Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt IV P 267/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 kwietnia 2016 r.

Sąd Rejonowy w Ostrołęce IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:

SSR Monika Jankowska

Protokolant:

sekr. sądowy Justyna Kojtek

po rozpoznaniu w dniu 06 kwietnia 2016 r., na rozprawie

sprawy

z powództwa W. W. (1)

przeciwko:

1.Publicznej Szkole Podstawowej im. (...) P. w C.

2.Burmistrzowi Miasta i Gminy C.

o uchylenie kary z tytułu odpowiedzialności porządkowej pracowników

Orzeka:

1.  Oddala powództwo w stosunku do pozwanego ad.2 – Burmistrza Miasta i Gminy C.;

2.  Rozpoznając powództwo skierowane przeciwko pozwanemu ad.1 - Publicznej Szkole Podstawowej im.(...) J. P. (1) w C. orzeka o uchyleniu kary porządkowej upomnienia nałożonej na powódkę W. W. (1) w dniu 15 września 2015 roku;

3.  Zasądza od pozwanego ad. 1 - Publicznej Szkoły Podstawowej im. (...) J. P. (1) w C. na rzecz powódki W. W. (1) kwotę 60,00 (sześćdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego.

4.  Zasądza od powódki W. W. (1) na rzecz pozwanego Burmistrza Miasta i Gminy C. kwotę 60,00 (sześćdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygnatura akt IV P 267/15

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 16 października 2015 roku, wniesionym do Sądu Rejonowego w Ostrołęce Wydział IV Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, skierowanym przeciwko: ad. 1) Publicznej Szkole Podstawowej im. (...) J. P. w C. oraz ad. 2) Burmistrzowi Miasta i Gminy C., powódka W. W. (1) wniosła o uchylenie kary porządkowej upomnienia (udzielonej pismem wręczonym powódce w dniu 15 września 2015 roku) oraz o zasądzenie od każdego z pozwanych na rzecz powódki kosztów procesu wraz z kosztami zastępstwa prawnego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu, powódka podała, że jest zatrudniona na stanowisku dyrektora w Publicznej Szkole Podstawowej im. (...) J. P. w C.. W dniu 15 września 2015 roku powódce zostało wręczone pismo Burmistrza Miasta i Gminy C. – organu prowadzącego szkołę, o wymierzeniu jej kary porządkowej upomnienia. Od powyższej decyzji powódka wniosła sprzeciw. Pismem doręczonym powódce w dniu 05 października 2015 roku, Burmistrz Miasta i Gminy C. odrzucił sprzeciw i podtrzymał decyzję o ukaraniu powódki. Zdaniem powódki decyzja Burmistrza Miasta i Gminy C. o wymierzeniu kary porządkowej jest niesłuszna i sprzeczna z prawem, bowiem nie było podstaw merytorycznych do jej wymierzenia. W zawiadomieniu o wymierzeniu kary porządkowej, nie wskazano na czym polegało naruszenie ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy, tymczasem kodeks pracy przewiduje nałożenie kary porządkowej za nieprzestrzeganie przez pracownika ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy. Z treści zawiadomienia wynika zaś, że przyczyną wymierzenia kary porządkowej było niezastosowanie się przez powódkę do polecenia sporządzenia aneksu nr 6 do arkusza organizacyjnego szkoły na rok szkolny 2015/2016. W praktyce polecenie to sprowadzało się do nakazania zamieszczenia w arkuszu organizacyjnym zapisów o określonej treści. Zgodnie z przepisami arkusz organizacyjny sporządza dyrektor szkoły, a organ prowadzący jedynie go zatwierdza. Nie ma jednocześnie przepisów, zgodnie z którymi organ prowadzący ma prawo żądania sporządzenia arkusza lub aneksu do niego o określonej treści. Arkusz organizacyjny Publicznej Szkoły Podstawowej im. (...) J. P. w C. został sporządzony i zatwierdzony w terminie i trybie określonym w stosownym rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej. Potwierdza to rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody (...) z dnia 30 lipca 2015 roku. Powódka sporządziła aneks nr 5 do arkusza organizacyjnego szkoły, zatwierdzonego w dniu 28 maja 2015 roku. W aneksie tym powódka pomija jedynie zmiany wprowadzone przez osobę pełniącą obowiązki dyrektora, gdyż osoba ta została powołana na to stanowisko niezgodnie z prawem. Nadto, zalecenia organu prowadzącego również były niezgodne z prawem. Wymierzenie zaś pracownikowi kary porządkowej za odmowę wykonania poleceń sprzecznych z prawem należy uznać za nieuzasadnione i naruszające prawo (pozew, k. 2 - 4).

Pozwany ad. 2 - Burmistrz Miasta i Gminy C., reprezentowany w tym postępowaniu przez Zastępcę, korzystającego z pomocy zawodowego pełnomocnika procesowego wniósł o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie od powódki na jego rzecz kosztów procesu wraz z kosztami zastępstwa prawnego według norm przepisanych. Pozwany wskazał, że naruszenie ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy szkoły, za które powódka została ukarana upomnieniem w dniu 15 września 2015 roku, polegało na nieprzedłożeniu aneksu nr 6 do arkusza organizacyjnego szkoły na rok szkolny 2015/2016, zgodnie z zaleceniem organu prowadzącego szkołę z dnia 10 września 2015 roku. Tym samym, powódka naruszyła wymóg realizowania przez dyrektora zadań zgodnie z zarządzeniami organu prowadzącego szkołę. Powódka zamiast przedłożyć kolejny projekt aneksu do arkusza organizacyjnego (numer 6), przedłożyła jedynie korektę do aneksu nr 5, który pismem z dnia 10 września nie został zatwierdzony przez organ prowadzący. Zmiany w arkuszach organizacyjnych mogą mieć formę aneksów oznaczonych kolejno, nie przewiduje się innej formy, w szczególności korekty. Organ prowadzący nie mógł zatwierdzić korekty, gdyż była to korekta do dokumentu, który nie został zatwierdzony, tym samym nie funkcjonował w obrocie prawnym. Organ prowadzący ma prawo żądać od dyrektora szkoły, aby arkusz i aneksy do niego były sporządzane prawidłowo, pod względem formalnym i prawnym. Brak aneksu nr 6 ma destabilizujący wpływ na pracę szkoły. Ponadto, w piśmie procesowym z dnia 25 stycznia 2016 roku, pozwany wskazał, że sporządzenie arkusza organizacyjnego szkoły jest podstawową czynnością dyrektora o charakterze organizacyjnym, związaną z planowaniem pracy w nowym roku szkolnym. Organ prowadzący został zmuszony do ingerencji w projekt arkusza organizacyjnego przedłożony przez powódkę, gdyż jej propozycje jako dyrektora, powodowały skutki finansowe nieprzewidziane w planie finansowym szkoły (odpowiedź na pozew, k. 35-38).

Odpis pozwu doręczony pozwanemu ad. 1, tj. Publicznej Szkole Podstawowej im.(...) J. P. w C., wrócił do Sądu z pismem przewodnim dyrektora tej szkoły W. W. (1) (powódki w niniejszej sprawie), która nie uznała, że jest odpowiednim adresatem przedmiotowego pisma i wniosła o przesłanie odpisu pozwu pozwanemu ad. 1, tj. Publicznej Szkole Podstawowej im. (...) J. P. w C. na ręce Burmistrza Miasta i Gminy C., który w tym wypadku w ocenie powódki winien reprezentować pozwanego ad. 1. Podzielając pogląd powódki, tak też Sąd uczynił, doręczając odpis pozwu pozwanemu ad. 1, tj. Publicznej Szkole Podstawowej im. (...) J. P. w C. na ręce Burmistrza Miasta i Gminy C.. Burmistrz Miasta i Gminy C., reprezentowany przez zawodowego pełnomocnika, w odpowiedzi na pozew, wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie od powódki na jego rzecz kosztów postępowania wraz z kosztami zastępstwa prawnego wg norm przepisanych. Na uzasadnienie stanowiska, zawodowy pełnomocnik pozwanego ad.1 przytoczył tożsamą argumentację, jak w przypadku pozwanego ad. 2 - Burmistrza Miasta i Gminy C..

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powódka W. W. (1) pełni funkcję dyrektora w Publicznej Szkole Podstawowej im. (...) J. P. w C.. Organem prowadzącym Publiczną Szkołę Podstawową im. (...) J. P. w C. jest Burmistrz Miasta i Gminy C.. W dniu 29 czerwca 2015 roku powódka została odwołana ze stanowiska dyrektora, w dniu 03 września 2015 roku powódka została przywrócona na stanowisko dyrektora ( niesporne twierdzenia stron).

W dniu 28 maja 2015 roku Zastępca Burmistrza Miasta i Gminy C. „zatwierdził warunkowo” arkusz organizacyjny Publicznej Szkoły Podstawowej im. (...) J. P. w C. na rok 2015/2016.

Wraz z pismem z dnia 03 września 2015 roku, powódka przedłożyła aneks nr 5 do arkusza organizacyjnego szkoły na rok 2015/2016 z prośbą o wyrażenie zgody na wprowadzenie zmian w arkuszu organizacji szkoły na rok szkolny 2015/2016, dotyczących m.in. ilości godzin logopedii. W aneksie nr 5 do arkusza organizacyjnego umieszczono 4 godziny tygodniowo pracy logopedy (ograniczając ten wymiar z uprzednio ustalonych w arkuszu organizacyjnym 10 godzin) oraz 20 godzin tygodniowo pracy pedagoga.

Organ prowadzący szkołę Burmistrz Miasta i Gminy C. nie zatwierdził aneksu nr 5 do arkusza organizacyjnego szkoły na rok 2015/2016, o czym poinformował dyrektora szkoły pismem z dnia 07 września 2015 roku. W piśmie tym, organ prowadzący zalecił powódce przygotowanie kolejnego projektu aneksu arkusza i wskazał wytyczne odnośnie jego treści, tj. zalecił nie ujmować w arkuszu 20 godzin pedagoga, gdyż przebywa on na urlopie macierzyńskim, ponadto na dodatkowym urlopie macierzyńskim i na urlopie rodzicielskim będzie przebywać do 15 czerwca 2016 roku. Godziny te, w ocenie organu prowadzącego, powinny być umieszczone w arkuszu dopiero po powrocie pedagoga z urlopu. Poza tym wskazano, aby nadal zmniejszyć ilość godzin pracy logopedy, zgodnie z pismem z dnia 31 sierpnia 2015 roku.

W dniu 10 września 2015 roku do Urzędu Miasta i Gminy C. wpłynął projekt korekty do aneksu nr 5 do arkusza organizacyjnego szkoły na rok 2015/2016 wraz z prośbą o akceptację aneksu nr 5 wraz z korektą. Korekta dotyczyła umieszczenia w aneksie nr 5 do arkusza organizacyjnego szkoły na rok 2015/2016, 13 godzin pracy tygodniowo M. T. (na 26 godzin) w świetlicy. W korekcie do aneksu nr 5 do arkusza organizacyjnego umieszczono 4 godziny tygodniowo pracy logopedy oraz 20 godzin tygodniowo pracy pedagoga i 13 godzin tygodniowo pracy w świetlicy, której wykonywanie powierzono M. T..

Pismem z dnia 10 września 2015 roku Burmistrza Miasta i Gminy C. zobowiązał Dyrektora Publicznej Szkoły Podstawowej im. (...) J. P. w C. do przedłożenia aneksu nr (...) do arkusza organizacyjnego szkoły na rok 2015/2016 do dnia 11 września 2015 roku, wskazując, że podtrzymuje swoje dotychczasowe stanowisko w odniesieniu do kwestii nie przydzielania w arkuszu organizacyjnym godzin lekcyjnych pedagogowi, który przebywa na urlopie macierzyńskim oraz w kwestii dalszego zmniejszenia godzin logopedii.

Powódka nie przedłożyła aneksu nr 6 do arkusza organizacyjnego szkoły na rok 2015/2016 w zakreślonym terminie, tj. do dnia 11 września 2015 roku ( niesporne twierdzenia stron).

W dniu 11 września 2015 roku do Urzędu Miasta i Gminy C. wpłynęło pismo Dyrektora Publicznej Szkoły Podstawowej im. (...) J. P. w C., w którym dyrektor wskazała, że ze względu na liczne obowiązki nie jest w stanie wykonać zalecenia organu prowadzącego szkołę w terminie oraz że obowiązek ten spełni do dnia 14 września 2015 roku.

Do dnia 14 września 2015 roku powódka nie przedłożyła aneksu nr 6 do arkusza organizacyjnego szkoły na rok 2015/2016.

W dniu 15 września 2015 roku w Urzędzie Miasta i Gminy C. odbyło się spotkanie powódki - Dyrektora Publicznej Szkoły Podstawowej im. (...) J. P. w C. Z. W. oraz K. Z. Burmistrza Miasta i Gminy C.. Wówczas K. B. zapytała powódkę, dlaczego do dnia 14 września 2015 roku nie złożyła ona aneksu nr 6 do arkusza organizacyjnego szkoły na rok 2015/2016 mimo, iż w piśmie z dnia 11 września 2015 roku wskazywany był ww. termin. W odpowiedzi powódka wskazała, że złożyła aneks nr 5 i korektę do aneksu nr 5. Nadto, powódka podała, że po złożeniu aneksu nr 5 i korekty do niego, organ prowadzący zażądał od niej wykonania poleceń, tj. dokonania zmian w arkuszu, które są niezgodne z prawem, a w tym przedmiocie zostało przez powódkę złożone obszerne pismo wyjaśniające z dnia 14 września 2015 roku. Ponadto, do szkoły nie został zwrócony aneks nr 5 oraz korekta do aneksu nr 5 z adnotacją, że ww. dokumenty nie zostały zaakceptowane przez organ prowadzący, co powodowało po stronie dyrektora stan niepewności. Jak wyjaśniła W. W. (1), powinna być zachowana ciągłość w dokumentacji. Skoro aneks nr 5 i korekta do aneksu nr 5, nie zostały przesłane (zwrócone) do szkoły, a Zastępca Burmistrza Miasta i Gminy C. - K. B. poleciła sporządzić kolejny aneks, nakłaniając jednocześnie powódkę do łamania przepisów prawa, to również i to polecenie jest w dalszym ciągu nakłanianiem powódki do łamania przepisów prawa.

Natychmiast po tej rozmowie, w dniu 15 września 2015 roku Dyrektor Publicznej Szkoły Podstawowej im. (...) J. P. w C. została ukarana karą porządkową upomnienia „z powodu naruszenia w dniu 14 września 2015 roku ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy szkoły, które to naruszenie polegało na nieprzedłożeniu aneksu numer 6 do arkusza organizacyjnego szkoły na rok szkolny 2015/2016, zgodnie z zaleceniami organu prowadzącego szkołę z dnia 10 września 2015 roku, co narusza wymóg realizowania przez dyrektora zadań zgodnie z zarządzeniami organu prowadzącego szkołę (art. 7 ust. 2 pkt 2 Ustawy Karta Nauczyciela z dnia 26.01.1982r. w związku z art. 34 a ust. 2 pkt 3 Ustawy o systemie oświaty z dnia 7.09.1991r.)”. Z uzasadnienia pisma dotyczącego nałożenia kary upomnienia wynika, że organ prowadzący uzasadnia wymierzenie kary upomnienia nie wykonaniem zaleceń organu prowadzącego nałożonych na dyrektora pozwanej szkoły, a polegających na nie umieszczaniu w arkuszu organizacyjnym godzin pedagoga szkolnego J. K., przebywającej wówczas kolejno na zwolnieniu lekarskim, urlopie macierzyńskim, a obecnie na urlopie rodzicielskim, a nadto na braku ograniczenia zatrudnienia nauczycielowi M. T. do ½ etatu, jak również na nie umieszczaniu w arkuszu organizacyjnym szkoły godzin logopedii, która jako zajęcia dodatkowe winna być realizowana wg organu – w ramach godzin karcianych. Zawiadomienie o wymierzeniu kary porządkowej dyrektor otrzymała w dniu 15 września 2015 roku.

W dniu 21 września 2015 roku Dyrektor Publicznej Szkoły Podstawowej im. (...) J. P. w C. wniosła sprzeciw od wymierzonej kary porządkowej upomnienia.

Po rozpatrzeniu ww. sprzeciwu Burmistrz Miasta i Gminy C. w dniu 29 września 2015 roku wydała decyzję o odrzuceniu sprzeciwu i podtrzymała decyzję o ukaraniu, niniejsza decyzja została doręczona W. W. (1) w dniu 05 października 2015 roku.

Pismem z dnia 29 września 2015 roku Zarząd Oddziału (...) w P. Związku (...) zajął stanowisko wobec nałożenia kary porządkowej na członka tego Związku, wskazując, że w ocenie Związku kara nałożona na W. W. (1) została udzielona bez wystarczających podstaw faktycznych i prawnych, w związku z tym wniesiono o uwzględnienie sprzeciwu. Zdaniem Związku nie doszło do naruszenia przez W. W. (1) organizacji i porządku w procesie pracy szkoły. Wydane przez organ prowadzący polecenie sporządzenia aneksu nr 6 mogło naruszać dyspozycję art. 100 § 1 K.p., a tym samym W. W. (1), mogła odmówić wykonania tego polecenia.

Powyższy stan faktyczny, Sąd ustalił w oparciu o: dokumenty znajdujące się w aktach tj.: pozew (k. 2 - 4), zawiadomienie o wymierzeniu kary porządkowej (k. 6-9), sprzeciw Dyrektora Publicznej Szkoły Podstawowej im. (...) J. P. w C. (k. 10-12), decyzja z dnia 29 września 2015 roku (k. 13), rozstrzygniecie nadzorcze Wojewody (...) (k. 14-21), opinia w sprawie odwołania dyrektora szkoły (k. 22- 30), pismo powódki (k. 34), odpowiedź na pozew (k. 35-38), pismo Dyrektora Publicznej Szkoły Podstawowej im. (...) J. P. w C. z dnia 03 września 2015 roku (k. 42), aneks nr 5 (k. 44-45v.), pismo Burmistrza Miasta i Gminy C. wraz z potwierdzeniem odbioru (k. 46 i 47), pismo Dyrektora Publicznej Szkoły Podstawowej im. (...) J. P. w C. z dnia 10 września 2015 roku (k. 48), aneks nr 5 wraz z korektą (k. 50-51v., 102-103v.), pismo Burmistrza Miasta i Gminy C. z dnia 10 września 2015 roku wraz z potwierdzeniem odbioru (k. 52-53), aneks nr 6 (k. 63- 64v.), zatwierdzenie aneksu nr 6 do arkusza organizacyjnego szkoły (k. 66), uchwała Rady Gminy w C. (k. 93-94), pismo p.o. dyrektora E. O. (k. 95), pismo M. T. z dnia 03.09.2015r. (k. 96), pismo Dyrektora Publicznej Szkoły Podstawowej im. (...) J. P. w C. z dnia 11.09.2015r. (k. 97), pismo p.o. dyrektora E. O. (k. 98), aneks nr 4 (k. 99-100v.), pismo Dyrektora Publicznej Szkoły Podstawowej im. (...) J. P. w C. z dnia 10 września 2015 roku (k. 101), pismo Dyrektora Publicznej Szkoły Podstawowej im. (...) J. P. w C. z dnia 19 października 2015 roku (k. 107), pismo zastępcy Burmistrza z dnia 03.11.2015r. (k. 108), pismo Dyrektora Publicznej Szkoły Podstawowej im. (...) J. P. w C. z dnia 09 czerwca 2015 roku (k. 120 -121), protokół ze spotkania odbytego w dniu 15 września 2015 roku (k.60-60v.), zatwierdzenie projektu arkusza organizacyjnego (k. 135- 139), zeznania powódki W. W. (1) w charakterze strony (k.182v. – 183v.), potwierdzone w trakcie zeznań w charakterze strony wyjaśnienia informacyjne powódki (k.84-85) zeznania Burmistrza Miasta i Gminy C. B. S. w charakterze strony (k.184-184v.), zeznania Z. Burmistrza Miasta i Gminy C. K. B. w charakterze strony (k.183v. - 184), potwierdzone w trakcie zeznań w charakterze strony wyjaśnienia informacyjne (k.178-179) zawiadomienie o wymierzeniu kary porządkowej (z akt osobowych powódki – część „B” strona nie numerowana), pismo z dnia 29 września 2015 roku Zarządu Oddziału (...) w P. Związku (...) (k. 274 akt osobowych W. W. (1) część (...)).

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo w ocenie Sądu Rejonowego w pełni zasługiwało na uwzględnienie.

Na wstępie wskazać należy, iż pozwanego ad. 1 - Publiczną Szkołę Podstawową im. (...) J. P. w C. reprezentował jak najbardziej zasadnie Burmistrz Miasta i Gminy C.. W sporach z nauczycielskiego stosunku pracy na stanowisku kierowniczym stroną pozwaną jest zawsze szkoła, będąca pracodawcą także dla jej dyrektora pomimo, iż uprawnionym do dokowania za szkołę czynności z zakresu prawa pracy wobec dyrektora jest burmistrz gminy (vide również postanowienie Sądu Okręgowego w Ostrołęce Wydział III Pracy I Ubezpieczeń Społecznych – Sygnatura III Pz (...))

Zgodnie z dyspozycją art. 108 § 1 K.p. Za nieprzestrzeganie przez pracownika ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy, przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisów przeciwpożarowych, a także przyjętego sposobu potwierdzania przybycia i obecności w pracy oraz usprawiedliwiania nieobecności w pracy, pracodawca może stosować:

1)karę upomnienia;

2)karę nagany.

O zastosowanej karze pracodawca zawiadamia pracownika na piśmie, wskazując rodzaj naruszenia obowiązków pracowniczych i datę dopuszczenia się przez pracownika tego naruszenia oraz informując go o prawie zgłoszenia sprzeciwu i terminie jego wniesienia. Odpis zawiadomienia składa się do akt osobowych pracownika (art. 110 K.p.). Treść art. 112 § 1 K.p. stanowi zaś, że jeżeli zastosowanie kary nastąpiło z naruszeniem przepisów prawa, pracownik może w ciągu 7 dni od dnia zawiadomienia go o ukaraniu wnieść sprzeciw. O uwzględnieniu lub odrzuceniu sprzeciwu decyduje pracodawca po rozpatrzeniu stanowiska reprezentującej pracownika zakładowej organizacji związkowej. Nieodrzucenie sprzeciwu w ciągu 14 dni od dnia jego wniesienia jest równoznaczne z uwzględnieniem sprzeciwu. Zgodnie z § 2 wskazanego przepisu pracownik, który wniósł sprzeciw, może w ciągu 14 dni od dnia zawiadomienia o odrzuceniu tego sprzeciwu wystąpić do sądu pracy o uchylenie zastosowanej wobec niego kary.

W pierwszej kolejności należy więc przesądzić i wskazać, że W. W. (1) dochowała wszelkich wymogów związanych z wniesieniem sprzeciwu, przed wystąpieniem z niniejszym powództwem do Sądu, a samo powództwo również zostało wniesione w terminie. Otrzymawszy w dniu 15 września 2015 roku pismo o ukaraniu jej karą nagany, powódka w dniu 22 września 2015 roku, tj. w terminie, wniosła sprzeciw do pracodawcy. Zawiadomienie pracodawcy o odrzuceniu sprzeciwu i podtrzymaniu decyzji o ukaraniu, zostało zawarte w piśmie Burmistrza Miasta i Gminy C. z dnia 29 września 2015 roku, doręczonym powódce w dniu 05 października 2015 roku. Z powództwem w niniejszej sprawie W. W. (1) wystąpiła do Sądu w dniu 19 października 2015 roku (data stempla BOI – k. 2 ).

Odnosząc się zaś merytorycznie do podstaw nałożenia na powódkę kary upomnienia i do materiału dowodowego w niniejszej sprawie, wskazać należy, iż w ocenie Sądu powódka w sposób nie budzący wątpliwości wykazała, że powództwo zasługuje na uwzględnienie.

W niniejszym postępowaniu nie wykazano ani zasadności, ani celowości zaleceń sporządzenia aneksu nr 6 do arkusza organizacyjnego. W żaden sposób nie wykazano, dlaczego „organ prowadzący został zmuszony do ingerencji w projekt arkusza organizacyjnego przedłożony przez powódkę” i jakie „propozycje powódki jako dyrektora, powodowały skutki finansowe nieprzewidziane w planie finansowym szkoły”. Nie wykazano powyższych okoliczności, bo takowe nie istniały.

Powódka W. W. (1) wniosła o uchylenie kary porządkowej upomnienia, nałożonej na nią „z powodu naruszenia w dniu 14 września 2015 roku ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy szkoły, które to naruszenie polegało na nieprzedłożeniu aneksu numer 6 do arkusza organizacyjnego szkoły na rok szkolny 2015/2016, zgodnie z zaleceniami organu prowadzącego szkołę z dnia 10 września 2015 roku, co narusza wymóg realizowania przez dyrektora zadań zgodnie z zarządzeniami organu prowadzącego szkołę (art. 7 ust. 2 pkt 2 Ustawy Karta Nauczyciela z dnia 26.01.1982r. w związku z art. 34 a ust. 2 pkt 3 Ustawy o systemie oświaty z dnia 7.09.1991r.)”. Z dalszej treści pisma dotyczącego nałożenia kary upomnienia wynika, że organ prowadzący uzasadnia wymierzenie kary upomnienia nie wykonaniem zaleceń organu przez dyrektora pozwanej szkoły, a polegających na: nie umieszczaniu w arkuszu organizacyjnym godzin pedagoga szkolnego J. K., przebywającej wówczas na zwolnieniu lekarskim, urlopie macierzyńskim, a obecnie na urlopie rodzicielskim, na ograniczeniu zatrudnienia nauczycielowi M. T. do ½ etatu, jak również na nie umieszczaniu w arkuszu organizacyjnym szkoły godzin logopedii.

Zdaniem powódki nałożona na nią kara porządkowa jest niesłuszna i sprzeczna z prawem, bowiem nie było podstaw merytorycznych do jej wymierzenia.

Zgodnie z przepisami rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 maja 2001 roku w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (załącznik nr 2 § 10) arkusz organizacyjny szkoły sporządza dyrektor szkoły. Nie ulega wątpliwości, iż sporządzenie arkusza organizacyjnego szkoły jest podstawową czynnością dyrektora o charakterze organizacyjnym. Organ prowadzący jedynie zatwierdza arkusz organizacyjny i żaden przepis prawa nie daje organowi prowadzącemu prawa do kreowania treści arkusza organizacyjnego szkoły i nakazania dyrektorowi szkoły sporządzenia arkusza konkretnej treści, bądź aneksowania go w ściśle przez organ ustalony sposób. Zakaz ingerencji organu prowadzącego w kompetencje dyrektora wynika także z art. 34b u.s.o., zgodnie z którym organ prowadzący szkołę może ingerować w jej działalność wyłączenie w zakresie i na zasadach określonych w ustawie. Ustalanie więc wytycznych w zakresie organizacji pracy szkół i placówek oświatowych czy to poprzez określanie sposobu sporządzania arkuszy organizacyjnych, czy też zasad zatrudniania nauczycieli i pozostałych pracowników, wkracza w zakres ustawowych zadań realizowanych przez kierujących nimi dyrektorów . Wszystko to prowadzi do wniosku, że Wójt Gminy [...] przy wydawaniu przedmiotowego Zarządzenia naruszył wyznaczone tymi przepisami granice, wkraczając w kompetencje wyraźnie zastrzeżone dla dyrektorów podległych sobie placówek. (vide wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z dnia 20 grudnia 2012 r., II SA/Rz 1145/12 , wyrok Sądu Najwyższego z dnia 09 kwietnia 2009 r. I PK 212/08)

W tym miejscu należy wskazać, że arkusz organizacyjny Publicznej Szkoły Podstawowej im. (...) J. P. w C. został sporządzony w kwietniu 2015 roku, a organ prowadzący zatwierdził ów arkusz organizacyjny dnia 28 maja 2015 roku, zgodnie z przepisami rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 maja 2001 roku w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół. Nie sposób pominąć tu okoliczności, iż organ prowadzący zatwierdził ten arkusz „warunkowo”, jak wskazują zeznania strony pozwanej i adnotacja na arkuszu. Z zeznań K. Z. Burmistrza Miasta i Gminy C. wynika, że choć organ prowadzący ma – przynajmniej w dniu dzisiejszym - świadomość, iż przepisy nie przewidują „warunkowego” zatwierdzenia arkusza, ten – jak konsekwentnie podkreślała strona pozwana - został zatwierdzony „warunkowo”, bowiem z oceny arkusza, dokonanej przez organ prowadzący wynikało, że koszt realizacji arkusza przekroczy plan finansowy szkoły.

Należy podkreślić, że mimo „warunkowości”, która nie powinna mieć miejsca, a o której zeznawała strona pozwana, w dniu 28 maja 2015 roku arkusz organizacyjny Publicznej Szkoły Podstawowej im. (...) J. P. w C. na rok 2015/2016 został zatwierdzony. Organ prowadzący miał niewątpliwie prawo, by arkusza nie zatwierdzić, ale postąpił przeciwnie. Powódka spełniła ciążący na niej obowiązek sporządzenia arkusza organizacyjnego szkoły, który jak słusznie twierdzi pozwany jest podstawową czynnością dyrektora o charakterze organizacyjnym.

Do dnia 15 września 2015 roku zostało sporządzonych sześć aneksów (!) do arkusza organizacyjnego Publicznej Szkoły Podstawowej im. (...) J. P. w C., z których organ prowadzący nie zatwierdził jedynie aneksu Nr 5 „wraz z korektą”, bowiem jak argumentowała Zastępca Burmistrza „aneks Nr 5 wraz z korektą był zgodny z arkuszem organizacyjnym szkoły zatwierdzonym jedynie warunkowo dnia 28.05.2015 roku”. Zaskakującą jest okoliczność, iż organ prowadzący zatwierdził aneks Nr 6 do arkusza organizacyjnego, choć w treści był on identyczny jak aneks Nr 5 wraz z korektą i dlatego, jak znów zeznała Zastępca Burmistrza aneks Nr 6 został zatwierdzony – podobnie jak arkusz organizacyjny szkoły - „warunkowo ze wzmianką: „Zatwierdzam Aneks Nr 6 arkusza organizacyjnego szkoły na rok szkolny 2015/2016 i jednocześnie zaznaczam, ze koszt realizacji arkusza powinien mieścić się w planie finansowym ustalonym przez Radę Miejską w C.” (k. 183v.).

O ile budzi sprzeciw Sądu „warunkowe” zatwierdzenie arkusza organizacyjnego szkoły, jak też „warunkowe” zatwierdzenie aneksu Nr 6 do tego arkusza, o tyle nie sposób nie zgodzić się, że arkusz organizacyjny szkoły funkcjonuje i może być realizowany jedynie w oparciu o ściśle określony budżet - plan finansowy. W tym miejscu pomiędzy stronami powstał w istocie spór, który należy przesądzić, w ocenie Sądu, na korzyść powódki. Opracowując w kwietniu 2015 roku arkusz organizacyjny szkoły na rok szkolny 2015/2016, powódka, a raczej szkoła, której powódka jest dyrektorem, miała ustalony plan finansowy i wedle zeznań stron w tym zakresie, powódce wystarczyłoby środków na pewno do końca sierpnia 2015 roku (zgodnie z zeznaniami powódki – k. 183), a być może nawet do końca października 2015 roku (zgodnie z zeznaniami Zastępcy Burmistrza K. B. – k. 179 i 183v.). Wobec powyższego, „troska” organu prowadzącego, a raczej zastrzeżenia w stosunku do dyrektora szkoły, nie miały żadnych podstaw, tym bardziej, że jak jasno wynika z zeznań Zastępcy Burmistrza K. B. oraz z zeznań Burmistrza B. S. z chwilą składania arkuszy organizacyjnych szkól na rok szkolny 2015/2016, żadna szkoła nie mieściła się w planie finansowym, ale dyrektorzy składając arkusze do zatwierdzenia od razu składali pismo o zwiększenie środków. W tym zakresie praktyka i argumentacja powódki jest zdecydowanie bardziej racjonalna. Powódka podkreślała, że nie ma żadnego terminu ustawowego na wystąpienie z wnioskiem o zwiększenie środków i takiej potrzeby dyrektor nie widziała na pewno w kwietniu, czy maju 2015 roku. Jak podała W. W. (1) z taką inicjatywą wystąpiłaby – jak to czyniła w latach ubiegłych – po zatwierdzeniu arkusza organizacyjnego, bowiem wówczas z całą pewnością wiadomo, ile środków jest potrzebnych i ilu brakuje, a każdą wnioskowaną złotówkę należy właściwie uzasadnić. Z praktyki lat ubiegłych wynikało, że W. W. (1) we właściwym momencie występowała o zwiększenie środków, a Rada Miejska w C. nigdy nie odmówiła zwiększenia środków. W tym wypadku dodatkowym aspektem jest okoliczność, że jak zeznała W. W. (1) planowała ona wystąpić o zwiększenie środków – jak corocznie, ale odwołano ją ze stanowiska dyrektora w dniu 29 czerwca 2015 roku i zwyczajnie nie zdążyła tego uczynić. Niemniej jednak, po jej odwołaniu, o zwiększenie tych środków na kwotę ponad 150.000,00 złotych wystąpiła E. O. – wówczas p.o. dyrektora i uchwałą Rady w dniu 29 lipca 2015 roku środki zostały zwiększone o wnioskowaną kwotę, co dobitnie obrazuje brak problemu, który wykreował w tym przedmiocie organ prowadzący.

Nie sposób zrozumieć stanowiska organu w tym zakresie i czynienia powódce zarzutu pod tym kątem z powodu nie wykonania zaleceń organu prowadzącego nałożonych na dyrektora pozwanej szkoły, a polegających na nie umieszczaniu w arkuszu organizacyjnym godzin pedagoga szkolnego J. K., przebywającej wówczas na zwolnieniu lekarskim, urlopie macierzyńskim, a obecnie na urlopie rodzicielskim, a nadto na ograniczeniu zatrudnienia nauczycielowi M. T. do ½ etatu, jak również na nie umieszczaniu w arkuszu organizacyjnym szkoły godzin logopedii. Otóż, z zeznań Zastępcy Burmistrza K. B. wynika, że organ oceniał, iż środków w planie finansowym szkoły zabrakłoby nie tylko na wynagrodzenie pedagoga i logopedy, ale na wynagrodzenia nauczycieli (k. 184), przy czym miałoby to wedle K. B. nastąpić dopiero z końcem października, a może w listopadzie 2015. Warto w tym miejscu podkreślić, że K. B. zeznając jak wyżej, jednocześnie przyznała, iż nie dokonano szczegółowej analizy (pozycjami, rodzajami wydatków) planu finansowego w porównaniu z arkuszem organizacyjnym, ale i tak oceniono, że arkusz nie przystaje do planu finansowego (!). Warto tu zauważyć, iż nie stanowiło problemu dla organu prowadzącego, że szkoła miała do zrealizowania zalecenia Zakładu Energetycznego, na które o zwiększenie środków w kwocie 7.000,00 zł wystąpiła powódka. Po przyznaniu tych środków pełniąca obowiązki dyrektora E. O. wydatkowała je na zakup mebli lub remont, a zalecenia Zakładu Energetycznego realizowała powódka po powrocie na stanowisko dyrektora z budżetu szkoły na rok 2016, prosząc o przesunięcie terminu na ich wykonanie.

Uchybienia obowiązkom pracowniczym innym, niż wynikające z wymienionych w art. 108 § 1 K.p. przekroczeń porządkowych nie uprawniają do stosowania sankcji porządkowych. Pracownik ponosi odpowiedzialność porządkową tylko za naruszenie określonych w powołanym przepisie obowiązków pracowniczych, a nie za naruszenia wszystkich obowiązków pracowniczych.

Przy stosowaniu kary, w myśl art. 111 K.p., bierze się pod uwagę w szczególności rodzaj naruszenia obowiązków pracowniczych, stopień winy pracownika i jego dotychczasowy stosunek do pracy. Przesłanką odpowiedzialności porządkowej pracownika jest wina pracownika i bezprawność jego zachowania – zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 01 lipca 1999 roku, Sygnatura akt I PKN 86/99.

Zgodnie z komentarzem do Kodeksu pracy pod. red. A. S., odpowiedzialność porządkowa służy utrzymaniu w zakładzie pracy zasad porządku i organizacji pracy, ma inny cel, niż mobilizacja do bardziej dokładnej lub wydajniejszej pracy. Częstym błędem jest stosowanie kar porządkowych w przypadkach niewskazanych w rozdziale VI, np. w razie innych niż porządkowe uchybień przy wykonywaniu pracy, zbyt niskiej wydajności lub niewywiązywania się przez pracownika z zadań wyznaczonych przez przełożonego. Niektórzy pracodawcy stosują kary porządkowe nie tyle w razie naruszenia przez pracownika przepisów dotyczących organizacji i porządku pracy, ile raczej sposobu świadczenia pracy. Organizacja i porządek w procesie pracy jest sformułowaniem najbardziej ogólnym. W piśmiennictwie wskazano, że kształtuje ona reguły organizacyjne, które zapewniają ład w zakładzie pracy, nakierowane na poprawny tok czynności oraz należyty wygląd pomieszczeń i poszczególnych stanowisk pracy. Przez to pojęcie rozumie się przestrzeganie przez pracownika godzin rozpoczynania i kończenia pracy, odpowiedniego przygotowania się do wykonywania pracy, w tym przygotowania miejsca pracy i narzędzi do jej wykonywania (wypełnienie obowiązku bycia w gotowości do świadczenia pracy), uporządkowania miejsca pracy po jej zakończeniu, respektowanie zakazu palenia tytoniu na terenie zakładu pracy lub w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę itp.

Zdaniem Sądu, powódka w żadnym razie nie naruszyła organizacji i porządku w procesie pracy. Niezastosowanie w całości zaleceń organu prowadzącego nie ma ani charakteru organizacyjnego, ani porządkowego.

Zaistniała sytuacja dotyczy sporu pomiędzy dyrektorem szkoły, a organem prowadzącym na tle organizacji funkcjonowania szkoły, planowania godzin pracy, dotyczy konfliktu związanego z treścią arkusza organizacyjnego, do opracowania którego kompetencje ma dyrektor szkoły, a organ prowadzący może ewentualnie arkusza nie zatwierdzić.

Odnosząc się do zaleceń, należy stwierdzić, że nie umieszczenie godzin pedagoga i logopedy w arkuszu organizacyjnym byłoby niezgodne z prawem, a tym samym powódka nie miała obowiązku wykonania tego polecenia, w oparciu o art. 100 § 1K.p. – a contrario.

W. W. (1) nie tylko nie można przypisać winy oraz bezprawności zachowania, ale należy wskazać, że byłoby to aktualne dopiero po wykonaniu zaleceń organu prowadzącego. Bezprawność należy bowiem oceniać nie tylko w świetle obowiązujących przepisów, lecz także prawnie skutecznych poleceń przełożonych. Tylko niewykonanie przez pracownika polecenia służbowego zgodnego z prawem i dotyczącego pracy może być kwalifikowane jako naruszenie ustalonego porządku (por. J. Iwulski (w:) J. Iwulski, W. Sanetra: Kodeks pracy. Komentarz, Warszawa 2011, s. 764).

W myśl art. 100 § 1 K. p., pracownik jest obowiązany wykonywać pracę sumiennie i starannie oraz stosować się do poleceń przełożonych, które dotyczą pracy, jeżeli nie są one sprzeczne z przepisami prawa lub umową o pracę.

Powódka już w sprzeciwie od nałożonej kary wskazała, że zalecenia organu prowadzącego odnośnie pominięcia w arkuszu zapisów dotyczących godzin pracy pedagoga szkolnego oraz logopedy były niezgodne z prawem.

Zgodnie rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2013 roku w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno – pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. z 2013 r. poz. 532), dyrektor jest zobowiązany do wykonywania zaleceń zawartych w orzeczeniach wydawanych przez Poradnie Psychologiczno – Pedagogiczną, orzeczenia wydawane są na cykl edukacyjny. Pomoc psychologiczno-pedagogiczną organizuje dyrektor szkoły (§ 5 ust 1 cyt. rozporządzenia). Z kolei zgodnie z § 19 ust. 6 w zw. z § 7 ust. 1 pkt 4 ww. rozporządzenia, wymiar godzin poszczególnych form udzielania uczniom pomocy psychologiczno-pedagogicznej, tj. m.in. specjalistycznych zajęć logopedycznych, dyrektor szkoły, ustala, biorąc pod uwagę wszystkie godziny, które w danym roku szkolnym mogą być przeznaczone na realizację tych form. W myśl § 19 ust. 10, ww. przepisy stosuje się odpowiednio do uczniów posiadających orzeczenie o potrzebie indywidualnego obowiązkowego rocznego przygotowania przedszkolnego, orzeczenie o potrzebie indywidualnego nauczania lub opinię poradni, z tym że przy planowaniu udzielania uczniom pomocy psychologiczno-pedagogicznej uwzględnienia się także zalecenia zawarte w orzeczeniach lub opiniach.

W czasie planowania pracy na rok szkolny 2015/2016 plan został wyrażony w arkuszu organizacji pracy szkoły, dyrektor posiadał wiedzę na temat uczniów, dla których zobowiązany był wymienione zajęcia zorganizować. Podnieść należy, iż organizowanie zajęć rewalidacyjnych dla uczniów jest obowiązkiem dyrektora, co wynika wprost z rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 07 lutego 2012 roku w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych (Dz. U. z 2012r., poz. 204). Stanowisko w tym względzie powódki zostało uznane za poprawne przez (...) Kuratora Oświaty.

Godziny logopedii, próbując wykonać zalecenia organu prowadzącego, a jednocześnie pozostając w zgodzie z prawem, powódka ograniczyła umieszczając w arkuszu organizacyjnym jedynie 4 godziny logopedii (tylko dla uczniów z zaleceniami Poradni), choć wcześniej było tych godzin 10.

W piśmie dyrektora z dnia 07 maja 2015 roku, skierowanym do Burmistrza Miasta i Gminy C., powódka wskazała, że w roku szkolnym 2015/2016 zajęciami logopedycznymi należało objąć 82 uczniów z klas II-VI oraz uczniów klas I. Biorąc pod uwagę liczbę uczniów z wadami wymowy w poszczególnych latach, można wywnioskować, że liczba ta rośnie. Największą grupę stanowią uczniowie klas młodszych. Zajęcia logopedyczne przyczyniają się do poprawy wymowy (k. 158-160). Powódka złożyła wykaz uczniów Publicznej Szkoły Podstawowej im. (...) J. P. w C. posiadających orzeczenia i opinie Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej ze wskazaniami logopedycznymi według stanu na dzień 01 września 2015 roku. Z przedstawionego wykazu wynika, że uczniów ze wskazaniami logopedycznymi w roku szkolnym 2015/2016 jest 19-stu, bez uczniów klas I (k. 148). Powódka wskazała, że w jednej godzinie zajęć logopedycznych może brać udział do 4 osób (k. 85), a twierdzenia powódki w tej kwestii są zgodne z § 12 ww. rozporządzenia, w myśl którego zajęcia logopedyczne organizuje się dla uczniów z zaburzeniami mowy, które powodują zaburzenia komunikacji językowej oraz utrudniają naukę. Liczba uczestników zajęć nie może przekraczać 4. Przy ujęciu 4 godzin zajęć logopedii w tygodniu, taka ilość godzin logopedii wystarczy na zapewnienie opieki logopedy jedynie 16-stu uczniom, gdyż w jednej godzinie zajęć może brać udział 4 uczniów. Tymczasem należy zapewnić dostęp do zajęć logopedycznych co najmniej 19-stu uczniom. Zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 3 i 4, Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 07 lutego 2012 r. w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych (Dz. U. z dnia 22 lutego 2012 r.), ramowy plan nauczania określa minimalny wymiar godzin zajęć rewalidacyjnych dla uczniów niepełnosprawnych na danym etapie edukacyjnym oraz tygodniowy wymiar godzin zajęć rewalidacyjnych dla uczniów niepełnosprawnych na danym etapie edukacyjnym. Tym samym całkowite nieumieszczenie godzin pracy logopedy w arkuszu organizacyjnym stanowiłoby naruszenie przepisów prawa.

Zaleceniami organu prowadzącego dyrektor zobowiązana była do nie umieszczenia godzin pracy pedagoga w arkuszu organizacyjnym, pomimo planowanego przybywania przez pedagoga J. K. na zwolnieniu chorobowym, potem na urlopie macierzyńskim, a dziś na urlopie rodzicielskim. Zgodnie z dyspozycją art. 177 § 1 K. p., pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę w okresie ciąży, a także w okresie urlopu macierzyńskiego pracownicy, chyba że zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia z jej winy i reprezentująca pracownicę zakładowa organizacja związkowa wyraziła zgodę na rozwiązanie umowy. Po powrocie pedagoga z urlopu dyrektor powinna zapewnić środki finansowe na jego wynagrodzenie. Arkusz organizacyjny szkoły stanowi przecież, na co wskazywała w tym postępowaniu wprost także Burmistrz Miasta i Gminy C. podstawę trwania stosunku pracy. To w arkuszu umieszcza się liczbę godzin pracownika, a wiadomo, że obniżenie wymiaru zatrudnienia poniżej liczby godzin przewidzianej ustawą powoduje konieczność rozwiązania stosunku pracy. Z zeznań Burmistrz B. S. wynika sprzeczność w tym zakresie. Pani Burmistrz stwierdza, że „nie kazano wykreślać nazwiska pedagoga z arkusza, tylko zalecono nie umieszczanie godzin pedagoga” i choć nie widomo czemu służyć miałby ten „zabieg”, bo przecież nie sposób w tym kontekście mówić o jakichkolwiek oszczędnościach, to dalsza treść zeznań pani Burmistrz w tym kontekście jest jeszcze bardziej zastanawiająca: „Arkusz organizacyjny szkoły to jest podstawa kontynuacji stosunku zatrudnienia dla nauczyciela” i dalej „organ prowadzący, gdy zatwierdza arkusz z samym nazwiskiem pedagoga, to przyjmuje na siebie zobowiązanie, że kiedy pedagog wraca, godziny musi mu zapewnić. Ujęcie nauczyciela w arkuszu bez godzin nie oznacza zwolnienia nauczyciela”. Z zapisów arkusza organizacyjnego, co do liczby godzin przy nazwisku pracownika wiadomo, nie tylko jaką ilość środków zabezpieczyć, ale też jaki jest wymiar zatrudnienia. W arkuszu organizacyjnym szkoły ponad wszelką wątpliwość należy zabezpieczyć odpowiednią liczbę godzin w okresie urlopu macierzyńskiego pracownicy. Dyrektor szkoły powinien zabezpieczyć taką ilość godzin w arkuszu, aby w czasie urlopu macierzyńskiego pracownicy, nie zmieniać wymiaru zatrudnienia, czasu pracy. Po zakończeniu urlopu macierzyńskiego pracodawca zobowiązany jest dopuścić pracownika do pracy na dotychczasowym stanowisku (lub na stanowisku równorzędnym z zajmowanym przed rozpoczęciem urlopu lub na innym stanowisku odpowiadającym jego kwalifikacjom zawodowym) oraz zagwarantować wynagrodzenie, jakie pracownik otrzymywałby, gdyby nie korzystał z urlopu (art. 183 K.p.). J. K. ma prawo zgłosić chęć powrotu do pracy na dwa tygodnie przed podjęciem obowiązków, dlatego należało zabezpieczyć odpowiednią liczbę godzin obowiązkowego pensum w arkuszu organizacyjnym - w razie powrotu pedagoga do pracy z urlopu macierzyńskiego podczas roku szkolnego. Tymczasem organ prowadzący z jednej strony wydaje polecenie o nie umieszczaniu godzin pedagoga w arkuszu, ale jednocześnie w piśmie z dnia 07 września 2015 roku (k. 46 akt) wskazuje dyrektorowi szkoły, by informację o powrocie pedagoga do pracy dyrektor przekazał organowi, na co najmniej miesiąc wcześniej, „gdyż organ prowadzący musi zabezpieczyć na powyższe godziny środki finansowe” (!). Pytanie, jak dyrektor ma to wykonać, gdy pedagog zawiadomi dyrektora na dwa tygodnie przed powrotem do pracy, pozostaje bez odpowiedzi, albo trzeba wskazać wprost, że sprzeczne zalecenia i działania organu są nie do pogodzenia i tym samym nie do wykonania. Nadto, nie można odmówić dyrektorowi szkoły prawa do podjęcia decyzji o zatrudnieniu pedagoga w trakcie roku szkolnego na zastępstwo, ale rzecz jasna muszą być na ten cel zabezpieczone środki finansowe. Zatem, nieumieszczenie godzin pracy pedagoga w arkuszu organizacyjnym stanowiłoby naruszenie przepisów prawa. Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 04 kwietnia 2006 r., Sygnatura akt I PK 161/05, pracownik nie powinien bezkrytycznie wykonywać wszystkich poleceń przełożonych, lecz tylko te, które dotyczą pracy i nie są niezgodne z prawem. Stanowisko powódki ad. kwestii konieczności umieszczenia godzin pedagoga (podobnie jak w przypadku logopedii) zostało poparte uzasadnieniem (...) Kuratora Oświaty.

Zdumiewa relatywizm organy prowadzącego, który w czerwcu 2015 roku stoi na stanowisku, że godziny świetlicy mają być realizowane li tylko w ramach godzin karcianych, a następnie wyraża zgodę na zatrudnienie M. T. na ½ etatu na świetlicy i czyni to praktycznie z dnia na dzień. Wcześniej jednak, organ prowadzący zaleca ograniczenie wymiaru zatrudnienia M. T. do ½ etatu, mimo argumentacji powódki, że pracownica ta znajduje się w okresie ochronnym z uwagi na treść art. 39 K.p. Opór dyrektora szkoły, co do wykonania zaleceń organu prowadzącego ad. M. T. jest absolutnie zrozumiały, a postawa organu zdumiewa.

Żaden przepis prawa nie daje organowi prowadzącemu prawa do redagowania arkusza organizacyjnego, do jego opracowania, do ingerencji w tym zakresie w kompetencje dyrektora szkoły. Organ prowadzący może arkusz organizacyjny zatwierdzić lub nie-. Żaden przepis prawa nie określa terminu, w jakim dyrektor szkoły winien wystąpić o zwiększenie środków finansowych na realizację arkusza organizacyjnego, ale powinno być poza sporem, że najbardziej racjonale jest wystąpienie w tym przedmiocie dopiero po zatwierdzeniu arkusza organizacyjnego i to jak najbliżej nowego roku szkolnego, bowiem arkusz organizacyjny szkoły jest zatwierdzany do końca maja roku kalendarzowego, a potem często aneksowany z powodu konieczności wprowadzenia zmian. Dopiero wówczas znane są rzeczywiste potrzeby, uwzględnione w arkuszu, na które zarazem dyrektor (w razie potrzeby) powinien wystąpić o zwiększenie środków finansowych – należycie uzasadniając wniosek. Rzetelne uzasadnienie wystąpienia w tym zakresie możliwe jest wówczas, gdy wiadomo w oparciu o jaki arkusz szkoła będzie pracowała.

Argumentacja pozwanych, jakoby nie zastosowanie się do zaleceń organu prowadzącego stanowiło naruszenie ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy szkoły jest wręcz kuriozalna. Dopiero wykonanie tych zaleceń mogłoby uzasadniać taką tezę. Stanowisko pozwanych konsekwentnie było wspierane poprzez wskazanie, że na realizację arkusza organizacyjnego opracowanego w kwietniu 2015 roku według wyliczeń organu prowadzącego zabrakłoby środków w grudniu 2015 roku, a może już w listopadzie 2015 roku i dlatego arkusz ten został zatwierdzony „warunkowo” (pod warunkiem wystąpienia o zwiększenie środków). Z jednej strony wymagano tego od dyrektora, a z drugiej skutecznie mu to w pewnym momencie uniemożliwiono - odwołując ze stanowiska, choć i tak środki zostały zwiększone na wniosek p.o. dyrektora E. O.. Przekonanie organu, że powódka nie wystąpiłaby o zwiększenie środków nie zostało udowodnione, były to tylko gołosłowne twierdzenia. Bez wystąpienia, bez zwiększenia środków o kwotę ponad 150.000,00 złotych, nawet po wykonaniu zaleceń organy prowadzącego, co do godzin pedagoga i logopedy, środków tych zabrakłoby (i to nie tylko na godziny pedagoga i logopedy), ale dopiero po zakończeniu roku szkolnego, bo na realizację arkusza organizacyjnego, który obowiązywał do 31 sierpnia 2015 roku środki finansowe szkoła miała zapewnione. Rada Miasta zwiększyła środki każdej szkole, która o takie zwiększenie wystąpiła i tak też czyniono w stosunku do pozwanego ad. 1 co roku. Nie było więc racjonalnych podstaw do tego, by obawiać się odmowy. Zresztą, Zastępca Burmistrza Miasta i Gminy C., jak i sama Pani Burmistrz wprost przyznają tak praktykę. Tu należy zauważyć, że kompetencje podzielone ustawą wygadają następująco: dyrektor szkoły opracowuje arkusz organizacyjny szkoły i występuje o zwiększenie środków, organ prowadzący arkusz zatwierdza lub nie-, decyzję w przedmiocie zwiększenia środków podejmuje Rada - w tym wypadku – Miasta. Organ prowadzący w tym postępowaniu próbował te wszystkie kompetencje przypisać sobie, co jest co najmniej niezrozumiałe.

Mając za uwadze powyższe, powództwo skierowane przeciwko pozwanemu ad. 1 Publicznej Szkole Podstawowej im. (...) J. P. w C. – którą w niniejszym postępowaniu reprezentowała Burmistrz Miasta i Gminy C., było zasadne i należało je uwzględnić.

Sąd oddalił powództwo w stosunku pozwanego ad. 2) Burmistrza Miasta i Gminy C., bowiem pracodawcą powódki jest tylko Publiczna Szkoła Podstawowa im. (...) J. P. w C., reprezentowana w tym wypadku (spór sądowy inicjowany przez dyrektora szkoły), przez Burmistrza Miasta i Gminy C. (vide wstęp zważeń).

Stosownie do orzeczenia merytorycznego, Sąd orzekł o kosztach postępowania, tj. w tym wypadku o kosztach zastępstwa prawnego na podstawie art. 98 § 1 i 3 K.p.c. z uwagi na to, iż powódka wygrała sprawę. Zgodnie z powołanym przepisem strona przegrywająca (merytorycznie albo formalnie i niezależnie od tego czy ponosi winę w prowadzeniu procesu), zobowiązana jest zwrócić przeciwnikowi poniesione przez niego koszty (por. m.in. uchwała składu siedmiu sędziów SN – zasada prawna z dnia 23.06.1951 r. – C 67/51, OSNC 1951, nr 3, poz. 63; orzeczenie SN z dnia 27.08.1962 r. – II CZ 103/62, OSNC 1963, nr 7-8, poz. 171; postanowienie SN z dnia 10.09.1963 r. I CZ 97/63, OSNC 1964, nr 4, poz. 85).

Wysokość zasądzonych kosztów zastępstwa prawnego, Sąd ustalił w oparciu o § 11 ust. 1 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (tekst jedn. Dz. U. z 2013 roku, poz. 461 z późn. zm.). Zgodnie bowiem z § 21 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych ( Dz.U. z 05.11.2015r., poz. 1804), do spraw wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie rozporządzenia, tj. dnia 01.01.2016 r., stosuje się przepisy dotychczasowe do czasu zakończenia postępowania w danej instancji.

SSR Monika Jankowska