Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 kwietnia 2016 r.

Sąd Okręgowy w Szczecinie VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie następującym:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 28 kwietnia 2016 r. w S.

sprawy J. K. (1)

przeciwko Prezesowi Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego

prawo do emerytury rolniczej

na skutek odwołania J. K. (1)

od decyzji Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego

z dnia 15 grudnia 2015 roku znak: (...)/15

oddala odwołanie

UZASADNIENIE

Decyzją z 15 grudnia 2015 roku Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego odmówił J. K. (1) prawa do emerytury rolniczej. W uzasadnieniu wskazano, że ubezpieczony spełnił tylko jedną przesłankę wymaganą do przyznania mu prawa do emerytury, gdyż wprawdzie ukończył wymagany przepisami wiek 65 lat i 3 miesięcy, to jednak nie posiada wymaganego okresu ubezpieczenia. W tym zakresie wskazano, że udokumentowane okresy ubezpieczenia rolnego zostały już uwzględnione przez ZUS, wypłacający ubezpieczonemu świadczenie emerytalne.

J. K. (1) odwołał się od powyższej decyzji, domagając się przyznania mu świadczenia z uwzględnieniem 28 lat pracy na roli. Przyznał przy tym, że w dniu 21 maja 2015r. (...) Oddział w S. wydał decyzję o przyznaniu mu prawa do emerytury z uwzględnieniem także okresów pracy rolniczej.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy podtrzymał dotychczasowe stanowisko, w obszerniejszy niż dotychczas sposób je uzasadniając.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

J. K. (1) urodził się (...).

Niesporne.

Ubezpieczeniu społecznemu rolników podlegał nieprzerwanie w okresie od 1 stycznia 1987r. do 21 maja 2015 roku.

Niesporne.

J. K. (1) w latach 1968-1986 podlegał natomiast powszechnemu ubezpieczeniu społecznemu w ZUS przez łączny okres 17 lat, 11 miesięcy i 29 dni.

Niesporne, a nadto dowody: dokumenty w aktach ZUS O/S. dot. J. K..

W dniu 2 marca 2015r. J. K. (1) złożył w ZUS wniosek o przyznanie mu prawa do emerytury. Do wniosku dołączył zarówno dowody podlegania powszechnemu ubezpieczeniu społecznemu, jak i zaświadczenie z KRUS o podleganiu ubezpieczeniu rolniczemu w okresie od 1 stycznia 1987r. do nadal.

Wniosek J. K. (1) został rozpoznany pozytywnie decyzją (...) Oddziału w S. z dnia 21 maja 2015r., którą przyznano ubezpieczonemu prawo do emerytury, poczynając od 1 marca 2015r. W treści decyzji wskazano, iż organ rentowy uwzględnił 17 lat, 11 miesięcy i 29 dni okresów składkowych (tj. okresów ubezpieczenia w ZUS) oraz 28 lat i 2 miesiące okresów uzupełniających – rola (tj. okresów ubezpieczenia w KRUS).

Faktycznie jednak okresy podlegania ubezpieczeniu rolników ZUS wykorzystał w wymiarze koniecznym do uzyskania przez J. K. minimalnego okresu wymaganego do uzyskania prawa do emerytury, tj. okresu 25 lat. W związku z powyższym przy wyliczaniu wysokości świadczenia obliczoną emeryturę podwyższono do kwoty najniższej emerytury.

Dowody:

- dokumenty w aktach ZUS O/S. dot. J. K.;

- wyjaśnienia ZUS O/S. z 26.04.2016r. – k. 27 akt sprawy.

J. K. (1) nie odwołał się od powyższej decyzji i rozpoczął pobieranie emerytury z ZUS.

Niesporne.

W październiku 2015 roku J. K. (1) złożył w KRUS wniosek o przyznanie mu prawa do emerytury rolniczej. Do wniosku dołączył kopie wszystkich świadectw pracy, które wcześniej złożył w ZUS.

Rozpoznając powyższy wniosek organ rentowy wziął pod uwagę nadesłane przez ZUS O/S. wyjaśnienia, wskazujące na to, iż przy przyznawaniu J. K. prawa do emerytury wzięto pod uwagę wszystkie przebyte przez niego okresy ubezpieczenia, w tym okres podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników od 1 stycznia 1987r. do 31 marca 2015r.

W związku z powyższym, ustalając długość stażu ubezpieczeniowego J. K. (1) na potrzeby orzekania o jego prawie do emerytury rolniczej, KRUS uznał, że zaliczeniu podlega tylko okres podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników od 1 kwietnia do 21 maja 2015r., tj. okres 1 miesiąca i 21 dni.

Niesporne, a nadto dowody – dokumenty w aktach KRUS dot. J. K..

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie nie mogło zostać uwzględnione.

W myśl przepisu art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (tekst jednolity: Dz.U. z 2015r., poz. 704), w brzmieniu obowiązującym w dacie wydania zaskarżonej decyzji, emerytura rolnicza przysługuje ubezpieczonemu, który spełnia łącznie następujące warunki:

1)osiągnął wiek emerytalny; przy czym stosownie do treści ust. 1b pkt 4 tego przepisu wiek emerytalny mężczyzny urodzonego w okresie od 1 lipca 1948r. do 30 września 1948r. wynosi 65 lat i 3 miesiące;

2)podlegał ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu przez okres co najmniej 25 lat, z uwzględnieniem art. 20.

W ustępie 2 art. 19 wskazano natomiast, że emerytura rolnicza przysługuje także ubezpieczonemu rolnikowi, który spełnia łącznie następujące warunki:

1)osiągnął wiek 55 lat, jeśli jest kobietą, albo 60 lat, jeśli jest mężczyzną;

2)podlegał ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu przez okres co najmniej 30 lat;

3)zaprzestał prowadzenia działalności rolniczej.

Zgodnie z przepisem art. 20 ust. 1 ustawy do okresów ubezpieczenia wymaganych zgodnie z art. 19 ust. 1 pkt 2 i ust. 2 pkt 2 zalicza się okresy:

1) podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników indywidualnych i członków ich rodzin w latach 1983-1990;

2) prowadzenia gospodarstwa rolnego lub pracy w gospodarstwie rolnym, po ukończeniu 16. roku życia, przed dniem 1 stycznia 1983 r.;

3) od których zależy prawo do emerytury zgodnie z przepisami emerytalnymi (w art. 6 pkt 6 ustawy wyjaśniono, że pod pojęciem „przepisy emerytalne” należy rozumieć przepisy ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. do emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych).

W ustępie drugim art. 20 zaznaczono jednakże, iż okresów, o których mowa w ust. 1, nie zalicza się do okresów ubezpieczenia, jeżeli zostały one zaliczone do okresów, od których zależy prawo do emerytury lub renty na podstawie odrębnych przepisów.

Ponadto, w myśl przepisu art. 33 ust. 2 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników, w razie zbiegu prawa do emerytury lub renty przysługującej na podstawie ustawy z prawem do emerytury lub renty z innego ubezpieczenia społecznego, uprawnionemu wypłaca się jedno wybrane przez niego świadczenie, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4. Ustęp 3 został w styczniu 2009 roku w całości uchylony, natomiast w ustępie 4 ustawa stanowi, iż odrębne przepisy określają prawo do pobierania świadczeń w razie zbiegu u jednej osoby prawa do emerytury lub renty z ubezpieczenia z prawem do:

1) renty inwalidy wojennego i wojskowego, którego niezdolność do pracy pozostaje w związku ze służbą wojskową;

2) renty z tytułu niezdolności do pracy spowodowanej pobytem w miejscach, o których mowa w art. 3 i 4 ust. 1 ustawy z dnia 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego (Dz. U. z 2014 r. poz. 1206);

3) renty z tytułu niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem przy pracy, wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy albo wskutek choroby zawodowej;

4) świadczenia o charakterze rentowym z instytucji zagranicznej.

Z powyższych przepisów wynika zdaniem sądu jasno, że – skoro J. K. (1) nabył już na mocy prawomocnej decyzji ZUS prawo do emerytury z powszechnego ubezpieczenia (emerytury „zusowskiej”), obecnie nie może domagać się przyznania mu prawa do emerytury z uwzględnieniem tych samych okresów, które już niejako „zużył”, uzyskując prawo do pierwszego ze świadczeń. Bez znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy był więc obecnie fakt podlegania przez niego ubezpieczeniu społecznemu w ZUS w latach 1968-1986.

Z kolei jeśli chodzi o okres podlegania przez J. K. ubezpieczeniu społecznemu rolników, to mógł on obecnie zostać wzięty pod uwagę tylko w tym zakresie, w którym nie został wykorzystany przez ZUS przy przyznawaniu mu prawa do świadczenia.

W tym miejscu trzeba podkreślić, iż warunkiem nabycia przez J. K. (1) prawa do „pełnej” emerytury z ZUS (tj. takiej emerytury, która podlega podwyższeniu do kwoty ustalonej emerytury minimalnej) było udowodnienie przez niego, że podlegał ubezpieczeniom społecznym przez okres co najmniej 25 lat (art. 27 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych; tekst jednolity: Dz.U. z 2015r., poz. 748 z późn. zm.). Jeśli więc J. K. (1) podlegał ubezpieczeniu w ZUS tylko przez okres 17 lat, 11 miesięcy i 29 dni, oznacza to, że do owego minimalnego okresu 25 lat brakowało mu jeszcze siedmiu lat i jednego dnia. Skoro więc ZUS przyznał ubezpieczonemu emeryturę minimalną, oznacza to, że musiał do własnych okresów ubezpieczenia doliczyć także okres 7 lat i 1 dnia podlegania przez J. K. ubezpieczeniu społecznemu rolników. Jeśli zaś J. K. (1) podlegał ubezpieczeniu społecznemu rolników przez okres od 1 stycznia 1987r. do 21 maja 2015r., tj. przez łączny okres 28 lat, 4 miesięcy i 21 dni, to po odjęciu od tego okresu „zużytego” przez ZUS okresu 7 lat i 1 dnia pozostało mu „do wykorzystania” w KRUS wyłącznie 21 lat, 4 miesiące i 20 dni, a więc znacznie mniej niż minimalny okres 25 lat wymagany przepisami ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników do nabycia prawa do emerytury rolniczej.

Powyższe oznacza, że niemożliwym było przyznanie ubezpieczonemu prawa do kolejnego świadczenia emerytalnego. Aby mógł je nabyć, musiałby bowiem legitymować się dwoma niezależnymi od siebie długimi okresami ubezpieczenia w ZUS i w KRUS (co najmniej 25 lat w celu uzyskania emerytury z ZUS i kolejne 25 lat w celu uzyskania emerytury z KRUS). Skoro zaś, co wykazano wyżej, łączny okres jego ubezpieczenia jest krótszy niż 50 lat, zaskarżoną decyzję należało uznać za prawidłową.

Mając wszystko powyższe na uwadze, sąd, działając na podstawie przepisu art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c., oddalił odwołanie.