Sygn. akt VI ACa 635/15
Dnia 3 marca 2016 r.
Sąd Apelacyjny w Warszawie Wydział VI Cywilny w następującym składzie:
Przewodniczący – Sędzia SA Agata Zając (spr.)
Sędziowie:SA Marcin Strobel
SO del. Anna Szymańska - Grodzka
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 3 marca 2016 r.
sprawy z powództwa H. M., K. M. (1), M. M. i K. M. (2)
przeciwko (...) sp. z o.o. w W.
o stwierdzenie nieważności uchwał lub ustalenie ich nieistnienia
w przedmiocie przyznania wynagrodzenia zarządcy przymusowemu L. K.
na skutek apelacji powoda M. M. i zażalenia pozwanej
od postanowienia Sądu Okręgowego w Warszawie
z dnia 30 czerwca 2014 r.
sygn. akt XX GC 343/12
p o s t a n a w i a :
I. odrzucić apelację powoda;
II. odrzuć zażalenie pozwanej.
Sygn. akt VI ACa 635/15
Postanowieniem z 29 sierpnia 2013 r. Sąd Okręgowy uwzględniając wniosek M. M., zabezpieczył roszczenie powodów przez ustanowienie nad przedsiębiorstwem pozwanej (...) sp. z o.o. w L. zarządu tymczasowego i wyznaczył zarządcę w osobie L. K..
Postanowieniem z 10 czerwca 2014 r. Sąd Okręgowy zmienił zarządcę wyznaczając jako zarządcę P. S..
Postanowieniem z dnia 30 czerwca 2014 r. Sąd Okręgowy zatwierdził sprawozdania z czynności zarządcy L. K. i przyznał zarządcy przymusowemu wynagrodzenie w kwocie 72 078,30 zł plus podatek VAT.
Powyższe postanowienie w zakresie punktu drugiego zaskarżyli zażaleniem pozwana Spółka i apelacją powód M. M..
Sąd Apelacyjny zważył co następuje:
Oba środki zaskarżenia podlegają odrzuceniu jako niedopuszczalne.
Zarząd przymusowy nad przedsiębiorstwem pozwanej Spółki został ustanowiony w toku postępowania zabezpieczającego. Zgodnie z art. 752 4 § 1 k.p.c. zarząd ten podlega wykonaniu według przepisów o zarządzie w toku egzekucji nad nieruchomością. Tym samym kwestie związane z zarządem przymusowym, w zakresie w jakim nie zostały odrębnie uregulowane przepisami art. 752 4 k.p.c., podlegają wprost regulacji zawartej w m.in. w art. 939 k.p.c., dotyczącej należnego zarządcy wynagrodzenia.
Obowiązujący do 5 lutego 2005 r. przepis art. 939 § 3 k.p.c. przewidywał, że na postanowienie sądu w przedmiocie wynagrodzenia zarządcy przysługuje zażalenie, jednak przepis ten od dnia 5 lutego 2005 r. został uchylony, a postępowanie zabezpieczające w sprawie niniejszej zostało wszczęte po dniu 5 lutego 2005 r.
W uzasadnieniu postanowienia z dnia 20 listopada 2008 r. III CZP 113/08 Sąd Najwyższy wskazał, że o dopuszczalności środka zaskarżenia na wydane w toku postępowania zabezpieczającego postanowienia w przedmiocie sprawozdania zarządcy i wynagrodzenia zarządcy decydują przepisy art. 937 i 939 k.p.c. w brzmieniu obowiązującym w dacie wszczęcia postępowania zabezpieczającego.
W postępowaniu egzekucyjnym jedynym środkiem odwoławczym od postanowień sądu jest zażalenie, które zgodnie z art. 767 4 § 1 przysługuje tylko w wypadkach wskazanych w ustawie.
Ponieważ ustawa nie przewiduje możliwości wniesienia zażalenia od postanowienia w przedmiocie przyznania zarządcy wynagrodzenia, postanowienie to nie podlega zaskarżeniu ani zażaleniem, ani apelacją.
Za bezzasadne należy uznać odwołanie do poglądu wyrażonego przez Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 18 marca 2011 r. III CZP 140/10, zgodnie z którym od postanowienia sądu pierwszej instancji w przedmiocie przyznania wynagrodzenia zarządcy (art. 939 § 1 w związku z art. 615 k.p.c.) przysługuje apelacja.
Zarówno w powyższej uchwale, jak i w innych orzeczeniach (np. uchwała z dnia 23 września 1999 r. III CZP 25/99, uchwała z dnia 31 stycznia 2001 r. III CZP 51/00) Sąd Najwyższy zajmował się kwestią zaskarżalności postanowień wydawanych w toku zarządu ustanowionego na podstawie przepisów kodeksu cywilnego - na wniosek jednego ze współwłaścicieli, gdy nie można uzyskać zgody większości w istotnych sprawach dotyczących zwykłego zarządu rzeczą wspólną albo jeżeli większość współwłaścicieli narusza zasady prawidłowego zarządu lub krzywdzi mniejszość (art. 203 k.c.) lub w sytuacji, gdy właściciel rzeczy obciążonej prawem użytkowania z ważnych powodów żądał od użytkownika zabezpieczenia, ale jego żądanie okazało się bezskuteczne (art. 269 § 1 k.c.).
Postanowienie o ustanowieniu zarządu rzeczą wspólną wydawane jest w postępowaniu, które wszczyna wniosek jednego ze współwłaścicieli (art. 203 k.c.) lub wniosek właściciela rzeczy obciążonej (art. 269 § 1 zd. 2 k.c.).
Wniosek osoby uprawnionej rozpoznawany jest w trybie nieprocesowym. Postępowanie w tych sprawach uregulowane zostało w art. 611-616 k.p.c. ("Zarząd związany ze współwłasnością i użytkowaniem"), przepisy te jednak nie regulują wszystkich kwestii związanych z sądowym zarządem rzeczą będącą w użytkowaniu lub rzeczą wspólną, odsyłając w kwestiach nie uregulowanych do przepisów o zarządzie nieruchomością w toku egzekucji (art. 615 k.p.c.).
Tym niemniej postanowienia dotyczące zarządu rzeczą wspólną (rzeczą będącą w użytkowaniu) zapadają w postępowaniu nieprocesowym, a kwestię przysługujących środków zaskarżenia w tym postępowaniu reguluje art. 518 k.p.c .
Zaskarżone w sprawie niniejszej postanowienie zapadło zaś w toku postępowania zabezpieczającego i nie ma do niego zastosowania przepis art. 518 k.p.c.
W świetle przepisów art. 939 k.p.c. należy uznać, że na postanowienie w przedmiocie przyznania wynagrodzenia zarządcy wydane w toku postępowania zabezpieczającego nie przysługuje ani zażalenie, ani żaden inny środek zaskarżenia, w tym apelacja.
Z uwagi na powyższe, na podstawie art. 373 k.p.c. w zw. z art. 370 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. Sąd Apelacyjny orzekł jak w sentencji.