Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.. decyzją z dnia 10 kwietnia 2015 r. zobowiązał Urząd Gminy i Miasta G. do wypłacenia ubezpieczonej A. D. świadczeń z ubezpieczenia chorobowego :

–

za okres od 05.07.2011 r. do 31.07.2011 r. w kwocie 56,20 zł oraz odsetek obciążających płatnika składek w kwocie 26.26 zł. obliczonych na dzień wydania decyzji,

–

za okres od 01.08.2011 r. do 31.08.2011 r. w kwocie 71.92 zł oraz odsetek obciążających płatnika składek w kwocie 32.84 zł, obliczonych na dzień wydania decyzji.

–

za okres od 09.01.2011 r. do 01.09.2011 r. w kwocie 69.60 zł oraz odsetek obciążających płatnika składek w kwocie 30.99 zł. obliczonych na dzień wydania decyzji,

–

za okres od 01.10.2011 r. do 31.10.2011 r. w kwocie 71,92 zł oraz odsetek obciążających płatnika składek w kwocie 31.23 zł. obliczonych na dzień wydania decyzji.

–

za okres od 01.11.2011 r. do 31.11.2011 r. w kwocie 69.60 zł oraz odsetek obciążających płatnika składek w kwocie 29.52 zł. obliczonych na dzień wydania decyzji.

–

za okres od 01.12.2011 r. do 31.12.2011 r. w kwocie 71.92 zł oraz odsetek obciążających płatnika składek w kwocie 29.82 zł. obliczonych na dzień wydania decyzji.

–

za okres od 01.01.2012 r. do 31.01.2012 r. w kwocie 71.92 zł oraz odsetek obciążających płatnika składek w kwocie 28.90 zł. obliczonych na dzień wydania decyzji,

–

za okres od 01.02.2012 r. do 29.02.2012 r. w kwocie 67,28 zł oraz odsetek obciążających płatnika składek w kwocie 26.27 zł. obliczonych na dzień wydania decyzji,

–

za okres od 01.03.2012 r. do 06.03.2012 r. w kwocie 13,92 zł oraz odsetek obciążających płatnika składek w kwocie 5.29 zł. obliczonych na dzień wydania decyzji.

–

za okres od 07.03.2012 r. do 31.03.2012 r. w kwocie 58.00 zł oraz odsetek obciążających płatnika składek w kwocie 22.07 zł. obliczonych na dzień wydania decyzji,

–

za okres od 01.04.2012 r. do 30.04.2012 r. w kwocie 69.60 zł oraz odsetek obciążających płatnika składek w kwocie 25.75 zł. obliczonych na dzień wydania decyzji.

–

za okres od 01.05.2012 r. do 31.05.2012 r. w kwocie 71.92 zł oraz odsetek obciążających płatnika składek w kwocie 25.85 zł. obliczonych na dzień wydania decyzji.

–

za okres od 01.06.2012 r. do 30.06.2012 r. w kwocie 69.60 zł oraz odsetek obciążających płatnika składek w kwocie 24.22 zł. obliczonych na dzień wydania decyzji.

–

za okres od 01.07.2012 r. do 31.07.2012 r. w kwocie 71.92 zł oraz odsetek obciążających płatnika składek w kwocie 24.26 zł. obliczonych na dzień wydania decyzji.

–

za okres od 01.08.2012 r. do 21.08.2012 r. w kwocie 48.72 zł oraz odsetek obciążających płatnika składek w kwocie 15.93 zł. obliczonych na dzień wydania decyzji.

W podstawie prawnej ZUS odwołał się do przepisów ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2010 Nr 77, poz. 512 ze zm.), ustawy z dnia 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. Nr 205 z 2009 roku, poz. 1585 ze zm.) oraz ustawy kodeks pracy i wskazał, że podstawę wymiaru zasiłku chorobowego dla ubezpieczonego będącego pracownikiem stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc powstania niezdolności do pracy. Dodał też, że przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego nie uwzględnia się składników wynagrodzenia, do których pracownik zachowuje prawo w okresie pobierania tego zasiłku zgodnie z postanowieniami układów zbiorowych pracy lub przepisami o wynagradzaniu, jeżeli są one wypłacane za okres pobierania tego zasiłku. W razie braku postanowień o zachowaniu prawa do składnika wynagrodzenia za okres pobierania zasiłku uznać należy, że składnik wynagrodzenia nie przysługuje za okres pobierania zasiłku i powinien być przyjęty do ustalenia podstawy wymiaru. Jeżeli jednak, mimo braku odpowiednich postanowień w przepisach płacowych lub umowach o pracę, pracodawca udokumentuje, że składnik wynagrodzenia jest wypłacany za okres pobierania zasiłku, składnika tego nie uwzględnia się w podstawie wymiaru zasiłku. Nie można uznać, że pracownik zachowuje prawo do składnika wynagrodzenia, gdy wypłacany składnik ma charakter uznaniowy i przyznawany jest za ocenę pracy pracownika.

Organ rentowy wskazał dalej, że w trakcie przeprowadzonej kontroli płatnika składek Urzędu Gminy i Miasta G. stwierdzono, że płatnik składek wypłacił A. D. zasiłek chorobowy za okres od 5 lutego 2011 r. do 6 marca 2012 r. oraz zasiłek macierzyński za okres od 7 marca 2012 r. do 21 sierpnia 2012 r. nie uwzględniając w podstawie wymiaru świadczenia nagrody za 2009 r. wypłaconej w grudniu 2009 r. w kwocie 1.000 zł. Organ ustalił, że A. D. otrzymała nagrodę również za grudzień 2010 r. w wysokości 1.100 zł, za grudzień 2011 w wysokości 598,54 zł oraz za grudzień 2012 r. w wysokości 191,45 zł. Jak wywiódł organ rentowy na podstawie obowiązującego u płatnika składek w kontrolowanym okresie Regulaminu wynagradzania pracowników Urzędu Gminy i Miasta G. w myśl jego zapisów w ramach posiadanych środków na wynagrodzenie tworzy się fundusz nagród z przeznaczeniem na nagrody. Pracodawca przyznaje nagrody w zależności od możliwości finansowych zakładu pracy. Wysokość nagrody uznaniowej ustala się w oparciu o ocenę uzyskanych wyników pracy zawodowej stopień złożoności i trudności wykonywanych zadań, dyspozycyjność pracownika, wykonywanie dodatkowych zadań poza zakresem obowiązków pracownika, a także działania usprawniające na stanowisku pracy. Zdaniem organu zapis znajdujący się w regulaminie stwierdzający że nagroda nie wchodzi do podstawy wymiaru zasiłku chorobowego nie jest równoznaczny z tym, że pracownik zachowuje prawo do nagrody za okres pobierania przez niego zasiłku. Jednakże uznał, iż z zapisu tego wynika, że nagrody nie można zmniejszać za okres choroby. Jak ustalił organ rentowy regulamin obowiązujący w zakładzie pracy wnioskodawcy nie określa wprost za jakie okresy nagrody są wypłacane zatem uznać należy, że nagrody te nie są wypłacane za okres pobierania świadczeń za czas choroby i macierzyństwa. Z uwagi więc na powyższe w ocenie ZUS są podstawy do uwzględnienia nagród w podstawie wymiaru zasiłku chorobowego za wskazane w decyzjach okresy.

Od powyższej decyzji odwołała się Gmina G. - Urząd Gminy i miasta G. w G. domagając się jej uchylenia.

W uzasadnieniu stanowiska powołując się na treść art. 41 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jednolity Dz.U. z 2014 roku poz. 159) wskazano, iż przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego nie uwzględnia się składników wynagrodzenia, do których pracownik zachowuje prawo w okresie pobierania tego zasiłku zgodnie z postanowieniami układów zbiorowych pracy lub przepisami o wynagradzaniu, jeżeli są one wypłacane za okres pobierania tego zasiłku. Świadczenia zasiłkowe mogą zastępować tylko te składniki wynagrodzenia, które nie są wypłacane w okresie, gdy pracownik nie może wykonywać pracy. w sytuacji gdy nie ma układu zbiorowego oraz regulaminu wynagradzania w danym zakładzie, jak tez wtedy gdy akty te nie przewidują zawieszenia określonych składników wynagrodzenia za okres pobierania zasiłków okresowych, składniki te nie są uwzględniane przy obliczaniu podstawy zasiłku, ale mogą być wypłacane za okres pobierania zasiłku. Do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe nie należy wliczać tych składników wynagrodzenia, na których przyznanie i wypłatę nie ma wpływu ewentualna absencja pracownika.

Wskazano, że zgodnie z regulaminem obowiązującym u odwołującego się nagrody pieniężne przysługiwały pracownikom również w okresie pobierania zasiłków. Gdyby przyjąć, że regulacja regulaminu dotycząca nie wliczania do podstawy nagród nie była dostatecznie uregulowana, to jeżeli w faktycznie w ten sposób postępowano, że wypłacano nagrodę niezależnie od pobierania zasiłku spełnione są przesłanki ustawowe do niewliczania do podstawy tego składnika wynagrodzenia. Odwołujący się wskazał, że zgodnie z regulaminem na przyznanie i wypłatę nagród nie miała wpływu ewentualna absencja pracownika. Podniósł, że skoro regulamin stanowi, że wypłacane pracownikom nagrody nie są wliczane do podstawy wymiaru zasiłku chorobowego, to oczywistym jest, że pracownicy zachowują prawo do tych nagród w okresie pobierania takiego zasiłku.

Gmina G. – Urząd Gminy i Miasta G. złożyła odwołania od następujących decyzji z dnia 10 kwietnia 2015 r. roku z tożsamą argumentacją i wywodami faktycznymi i prawnym dotyczącej:

- P. P.,

- A. R.

- A. P. (1) – w nieco odmiennych okresach i kwotach.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. decyzją z dnia 10 kwietnia 2015 r. zobowiązał Urząd Gminy i Miasta G. do wypłacenia ubezpieczonemu P. P. świadczeń z ubezpieczenia chorobowego :

–

za okres od 09.01.2012 r. do 22.01.2012 r. w kwocie 51,66 zł oraz odsetek obciążających płatnika składek w kwocie 20,75 zł. obliczonych na dzień wydania decyzji.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. decyzją z dnia 10 kwietnia 2015 r. zobowiązał Urząd Gminy i Miasta G. do wypłacenia ubezpieczonemu A. R. świadczeń z ubezpieczenia chorobowego :

- za okres od 04.09.2011 r. do 30.09.2011 r. w ^: kwocie 63,72 zł oraz odsetek obciążających płatnika składek w kwocie 28,37 zł., obliczonych na dzień wydania decyzji,

- za okres od 01.10.2011 r. do 31.10.2011 r. w kwocie 73,16 zł oraz odsetek obciążających płatnika składek w kwocie 31,77 zł., obliczonych na dzień wydania decyzji,

- za okres od 01.11.2011 r. do 30.11.2011 r. w kwocie 70,80 zł oraz odsetek obciążających płatnika składek w kwocie 30,03 zł., obliczonych na dzień wydania decyzji,

- za okres od 01.12.2011 r. do 26.12.2011 r. w kwocie 61,36 zł oraz odsetek obciążających płatnika składek w kwocie 26,03 zł., obliczonych na dzień wydania decyzji,

- za okres od 27.12.2011 r. do 31.12.2011 r. w kwocie 11,80 zł oraz odsetek obciążających płatnika składek w kwocie 4,86 zł., obliczonych na dzień wydania decyzji,

- za okres od 01.01.2012 r. do 31.01.2012 r. w kwocie 73,16 zł oraz odsetek obciążających płatnika składek w kwocie 29,40 zł., obliczonych na dzień wydania decyzji,

- za okres od 01.02.2012 r. do 29.02.2012 r. w kwocie 68,44 zł oraz odsetek obciążających płatnika składek w kwocie 26,72 zł., obliczonych na dzień wydania decyzji,

- za okres od 01.03.2012 r. do 31.03.2012 r. w kwocie 73,16 zł oraz odsetek obciążających płatnika składek w kwocie 27,83 zł., obliczonych na dzień wydania decyzji,

- za okres od 01.04.2012 r. do 30.04.2012 r. w kwocie 70,80 zł oraz odsetek obciążających płatnika składek w kwocie 26,80 zł., obliczonych na dzień wydania decyzji,

- za okres od 01.05.2012 r. do 31.05.2012 r. w kwocie 73,16 zł oraz odsetek obciążających płatnika składek w kwocie 26,30 zł., obliczonych na dzień wydania decyzji,

- za okres od 01.06.2012 r. do 11.06.2012 r. w kwocie 25,96 zł oraz odsetek obciążających płatnika składek w kwocie 9,03 zł., obliczonych na dzień wydania decyzji.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.. decyzją z dnia 10 kwietnia 2015 r. zobowiązał Urząd Gminy i Miasta G. do wypłacenia ubezpieczonemu A. P. (1) świadczeń z ubezpieczenia chorobowego :

- za okres od 12.01.2012 r. do 13.01.2012 r. w kwocie 1,16 zł oraz odsetek obciążających płatnika składek w kwicie 0,47 zł., obliczonych na dzień wydania decyzji,

–

za okres od 01.02.2012 r. do 03.02.2012 r. w kwocie 1,74 zł oraz odsetek obciążających płatnika składek w kwocie 0,68 zł., obliczonych na dzień wydania decyzji,

–

za okres od 26.04.2012 r. do 27.04.2012 r. w kwocie 1,16 zł oraz odsetek obciążających płatnika składek w kwocie 0,43 zł., obliczonych na dzień wydania decyzji.

Wszystkie ww. sprawy zostały połączone do wspólnego rozpoznania i orzekania przez Sąd Okręgowy w Szczecinie, przed przekazaniem sprawy tutejszemu Sądowi.

W odpowiedzi na odwołania Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział
w S. domagał się ich oddalenia z tych samych przyczyn, co wskazane w uzasadnieniu zaskarżonych decyzji.

Podniósł, że zapis w cytowanym regulaminie stwierdzający, że nagroda nie wchodzi do podstawy wymiaru zasiłku chorobowego nie jest równoznaczny z tym, że pracownik zachowuje prawo do nagrody za okres pobierania przez niego zasiłku. Można natomiast z zapisu tego wywnioskować, że nagrody nie można zmniejszyć za okres choroby. Dodatkowo podniósł, że zasady przyznawania nagród nie wskazują okresu, za który nagroda ta przysługuje, zatem płatnik składek nie może udokumentować zachowania prawa do nagrody za okres pobierania zasiłku. Fakt wypłacania nagród w okresie pobierania zasiłku nie ma żadnego znaczenia, bowiem nie jest istotne w sprawie kiedy zostało ono wypłacone, ale za jaki okres.

Podał również, że w związku z tym, ze wypłacone przez Urząd Gminy i Miasta G. nagrody są zależne od oceny przez pracownika, a przepisy na podstawie, których płatnik składek przyznaje zatrudnianym pracownikom nagrody nie określają okresu, za który nagroda jest przyznawana, ani jednoznacznych postanowień o zachowywaniu przez pracownika prawa do tego składnika wynagrodzenia za okres pobierania zasiłków, wobec tego składniki wynagrodzenia należy doliczyć do wynagrodzenia za miesiąc, w którym następuje wypłata nagrody w faktycznie wypłaconej wysokości.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

A. R. w okresie od 4 września 2011 r. do 26 grudnia 2011 r. otrzymywała zasiłek chorobowy oraz od 27 grudnia 2011 r. do 11 czerwca 2012 r. otrzymywała zasiłek macierzyński.

A. D. od 5 lutego 2011 r. do 6 marca 2012 r. otrzymywała zasiłek chorobowy oraz od 7 marca 2012 r. do 21 sierpnia 2012 r. otrzymywała zasiłek macierzyński.

A. P. (2) w okresach od 12 stycznia 2012 r. do 13 stycznia 2012 r., od 1 lutego 2012 r. do 3 lutego 2012 r., od 26 kwietnia 2012 r. do 27 kwietnia 2012 r. pobierała zasiłek opiekuńczy.

P. P. w okresie od 9 stycznia 2012 r. do 22 stycznia 2012 r. pobierał zasiłek macierzyński.

Niesporne, a nadto akta zasiłkowe w załączniku do akt

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. przeprowadził kontrolę u płatnika składek – Urzędu Gminy i Miasta G. w zakresie prawidłowości i rzetelności obliczania składek na ubezpieczenie społeczne oraz innych składek do których pobierania zobowiązany jest zakład oraz zgłaszania do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, ustalanie uprawnień z ubezpieczeń społecznych i wypłacanie tych świadczeń oraz dokonywanie rozliczeń z tego tytułu.

Kontrolą objęty został okres od stycznia 2012 r. do grudnia 2012 r.

Niesporne, a nadto akta przeprowadzonej kontroli (4 pliki) w załączniku do akt

Zarządzeniem Burmistrza Gminy G. z dnia 8 czerwca 2009 r. ustalono Regulamin wynagradzania pracowników Urzędu Gminy i Miasta w G.. Regulamin ten wszedł w życie z dniem 1 lipca 2009 r. Określił zasady i warunki wynagradzania za pracę oraz świadczeń związanych z pracą i warunki ich przyznawania. Określał warunki przyznawania oraz warunki i sposób wypłacania premii i nagród innych niż nagroda jubileuszowa. Dotyczył pracowników zatrudnionych w Urzędzie Gminy i Miasta na podstawie umowy o pracę.

Regulamin Wynagradzania następnie był trzykrotnie zmieniany: Zarządzeniem nr (...) Burmistrza Gminy G. z dnia 25 października 2010 r., Zarządzeniem Burmistrza Nr (...) z 14 stycznia 2011 r. oraz Zarządzeniem nr (...) Burmistrza z dnia 17 marca 2011 r.

Zgodnie z § 14 Regulaminu Wynagradzania w brzmieniu obowiązującym w 2012 r. w ramach posiadanych środków tworzy się fundusz nagród z przeznaczeniem na nagrody (ust. 1). Fundusz nagród obejmuje 3% planowanej wielkości środków na wynagrodzenia dla pracowników Urzędu Gminy i Miasta, pozostających w dyspozycji Burmistrza Gminy (ust. 2). Nagrody uznaniowe mogą być wypłacane w miarę posiadanych na ten cel środków finansowych, w terminach następujących okoliczności:

1) za szczególne osiągnięcia w pracy zawodowej,

2) na koniec roku kalendarzowego (ust. 3).

Wysokość nagrody uznaniowej ustala się w oparciu o:

1) ocenę uzyskanych wyników pracy zawodowej,

2) stopień złożoności i trudności wykonywanych zadań,

3) dyspozycyjność pracownika w zakresie wykonywania ważnych i pilnych zadań objętych zakresem obowiązków pracownika,

4) wykonywanie dodatkowych zadań poza zakresem obowiązków pracownika,

5) działania usprawniające na stanowisku pracy (ust. 4).

Nagrodę przyznaje kierownik urzędu na wniosek bezpośredniego przełożonego pracownika lub z własnej inicjatywy (ust. 5). Wniosek bezpośredniego przedłożonego o przyznanie nagrody powinien zawierać uzasadnienie (ust. 6). Pracownik, na którego nałożono karę porządkową w okresie ostatnich 6 miesięcy poprzedzających dzień ustalania prawa do nagrody uznaniowej, traci prawo do nagrody ust. 7).

Nagroda nie wchodzi do podstawy wymiaru zasiłku chorobowego (ust. 8).

Dowód: Regulamin Wynagradzania oraz zarządzenia wprowadzające – w aktach kontroli w załączniku do akt (4 pliki).

Przy naliczaniu wynagrodzenia chorobowego pracowników Urzędu Miasta i Gminy G. nie była brana pod uwagę nagroda. Świadczenie to było przyznawane raz w roku.

Dowód: zeznania świadka K. K. – k. 105-106.

Sąd zważył, co następuje:

Spór w sprawie sprowadzał się do rozstrzygnięcia zagadnienia, czy przy ustaleniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego (macierzyńskiego i opiekuńczego) płatnik Urząd Miasta i Gminy G. winien uwzględniać nagrody uznaniowe, przewidziane jego Regulaminem Wynagradzania.

Zgodnie z art. 36 ustawy z dnia 25 czerwca 1999r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa ( Dz. U. z 2010 r. Nr 77, poz. 512 ze zm.) podstawę wymiaru zasiłku chorobowego przysługującego ubezpieczonemu będącemu pracownikiem stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy. Podstawę wymiaru zasiłku chorobowego ustala się z uwzględnieniem wynagrodzenia uzyskanego u płatnika składek w okresie nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego, w trakcie którego powstała niezdolność do pracy

Zaś stosownie do art. 41 ustawy przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego nie uwzględnia się składników wynagrodzenia, do których pracownik zachowuje prawo w okresie pobierania tego zasiłku zgodnie z postanowieniami układów zbiorowych pracy lub przepisami o wynagradzaniu, jeżeli są one wypłacane za okres pobierania tego zasiłku. Natomiast składników wynagrodzenia przysługujących w myśl umowy o pracę lub innego aktu, na podstawie którego powstał stosunek pracy, tylko do określonego terminu nie uwzględnia się przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego należnego za okres po tym terminie. Premie, nagrody i inne składniki wynagrodzenia przysługujące za okresy miesięczne wlicza się do podstawy wymiaru zasiłku chorobowego w kwocie wypłaconej pracownikowi za miesiące kalendarzowe, z których wynagrodzenie przyjmuje się do ustalenia podstawy wymiaru zasiłku. Składniki wynagrodzenia przysługujące za okresy kwartalne wlicza się do przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia przyjmowanego do ustalenia podstawy wymiaru zasiłku chorobowego w wysokości stanowiącej jedną dwunastą kwot wypłaconych pracownikowi za cztery kwartały poprzedzające miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy, zaś składniki wynagrodzenia, przysługujące za okresy roczne, wlicza się do podstawy wymiaru zasiłku chorobowego w wysokości stanowiącej jedną dwunastą kwoty wypłaconej pracownikowi za rok poprzedzający miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy.

Sąd, dokonując interpretacji art. 41 ustawy, oparł się m.in. na wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 3 grudnia 2007r. (SK 45/06 OTK-A 2007/11/152, Dz.U. 2007, Nr 230, poz. 1699), który wskazywał, że w sytuacji, gdy nie ma układu zbiorowego oraz regulaminu wynagrodzenia w danym zakładzie , jak też wtedy, gdy akty te nie przewidują zawieszenia określonych składników wynagrodzenia za okres pobierania zasiłków okresowych, składniki te nie są uwzględniane przy obliczaniu podstawy zasiłku, ale mogą być wypłacane za okres pobierania zasiłku.

W świetle wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 24 czerwca 2008r. przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego oraz pozostałych świadczeń w razie choroby i macierzyństwa, należy uwzględniać składniki wynagrodzenia, od których odprowadzana jest składka na ubezpieczenie chorobowe, z wyłączeniem składników, co do których obowiązujące u pracodawcy przepisy płacowe albo umowy o pracę (u pracodawców nie mających obowiązku tworzenia regulaminów wynagradzania), zawierają jednoznaczne postanowienia o zachowywaniu przez pracownika prawa do tego składnika wynagrodzenia za okres pobierania zasiłku. W razie braku takich postanowień w przepisach płacowych lub umowach o pracę należy uznać, że składnik wynagrodzenia nie jest wypłacany za okres pobierania zasiłku i powinien być przyjęty do ustalenia podstawy wymiaru zasiłku. Jeżeli jednak powstaną wątpliwości, a pracodawca udokumentuje, że wypłaca składnik wynagrodzenia za okres pobierania zasiłku, mimo że nie zawarł tej zasady w przepisach płacowych lub umowie o pracę, składnika tego nie należy uwzględniać w podstawie wymiaru. Składniki wynagrodzenia, do których pracownik zachowuje prawo za okres pobierania zasiłku przysługującego w czasie ubezpieczenia, podlegają uwzględnieniu w podstawie wymiaru zasiłku przysługującego za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia. Zatem tylko w sytuacji, gdy przepisy płacowe obowiązujące u pracodawcy, albo umowy o pracę, zawierają jednoznaczne zapisy o pomniejszaniu składnika wynagrodzenia za okres pobierania zasiłku w sposób proporcjonalny, podlega on uwzględnieniu w podstawie wymiaru zasiłku po uzupełnieniu na ogólnych zasadach określonych w ustawie. Również Sąd Najwyższy (wyrok z dnia 19 września 2007 r. w sprawie III UK 30/07, wyrok z dnia 6 września 2006 r. w sprawie o sygn. akt III UK 48/06) przyjął, że do podstawy wymiaru zasiłku chorobowego nie mogą być wliczane te składniki wynagrodzenia (nagrody), co do których przepisy układów zbiorowych lub innych aktów normatywnych dotyczących wynagradzania nie przesądzają w sposób jednoznaczny, że pracownik traci do nich prawo w okresie pobierania zasiłku chorobowego. A więc wlicza się tylko te składniki, co do których z przepisów w sposób jednoznaczny i definitywny zarazem wynika, iż podlegają one zmniejszeniu lub całkowitemu zawieszeniu w okresie pobierania zasiłku chorobowego.

Wskazać należy, że zasadniczym celem powołanego art. 41 ustawy jest przeciwdziałanie możliwości podwójnego wypłacania tego samego składnika wynagrodzenia w sytuacji, gdy pracownikowi służy do niego prawo. Jeżeli pracownik w okresie nieświadczenia pracy z powodu niezdolności do jej wykonywania otrzyma wynagrodzenie, to wynagrodzenie to nie może być uwzględnione w podstawie wymiaru zasiłku chorobowego, gdyż oznaczałoby to pobieranie dwóch wzajemnie wykluczających się świadczeń. Zasiłek ma zastępować uzyskiwane wcześniej wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne ze stosunku pracy i jest przyznawany w miejsce tych świadczeń, które nie są wypłacane w okresie wypłaty zasiłku. Celem zasiłku chorobowego jest kompensowanie tym świadczeniem z ubezpieczenia społecznego tylko tych składników wynagrodzenia, których pracownik nie uzyskuje w okresie nieświadczenia pracy wskutek niezdolności do pracy z powodu choroby.

Przenosząc te uwagi na grunt rozpoznawanej sprawy, należy na wstępie podkreślić, że sporne indywidualne nagrody wypłacane ubezpieczonym według uznania pracodawcy jednoznacznie były świadczeniami (nagrodami) o charakterze uznaniowym, co świadczy o tym, że prawo do tych świadczeń kreowały dopiero konkretne decyzje pracodawcy o ich przyznaniu. Regulamin nie wykluczał wypłaty spornych nagród choćby w części także za okresy usprawiedliwionej nieobecności w pracy. Łączna analiza tych przepisów regulaminu w żadnym razie nie uprawniała do wniosku, jakoby regulacje te wykluczały wypłaty spornych nagród uznaniowych w okresie pobierania zasiłku chorobowego. Użyty w § 14 ust. 8 Regulaminu zwrot „nagroda nie wchodzi do podstawy wymiaru zasiłku chorobowego” literalnie jest odmienny od zwrotu użytego w art. 41 ustawy zasiłkowej, ale jego intencja nie może budzić wątpliwości. Trudno bowiem przypisać takiej regulacji inny zamiar, niż wypłacania nagrody również za okres niezdolności do pracy.

Wskazać również należy, że zgodnie z art. 6 k.c. ciężar dowodowy wykazania, że za czas niezdolności do pracy nagroda nie przysługiwała spoczywał na organie rentowym który prowadził kontrolę, a nie na płatniku. W razie niejasności lub wątpliwości dotyczących wykładni regulacji płacowych dotyczących legalności i zasadności uwzględniania uznaniowych świadczeń ze stosunku pracy przy ustaleniu podstawy wymiaru i wysokości zasiłku konieczne staje się dokonanie ustaleń faktycznych w zakresie rzeczywistego przyznania i wypłacenia nagród uznaniowych w okresie pobierania zasiłku chorobowego. Niezależnie bowiem od natury prawnej wypłaconej nagrody uznaniowej, która nie ma charakteru roszczeniowego tylko do czasu podjęcia decyzji kreującej (kształtującej) takie prawo podmiotowe, jest ona traktowana jako płacowy element wynagrodzenia (przychodu) ze stosunku pracy dla celów ustalenia wysokości podstawy i wymiaru składki na ubezpieczenie emerytalne oraz rentowe, a także ubezpieczenie chorobowe lub wypadkowe, co przekłada się na ustalenie podstawy wymiaru i wysokości zasiłku chorobowego, chyba że pracownik uzyskiwał takie świadczenie także w okresach nieświadczenia pracy z powodu choroby.

Stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów wskazanych w części wstępnej uzasadnienia. Dowody z dokumentów, kopii dokumentów nie były kwestionowane, a zeznania przesłuchanego świadka korelowały z tymi dokumentami. Świadek K. K. jasno i jednoznacznie przedstawiła praktykę przyznawania nagród u płatnika składek. Treść Regulaminu Wynagradzania, jak i zeznania świadka K. K. – zarówno te złożone przed Sądem, jak i przed organem rentowym w toku kontroli – wskazują, że okres pobierania zasiłku chorobowego nie zmniejszał wysokości nagrody rocznej.

Wbrew twierdzeniu organu rentowego zaangażowanie w pracę, jako miernik brany pod uwagę przy przyznawaniu nagrody, nie mógł wykluczać prawa do nagrody za czas absencji chorobowej, która przecież jest niezawiniona i niezależna od pracownika i jako taka nie rzutuje na stopień jego zaangażowania w pracę. Należy nadmienić, że ocena pracy następowała w skali całego roku, skoro to nagroda roczna, a zatem okresy absencji nie musiały powodować jej pomniejszenia. Użyte w Regulaminie sformułowanie „na koniec roku kalendarzowego” prowadzi do wniosku, że nagroda miała wymiar roczny. Dopiero bowiem po upływu roku kalendarzowego lub budżetowego pracodawca mógł ocenić na ile duży jest zasób posiadanych środków i tym samym fundusz nagród.

W niniejszym postępowaniu płatnik wykazał, że premie przyznawane mają charakter uznaniowy. Dostępna organowi dokumentacja płacowa jednoznacznie określała kiedy i jakie kwoty poszczególnym pracownikom zostały wypłacone, oraz w jakim okresie byli oni nieobecni. Naliczenia i wypłaty nagród odbywały się także w okresach dłuższych absencji pracowników. Nagrody te miały funkcję motywacyjną , a ich zróżnicowanie w wysokości wynikało z oceny pracy i postawy pracownika, nie zaś jego nieobecności lub obecności w pracy Przedmiotowe nagrody uznaniowe przyznane zostały zainteresowanym za wkład w pracę i zaangażowanie oraz bez względu na to, czy korzystali z zasiłków chorobowych, bądź macierzyńskich.

W konkluzji do powyższego, Sąd uwzględnił odwołanie i na mocy przepisu art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c., zmienił zaskarżoną decyzję orzekając, jak w sentencji wyroku.

Konsekwencją zmiany zaskarżonej decyzji było zasądzenie od organu rentowego na rzecz płatnika kwot po 60 zł (od każdej z 4 połączonych przez Sąd spraw) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego. Zgodnie z treścią art. 98 § 1 kpc strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Na koszty poniesione przez płatnika złożyło się jedynie wynagrodzenie pełnomocnika będącego radcą prawnym wynoszące 60 zł od każdego odwołania (§ 11 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu; tekst jednolity: Dz. U. z 2013 roku, poz. 490 w zw. z § 21 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych; Dz. U. z 2015 roku, poz. 1804) – w brzmieniu obowiązującym w chwili wszczęcia postępowania.

ZARZĄDZENIE

1. Odnotować.

2. Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi organu rentowego oraz pełnomocnikowi płatnika,

3. Akta przedłożyć z apelacją lub za 21 dni.