Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IC 1319/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 lutego 2016 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział I Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący

SSO Alina Gąsior

Protokolant

stażysta Daria Mazerant

po rozpoznaniu w dniu 26 stycznia 2016 roku w Piotrkowie Trybunalskim

na rozprawie

sprawy z powództwa U. Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego zs. w W.

przeciwko O. C. (1)

o zapłatę

utrzymuje w mocy nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym wydany dnia 10 lipca 2015 roku w sprawie I Nc 51/15.

Sygn. akt I C 1319/15

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 10 czerwca 2015 r. powód U. Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w W., reprezentowany przez pełnomocnika, wniósł o orzeczenie nakazem zapłaty w postępowaniu nakazowym, iż pozwani O. C. (2) i D. C. mają zapłacić stronie powodowej solidarnie w ciągu dwóch tygodni od dnia doręczenia nakazu kwotę 287.139,88 zł z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz kosztami postępowania według norm przepisanych, w tym kosztami zastępstwa procesowego i poniesionej opłaty skarbowej. W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, iż w dniu 20 stycznia 2005 r. pozwani zawarli z (...) S.A. Oddział 1 w R. umowę kredytu Własny K. hipoteczny Nr 203- (...) ( NR (...)). Spłata przedmiotowej umowy została zabezpieczona wpisem ograniczonego prawa rzeczowego w postaci hipoteki umownej zwykłej w kwocie 45.380,00 CHF oraz hipoteki umownej kaucyjnej do kwoty 11.798,80 CHF, które zostały ustanowione na nieruchomości, dla której Sąd Rejonowy Wydział Ksiąg Wieczystych w R. prowadzi Kw Nr (...). W związku z niedotrzymaniem przez pozwanych terminów płatności, Bank wypowiedział umowę kredytu, a następnie wystawił Bankowy Tytuł Egzekucyjny Nr (...), który postanowieniem z dnia 19.09.2007 r. został opatrzony klauzulą wykonalności przez Sąd Rejonowy w Radomsku (I Co 1112/07). Zgodnie z (...), na dzień 07.09.2007r., pozwani byli zobowiązani do spłaty zadłużenia w łącznej kwocie 121.384,45 zł, w tym z tytułu należności głównej: 107.735,57 zł, odsetek skapitalizowanych: 660,79 zł, odsetek naliczonych do dnia 06.09.2007 r.: 12.937,19 zł, kosztów: 50,90 zł. Bank (...) S.A. prowadził p-ko pozwanym postępowanie egzekucyjne pod sygn. akt: KM 1426/07 oraz KM 6723/13. Pozwani w żadnym czasie nie kwestionowali ani wysokości ani zasadności zadłużenia czego wyrazem jest szereg pism pozwanej, w tym m.in.: wniosek o zawieszenie spłaty zadłużenia jak i jego restrukturyzację, wniosek o zawarcie umowy ugody, a także umowa ugody z dnia 19.11.2009 r. Oświadczenie to wraz z uprzednimi i następczymi wezwaniami do zapłaty w ocenie powoda wyczerpują przesłankę z art. 485 § 1 pkt. 3 k.p.c. W dniu 17.09.2013 r. (...) S.A. zbyło na mocy umowy cesji zbył wierzytelność, wynikającą z tytułu przedmiotowej umowy kredytu z dnia 20.01.2005 r. na rzecz powoda. W dniu 20.11.2013 r. strona powodowa wystąpiła do Sądu Rejonowego Wydziału Ksiąg Wieczystych w R. o zmianę wierzyciela hipotecznego na nieruchomości Kw Nr (...). Zmiana wierzyciela hipotecznego dotyczyła hipoteki umownej zwykłej w kwocie 45.380,00 CHF oraz hipoteki umownej kaucyjnej do kwoty 11.798,80 CHF. Dnia 03.12.2013 r. Sąd dokonał zmiany wpisu w Dziale IV Kw Nr (...) poprzez ujawnienie zmiany wierzyciela hipotecznego na przedmiotowym prawie - zamiast (...) S.A. I Oddział w R. wpisano powoda. Na kwotę 287.139,88 zł dochodzoną pozwem składa się kapitał w wysokości 106.427,98 zł, odsetki w wysokości 180.330,78 zł oraz koszty w wysokości 381,12 zł.

W dniu 10 lipca 2015 r. Sąd wydał nakaz zgodnie z żądaniem powoda.

W dniu 30 lipca 2015 r. pozwana O. C. (2), reprezentowana przez pełnomocnika, wniosła zarzuty od nakazu zapłaty, zaskarżając w całości nakaz i wniosła o uchylenie nakazu zapłaty oraz oddalenie powództwa w całości. Pozwana nie kwestionowała istnienia zobowiązania, natomiast podniosła zarzut przedawnienia roszczenia z dniem 21 października 2013 roku. Wskazała, iż umowa o spłatę ratalną z dnia 19.11.2009 r. wygasła w dniu 20.10.2010 r., zatem bieg 3-letniego okresu przedawnienia roszczenia rozpoczął się w dniu 21.10.2010 r. Powód natomiast wniósł pozew dopiero w dniu 10 czerwca 2015 r., a więc po upływie tego terminu. Ponadto pozwana podniosła zarzut istnienia niedozwolonego zapisu umownego poprzez niezasadne naliczanie przez powoda dalszych odsetek od dnia 7 września 2007 r. wg zmiennej stopy procentowej od kwoty należności głównej tj. 107.735,57 zgodnie z (...). Pozwana wskazała, iż stopa procentowa nie może mieć charakteru blankietowego.

W odpowiedzi na zarzuty w dnia 26 października 2015 r. powód wskazał, iż postępowanie o zapłatę nie jest właściwym merytorycznie postępowaniem do kwestionowania klauzul umownych, a jest nim postępowanie przed Sądem Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Ponadto umowa kredytu, w tym m.in. § 18 i 19, wskazuje wprost okoliczności uzasadniające zmianę stopy oprocentowania kredytu, w tym postawionego w stan natychmiastowej wymagalności: zmiany na rynku pieniężnym, zmiany stopy rezerw obowiązkowych banków, zmiany stóp procentowych NBP. Powód do pozwu przedłożył tabelę stóp procentowych ukazujących ich zmianę procentową po dacie wystawienia (...), ze wskazaniem kierunku oraz okresów, w których te zmiany następowały. Natomiast z zakresie zarzutu przedawnienia powód wskazał, iż pozwana nie może skutecznie podnosić zarzutu przedawnienia roszczenia. Spłata umowy kredytu została zabezpieczona wpisem ograniczonego prawa rzeczowego w postaci hipoteki umownej zwykłej w kwocie 45.380,00 CHF oraz hipoteki umownej kaucyjnej do kwoty 11.798,80 CHF, które zostały ustanowione na nieruchomości będącej w użytkowaniu wieczystym pozwanej. Z kolei użytkownikowi wieczystemu obciążonej nieruchomości nie przysługuje zarzut przedawnienia i to niezależnie od tego czy jest też dłużnikiem osobistym, czy tylko rzeczowym. Jednakże i tak w niniejszej sprawie przedawnienie nie nastąpiło, gdyż pozwana w dniu 18.01.2013 r.- a więc przed upływem 3-letniego terminu przedawnienia roszczenia, złożyła wniosek w przedmiocie zawarcie z cedentem umowy ugody, a następnie, w dniu 08.02.2013 r. o restrukturyzację zadłużenia. Należy to traktować jako uznanie długu przerywające bieg przedawnienia.

Na rozprawie w dniu 12 listopada 2015 r. pozwana złożyła pismo rozszerzające zarzuty. Pozwana podniosła w nim, iż wyciąg z księgi rachunkowej funduszu sekurytyzacyjnego nie stanowi mocy dowodowej dokumentu urzędowego, którego wysokość wierzytelności pozwana kwestionuje, w szczególności co do wysokości odsetek wskazanych na kwotę 180.330,78 zł. Ponadto pozwana nigdy nie wyrażała zgody na dokonanie umowy przelewu między bankiem a powodem. Pozwana sprecyzowała również zarzut niezasadnego naliczenia przez powoda odsetek zmiennych, podnosząc m.in. iż postanowienia § 6, 18, 19 umowy pierwotnej o kredyt jak i umowy ugody łączącej strony miały charakter blankietowy - nie wskazano w nich, jakie dokładnie okoliczności faktyczne poza zmianą stopy referencyjnej określonej dla danej waluty uzasadniają zmianę oprocentowania. Oprócz tego pozwana podniosła, iż powód podał błędną wysokości wierzytelności zabezpieczonej hipoteką umowną kaucyjną oraz hipoteką zwykłą przeliczając wartość hipoteki wg kursu franka szwajcarskiego na dzień wytoczenia powództwa, natomiast wartość hipoteki powinna zostać określona na dzień zawarcia ugody tj. 19.11.2009 r. Podniosła także, iż pismo z 18.01.2013 r. stanowiło w istocie wniosek o rozłożenie na raty wierzytelności, a pozwana nie miała świadomości istnienia zobowiązania.

W piśmie procesowym z dnia 30 listopada 2015 r. powód podniósł, iż zarzuty objęte ostatnim pismem pozwanej należy uznać za spóźnione. Wskazał również, iż jeśli dłużnik banku nie dotrzymuje warunków udzielonego kredytu, bank może dokonać przelewu wierzytelności na rzecz funduszu sekurytyzacyjnego bez zgody dłużnika, w tym również z tytułu zabezpieczenia kredytu, o czym orzekł Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 13 maja 2010 r. w sprawie I CSK 558/09). Podniósł również, iż w sprawie o roszczenia pieniężne wyrażone w walucie obcej miarodajny jest kurs tej waluty w dniu wniesienia pozwu. Bank dokonał przewalutowania hipoteki na podstawie § 18 ust. 1 umowy kredytu.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 20 stycznia 2005 r. O. C. (2) i D. C. zawarli z (...) S.A. Oddział 1 w R. umowę kredytu Własny K. hipoteczny Nr 203- (...). Przedmiotem umowy był kredyt w kwocie 48.380,00 CHF na dokończenie nadbudowy domu mieszkalnego oraz spłatę istniejącego kredytu mieszkaniowego, z przeznaczeniem na zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych. Kredytobiorcy odpowiadają solidarnie za zadłużenie wynikające z umowy.

Zgodnie z § 11 ust. 1 pkt 1 umowy: Zabezpieczeniem spłaty kredytu jest hipoteka zwykła w kwocie 45.380,00 CHF oraz hipoteka kaucyjna do kwoty 11.798,80 CHF na nieruchomości zlokalizowanej w R. przy ul. (...), dla której prowadzona jest przez Sąd Rejonowy w Radomsku -Wydział Ksiąg Wieczystych KW NR (...). Bank (...) SA na podstawie umowy mógł wypowiedzieć umowę kredytu w części dotyczącej warunków spłaty w przypadku m.in. niedokonania spłaty dwóch kolejnych rat w terminach określonych przez (...) SA w wysłanych do Kredytobiorcy i poręczycieli dwóch kolejnych przypomnieniach.

Zgodnie z § 6 umowy: (...) S.A. pobiera odsetki od kredytu w walucie kredytu według zmiennej stopy procentowej, w stosunku rocznym, której wysokość jest ustalana w dniu rozpoczynającym pierwszy i kolejne trzymiesięczne okresy obowiązywania stawki referencyjnej, jako suma stawki referencyjnej i stałej marży. Pierwszy okres obowiązywania stawki referencyjnej rozpoczyna się w dniu wypłaty kredytu (ust. 1). W dniu zawarcia umowy stawka referencyjna wynosi 0,7383%, marża wynosi 2,80 %, a oprocentowanie kredytu wynosi 3,5383 %, w stosunku rocznym. Dla celów ustalenia stawki referencyjnej - (...) SA. będzie się posługiwać stawką LIBOR publikowaną odpowiednio o godz. 11:00 (...) lub 11:00 na stronie informacyjnej R., w drugim dniu poprzedzającym dzień rozpoczynający pierwszy i kolejne trzymiesięczne okresy obowiązywania stawki referencyjnej, zaokrągloną według matematycznych zasad do czterech miejsc po przecinku. W przypadku braku notowań stawki referencyjnej LIBOR dla danego dnia do wyliczenia stopy procentowej, stosuje się odpowiednio notowania z dnia poprzedzającego, w którym było prowadzone notowanie stawki LIBOR. Za dzień braku notowań stawki LIBOR uznaje się ponadto dzień uznany na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej za dzień wolny od pracy (ust. 2). Zmiana wysokości stawki referencyjnej powoduje zmianę wysokości oprocentowania kredytu o taką samą liczbę punktów procentowych (ust. 3). (...) S.A. powiadamia Kredytobiorcę w formie pisemnej, o każdej zmianie wysokości oprocentowania kredytu, z podaniem terminu, od którego zmiana ta obowiązuje (ust. 4).

Zgodnie z § 7 umowy: Odsetki będą obliczane miesięcznie od kwoty zadłużenia z tytułu kredytu według obowiązującej w tym okresie zmiennej stopy procentowej dla kredytu, począwszy od dnia wypłaty kredytu, do dnia poprzedzającego spłatę kredytu włącznie.

Zgodnie z § 18 umowy: Niespłacenie przez Kredytobiorcę części albo całości raty w terminie umownym spowoduje, że należność z tytułu zaległej spłaty staje się zadłużeniem przeterminowanym i zostaje przeliczona na walutę polską według kursu sprzedaży dewiz (aktualna Tabela kursów) obowiązującego w (...) S.A. w dniu, o którym mowa w § 13 ust. 2 (ust. 1). Brak środków na rachunku przeznaczonym do spłaty, o którym mowa w § 13 ust. 1 w terminie, o którym mowa w § 13 ust. 2 skutkuje niespłaceniem raty lub zadłużenia (ust. 2). (...) S.A. zawiadomi Kredytobiorcę o kwocie należności z tytułu zaległej i kolejnej raty wysyłając przypomnienie. W przypadku gdy uzgodniono zabezpieczenie kredytu w formie poręczenia, przypomnienie otrzymują również poręczyciele (ust. 3). Za każdy dzień kalendarzowy w okresie utrzymywania się zadłużenia przeterminowanego z tytułu kredytu (...) SA pobiera odsetki według obowiązującej w tym okresie stopy procentowej dla kredytów przeterminowanych i kredytów postawionych, po upływie okresu wypowiedzenia, w stan natychmiastowej wymagalności nie będących przedmiotem postępowanie ugodowego, zwanej dalej „stopą procentową dla kredytów przeterminowanych”, ustalają w uchwale Zarządu (...) SA. Zmiana stopy procentowej uzależniona jest od zmian na rynku pieniężnym, zmian stopy rezerw obowiązkowych banków oraz zmian stóp procentowych NBP (ust. 4). Okres zadłużenia przeterminowanego liczony jest od dnia powstania zadłużenia przeterminowanego do dnia poprzedzającego spłatę tego zadłużenia włącznie (ust. 5).

Zgodnie z § 19 umowy: Jeżeli spłata zadłużenia przeterminowanego i odsetek nastąpi w walucie innej niż waluta polska:

1) w formie bezgotówkowej - kwota wpłaty zostaje przeliczona na kwotę stanowiącą równowartość w walucie polskiej - według kursu kupna dla dewiz (aktualna Tabela kursów Banku), obowiązującego w (...) S.A. w dniu wpływu środków.

2) w formie gotówkowej - kwota wpłaty zostaje przeliczona na kwotę stanowiącą równowartość w walucie polskiej - według kursu kupna dla pieniędzy (aktualna Tabela kursów Banku), obowiązującego w (...) S.A. w dniu wpływu środków

(dowód: umowa kredytu k.9-16)

Spłata przedmiotowej umowy została zabezpieczona wpisem ograniczonego prawa rzeczowego w postaci hipoteki umownej zwykłej w kwocie 45.380,00 CHF oraz hipoteki umownej kaucyjnej do kwoty 11.798,80 CHF, które zostały ustanowione na nieruchomości położonej w R., dla której Sąd Rejonowy w Radomsku prowadzi Kw Nr (...).

O. C. (2) przysługuje prawo użytkowania wieczystego oraz prawo własności naniesień budowlanych posadowionych na tej nieruchomości.

(dowód: oświadczenia k.17-18, wniosek k.19, obwieszczenie k.34, zawiadomienia 73-74v)

W związku z niewywiązaniem się z umowy Bank (...) S.A. wypowiedział umowę kredytu z terminem wypowiedzenia do dnia 3 kwietnia 2007 r., a następnie wystawił Bankowy Tytuł Egzekucyjny Nr (...), zgodnie z którym na dzień 07.09.2007 r. pozwani byli zobowiązani do spłaty zadłużenia w łącznej kwocie 121.384,45 zł, w tym z tytułu należności głównej: 107.735,57 zł, odsetek skapitalizowanych: 660,79 zł, odsetek naliczonych do dnia 06.09.2007 r.: 12.937,19 zł, kosztów: 50,90 zł. Postanowieniem z dnia 19 września 2007 r. Sąd Rejonowy w Radomsku nadał na (...) klauzulę wykonalności.

(dowód: wypowiedzenie k.20-21, (...) k.22, postanowienie o nadaniu klauzuli k.22v)

Bank (...) S.A. dochodził należności wynikającej z (...) Nr (...) zaopatrzonego w klauzulę wykonalności w postępowaniu egzekucyjnym Km 1426/07 oraz Km 6723/13 wytoczonym przeciwko pozwanym.

Postępowanie egzekucyjne Km 1426/07 zostało wszczęte z dniem 10 października 2007 r. na podstawie zawiadomienia z dnia 29 września 2007 r. Postępowanie zostało następnie zawieszone postanowieniem z dnia 27 listopada 2009 r., potem podjęte na nowo postanowieniem z dnia 6 maja 2011 r., ostatecznie zaś zostało umorzone postanowieniem z dnia 16 listopada 2012 r. doręczonym 22 listopada 2012 r. na podstawie art. 825 pkt 3 k.p.c.

Postępowanie egzekucyjne Km 6723/13 zostało umorzone postanowieniem z dnia 10 października 2013 r. na podstawie art. 825 pkt 1 k.p.c.

(dowód: postanowienie k.46, zawiadomienie o wszczęciu egzekucji wraz z potwierdzeniem odbioru k.7, k.13 akt komorniczych I Km 1426/07, zarządzenie o połączeniu spraw k.34 akt komorniczych I Km 1426/07, postanowienie o zawieszeniu postępowania k.278 akt komorniczych I Km 1426/07, postanowienie o podjęciu zawieszonego postępowania k.296 akt komorniczych I Km 1426/07, postanowienie o umorzeniu postepowania wraz z potwierdzeniem odbioru k.436, k.438 akt komorniczych I Km 1426/07)

W dniu 19 listopada 2009 r. pozwana O. C. (2) zawarła z Bankiem (...) S.A. Umowę (...) nr (...). Umowa została zawarta na okres 12 miesięcy, tj. do dnia 20 października 2010 r. Ugoda obejmowała wymagalna wierzytelność z tytułu umowy kredytu Własny K. hipoteczny Nr 203- (...), która na dzień 4 listopada 2009 r. wynosiła 181.266,19 zł, z tego: kapitał w kwocie 107.074,78 zł, odsetki w kwocie 70.440,62 zł i koszty w kwocie 3.090,00 zł.

(dowód: ugoda k.53-55)

Pozwana O. C. (2) pismem z dnia 18 stycznia 2013 r. doręczonym bankowi (...) S.A. w dniu 21 stycznia 2013 r. złożyła wniosek o wszczęcie postępowania restrukturyzacyjnego i zawarcie ugody dotyczącej spłaty wierzytelności z tytułu umowy kredytu i umowy ugody. Pozwana przedstawiła propozycje restrukturyzacyjne, zgodnie z którymi: miało zostać zawieszone postępowanie egzekucyjne prowadzone z tytułu zadłużenia wynikającego z umowy kredytu oraz umowy ugody, zmiana kolejności zarachowania rat, rozłożenie należności na 24 raty spłaty 80% kapitału i 50% kosztów ustalonych wg stanu na dzień zawarcia ugody, zwolnienie ze spłaty 20% kapitału i 50% kosztów ustalonych wg stanu na dzień zawarcia ugody oraz 100% odsetek naliczonych do dnia zawarcia ugody, odstąpienie od dnia zawarcia ugody, zapewnienie możliwości renegocjacji warunków po wpłacie 23. Raty zgodnie z harmonogramem.

Pozwana kolejnym pismem z dnia 8 lutego 2015 r., doręczonym bankowi w dniu 14 lutego 2013 r., wniosła ponownie o zawarcie umowy restrukturyzacji.

Ugoda nie została zawarta.

(dowód: wniosek powódki o zawarcie ugody z 18.01.2013 r., k.56-59, pismo powódki z 8.02.2013 r. k.60-63, odpowiedź banku z 20.02.2013 r. k.64, pismo powódki z 13.03.2013r. k.65-66, pismo banku z 3.04.2013 r. k.67)

W dniu 17.09.2013 r. (...) S.A. zbyło na mocy umowy cesji wierzytelność, wynikającą z tytułu przedmiotowej umowy kredytu z dnia 20.01.2005 r. na rzecz powoda.

(dowód: umowa cesji wraz z załącznikami k.86-90, k.92-94, oświadczenie k.91)

W dniu 20.11.2013 r. strona powodowa wystąpiła do Sądu Rejonowego Wydziału Ksiąg Wieczystych w R. o zmianę wierzyciela hipotecznego na nieruchomości Kw Nr (...). Zmiana wierzyciela hipotecznego dotyczyła hipoteki umownej zwykłej w kwocie 45.380,00 CHF oraz hipoteki umownej kaucyjnej do kwoty 11.798,80 CHF. Dnia 03.12.2013 r. Sąd dokonał zmiany wpisu w Dziale IV Kw Nr (...) poprzez ujawnienie zmiany wierzyciela hipotecznego na przedmiotowym prawie - zamiast (...) S.A. I Oddział w R. wpisano powoda.

(dowód: zawiadomienia k.73-74v)

Na dzień 10 czerwca 2015 r. pozwani posiadali zadłużenie w wysokości 287.139,88 zł, na które składa się kwota 106.427,98 zł tytułem kapitału głównego, kwota 180.330,78 zł tytułem kapitału głównego oraz kwota 381,12 zł tytułem kosztów.

(dowód: wyciąg z ksiąg rachunkowych funduszu sekurytyzacyjnego k.5)

Wysokość stopy oprocentowania zadłużenia przeterminowanego w okresie istnienia zobowiązania pozwanej jest równa czterokrotności stopy lombardowej.

(dowód: zestawienie k.23-24)

Sąd zważył, co następuje:

Zarzuty pozwanej wobec nakazu zapłaty z dnia 10 lipca 2013 r. nie zasługują na uwzględnienie.

W niniejszej sprawie w dniu 15 marca 2013 r. Sąd wydał nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym w oparciu o art. 485 § 1 pkt 3 k.p.c. Pozwana O. C. (2) wniosła zarzuty od przedmiotowego nakazu.

W pierwszej kolejności odnieść należy się do zarzutu przedawnienia.

Spłata umowy kredytu została zabezpieczona wpisem ograniczonego prawa rzeczowego w postaci hipoteki umownej zwykłej w kwocie 45.380,00 CHF oraz hipoteki umownej kaucyjnej do kwoty 11.798,80 CHF, które zostały ustanowione na nieruchomości położonej w R.. Pozwanej przysługuje prawo użytkowania wieczystego oraz prawo własności naniesień budowlanych posadowionych na tej nieruchomości. Zgodnie z art. 69 ustawy o księgach wieczystych i hipotece (u.k.w.h.) hipoteka zabezpiecza mieszczące się w sumie hipoteki roszczenia o odsetki oraz o przyznane koszty postępowania, jak również inne roszczenia o świadczenia uboczne, jeżeli zostały wymienione w dokumencie stanowiącym podstawę wpisu hipoteki do księgi wieczystej. Natomiast zgodnie z art. 77 u.k.w.h. przedawnienie wierzytelności zabezpieczonej hipoteką nie narusza uprawnienia wierzyciela hipotecznego do uzyskania zaspokojenia z nieruchomości obciążonej. Przepisu tego nie stosuje się do roszczeń o świadczenia uboczne.

Hipoteka nie ulega przedawnieniu. Właściciel nieruchomości obciążonej hipoteką, niezależnie od tego, czy jest też dłużnikiem osobistym, czy tylko rzeczowym, nie może bronić się zarzutem przedawnienia roszczenia wierzyciela hipotecznego o zaspokojenie się z nieruchomości, oznaczałoby to bowiem, że przedawnieniu ulega hipoteka. Przedawnienie wierzytelności zabezpieczonej hipoteką pociąga za sobą tylko skutki w sferze obligacyjnej. Jeżeli dojdzie do przedawnienia wierzytelności zabezpieczonej hipoteką, to wierzyciel hipoteczny nadal jest uprawniony do zaspokojenia się z nieruchomości obciążonej. Reguła wynikająca z art. 77 zd. 1 u.k.w.h. nie dotyczy roszczeń o odsetki. Jako świadczenie okresowe odsetki przedawniają się z upływem trzech lat (art. 118 k.c.).

Trzyletni termin przedawnienia roszczeń nieobjętych hipoteką w niniejszej sprawie określony w art. 118 k.c. rozpoczął swój bieg najwcześniej po upływie terminu umowy ugody kredytu, tj. od 21 października 2010 r. Termin ten uległ przerwaniu na skutek prowadzonego postępowania egzekucyjnego i rozpoczął biec na nowo po uprawomocnieniu się postanowienia o umorzeniu postępowania egzekucyjnego w sprawie Km 1426/07 z dnia 16 listopada 2012 r. na podstawie art. 825 pkt 3 k.p.c., a więc od dnia 30 listopada 2012 r. (odpis postanowienia został doręczony pozwanej w dniu 22 listopada 2012 r.). W dniu 21 stycznia 2013 r. pozwana złożyła wniosek o wszczęcie postępowania restrukturyzacyjnego i zawarcie ugody dotyczącej spłaty wierzytelności z tytułu umowy kredytu i umowy ugody, co należy poczytać za uznanie długu, które ponownie przerywało bieg terminu przedawnienia, który zaczął biec na nowo.

Samo uznanie roszczenia może nastąpić w jednej z dwóch form jako uznanie właściwe (umowa ustalająca zasady i zakres istnienia stosunku prawnego) i uznanie niewłaściwe (przyznanie przez dłużnika wobec wierzyciela istnienia długu). Uznanie roszczenia przez osobę, przeciwko której ono przysługuje, nie wymaga złożenia wyraźnego oświadczenia woli, a wystarczające jest zewnętrzne wyrażenie przeświadczenia o istnieniu roszczenia, a więc oświadczenia wiedzy. Uznanie roszczenia występuje w każdym wypadku wyraźnego oświadczenia woli lub też innego jednoznacznego zachowania się dłużnika wobec wierzyciela, z którego wynika, że dłużnik uważa roszczenie za istniejące. Z tak rozumianym uznaniem niewłaściwym mamy do czynienia w przedmiotowej sprawie, ponieważ z treści pisma doręczonego 21.01.2013 r. wyraźnie wynika to, iż pozwana przyznaje fakt swego zadłużenia wobec powoda, gdyż w piśmie tym nie są podnoszone żadne okoliczności kwestionujące zasadność tego roszczenia lub jego wysokość. Podkreślić należy przy tym, iż dla skuteczności tzw. uznania niewłaściwego nie jest wymagane istnienie po stronie zobowiązanego zamiaru wywołania skutku prawnego w postaci przerwania biegu przedawnienia. Istotne natomiast jest to, aby zachowanie zobowiązanego mogło uzasadniać przekonanie osoby uprawnionej, iż zobowiązany jest świadom swojego obowiązku, a w konsekwencji by mogło uzasadniać oczekiwanie uprawnionego, że świadczenie na jego rzecz zostanie spełnione (por. wyrok SN, I CSK 457/09). Uznanie roszczenia (art. 123 § 1 pkt 2 k.c.) wymaga powzięcia przez wierzyciela wiadomości o złożonym przez zobowiązanego oświadczeniu wiedzy. W niniejszej sprawie powód otrzymał pismo pozwanej.

Termin przedawnienia zaczął na nowo biec od dnia 22 stycznia 2013 r., natomiast pozew został w dniu 10 czerwca 2015 r.

Mając powyższe na uwadze, stwierdzić należy, iż zarzut przedawnienia pozwanej jest bezzasadny.

Pozwana ponadto zgłosiła zarzut istnienia niedozwolonego zapisu umownego poprzez blankietowe określenie w umowie odsetek dla kredytu przeterminowanego wg zmiennej stopy procentowej.

Umowa kredytu łącząca strony stanowiła przygotowany przez bank gotowy produkt, a zatem musiała opierać się na zaproponowanym przez niego wzorcu umownym. Wskazany przez pozwaną § 18 umowy kredytu nie został między pozwaną a bankiem (...) S.A. uzgodniony w sposób indywidualny (tj. przyjmowane w drodze negocjacji między stronami), zatem możliwe było ocenienie go przez pryzmat art. 385 1 § 1 kc.

Odsetki dla kredytu przeterminowanego określone w § 18 umowy kredytu nie stanowią oprocentowania kredytu. Stopa procentowa kredytu przeterminowanego jest określona przez przepisy prawa powszechnie obowiązującego i z tej racji winna być kredytobiorcom znana. Treść § 18 wskazuje ponadto obiektywne oraz precyzyjne przesłanki zmiany wysokości oprocentowania kredytu przeterminowanego. Nie można natomiast z samego faktu, iż dana regulacja kształtuje obowiązki kredytobiorcy na wypadek niewykonania zobowiązania, uznać jej za sprzeczną z dobrymi obyczajami lub rażąco naruszającą interes strony. Niejako na marginesie wskazać należy, iż zmienność stopy procentowej w niniejszej sprawie skutkowała malejącą stopą procentową korzystną dla pozwanej.

Mając powyższe na uwadze Sąd nie podzielił również tego zarzutu pozwanej.

Stosownie do art. 493 § 1 k.p.c. pismo zawierające zarzuty wnosi się do sądu, który wydał nakaz zapłaty. W piśmie pozwana powinien wskazać, czy zaskarża nakaz w całości, czy w części, przedstawić zarzuty, które pod rygorem ich utraty należy zgłosić przed wdaniem się w spór co do istoty sprawy oraz okoliczności faktyczne i dowody. Sąd pomija natomiast spóźnione twierdzenia i dowody, chyba że strona uprawdopodobni, że nie zgłosiła ich w zarzutach bez swojej winy lub że uwzględnienie spóźnionych twierdzeń i dowodów nie spowoduje zwłoki w rozpoznaniu sprawy albo że występują inne wyjątkowe okoliczności. Pozwana została skutecznie pouczona o treści powołanego art. 493 § 1 k.p.c. Konstrukcja postępowania nakazowego opiera się na założeniu, iż dokumenty przewidziane w art. 485 kc jako podstawy wydania nakazu zapłaty stwarzają swoiste domniemanie zasadności żądania pozwu. Z punktu widzenia powoda wystarczające jest przedłożenie jednego z tych dokumentów na potwierdzenie zasadności roszczenia bez potrzeby prowadzenia dalszego postępowania dowodowego. Obalenie domniemania potwierdzonego wydaniem przez sąd nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym następuje w wyniku inicjatywy pozwanego wnoszącego zarzuty przeciwko nakazowi zapłaty zawierającemu orzeczenie o świadczeniu wynikającym z określonego rodzaju dokumentu. Wniesienie zarzutów od nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu nakazowym powoduje, że ciężar prowadzenia procesu przenosi się na pozwanego i to on zobowiązany jest wykazać okoliczności, które powodują, iż przedłożony wraz z pozwem dokument traci swój walor jako podstawa roszczenia. Potwierdza to choćby dyspozycja art. 496 kpc wskazującego, że sąd w wyroku kończącym postępowanie odnosi się do nakazu zapłaty poprzez jego uchylenie lub utrzymanie w mocy, a nie do żądania pozwu, jak w procesie prowadzonym na zasadach ogólnych.

Pozwana w zarzutach od nakazu zapłaty z dnia 30 lipca 2015 r. ograniczyła się jedynie do zarzutu przedawnienia oraz zarzutu niedozwolonej klauzuli umownej co do wysokości oprocentowania kredytu przeterminowanego. Pozwana już na tym etapie była reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika. Zarzuty objęte kolejnym pismem z dnia 12 listopada 2015 r. zawierały rozszerzony zarzut niedozwolonej klauzuli umownej oraz kolejne zarzuty, jednakże pozwana ani jej pełnomocnik nie wskazali żadnych okoliczności uprawdopodabniających, iż zarzuty te nie zostały zgłoszone wcześniej – w zarzutach od nakazu zapłaty, bez ich winy bądź że zachodzą inne wyjątkowe okoliczności. W ocenie Sądu zarzuty te są spóźnione, a niezależnie od tego nie zasługiwałyby na uwzględnienie.

Pozwana podniosła, iż wyciąg z księgi rachunkowej funduszu sekurytyzacyjnego nie stanowi mocy dowodowej dokumentu urzędowego, którego wysokość wierzytelności pozwana kwestionuje, w szczególności co do wysokości odsetek wskazanych na kwotę 180.330,78 zł.

W wyroku z dnia 11 lipca 2011 roku, w sprawie sygn. akt P 1/10 Trybunał Konstytucyjny stwierdził, iż art. 194 ustawy z dnia 27 maja 2004 roku o funduszach inwestycyjnych w części, w jakiej nadaje moc prawną dokumentu urzędowego księgom rachunkowym i wyciągom z ksiąg rachunkowych funduszu sekurytyzacyjnego w postępowaniu cywilnym prowadzonym wobec konsumenta (którym w okolicznościach sprawy niewątpliwie jest pozwana) jest niezgodny z art. 2, art. 32 ust. 1 zdanie pierwsze i art. 76 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej (OTK - A 2011/6/53, Dz.U. z 2011 r. Nr 152, poz. 900). A zatem wyciąg z ksiąg rachunkowych funduszu sekurytyzacyjnego stanowi jedynie dokument prywatny w rozumieniu art. 245 k.p.c., który stanowi dowód wyłącznie tego, iż osoba, która go podpisała złożyła zawarte w dokumencie oświadczenie. Obowiązujący zaś przepis art. 194 ust. 2 ustawy z dnia 27 maja 2004 roku o funduszach inwestycyjnych wprost już pozbawia wyciąg z ksiąg rachunkowych funduszu sekurytyzacyjnego mocy prawnej dokumentów urzędowych w postępowaniu cywilnym (Dz.U. z 2014 roku poz. 157). Dane ujmowane w księgach rachunkowych funduszu i w wyciągu z tych ksiąg mogą stanowić dowód jedynie tego, że określonej kwoty wierzytelność jest wpisana w księgach rachunkowych względem określonego dłużnika na podstawie opisanego w tych księgach zdarzenia, na przykład właśnie cesji wierzytelności. Wskazane okoliczności w razie ich kwestionowania przez stronę przeciwną, powinien wykazać zgodnie z art. 6 k.c. odpowiednimi dowodami fundusz (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 czerwca 2013 roku, V CSK 329/12).

Jednakże wskazać należy, iż pozwana nie kwestionowała istnienia wierzytelności. Powyższy zarzut pozwanej dotyczył przede wszystkim wysokości odsetek, które wynikają z warunków umowy oraz przepisów prawa. W związku z powyższym zarzut ten należałoby uznać go bezzasadny.

W dalszej kolejności pozwana podniosła zarzut braku zgody na dokonanie umowy przelewu między bankiem a powodem.

Zgodnie z art. 92c prawo bankowe przelew wierzytelności banku na towarzystwo funduszy inwestycyjnych tworzące fundusz sekurytyzacyjny albo na fundusz sekurytyzacyjny wymaga uzyskania przez bank zgody dłużnika banku, będącego stroną czynności dokonanej z bankiem, jak również zgody dłużnika z tytułu zabezpieczenia wierzytelności banku wynikającej z dokonanej czynności oraz złożenia przez dłużnika oświadczenia o poddaniu się egzekucji na rzecz funduszu sekurytyzacyjnego, który nabędzie wierzytelność. Zgoda i oświadczenie powinny być wyrażone w formie pisemnej pod rygorem nieważności.

Przepis ten został uchylony ustawą z dnia 4.09.2008 r. (Dz.U. Nr 231, poz. 1546) o zmianie ustawy o funduszach inwestycyjnych, ustawy - Prawo bankowe oraz ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym, która weszła w życie 13.01.2009 r.

A zatem regulacja ta w dniu zawarcia umowy cesji nie obowiązywała.

W związku z powyższym i w tym zakresie zarzut pozwanej nie zasługiwałby na uwzględnienie.

Pozwana sprecyzowała zarzut niezasadnego naliczenia przez powoda odsetek zmiennych, podnosząc iż postanowienia § 6, 18, 19 umowy pierwotnej o kredyt jak i umowy ugody łączącej strony miały charakter blankietowy.

W tym zakresie również nie ma racji pozwana, jako że przepisy § 6 umowy wyraźnie wskazuje okoliczności zmiany oprocentowania, zatem nie ma on charakteru blankietowego. W zakresie zaś § 18 Sąd wyżej dokonał stosownych rozważań.

W związku z powyższym również tego zarzutu nie należałoby uwzględnić.

W zakresie zaś zarzuty ustalenia błędnej wysokości wierzytelności zabezpieczonej hipoteką umowną kaucyjną oraz hipoteką zwykłą przeliczając wartość hipoteki, wskazać należy, iż zwłoka dłużnika nie przyznaje wierzycielowi prawa wyboru waluty, a jedynie dnia, według którego miałby zostać przeliczony kurs waluty obcej. Jednakże powód dokonał przewalutowania na podstawie § 18 umowy. Powód, wnosząc o zasądzenie sumy wyrażonej w walucie obcej obowiązany jest - zgodnie z art. 19 § 2 k.p.c. - oznaczyć w pozwie kwotą pieniężną wartość przedmiotu sporu. Reguła wyrażona w art. 19 § k.p.c. odnosi się bowiem tylko do roszczeń określonych w kwocie wyrażonej w pieniądzu polskim. Dla określenia wartości przedmiotu sporu lub wartości zaskarżenia w sprawie o roszczenie pieniężne wyrażone w walucie obcej miarodajny jest kurs tej waluty z dnia wniesienia pozwu (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 8 sierpnia 2008 r., V CZ 49/08, L.). Powód prawidłowo określił wysokość roszczenia wg kursu franka szwajcarskiego na dzień wytoczenia powództwa, zatem pozwana i tu nie miałaby racji.

Mając powyższe na uwadze, Sąd utrzymał zaskarżony nakaz zapłaty w mocy na podstawie art. 496 kpc.