Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 kwietnia 2016 roku

Sąd Rejonowy Gdańsk-Południe w Gdańsku w Wydziale II Karnym w składzie:

Przewodniczący Sędzia SR Andrzej Wojtaszko

Protokolant Artur Pokojski

po rozpoznaniu na posiedzeniu w dniu 14 kwietnia 2016 roku w G. sprawy

J. Ł. (1) syna B. i A. z domu W. urodzonego w dniu (...) w D.

podejrzanego o to, że:

w dniu 30 listopada 2015 roku w G. około godziny 17:50 na ulicy (...). W. nieumyślnie naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu drogowym tj. 3 i art. 26 ustawy z dnia 20.06.1997r. Prawo o ruchu drogowym w ten sposób, że kierując samochodem osobowym marki H. nr rej. (...) jadąc prawym pasem ruchu ulicą (...). W. w kierunku P. na wysokości posesji nr (...) nie zachował szczególnej ostrożności i nie ustąpił pierwszeństwa pieszemu, w wyniku czego potrącił A. D. przechodzącego w wyznaczonym przejściu dla pieszych z lewej strony dl jego kierunku jazdy w następstwie czego pokrzywdzony doznał obrażeń ciała w postaci złamania nadkłykciowego kości udowej lewej, złamania prawej łopatki, podejrzenia krwiaka okolicy sierpu mózgu, krwiaka okularowego, które to obrażenia spowodowały naruszenie czynności narządów ciała na okres powyżej siedmiu dni

tj. o przestępstwo z art. 177 § 1 k.k.

I.  ustalając, że podejrzany J. Ł. (1) dopuścił się zarzucanego czynu kwalifikowanego jako występek z art. 177§1 k.k. z tym ustaleniem iż nieumyślnie naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu drogowym tj. 3 ust. 1 i art. 26 ust. 1 ustawy z dnia 20.06.1997r. Prawo o ruchu drogowym i uznając, że wina i społeczna szkodliwość czynu nie są znaczne, okoliczności jego popełnienia nie budzą wątpliwości, na mocy art. 66 § 1 i 2 k.k. oraz art. 67 § 1 k.k. warunkowo umarza postępowanie karne wobec podejrzanego na okres próby w wymiarze 2 (słownie: dwóch) lat;

II.  na podstawie art. 67 § 3 k.k. orzeka od podejrzanego J. Ł. (1) na rzecz pokrzywdzonego A. D. nawiązkę w wysokości 4.000,00 (słownie: cztery tysiące ) złotych;

III.  na zasadzie art. 626 § 1 k.p.k., art. 627 k.p.k., art. 629 k.p.k. oraz art. 7 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (tekst jednolity Dz. U. z 1983 r. Nr 49, poz. 223 z późn. zm.) zasądza od podejrzanego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 135 (słownie: sto trzydzieści pięć) złotych tytułem wydatków postępowania oraz opłatę w wysokości 60 (słownie: sześćdziesiąt) złotych.

Sygn. akt II K 170/16

UZASADNIENIE

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 31 listopada 2015 r. około godziny 17.50 w G. J. Ł. (1) kierował pojazdem marki H. (...) o nr rejestracyjnym (...). Podejrzany poruszał się prawym pasem ruchu po ulicy (...). W. w kierunku P.. Kierujący pojazdem zwrócił uwagę, iż w okolicach przystanku autobusowego R. nie działa sygnalizacja świetlna. Wjeżdżając na przejście dla pieszych J. Ł. (1) zauważył, że przed maską jego samochodu znajduje się pieszy, którym okazał się być A. D.. Pomimo hamowania i prób ominięcia pieszego, doszło do zderzenia, po którym J. Ł. (1) zatrzymał pojazd i sprawdził stan potrąconego człowieka. W czasie zdarzenia w pobliżu miejsca wypadku znajdowali się strażacy, którzy przystąpili do udzielania pierwszej pomocy pokrzywdzonemu. Po chwili na miejsce przyjechali również funkcjonariusze Policji wezwani przez Straż Pożarną. Przeprowadzono badanie stanu trzeźwości uczestników zdarzenia, które wykazało, iż kierujący pojazdem J. Ł. (1) posiadał 0,00 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu. Z kolei pierwsze badanie A. D. wykazało 1,14 mg/l, a drugie badanie 1,06 mg/l. Pokrzywdzony A. D. w wyniku doznanych obrażeń został przewieziony do Szpitala Wojewódzkiego w G..

Dowód: wyjaśnienia podejrzanego k. 33-34; zeznania A. D. k. 14-16; zeznania Ł. N. k. 22-23; zeznania W. L. k. 23-24; szkic miejsca wypadku drogowego k. 2; protokół oględzin miejsca wypadku k. 3-4; protokół oględzin pojazdu k. 5-6; protokół z przebiegu badania stanu trzeźwości k. 7,8.

Do zdarzenia doszło w porze nocnej, występowało zachmurzenie. W miejscu zdarzenia było włączone sztuczne oświetlenie. Nie było wówczas żadnych opadów ani zamglenia. Wypadek miał miejsce na prostym odcinku drogi, której nawierzchnia była mokra i gładka.

Dowód: protokół oględzin miejsca wypadku k. 3-4.

A. D. doznał na skutek wypadku złamania nadkłykciowego kostki udowej lewej, złamania prawej łopatki, podejrzenia krwiaka okolicy sierpu mózgu, krwiaka okularowego. Powyższe obrażenia spowodowały naruszenie czynności narządu ciała na czas przekraczający siedem dni. Pokrzywdzony do daty wyrokowania w sprawie nie zakończył leczenia, w dalszym ciągu uczęszcza na zabiegi rehabilitacyjne, ma problemy z poruszaniem.

Dowód: opinia biegłego z zakresu medycyny sądowej k. 19; dokumentacja medyczna A. D. k. 18., dokumentacja medyczna dołączona przez pełnomocnika do pisma z dnia 25 marca 2016 roku

W wyniku zdarzenia doszło do uszkodzeń pojazdu w postaci wgniecenia oraz otarcia pokrywy silnika, rozbicia szyby czołowej, wgniecenia prawego słupka szyby czołowej, wgniecenia krawędzi dachu w miejscu styku z szyba czołową oraz wyłamania z mocowań prawego lustra. Pojazd posiadał ubezpieczenie OC w (...) S.A., ubezpieczyciel w dniu 2 marca 2016 roku przyznał pokrzywdzonemu kwotę 8.000,00 złotych tytułem bezspornej kwoty zadośćuczynienia za doznaną krzywdę wynikającą z uszkodzeń ciała i rozstroju zdrowia spowodowanego cierpieniem fizycznym i negatywnymi odczuciami psychicznymi oraz kwotę 500 zł tytułem bezspornej kwoty zwrotu kosztów opieki osób trzecich nad pokrzywdzonym.

Dowód: protokół oględzin pojazdu k. 5-6, pismo E. Hestia k.54, załącznik nr 2 do pisma pełnomocnika z dnia 25 marca 2016 roku.

Podejrzany J. Ł. (1) zarówno w trakcie postępowania przygotowawczego, jak i w postępowaniu jurysdykcyjnym przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu i złożył wyjaśnienia. Podejrzany podał, iż w chwili zdarzenia było ciemno i padał deszcz, co utrudniło mu zauważenie pieszego wchodzącego na przejście. J. Ł. (1) zauważył A. D. dopiero kilka metrów przed przejściem. Podejrzany wyjaśnił, iż interesował się stanem zdrowia pokrzywdzonego i odwiedził go w szpitalu. Wyraził również żal z powodu doprowadzenia do wypadku.

Dowód: wyjaśnienia podejrzanego k. 33-34;

Podejrzany nie był dotychczas karany. Jest kawalerem i nie posiada dzieci. J. Ł. (1) jest studentem i pozostaje na utrzymaniu rodziców.

Dowód: dane o karalności k. 60; dane o podejrzanym k. 33.

Sąd zważył, co następuje:

Ustalając stan faktyczny w niniejszej sprawie Sąd oparł się na dowodach w postaci wyjaśnień podejrzanego, zeznaniach świadków, opinii biegłego oraz dokumentach. Analizując zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, nie budzi wątpliwości zarówno sprawstwo, jak i wina podejrzanego.

Podkreślić należy iż na posiedzeniu w dniu 14 kwietnia 2016 roku /vide k. 67/ ani pokrzywdzony ani jego pełnomocnik nie zakwestionowali obrażeń opisanych w opisie zarzucanego J. Ł. (1) czynu, przyznając iż proces leczenia pokrzywdzonego nie został zakończony.

Odnosząc się w pierwszej kolejności do wyjaśnień podejrzanego J. Ł. (1), Sąd uznał je za w pełni wiarygodne. Podejrzany przyznał się do popełnienia przestępstwa. Złożone przez niego wyjaśnienia są spójne i korelują z pozostałym materiałem dowodowym. Przebieg zdarzenia opisany przez podejrzanego odpowiada treści zeznań świadków oraz pokrzywdzonego A. D.. Z powyższych względów Sąd przyjął wyjaśnienia J. Ł. (1) za podstawę ustaleń faktycznych.

Sąd dał w pełni wiarę zeznaniom świadków, tj. A. D., W. L. i Ł. N.. Zeznania wymienionych świadków wzajemnie się uzupełniają i korespondują ze sobą. Nadto świadkowie W. L. i Ł. N., jako osoby obce dla podejrzanego i niezainteresowane wynikiem postępowania, nie mieli jakichkolwiek podstaw, by bezpodstawnie obciążać podejrzanego, tym bardziej, że oskarżony nie kwestionował swojego sprawstwa, a okoliczności wypadku nie były sporne. Sąd nie znalazł zatem podstaw do zakwestionowania wiarygodności zeznań wskazanych wyżej świadków.

Celem ustalenia obrażeń ciała, jakich doznał pokrzywdzony, został zasięgnięty dowód z opinii biegłego z zakresu medycyny sądowej. Przedmiotowa opinia jest rzetelna, jasna i wyczerpująca, w związku z czym została uznana przez Sąd za wiarygodną. Nie była ona kwestionowana przez żadną ze stron w trakcie całego postępowania. Opinia została sporządzona przez osobę posiadającą specjalistyczną wiedzę z racji wykształcenia i doświadczenia zawodowego. Metodyka zastosowana w opinii oraz wnioski końcowe były spójne i logiczne.

Podstawę ustaleń faktycznych w niniejszej sprawie stanowiły także dokumenty w postaci protokołów oraz dane z Krajowego Rejestru Karnego dotyczące J. Ł. (1). Strony nie kwestionowały rzetelności ani obiektywności wskazanych wyżej dokumentów. Zdaniem Sądu wymienione dowody zasługiwały na uwzględnienie w całości, gdyż zostały sporządzone przez uprawnione do tego podmioty w sposób zgodny z prawem.

Analiza zebranego w sprawie materiału dowodowego prowadzi do niebudzącego wątpliwości wniosku, iż podejrzany swym zachowaniem zrealizował znamiona występku z art. 177 § 1 k.k. Dla przypisania odpowiedzialności za popełnienie przestępstwa z art. 177 § 1 k.k. konieczne jest wykazanie, jaka konkretnie zasada bezpieczeństwa została naruszona.

Zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym regulują przepisy ustawy z dnia 20 czerwca 1997 roku Prawo o ruchu drogowym. Przepis art. 26 ust. 1 u.p.r.d. stanowi, iż kierujący pojazdem, zbliżając się do przejścia dla pieszych, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność i ustąpić pierwszeństwa pieszemu znajdującemu się na przejściu. Z kolei art. 3 ust. 1 wspomnianej ustawy nakłada na uczestnika ruchu obowiązek zachowania ostrożności, a w wypadkach wskazanych w ustawie, szczególnej ostrożności. Nadto zobowiązuje do unikania wszelkiego działania, które mogłoby spowodować zagrożenie bezpieczeństwa lub porządku ruchu drogowego, ruch ten utrudnić albo w związku z ruchem zakłócić spokój lub porządek publiczny oraz narazić kogokolwiek na szkodę.

Odnosząc powyższe ustalenia do okoliczności niniejszej sprawy należy przyjąć, iż J. Ł. (1) naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu drogowym, nieumyślnie nie zachowując szczególnej ostrożności podczas zbliżania się do przejścia dla pieszych. Z uwagi na brak sygnalizacji świetlnej, podejrzany był tym bardziej zobowiązany do wnikliwej obserwacji przejścia. Jednocześnie zważyć należy, że pieszy A. D. nie naruszył zasad bezpieczeństwa w ruchu drogowym, ponieważ przekraczał jezdnię w miejscu do tego wyznaczonym i zdecydował się wejść na przejście dla pieszych, ponieważ nie widział żadnego nadjeżdżającego pojazdu.

Zachowanie J. Ł. (1) zrealizowało również drugą przesłankę określoną w art. 177 § 1 k.k., polegającą na spowodowaniu naruszenia czynności narządu ciała lub rozstroju zdrowia innego niż określony treścią art. 156 § 1 k.k. Z treści zgromadzonej dokumentacji medycznej i wydanej na tej podstawie opinii biegłego sądowego z zakresu medycyny sądowej wynikało, iż na skutek wypadku pokrzywdzony doznał naruszenia czynności narządów ciała na okres powyżej siedmiu dni.

Czyn popełniony przez podejrzanego charakteryzował się nieumyślnością. J. Ł. (1) nie chciał, ani nie godził się na popełnienie czynu zabronionego. Niezależnie od powyższego podejrzany dopuścił się czynu nieumyślnie nie zachowując reguł ostrożności obowiązujących każdego kierowcę w ruchu drogowym, polegających na ustąpieniu pierwszeństwa pieszym znajdującym się na przejściu dla pieszych oraz zachowania szczególnej ostrożności podczas zbliżania się do przejścia.

Należy zaznaczyć, iż Sąd dokonał nieznacznej modyfikacji opisu czynu, precyzując, jakie konkretnie zasady bezpieczeństwa w ruchu drogowym naruszył podejrzany, tj. art. 3 ust. 1 i art. 26 ust. 1 u.p.r.d.

Sąd nie znalazł jakichkolwiek podstaw do stwierdzenia, iż w czasie popełnienia przez podejrzanego przypisanego mu czynu, zachodziła jakakolwiek okoliczność wyłączająca jego kryminalną bezprawność. Nie budzi również wątpliwości możliwość przypisania J. Ł. (1) winy w zakresie popełnionego czynu. Biorąc pod uwagę pełną poczytalność podejrzanego w chwili zdarzenia, świadomość bezprawności czynu oraz jego wiek i stopień doświadczenia życiowego, popełniony przez niego czyn należy znać za zawiniony.

Oceniając stopień społecznej szkodliwości czynu, Sąd uznał, iż nie jest on znaczny. Wprawdzie pokrzywdzony doznał w wyniku wypadku obrażeń, powodujących naruszenie czynności narządów ciała na okres powyżej siedmiu dni. Jednakże doznane obrażenia nie spowodowały u A. D. zagrożenia życia lub zdrowia. Okoliczności popełnienia czynu, które były w niniejszej sprawie bezsporne, wskazują, iż do zdarzenia doszło w wyniku nieuwagi kierującego pojazdem, nie zaś na skutek nadmiernej prędkości, czy brawury kierowcy. Co prawda podejrzany naruszył ciążące na nim reguły bezpieczeństwa w ruchu drogowym, ale stopień ich naruszenia nie był jednak rażący. Sąd uwzględnił również fakt, iż podejrzany nie miał zamiaru popełnienia zarzucanego mu czynu.

Uznając, iż zarówno wina, jak i stopień społecznej szkodliwości czynu nie są znaczne, a okoliczności popełnienia przestępstwa nie budzą wątpliwości, Sąd postanowił skorzystać z dobrodziejstwa w postaci warunkowego umorzenia postępowania. J. Ł. (1) nie sprzeciwił się warunkowemu umorzeniu postepowania karnego, ustawodawca w art. 341§2 k.p.k. wymaga jedynie brak sprzeciwu od sprawcy, dla uwzględnienia wniosku nie jest wymagany ewentualny brak sprzeciwu pokrzywdzonego. Analizując okoliczności niniejszej sprawy, Sąd przyjął, iż zachodzą przesłanki do zastosowania instytucji z art. 66 § 1 k.k. Rozważając kwestię warunkowego umorzenia postępowania Sąd miał na uwadze postawę podejrzanego, który nie był karany za popełnienie przestępstwa, a także jego dotychczasowy sposób życia. Należy zwrócić uwagę, iż J. Ł. (1) udzielił pomocy pokrzywdzonemu na miejscu wypadku oraz wyraził żal i skruchę z powodu zaistniałego zdarzenia. Podejrzany odwiedzał pokrzywdzonego A. D. w szpitalu. Powyższe okoliczności pozwalają sądzić, iż pomimo umorzenia postępowania podejrzany będzie przestrzegał porządku prawnego, w szczególności nie popełni przestępstwa. W stosunku do podejrzanego istnieje zatem pozytywna prognoza kryminologiczna, która uzasadnia nie wymierzanie mu kary za popełniony czyn. Podejrzany dotychczas cechował się nienaganną postawą, dlatego występek, którego się dopuścił należy uznać za zdarzenie incydentalne w jego życiu. Podejrzany odnosił się krytycznie do swego zachowania, rozumiejąc jego naganność i konsekwencje prawne.

Przestępstwo określone w art. 177 § 1 k.k. zagrożone jest karą pozbawienia wolności do lat 3, co oznacza, iż spełniona została przesłanka z art. 66 § 2 k.k., pozwalającego na zastosowanie warunkowego umorzenia postępowania jedynie do sprawcy przestępstwa zagrożonego karą nie przekraczającą 5 lat pozbawienia wolności.

Umarzając warunkowo postępowanie karne, Sąd wyznaczył podejrzanemu okres próby 2 lat, uznając, iż będzie on odpowiedni dla zweryfikowania postawionej wobec podejrzanego pozytywnej prognozy kryminalistycznej, wydłużeniu ww. okresu nie sprzeciwili się obrońca i J. Ł..

W pkt II wyroku Sąd na podstawie art. 67 § 3 k.k. orzekł od podejrzanego na rzecz pokrzywdzonego nawiązkę w wysokości 4000 zł. Zgodnie z treścią art. 67 § 3 k.k. Sąd umarzając warunkowo postępowanie karne nakłada na sprawcę obowiązek naprawienia szkody w całości albo w części, a w miarę możliwości również obowiązek zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, albo zamiast tych obowiązków orzeka nawiązkę. Z powyższego wynika, iż Sąd ma możliwość wyboru obowiązku, który w jego ocenie powinien zostać nałożony na sprawcę. W tym miejscu należy wskazać, iż Sąd nie przychylił się do wniosku pełnomocnika pokrzywdzonego z dnia 14 marca 2016 roku /który wstąpił do sprawy w charakterze oskarżyciela posiłkowego/ o nałożenie na podejrzanego obowiązku zadośćuczynienia za doznaną krzywdę w wysokości 30.000 zł. Zadośćuczynienie za doznaną krzywdę dotyczy sytuacji, gdy doszło do naruszenia dóbr osobistych pokrzywdzonego lub do wyrządzenia mu innej krzywdy moralnej. Kwota podana przez pełnomocnika pokrzywdzonego nie została przez niego w żaden sposób wykazana i udowodniona, a ciężar dowodu w tym zakresie z uwagi na popełnienie czynu po 1 lipca 2015 roku obciąża pokrzywdzonego i jego pełnomocnika. Ewentualne postepowanie dowodowe w tym zakresie, a rację należy przyznać obrońcy iż koniecznym byłoby pozyskanie kompleksowej opinii biegłych sądowych na okoliczność stanu zdrowia pokrzywdzonego, następstw wypadku, przedłużyłoby znacząco postepowanie karne w sytuacji gdy istniała już możliwość rozstrzygnięci w przedmiocie podstawowej kwestii tj. odpowiedzialności karnej sprawcy. Zadośćuczynienie nie ma na celu rekompensaty szkody materialnej, czyli kosztów leczenia poniesionych w niniejszej sprawie przez pokrzywdzonego, lecz dotyczy doznanej krzywdy. Z uwagi na trudności w ustaleniu rzeczywistego rozmiaru krzywdy A. D., biorąc pod uwagę przyznanie bezspornej kwoty przez ubezpieczyciela z polisy OC, Sąd zdecydował na orzeczenie wobec podejrzanego, zgodnie z wnioskiem prokuratora, nawiązki w kwocie 4000 zł, co nie zamyka pokrzywdzonemu drogi do dochodzenia roszczeń na drodze postępowania cywilnego. Nawiązka została orzeczona w wysokości zaproponowanej przez oskarżyciela publicznego. Ewentualne przyznanie żądanej kwoty tj. 30 tys. złotych od sprawcy w postepowaniu karnym, uniemożliwia też podważanie zasadności tej kwoty przez ubezpieczyciela, wszak na wypadek jej zapłaty sprawca miałby roszczenie regresowe wobec ubezpieczyciela z OC. Zgodnie bowiem z orzecznictwem sprawca wypadku komunikacyjnego, wobec którego zastosowano środek karny polegający na obowiązku naprawienia szkody (art. 46 § 1 w związku z art. 39 pkt 5 k.k.), może domagać się od ubezpieczyciela - na podstawie umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem tych pojazdów - zwrotu świadczenia zapłaconego na rzecz pokrzywdzonego. Z kolei orzeczona nawiązka obciąża li tylko sprawcę. Sprawca wypadku komunikacyjnego, od którego zasądzono nawiązkę nie może domagać się od ubezpieczyciela - na podstawie umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem tych pojazdów - zwrotu nawiązki zapłaconej pokrzywdzonemu.

Wobec braku podstaw do zwolnienia podejrzanego do uiszczania kosztów procesu, Sąd na podstawie art. 626 § 1 k.p.k. w zw. z art. 627 k.p.k., art. 629 k.p.k. i art. 7 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych zasądził od podejrzanego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 135 zł tytułem wydatków postępowania oraz opłatę w najniżej możliwej kwocie, tj. 60 zł. Podejrzany nie znajduje się w trudnej sytuacji osobistej, ani materialnej, dlatego uiszczenie wskazanych wyżej wydatków oraz opłaty nie będzie dla niego zbyt uciążliwą dolegliwością finansową.