowym (j.t. Dz. U. z 2015 roku, poz. 1142 z późn. zm.), stosuje się wprost art. 130 ⁴ k.p.c. i w związku z tym zgodnie z § 1 tego przepisu przedsiębiorca przekształcany w spółkę kapitałową wnioskujący o wyznaczenie biegłego rewidenta celem zbadania planu przekształcenia jest obowiązany uiścić zaliczkę na poczet wynagrodzenia biegłego rewidenta i jego wydatków, to w konsekwencji należałoby uznać, że w razie nieuiszczenia tej zaliczki sąd rejestrowy na podstawie § 5 tego przepisu powinien pominąć czynność połączoną z wydatkami, czyli wniosek o wyznaczenie biegłego rewidenta wszczynający postępowanie sądowe. Pominięcie wniosku wszczynającego postępowanie sądowe nie ma zaś oparcia w obowiązujących przepisach.

Sąd rejestrowy – jak stanowi art. 584 ⁸ § 5 k.s.h. – określa wynagrodzenie za pracę biegłego rewidenta i zatwierdza rachunki jego wydatków. Sąd rejestrowy określa wynagrodzenie biegłego rewidenta uwzględniając wymagane kwalifikacje, potrzebny czas, nakład pracy, a wysokość wydatków biegłego rewidenta niezbędnych do wykonania czynności sąd rejestrowy określa na podstawie przedłożonych przez biegłego rewidenta rachunków. Przepis art. 584 ⁸ § 5 w zdaniu drugim k.s.h. stanowi też, że jeżeli przedsiębiorca przekształcany dobrowolnie nie uiści wynagrodzenia biegłego rewidenta i jego wydatków w terminie dwóch tygodni, sąd rejestrowy ściągnie je w trybie przewidzianym dla egzekucji opłat sądowych. Z przepisu tego wynika, że przedsiębiorca przekształcany jest zobowiązany do uiszczenia wynagrodzenia biegłego rewidenta i jego wydatków dopiero po sporządzeniu opinii przez biegłego rewidenta, po określeniu przez sąd rejestrowy wynagrodzenia biegłego rewidenta i zatwierdzeniu przez ten sąd wydatków biegłego rewidenta. Przedsiębiorca przekształcany może przy tym uiścić wynagrodzenie biegłego rewidenta i jego wydatki w terminie dwóch tygodni od dnia wezwania go przez sąd rejestrowy do uiszczenia tych należności po określeniu przez sąd rejestrowy wynagrodzenia biegłego rewidenta i zatwierdzeniu przez ten sąd wydatków biegłego rewidenta. Dopiero jeżeli przedsiębiorca przekształcany nie uiści określonego przez sąd rejestrowy wynagrodzenia biegłego rewidenta i zatwierdzonych przez sąd rejestrowy wydatków biegłego rewidenta w terminie dwóch tygodni od wezwania go do uiszczenia tych należności, to sąd rejestrowy ściągnie je w trybie przewidzianym dla egzekucji opłat sądowych, tj. na podstawie rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 9 marca 2006 roku w sprawie egzekucji grzywien, kar pieniężnych, opłat sądowych i kosztów postępowania w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2006 roku, Nr 42, poz. 288).

I chociaż istnieją istotne podobieństwa pomiędzy opinią innego biegłego sądowego , a opinią biegłego rewidenta w zakresie badania rzetelności i poprawności planu przekształcenia przedsiębiorcy , to przepis art. 584 ⁸ § 5 k.s.h. wyklucza przyjęcie, że przedsiębiorca przekształcany w spółkę kapitałową wnioskujący na podstawie art. 584 ⁸ § 2 k.s.h. o wyznaczenie przez sąd rejestrowy biegłego rewidenta celem zbadania planu przekształcenia jest obowiązany do uiszczenia zaliczki na poczet wynagrodzenia biegłego rewidenta i jego wydatków. W sytuacji uznania , iż istnieje wcześniejszy obowiązek uiszczenia zaliczki na biegłego rewidenta , którego naruszenie obwarowane jest pominięciem wniosku , zbędny całkowicie okazałby się zapis cytowanego wyżej przepisu , iż sąd rejestrowy ściągnie wynagrodzenie w trybie przewidzianym dla egzekucji opłat sądowych jeżeli przedsiębiorca dobrowolnie tych należności nie uiści w terminie dwóch tygodni.

W konsekwencji trzeba zgodzić się z powodem, że uiszczona przez niego w dniu 9 grudnia 2014 roku na wezwanie Sądu Rejonowego w Białymstoku tytułem zaliczki na poczet wynagrodzenia biegłego rewidenta i jego wydatków kwota 6.000 złotych stanowi świadczenie nienależne w rozumieniu art. 410 § 2 k.c.

Wobec tego, że powód wezwał pozwanego do zwrotu kwoty 6.000 złotych w dniu 15 grudnia 2014 roku, to na podstawie art. 455 k.c. i art. 481 § 1 i 2 k.c. powód może domagać się od pozwanego odsetek ustawowych od dnia 16 grudnia 2014 roku.

Skoro jednak powód z racji zwrócenia mu przez pozwanego w dniu 9 września 2015 roku kwoty 6.000 złotych, którą powód w pierwszej kolejności zaliczył na odsetki ustawowe w kwocie 358,19 złotych, a następnie na należność główną, ostatecznie ograniczył powództwo do kwoty 358,19 złotych z odsetkami ustawowymi od dnia 16 grudnia 2014 roku, to należało zasądzić od pozwanego na rzecz powoda kwotę 358,19 złotych z ustawowymi odsetkami w wysokości 13% w stosunku rocznym od dnia 16 grudnia 2014 roku do dnia 22 grudnia 2014 roku i w wysokości 8% w stosunku rocznym od dnia 23 grudnia 2014 roku do dnia 31 grudnia 2014 roku, zaś od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty – z uwagi na nadane ustawą z dnia 9 października 2015 roku o zmianie ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 roku, poz. 1830), a obowiązujące od dnia 1 stycznia 2016 roku, brzmienie art. 481 § 2 k.c. – z odsetkami ustawowymi za opóźnienie, i tak też orzekł Sąd Okręgowy zmieniając rozstrzygnięcie Sądu Rejonowego.

Korekta rozstrzygnięcia Sądu I instancji w przedmiocie żądania głównego skutkowała zmianą orzeczenia tego Sądu o kosztach procesu.

Ostatecznie pozwany przegrał proces w pierwszej instancji, także w zakresie cofniętego pozwu, skoro częściowe cofnięcie pozwu nastąpiło na skutek spełnienia świadczenia przez pozwanego w toku procesu, i dlatego, stosownie do art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c., powinien zwrócić powodowi opłatę sądową od pozwu w kwocie 300 złotych i wynagrodzenie reprezentującego go przed Sądem Rejonowym radcy prawnego w kwocie 1.200 złotych, ustalonej na podstawie § 6 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu (j.t. Dz. U. z 2013 roku, poz. 490 z późn. zm.) wraz z opłatą od czynności udzielenia pełnomocnictwa w kwocie 17 złotych, zgodnie z częścią IV załącznika do ustawy z dnia 16 listopada 2006 roku o opłacie skarbowej (j.t. Dz. U. z 2015 roku, poz. 783 z późn. zm.).

Dlatego na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. Sąd Okręgowy orzekł jak w punkcie I sentencji.

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono mając na uwadze wynik tego postępowania oraz treść art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c. w zw. z art. 391 § 1 k.p.c., art. 108 § 1 k.p.c. i art. 109 k.p.c. Pozwany przegrał proces w drugiej instancji i dlatego powinien zwrócić powodowi poniesione przez niego w postępowaniu apelacyjnym koszty procesu obejmujące opłatę sądową od apelacji w kwocie 30 złotych i wynagrodzenie reprezentującego go radcy prawnego w kwocie 120 złotych, ustalonej na podstawie § 6 pkt 2 w zw. z § 12 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu (j.t. Dz. U. z 2013 roku, poz. 490 z późn. zm.) w zw. z § 21 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2015 roku, poz. 1804).