Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 maja 2016 roku

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie IV Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący - Sędzia SO Anna Wrembel - Woźniak

Sędziowie SO Paulina Wawrzynkiewicz

SO Beata Błaszczyk (spr.)

Protokolant protokolant sądowy-stażysta Magdalena Wierzchowska

po rozpoznaniu w dniu 12 maja 2016 roku w Warszawie

sprawy z powództwa Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo - Kredytowej

im. F. S. w G.

przeciwko B. A.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanej

od wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi - Północ w Warszawie

z dnia 04 grudnia 2013 roku, sygn. akt I C 1304/13

1. oddala apelację;

2. zasądza od B. A. na rzecz Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo - Kredytowej im. F. S. w G. kwotę 1.200,00 (jeden tysiąc dwieście) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.

Paulina Wawrzynkiewicz Anna Wrembel - Woźniak Beata Błaszczyk

Sygn. akt IV Ca 1693/15

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 07 stycznia 2013 roku, złożonym w elektronicznym postępowaniu upominawczym, Spółdzielcza Kasa Oszczędnościowo - Kredytowa im. F. S. w G. domagała się zasądzenia od B. A., na jej rzecz, kwoty 21.936,44 złotych z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP, liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz kwoty 2.679,95 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu. W uzasadnieniu pozwu powódka wskazała, że na podstawie umowy z dnia 10 maja 2012 roku udzieliła pozwanej pożyczki w wysokości 20.000,00 złotych. Pozwana, mimo zobowiązania wynikającego z umowy, nie regulowała rat pożyczki w ustalonych przez strony terminach. W konsekwencji, pismem z dnia 23 października 2013 roku, powódka wypowiedziała umowę pożyczki. Wyjaśniła, że na dochodzoną pozwem kwotę składa się pozostały do spłaty kapitał w wysokości 19.615,97 złotych oraz odsetki umowne w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP za okres od dnia wymagalności roszczenia do dnia wniesienia pozwu, w łącznej kwocie 2.320,47 złotych.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym, z dnia 10 stycznia 2013 roku, Sąd Rejonowy Lublin - Zachód w Lublinie uwzględnił powództwo w całości.

W sprzeciwie od powyższego nakazu zapłaty, pozwana domagała się wstrzymania jego wykonania, zwolnienia od kosztów sądowych w całości oraz nieobciążania jej kosztami procesu. Wskazała, że wraz z umową pożyczki była zobowiązana zawrzeć dodatkowe umowy ubezpieczenia, które w całości zostały opłacone. Podniosła, że w chwili wypowiedzenia umowy pożyczki, umowy ubezpieczenia zostały rozwiązane, a powódka otrzymała zwrot pieniędzy z polis ubezpieczeniowych, co znacząco zmniejsza żądaną pozwem kwotę długu. W toku postępowania pozwana wskazała ponadto na zawyżenie przez powódkę kosztów postępowania windykacyjnego.

27 marca 2013 roku Sąd Rejonowy Lublin - Zachód w Lublinie stwierdził skuteczne wniesienie sprzeciwu i utratę mocy nakazu zapłaty w całości oraz postanowił przekazać rozpoznanie sprawy Sądowi Rejonowemu dla Warszawy Pragi - Północ Warszawie.

Wyrokiem z dnia 04 grudnia 2013 roku Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi - Północ
w W. zasądził od pozwanej, na rzecz powódki, kwotę 21.706,04 zł z umownymi odsetkami w wysokości każdorazowo odpowiadającej wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego, liczonymi od dnia 07 stycznia 2013 roku do dnia zapłaty, a w pozostałej części powództwo oddalił. Jednocześnie zasądził od pozwanej na rzecz powódki kwotę 2.675,95 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 2.400,00 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego.

Rozstrzygnięcie zostało oparte na następujących ustaleniach faktycznych i prawnych:

10 maja 2012 roku B. A. zawarła ze Spółdzielczą Kasą Oszczędnościowo - Kredytową im. F. S. w G. umowę pożyczki nr (...) na kwotę 20.000,00 złotych. Umowa zawarta została na okres od 10 maja 2012 roku do 10 maja 2017 roku, przy czym pożyczka została oprocentowana według zmiennej stopy procentowej ustalonej przez Zarząd Kasy, która w dniu jej zawarcia wynosiła 21% w stosunku rocznym, natomiast roczna stopa zadłużenia przeterminowanego ustalona została jako czterokrotność stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego (pkt 1 i 21 umowy).

Pozwana była zobowiązana do spłaty pożyczki w 60 ratach miesięcznych w wysokości i terminach ustalonych w planie spłaty - harmonogramie, który stanowił integralną część umowy (pkt 13 umowy).

Powódka została uprawniona do wypowiedzenia umowy z 30-dniowym terminem wypowiedzenia w przypadku, gdy pożyczkobiorca nie zapłacił w terminach określonych w umowie pełnych rat: pożyczki za co najmniej dwa okresy płatności, po uprzednim wezwaniu pożyczkobiorcy listem poleconym do zapłaty zaległych rat, w terminie nie krótszym, niż 7 dni od otrzymania wezwania pod rygorem wypowiedzenia umowy (pkt 32 umowy).

Strony umowy ustaliły, iż w przypadku zaległości w spłacie pożyczki, pozwana będzie zobowiązana do uiszczenia na rzecz powoda opłat za czynności windykacyjne określone w Tabel (pkt 32 umowy).

W związku z zawarciem umowy pożyczki, B. A. w dniu 10 maja 2012 roku przystąpiła do umów grupowego ubezpieczenia (...) i A. (...), uiszczając składki ubezpieczeniowe w kwotach: 1.384,80 zł oraz 1.356,00 zł, które zostały sfinansowane z ogólnej kwoty pożyczki udzielonej w wysokości 20.000,00 zł (pkt 24 umowy).

Zgodnie z deklaracją ubezpieczenia (...), ubezpieczeniem tym objęta była ochrona w przypadku utraty pracy przez ubezpieczonego w okresie ubezpieczenia, przy czym ubezpieczony przelał prawa do odszkodowania określonego w deklaracji tego ubezpieczenia na rzecz Spółdzielczej Kasa Oszczędnościowo - Kredytowej im. F. S. w G. do wysokości zadłużenia wynikającego z przedmiotowej umowy pożyczki bez odsetek od należności przeterminowanych i kosztów związanych z windykacją zadłużenia.

Zgodnie z deklaracją ubezpieczenia A. (...) ubezpieczenie to obejmowało: śmierć ubezpieczonego w następstwie nieszczęśliwego wypadku, śmierć ubezpieczonego w następstwie zawału serca lub udaru mózgu, całkowitą trwałą niezdolność do pracy w następstwie nieszczęśliwego wypadku, pobyt ubezpieczonego w szpitalu w następstwie nieszczęśliwego wypadku.

Pismem z dnia 24 czerwca 2012 roku powódka wezwała pozwaną do zapłaty zaległych należności związanych z niespłacaniem pożyczki w łącznej kwocie 578,68 złotych, a pismem z dnia 11 października 2012 roku - do zapłaty przeterminowanego zadłużenia w kwocie 1.862,38 złotych, w terminie 7 dni od doręczenia wezwania, pod rygorem wypowiedzenia umowy.

Pismem z dnia 24 października 2012 roku Spółdzielcza Kasa Oszczędnościowo -Kredytowa im. F. S. z siedzibą w G., z uwagi na istniejące przeterminowane zadłużenie w wysokości 1.867,67 złotych, wypowiedziała B. A. umowę pożyczki.

Na dzień wniesienia powództwa wysokość zadłużenia z tytułu umowy pożyczki wynosiła 21.706,04 złotych, na co składały się: kwota 19.615,97 złotych kapitału pożyczki, kwota 1619,17 złotych umownych odsetek i kwota 470,90 złotych odsetek karnych od kapitału. Oprócz powyższego powódka domagała się kwoty 230,40 złotych z tytułu pozostałych kosztów, naliczonych za czynności windykacyjne - kosztów wezwań do zapłaty.

W ocenie Sądu Rejonowego, powództwo zasługiwało na uwzględnienie w przeważającej części, w której powódka wykazała faktyczne zadłużenie pozwanej.

Jako okoliczności sporne, Sąd wskazał zwrot - przekazanie powódce pieniędzy z polis ubezpieczeniowych oraz obciążenie pozwanej kosztami windykacji.

Pozwana, na której ciążył w tym zakresie ciężar dowodu, nie wykazała, że zadłużenie z tytułu zawartej pomiędzy stronami umowy pożyczki powinno zostać zmniejszone, czy to o kwoty części uiszczonych składek ubezpieczeniowych, czy też o kwoty odszkodowań w sytuacji zaistnienia zdarzeń ubezpieczeniowych, które uprawniały do ich wypłaty, w oparciu o umowy dotyczycące ubezpieczenia: (...) lub A. (...). Sąd podkreślił, że okoliczność objęcia pożyczki ubezpieczeniami nie skutkuje automatycznie uregulowaniem zadłużenia wobec ubezpieczyciela. Fakt zawarcia umowy ubezpieczenia nie powoduje także zwolnienia pozwanej z uregulowania istniejącego długu.

Odnosząc się natomiast do kwestii kosztów prowadzenia windykacji wobec pozwanej w łącznej wysokości 230,40 złotych, stwierdził, iż powódka w żaden sposób nie udowodniła, iż poniosła jakiekolwiek wymagalne koszty za czynności wykonane w związku z zawarciem umowy, w związku z czym powództwo w tym zakresie oddalił.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. oraz § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu. W ocenie Sądu Rejonowego, w sprawie brak było podstaw do zastosowania art. 102 k.p.c.

Od powyższego wyroku apelację wywiodła pozwana, zarzucając mu naruszenie przepisów prawa materialnego oraz naruszenie przepisów prawa procesowego, polegające na „nierozpoznaniu sprawy w świetle przedstawionych wszystkich dowodów oraz faktów, a jedynie jednostkowych zdań wyjętych z kontekstu”. Wskazała, iż powódka otrzymała zwrot pieniędzy z polis ubezpieczeniowych w wysokości 2.740,80 złotych, co zmniejsza żądaną pozwem kwotę. Kwestionowała również obciążenie jej zawyżonymi kosztami windykacji.

Apelująca wniosła o „uchylenie postanowienia - o wstrzymanie w całości wykonania nakazu zapłaty, ponowne wnikliwe rozpatrzenie sprawy, uwzględniające wszystkie okoliczności i fakty, nieobciążanie kosztami zastępstwa procesowego na podstawie art. 102 k.p.c. oraz zwolnienie z kosztów sądowych”.

W odpowiedzi na apelację powódka wniosła o jej oddalenie oraz o zasądzenie od pozwanej, na jej rzecz, kosztów postępowania apelacyjnego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja nie jest zasadna.

Sąd Rejonowy w sposób właściwy przeprowadził postępowanie dowodowe, należycie ustalił stan faktyczny oraz dokonał prawidłowego wywodu prawnego wraz umotywowaniem, co odpowiednio wyraził w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia.

Sąd Odwoławczy uznaje jako niezrozumiały zarzut apelującej, dotyczący obciążanie jej zawyżonymi kosztami prowadzenia windykacji. Wszakże Sąd I instancji podzielił argumentację pozwanej w tej kwestii i oddalił powództwo o zwrot tych kosztów, to jest co do kwoty 230,40 złotych.

Natomiast odnośnie podnoszonego obniżenia zasądzonej na rzecz powódki kwoty w wysokości 21.706,04 złotych o kwotę 2.740,80 złotych, to jest o wysokość uiszczonych składek na ubezpieczenie (...), Sąd Okręgowy wskazuje, że kwestia rozliczenia kosztów umów ubezpieczenia nie może być przedmiotem rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie. Powódka nie była ubezpieczycielem pozwanej w tych umowach i z tego względu nie miała obowiązku wypłaty na jej rzecz świadczenia z tej umowy lub zaliczenia go na poczet wymagalnego długu. Pozwana może dochodzić roszczeń z tytułu umów ubezpieczenia w odrębnym procesie, lecz skierowanym przeciwko ubezpieczycielowi, a nie pożyczkodawcy.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy orzekł jak w sentencji na podstawie art. 385 k.p.c., a kosztach postępowania na podstawie art. 98 k.p.c. w związku z § 6 pkt 5 i § 12 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu.

Paulina Wawrzynkiewicz Anna Wrembel - Woźniak Beata Błaszczyk