Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II Cz 449/16

POSTANOWIENIE

Dnia 9 maja 2016 r.

Sąd Okręgowy w Świdnicy II Wydział Cywilny Odwoławczy
w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Anatol Gul

Sędziowie: SO Aleksandra Żurawska

SSO Piotr Rajczakowski

po rozpoznaniu w dniu 9 maja 2016r. w Świdnicy na posiedzeniu niejawnym zażalenia strony pozwanej (...) na rozstrzygnięcie o kosztach procesu zawarte w pkt II wyroku Sądu Rejonowego w Ząbkowicach Śląskich z dnia 14 marca 2016 r., sygn. akt I C 458/14, w sprawie z powództwa A. B. (1) i A. B. (2)

o zapłatę 40.000 zł

p o s t a n a w i a:

I.  zmienić zaskarżone postanowienie (pkt II) w ten sposób, że zasądzić od powodów A. B. (1) i A. B. (2) na rzecz strony pozwanej kwotę 2.400 zł tytułem kosztów procesu,

II.  zasądzić od powodów na rzecz strony pozwanej 300 zł kosztów postępowania zażaleniowego.

(...)

UZASADNIENIE

Zaskarżonym rozstrzygnięciem zawartym w pkt II wyroku Sądu Rejonowego z dnia 14 marca 2016 r., Sąd Rejonowy nie obciążył powodów solidarnych A. i A. B. (2) „kosztami strony pozwanej”. W uzasadnieniu Sąd, powołując art. 102 kpc wskazał, że każdy członek wspólnoty samorządowej ma prawo mieć różne oczekiwania względem gminy, a gmina ma obowiązek działać tak, aby jej członkowie byli z władzy samorządu zadowoleni oraz byli świadomi swoich możliwości. W ocenie Sądu strona pozwana w niezbyt wystarczający sposób „pochyliła się nad problemem powodów”, który zaistniał w momencie zmiany przez niech koncepcji, a która to powinna zmusić ją do takiego rozważenia projektu.

W zażaleniu na powyższe postanowienie strona pozwana, wnosząc o jego zmianę i zasądzenie kosztów procesu w wysokości 2.400 zł, zarzuciła naruszenie przepisów postępowania, tj.:

1.  art. 98 § 1 i § 2 3 kpc, polegające na braku jego zastosowania przy orzekaniu o kosztach procesu, w tym kosztach zastępstwa procesowego strony pozwanej;

2.  art. 102 kpc, polegające na błędnym jego zastosowaniu w sytuacji, gdy po stronie powodów nie zachodził wypadek szczególnie uzasadniony, kwalifikujący do nie obciążania ich kosztami przegranej sprawy.

Sąd Okręgowy zważył. Zażalenie podlegało uwzględnieniu. Zgodnie z treścią powołanego przez Sąd Rejonowy jak i skarżącą art. 102 kpc, w wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko cześć kosztów albo nie obciążać jej w ogóle kosztami. Odstąpienie od obciążania strony przegrywającej sprawę kosztami procesu poniesionymi przez jej przeciwnika procesowego jest możliwe jedynie w wypadkach szczególnie uzasadnionych, tj. wówczas, gdy z uwagi na okoliczności faktyczne konkretnej sprawy zastosowanie ogólnych zasad odpowiedzialności za wynik procesu byłoby sprzeczne z zasadą słuszności. Podstawą do takiej oceny może być zachowanie się strony w procesie, jak i jej sytuacja pozaprocesowa (stan majątkowy, szczególna sytuacja zdrowotna i życiowa). Okoliczności rozpoznawanej sprawy, w ocenie Sądu Okręgowego, która jest odmienna niż Sądu pierwszej instancji, nie pozwalały na przyjęcie, że po stronie powodów zaistniał szczególnie uzasadniony wypadek pozwalający na zastosowanie art. 102 kpc. Tej oceny nie zmienia dyskrecjonalność uprawnienia sądu, objęta powołanym przepisem, która jednak nie zwalnia tego sądu z obowiązku należytego uzasadnienia oraz wskazania jakimi przesłankami kierował się przy nieobciążaniu strony kosztami procesu. Jedynym zaś, lakonicznie uzasadnionym argumentem powołanym przez Sąd pierwszej instancji, było działanie pozwanej Gminy, która „w niezbyt wystarczający sposób pochyliła się nad problemem powodów” oraz ogólne rozważania na temat roli samorządu we wspieraniu jego mieszkańców. Przy czym oddalając powództwo Sąd jednocześnie jednak uznał, że powodowie nabywając działkę od Gminy obejmowali swoją świadomością, że nie będą mogli na niej wybudować garażu, a pomimo tego Gmina zgodziła się na zbycie tych przyległych nieruchomości za symboliczne kwoty, co zostało ocenione jako „wysoce pozytywne”. Nadto Sąd przyjął również, że Gmina swoim działaniem nie spowodowała przecież żadnej szkody powodów. Wobec powyższego należy mieć na uwadze, że skoro powodowie od samego początku postępowania, a nawet na etapie przedsądowym byli reprezentowani przez tego samego, profesjonalnego pełnomocnika i pomimo jasnej odmowy spełnienia żądania przez Gminę, która to odmowa w konsekwencji okazała się uzasadniona, wszczęli jednak niniejsze postępowanie, zasadnym było, wobec oddalenia powództwa, obciążenie ich całością kosztów postępowania, które poniosła strona przeciwna.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy, na podstawie art. 386 § 1 kpc w zw. z art. 397 § 2 kpc i § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. z 2013 r., poz. 490 ze zm.) zmienił zaskarżone orzeczenie jak w pkt I, zasądzając koszty, na które składały się koszty zastępstwa prawnego powódki (2.400 zł). O kosztach postępowania zażaleniowego (pkt II) orzeczono na podstawie art. 98 § 1 kpc w zw. z art. 391 § 1 kpc, art. 397 § 2 kpc, § 2 pkt 3 w zw. z § 10 ust. 2 pkt 1 i § 21 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. poz. 1804).

(...)