Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 kwietnia 2016 roku

Sąd Rejonowy w Zgierzu, I Wydział Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący: Sędzia SR Ewelina Iwanowicz

Protokolant: Aleksandra Pisera

po rozpoznaniu w dniu 8 kwietnia 2016 roku w Zgierzu na rozprawie sprawy

z powództwa K. Ł.

przeciwko (...) Towarzystwu (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W.

o zapłatę

1.  zasądza od (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą
w W. na rzecz K. Ł.:

a)  kwotę 4.500,00 (cztery tysiące pięćset) złotych tytułem zadośćuczynienia
z odsetkami ustawowymi od dnia 19 lipca 2014 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku i z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty,

b)  kwotę 100,00 (sto) złotych tytułem odszkodowania z odsetkami ustawowymi od dnia 10 stycznia 2015 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku i z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty;

2.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

3.  zasądza od (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą
w W. na rzecz K. Ł. kwotę 996,18 (dziewięćset dziewięćdziesiąt sześć 18/100) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu;

4.  nakazuje pobrać od (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą
w W. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Zgierzu kwotę 190,70 (sto dziewięćdziesiąt 70/100) złotych tytułem zwrotu kosztów sądowych
od uwzględnionej części powództwa;

5.  nakazuje pobrać od K. Ł. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Zgierzu kwotę 56,95 (pięćdziesiąt sześć 95/100) złotych tytułem zwrotu kosztów sądowych od nieuwzględnionej części powództwa.

Sygn. akt I C 3167/14

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 20 sierpnia 2014 r. K. Ł. wystąpiła o zasądzenie
od (...) Towarzystwa (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. kwoty 5.500 zł zadośćuczynienia za doznaną krzywdę wraz z odsetkami ustawowymi od 19 lipca 2014 r.
do dnia zapłaty, kwoty 500 zł odszkodowania za poniesione koszty leczenia z ustawowymi odsetkami od dnia doręczenia pozwanemu odpisu pozwu do dnia zapłaty oraz kosztów procesu według norm przepisanych. W uzasadnieniu pozwu powódka podniosła, iż w dniu
25 marca 2014 r. na skrzyżowaniu ulic (...) w Ł. doszło
do zdarzenia drogowego, którego sprawcą był kierujący pojazdem marki V. (...)
o nr rej. (...) ubezpieczonym w zakresie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych w pozwanym zakładzie ubezpieczeń. Wskutek zdarzenia powódka doznała urazu kręgosłupa szyjnego oraz urazu uogólnionego. Ubezpieczyciel przyjął swoją odpowiedzialność za zdarzenie i wypłacił na rzecz powódki 500 zł zadośćuczynienia. Niniejszym pozwem powódka dochodzi dalszego zadośćuczynienia i kosztów leczenia powypadkowego.

[pozew – k. 3-6]

W odpowiedzi na pozew Link4 Towarzystwo (...) S.A. w W. wniosło o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów procesu. Pozwany zakwestionował swoją odpowiedzialność co do wysokości odnośnie roszczenia z tytułu zadośćuczynienia. Żądanie zapłaty odszkodowania zakwestionował co do zasady jak i co do wysokości z uwagi na fakt, iż powódka nie udowodniła roszczenia w tym zakresie. Pozwany zakwestionował również żądanie odsetek od dnia poprzedzającego dzień wyrokowania.

[odpowiedź na pozew – k. 20-23]

W toku postępowania strony podtrzymały swoje stanowiska w sprawie.

[protokoły rozpraw – k. 92, k. 134v]

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 25 marca 2014 r. na skrzyżowaniu ulic (...)
w Ł., kierujący pojazdem marki V. (...) o nr rej. (...) nie zachował należytej ostrożności i przodem kierowanego przez siebie pojazdu uderzył w tył oczekującego na czerwonym świetle samochodu marki S. (...) nr rej. (...) kierowanego przez K. Ł..

[bezsporne]

W chwili uderzenia powódka poleciała do przodu, a następnie do tyłu i uderzyła tyłem głowy w zagłówek. Bezpośrednio po zdarzeniu nie odczuwała żadnych dolegliwości. Była
w szoku. Oświadczenie z miejsca kolizji pomogła powódce spisać pasażerka jej auta
i sprawca wypadku, który przyznał się do winy. Na miejsce zdarzenia nie była wzywana policja ani pogotowie. Powódka wróciła autem do domu. Wieczorem zaczęła odczuwać ból kręgosłupa w części szyjnej i krzyżowej. Rano następnego dnia dolegliwości te nasiliły się, wobec czego powódka udała się do lekarza pierwszego kontaktu.

[przesłuchanie powódki – k. 134 w zw. z k. 92-92v wyjaśnień informacyjnych, kopia oświadczenia z miejsca zdarzenia – k. 62-63, kopia kart wypadku w drodze do pracy
lub z pracy – k. 68-69, kopia oświadczenia poszkodowanego – k. 70-71]

W poradni ogólnej powódka otrzymała skierowanie na rtg kręgosłupa, do poradni ortopedycznej oraz na rehabilitację. W dniu 2 kwietnia 2014 r. K. Ł. udała się do (...) Szpitala (...) Medycznej w Ł., gdzie zalecono powódce noszenie kołnierza ortopedycznego.
Na następnej wizycie 23 kwietnia 2014 r. zdjęto powódce kołnierz i zalecono kontynuację rehabilitacji. Powódka skorzystała z jednego cyklu rehabilitacji składającego się
z 10 zabiegów w kwietniu 2014 r. Wizyta u ortopedy, badanie rtg jak i rehabilitacja odbywały się w ramach NFZ.

[przesłuchanie powódki – k. 134 w zw. z k. 92v wyjaśnień informacyjnych, poświadczone
za zgodność z oryginałem kopie: historii choroby poradni ogólnej – k. 10-11, skierowania
– k. 12, historii choroby poradni ortopedycznej – k. 13-14, karty zabiegów rehabilitacyjnych
– k. 15-16]

Powódka przebywała na zwolnieniu lekarskim od 26 marca 2014 r. do 6 kwietnia 2014 r. W dniu 7 kwietnia 2014 r. powróciła do pracy, ale odczuwała bóle głowy i udała się dalej na zwolnienie lekarskie do 11 kwietnia 2014 r.

[przesłuchanie powódki – k. 134 w zw. z k. 92v wyjaśnień informacyjnych, kopie zaświadczeń lekarskich – k. 57-58, k. 72]

Przez okres 3-4 tygodni po zdarzeniu powódka często przyjmowała leki przeciwbólowe takie jak Ketonal. Starała się nie przekraczać dawki 1 tabletki dziennie Ketonalu albo przyjmowała inne lżejsze leki przeciwbólowe. Później sporadycznie przyjmowała leki przeciwbólowe, gdy bolał ją kręgosłup. W dacie wypadku wykonywała pracę siedzącą i zdarzało się, że odczuwała ucisk w krzyżu oraz ból przy skręcie głową. Wówczas musiała wstać i „rozchodzić” ból.

[przesłuchanie powódki – k. 134 w zw. z k. 92v wyjaśnień informacyjnych]

Obecnie występuje u powódki stan po stłuczeniu kręgosłupa w odcinku szyjnym
i lędźwiowo-krzyżowym, bez upośledzenia funkcji z subiektywnym zespołem bólowym. Wypadek nie spowodował u powódki trwałego ani długotrwałego uszczerbku na zdrowiu. Leczenie skutków wypadku zakończyło się w połowie kwietnia 2014 r. Powódka ponosiła koszt leków przeciwbólowych w granicach 20-30 zł miesięcznie przez okres około
2 miesięcy. Obecnie może zachodzić konieczność stosowania leków przeciwbólowych
w przypadku występowania dolegliwości bólowych. Skutki urazu nie mają wpływu na obecne funkcjonowanie powódki. Rokowania odnośnie jej stanu zdrowia są dobre.

[pisemna opinia biegłego ortopedy – k. 102-105, pisemna opinia uzupełniająca – k. 122]

Powódka zgłosiła szkodę (...) Towarzystwu (...) S.A. w W., które w dacie zdarzenia świadczyło sprawcy wypadku ochronę ubezpieczeniową w zakresie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych.

[bezsporne, nadto kopia pisma – k. 54, kopia potwierdzenia zawarcia umowy ubezpieczenia
– k. 83-84]

Decyzją z dnia 18 lipca 2014 r. pozwany przyznał powódce 500 zł zadośćuczynienia.

[bezsporne, nadto kopia decyzji – k. 52]

Obecnie powódka ma 28 lat i pracuje jako stewardessa. Po dłuższym staniu oraz
przy wykonywaniu skłonów odczuwa ból kręgosłupa w części lędźwiowo-krzyżowej. [przesłuchanie powódki – k. 134]

Przedmiotowy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie zebranych dowodów, które uznał za wiarygodne.

Opinia biegłego z zakresu ortopedii była logiczna i wyczerpująca. Stronie powodowej nie udało się skutecznie wzruszyć przedmiotowej opinii. Biegły przekonywująco wyjaśnił, że nie zachodzą podstawy do orzekania u powódki uszczerbku na zdrowiu, gdyż zgłaszane przez nią dolegliwości nie mają charakteru korzeniowego. Nie zostały one również odnotowane
w historii leczenia powódki i nie zachodziły podstawy do kierowania powódki na konsultację neurologiczną.

Oceniając zeznania powódki wskazać należało, iż nie pamiętała ona dokładnie, ile opakowań leków przeciwbólowych zakupiła, ile z tego tytułu wydatkowała.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo podlegało uwzględnieniu w części.

Warunki odpowiedzialności pozwanego określają w przedmiotowej sprawie przepisy kodeksu cywilnego dotyczące umowy ubezpieczenia – art. 805 § 1 i § 2 pkt 1 k.c., art. 821 k.c. i art. 822 k.c. oraz regulujące odpowiedzialność cywilną posiadacza i kierowcy z tytułu czynów niedozwolonych - art. 436 § 2 k.c. a nadto ustawa z dnia 22 maja 2003 roku
o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. z 2013 r. poz. 392 ze zm.)

W przedmiotowej sprawie pozwany nie kwestionował zasady swej odpowiedzialności za sprawcę zdarzenia. Podniósł, że wypłacone powódce w toku postępowania likwidacyjnego zadośćuczynienie w pełni rekompensuje jej krzywdę, a odszkodowanie w ogóle się jej nie należy.

Stosownie do art. 444 § 1 k. c., w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. W myśl
art. 445 § 1 k.c., w wypadkach przewidzianych w artykule poprzedzającym sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego
za doznaną krzywdę.

Zadośćuczynienie pełni funkcję kompensacyjną, przyznana bowiem suma pieniężna ma stanowić przybliżony ekwiwalent poniesionej szkody niemajątkowej. Powinna ona wynagrodzić doznane cierpienia fizyczne i psychiczne, aby w ten sposób przynajmniej częściowo została przywrócona równowaga zachwiana na skutek doznanego uszczerbku.
W orzecznictwie ukształtował się przy tym pogląd, że wysokość zadośćuczynienia powinna być utrzymana w rozsądnych granicach, odpowiadających aktualnym warunkom i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa (orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 24 czerwca 1965 r.,
I PR 203/65, OSPiKA 1966, nr 4, poz. 92, LEX nr 13394, wyrok z 22 marca 1978 r., IV CR 79/78, LEX nr 8087, wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 8 marca 2013 r., I ACa 26/13, LEX nr 1293609, wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 1 marca 2013 r.,
I ACa 969/12, LEX nr 1293618). Powoływanie się przez sąd przy ustalaniu zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę na potrzebę utrzymania wysokości zadośćuczynienia
w rozsądnych granicach, odpowiadających aktualnym warunkom i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa, nie może jednakże prowadzić do podważenia kompensacyjnej funkcji zadośćuczynienia (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 30 stycznia 2004 r., I CK 131/03, OSNC 2005, nr 2, poz. 40, LEX nr 141820, zob. też wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku
z dnia 31 grudnia 2010 r., III APa 21/10, POSAG 2011/1/51-78, LEX nr 784244).

W aktualnej linii orzeczniczej Sądu Najwyższego zwraca się uwagę na konieczność rozważenia wszystkich okoliczności istotnych dla określenia rozmiaru doznanej krzywdy takich jak: wiek poszkodowanego, stopień cierpień fizycznych i psychicznych, ich intensywność i czas trwania, nieodwracalność następstw uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia (kalectwo, oszpecenie), rodzaj wykonywanej pracy, szanse na przyszłość, poczucie nieprzydatności społecznej, bezradność życiowa oraz inne czynniki podobnej natury, które to okoliczności muszą być rozważane indywidualnie w związku z konkretną osoba pokrzywdzonego i sytuacją życiową, w jakiej się znalazł (zob. wyrok SN z 9 listopada 2007 r., V CSK 245/2007, OSNC - ZD 2008/4/ 95, Biul. SN 2008/4/11, LEX nr 369691; wyrok
SN z dnia 26 listopada 2009 r., III CSK 62/09, LEX nr 738354, wyrok SN z 13 grudnia 2007 r., I CSK 384/07, LEX nr 351187).

Jak wynika z powyższego, zadośćuczynienie pełni funkcję kompensacyjną, przyznana bowiem suma pieniężna ma stanowić przybliżony ekwiwalent poniesionej szkody niemajątkowej. Powinna ona wynagrodzić doznane cierpienia fizyczne i psychiczne,
aby w ten sposób przynajmniej częściowo została przywrócona równowaga zachwiana
na skutek doznanego uszczerbku. Jego wysokość winna być zatem ustalona w odniesieniu
do osoby pokrzywdzonego i całokształtu okoliczności konkretnej sprawy.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy należy wskazać,
że wypadek z dnia 25 marca 2014 r. nie spowodował u K. Ł. trwałego
ani długotrwałego uszczerbku na zdrowiu. Powódka doznała jednakże stłuczenia kręgosłupa w odcinku szyjnym i lędźwiowo-krzyżowym, co skutkowało zespołem bólowym. Przez okres 3-4 tygodni od wypadku bóle były częste i wówczas powódka przyjmowała silne leki przeciwbólowe takie jak Ketonal. Przez okres 3 tygodni od wypadku nosiła kołnierz ortopedyczny, co wiąże się z odczuwalnym dyskomfortem fizycznym. Przez 3 tygodnie pozostawała na zwolnieniu lekarskim. Przeszła jeden cykl rehabilitacji. Obecnie leczenie należy uznać za zakończone, jednakże powódka nadal odczuwa dolegliwości bólowe
ze strony kręgosłupa. Wykonuje pracę stojącą, co utrudnia jej codzienne funkcjonowanie.

Biorąc pod uwagę powyższe, Sąd uznał za zasadne przyznanie powódce zadośćuczynienia w łącznej kwocie 4.500 zł, uwzględniając dobrowolną wypłatę przez ubezpieczyciela 500 zł z tytułu zadośćuczynienia. Łączna kwota z tego tytułu rekompensuje doznaną przez powódkę krzywdę, nie będąc przy tym kwotą wygórowaną. W pozostałym zakresie powództwo należało oddalić.

Sąd uznał za zasadne zasądzenie na rzecz powódki kosztów leczenia. Biegły wskazał, że koszt leków przeciwbólowych przyjmowanych przez powódkę kształtował się w granicach 20-30 zł miesięcznie przez okres około 2 miesięcy. Jednocześnie K. Ł. zeznała, że przez 3-4 tygodnie często przyjmowała leki przeciwbólowe. Po tym okresie nadal stosowała środki przeciwbólowe w razie potrzeby. Biegły ortopeda potwierdził, że u powódki nadal mogą występować dolegliwości bólowe wymagające przyjmowania leków uśmierzających ból. Sąd, stosując przepis art. 322 k.p.c, uznał zatem za zasadne przyznanie powódce kwoty 100 zł z tytułu zwrotu kosztów leczenia. W pozostałym zakresie powództwo należało oddalić.

O obowiązku zapłaty odsetek Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 i § 2 k.p.c.
w zw. z art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych (...), zgodnie z którym, ubezpieczyciel ma co do zasady termin 30 dni na spełnienie świadczenia od dnia zawiadomienia o szkodzie. W niniejszej sprawie decyzją z dnia 18 lipca 2014 r. ubezpieczyciel przyznał powódce 500 zł zadośćuczynienia, wobec czego od dnia następnego pozostawał w zwłoce z zapłatą dalszej należnej powódce kwoty zadośćuczynienia.

Odsetki od zasądzonej kwoty odszkodowania należało zasądzić od dnia następującego po dniu doręczenia pozwanemu odpisu pozwu (k. 87), tj. od dnia 10 stycznia 2015 r. Powódka nie wykazała bowiem, aby przed wszczęciem procesu wzywała pozwanego do uiszczenia żądanej kwoty odszkodowania.

Mając na uwadze, iż wyrok w niniejszej sprawie został wydany w dacie obowiązywania znowelizowanych przepisów w zakresie odsetek określonych w Kodeksie Cywilnym, niezbędnym było uwzględnienie przedmiotowych zmian w treści wyroku. Zgodnie z art. 2 pkt 2 ustawy z dnia 9 października 2015 roku o zmianie ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, ustawy – Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2015/1830) art. 481 k.c. otrzymał, począwszy od jego § 2, następujące brzmienie: Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była oznaczona, należą się odsetki ustawowe
za opóźnienie w wysokości równej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego
i 5,5 punktów procentowych. Jednakże gdy wierzytelność jest oprocentowana według stopy wyższej, wierzyciel może żądać odsetek za opóźnienie według tej wyższej stopy. Nadto,
w dodanych § 2 ¹-2 ⁴ powołanego przepisu, wskazano, iż: maksymalna wysokość odsetek
za opóźnienie nie może w stosunku rocznym przekraczać dwukrotności wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie (odsetki maksymalne za opóźnienie) (§ 2 ¹); jeżeli wysokość odsetek za opóźnienie przekracza wysokość odsetek maksymalnych za opóźnienie, należą się odsetki maksymalne za opóźnienie (§ 2 ²); postanowienia umowne nie mogą wyłączać
ani ograniczać przepisów o odsetkach maksymalnych za opóźnienie, także w przypadku dokonania wyboru prawa obcego. W takim przypadku stosuje się przepisy ustawy (§ 2 ³); Minister Sprawiedliwości ogłasza, w drodze obwieszczenia, w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”, wysokość odsetek ustawowych za opóźnienie
(§ 2 ⁴).

W dotychczasowym brzmieniu powołanego art. 481 k.c., wskazywano jedynie,
iż odsetki za opóźnienie, w przypadku, gdy ich wysokość nie była z góry oznaczona, równe są wysokości odsetek ustawowych. W przypadku natomiast, gdy wierzytelność była oprocentowana według stopy wyższej niż stopa ustawowa, wierzyciel mógł żądać odsetek
za opóźnienie według tej wyższej stopy, bez żadnych ograniczeń.

W myśl art. 56 powołanej ustawy nowelizującej do odsetek należnych za okres kończący się przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy stosuje się przepisy dotychczasowe. Zgodnie natomiast z art. 57 tejże ustawy, z wyjątkiem art. 50, art. 51 i art. 54, wchodzi ona w życie z dniem 1 stycznia 2016 roku.

Powyższe rozróżnienie odsetek zasądzonych w wyroku jest tym bardziej uzasadnione, iż do 31 grudnia 2015 roku Kodeks cywilny posługiwał się jednakowym pojęciem odsetek ustawowych na oznaczenie odsetek kapitałowych (art. 359 § 2 k.c.) i odsetek za opóźnienie (art. 481 § 1 i § 2 k.c.) oraz miały one jednakową wysokość, podczas gdy od 1 stycznia 2016 roku funkcjonują w tej ustawie dwa pojęcia a mianowicie odsetek ustawowych i odsetek ustawowych za opóźnienie, a nadto drugie z nich są wyższe od pierwszych.

Mając na uwadze powyższe, koniecznym było zasądzenie odsetek począwszy
od wskazanych powyżej dat do dnia 31 grudnia 2015 roku (tj. dnia poprzedzającego wejście
w życie przedmiotowej ustawy nowelizującej, w zakresie przepisów dotyczących odsetek określonych w kodeksie cywilnym) w wysokości odsetek ustawowych, określonych
w art. 481 k.c. w brzmieniu sprzed 1 stycznia 2016 roku, które wynosiły wówczas 8 % rocznie, a od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty, odsetek ustawowych za opóźnienie, o których mowa w art. 481 k.c. w aktualnym brzmieniu, które wynoszą obecnie 7 % w skali roku.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 100 k.p.c. Powódka poniosła koszty procesu w łącznej kwocie 1.717 zł (300 zł opłaty sądowej, 17 zł opłaty skarbowej,
200 zł zaliczki na wynagrodzenie biegłego i 1.200 zł wynagrodzenia pełnomocnika). Wygrała proces w 77 %, co daje kwotę 1.322,09 zł. Pozwany poniósł koszty procesu w wysokości 1.200 zł wynagrodzenia pełnomocnika, 17 zł opłaty skarbowej i 200 zł zaliczki na wynagrodzenie biegłego. Wygrał proces w 32 %, co daje kwotę 325,91 zł. Na rzecz powódki należało zatem zasądzić różnicę wskazanych kwot, tj. 996,18 zł.

Skarb Państwa – Sąd Rejonowy w Zgierzu poniósł tymczasowo 247,65 zł (k. 110,
k. 125) tytułem wynagrodzenia biegłego. Na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2014 r. poz. 1025 ze zm.)
w zw. z art. 100 k.p.c. Sąd nakazał pobranie od powódki 23 % z tej kwoty, tj. 56,95 zł,
zaś od pozwanego 77 %, co daje kwotę 190,70 zł.