Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 8 czerwca 2016 roku

Sąd Apelacyjny w Krakowie, Wydział I Cywilny w składzie:

Przewodniczący: SSA Andrzej Struzik

Sędziowie: SSA Jerzy Bess (spr.)

SSA Grzegorz Krężołek

po rozpoznaniu w dniu 8 czerwca 2016 roku w Krakowie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa H. K.

przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w S.

o zapłatę

na skutek zażalenia strony pozwanej na postanowienie Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 12 stycznia 2016 roku, sygn. akt IX GC 818/14

postanawia:

1.  zmienić zaskarżone postanowienie w ten sposób, że obniżyć przyznaną nim kwotę do kwoty 3.285,58 zł (trzy tysiące dwieście osiemdziesiąt pięć złotych pięćdziesiąt osiem groszy);

2.  oddalić zażalenie w pozostałej części.

SSA Grzegorz Krężołek SSA Andrzej Struzik SSA Jerzy Bess

Sygn. akt I ACz 967/16

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy w Krakowie przyznał biegłemu sądowemu M. M. wynagrodzenie w kwocie 4.106,97 zł za sporządzenie opinii w sprawie.

W uzasadnieniu swojego orzeczenia podał, że biegły na zlecenie Sądu opracował w niniejszej sprawie pisemną opinię i przedłożył rachunek z wyszczególnieniem czasu pracy. Z karty pracy biegłego wynika, że biegły dokonał następujących czynności przy sporządzeniu opinii: analiza akt - łącznie 24 godz., oględziny budynku z dojazdem i obmiarem z natury oraz ponowny domiar – łącznie 12 godz., analiza norm przedmiotowych w zakresie ETCiS – 6 godz., kosztorysowanie nakładów rzeczowo-finansowych z własnym obmiarem robót z natury – 12 godz., rysunek parteru elewacji frontowej i plotowanie – 9 godz., zredagowanie opinii – 35 godz., a także powiadomienie stron o wizji lokalnej z wysłaniem pocztą elektroniczną i listem poleconym – 3 godz., pobranie i zwrot akt do Sądu – łącznie 4 godz. Biegły, obliczając wynagrodzenie na sumę 4.106,97 zł , wskazał jako stawkę roboczogodziny kwotę 31,80 zł, obliczoną przy przyjęciu kwoty bazowej w wysokości 1.766,46 zł i przy zastosowaniu stawki 1,80%, co dało netto 3.339 zł, a z podatkiem VAT 23% sumę 4.106,97 zł.

Sąd I instancji wskazał, że nie budzi jego wątpliwości, iż wyszczególnione przez biegłego w karcie pracy czynności miały charakter czynności koniecznych do wykonania opinii, a ich podjęcie znajduje odzwierciedlenie w treści opinii. W ocenie Sądu Okręgowego podana przez biegłego ilość godzin, które poświęcił na sporządzenie opinii, aczkolwiek determinowana zapewne indywidualnym stylem pracy, nie była nadmierna. Zdaniem Sądu I instancji, zważywszy, że biegły dla wydania opinii nie tylko analizował materiał dowodowy zgromadzony w aktach sprawy, ale i dokonywał oględzin opiniowanych prac na budynku i kosztorysowania tych prac , podany czas czynności składających się na wydanie opinii jawi się jako usprawiedliwiony.

Przedmiotowe postanowienie zaskarżyła w całości zażaleniem strona pozwana, zarzucając mu naruszenie art. 89 ust. 2 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych poprzez ustalenie wynagrodzenia wyłącznie na podstawie karty pracy przedstawionej przez biegłego, bez wzięcia pod uwagę czasu i nakładu pracy rzeczywiście niezbędnych do wydania opinii w sprawie. Na podstawie tak ujętego zarzutu, strona pozwana wniosła o zmianę zaskarżonego postanowienia poprzez obniżenie wynagrodzenia biegłemu, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego postanowienia oraz przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

W uzasadnieniu zażalenia strona pozwana wskazała, iż Sąd I instancji bezkrytycznie przyjął przedstawioną przez biegłego sądowego kartę pracy, mimo że wskazany w niej czas poświęcony na wszystkie opisane w niej czynności wydaje się być nadzwyczaj zawyżony. Żaląca zakwestionowała w szczególności ilość czasu, jaką biegły miał poświęcić na analizę akt, oględziny budynku, przygotowanie i wysłanie zawiadomień o oględzinach, sporządzenie szkicu poglądowego oraz treści samej opinii.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje.

Zażalenie zasługuje na częściowe uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art. 89 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tj. Dz. U. z 2014 r., poz. 1025 ze zm.), biegłemu powołanemu przez sąd przysługuje wynagrodzenie za wykonaną pracę oraz zwrot poniesionych przez niego wydatków niezbędnych dla wydania opinii. Wedle zaś art. 89 ust. 2 przedmiotowej ustawy, wysokość wynagrodzenia biegłego za wykonaną pracę ustala się, uwzględniając wymagane kwalifikacje, potrzebny do wydania opinii czas i nakład pracy, a wysokość wydatków, o których mowa w ust. 1 - na podstawie złożonego rachunku.

W orzecznictwie zasadnie podkreśla się, że ilość czasu, którą trzeba zużyć na określoną czynność, jest zależna od tak wielu czynników, a wśród nich także od indywidualnych cech wykonawcy i indywidualnych cech czynności, że podany w rachunku czas zużyty na wykonanie czynności może być z natury rzeczy skontrolowany tylko w przybliżeniu. Jeżeli więc nie istnieją ogólnie obowiązujące normy czasu wykonania danej czynności, kwestionowanie rachunku biegłego na tej podstawie, że czynność wymagała mniej czasu, niż to wykazano w rachunku, może być skuteczne tylko wtedy, gdy podane w rachunku ilości zużytego czasu są tak jaskrawo wygórowane, że opierając się na zwykłym doświadczeniu życiowym, można od razu stwierdzić, że biegły niewątpliwie zużył – bądź powinien był zużyć - znacząco mniej czasu, niż podaje w rachunku (zob. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 18 sierpnia 1959 roku, sygn. akt I CZ 82/59, OSN 1961, nr 2, poz. 41).

Powyższa sytuacja, w ocenie Sądu Apelacyjnego, ma miejsce w niniejszej sprawie, jednakże nie w odniesieniu do wszystkich czynności biegłego kwestionowanych w zażaleniu. Przede wszystkim rację ma strona pozwana, że zapoznanie się przez biegłego z aktami sprawy nie mogło trwać aż 24 godziny (tj. cztery dni robocze, licząc po 8 godz.), jak wskazuje on w karcie pracy. W chwili przekazania biegłemu akt liczyły one niecały jeden tom. W ocenie Sądu Apelacyjnego zaznajomienie się z materiałami o tego typu objętości mogło zająć biegłemu co najwyżej ok. 4 godziny, tym bardziej, iż dokumentacja istotna dla przedmiotu opinii sprowadza właściwie się do treści umowy o roboty budowlane łączącej strony, ewentualnie treści pism procesowych. Tak samo rzecz się ma w odniesieniu do czasu potrzebnego do sporządzenia i przesłania stronom zawiadomienia o terminie oględzin nieruchomości – która to czynność, sprowadzając się do sporządzenia krótkiego pisma, wydrukowania go, zaadresowania kopert i nadania pism w placówce pocztowej, nie powinna zająć więcej niż 2 godziny.

Nie można natomiast przychylić się do pozostałych argumentów zażalenia. Wskazać bowiem trzeba, że na czynności związane z oględzinami budynku i kosztorysowaniem prac wykonanych przez powódkę – potraktowane w zażaleniu łącznie - składały się wykonane dwa razy obmierzenie budynku (po 6 godzin) oraz kosztorysowanie nakładów rzeczowo-finansowych (12 godzin). Ilości czasu poświęconej na te czynności nie można bez wątpliwości zakwestionować, w szczególności mając na uwadze skomplikowanie przedmiotu opinii i ilości obliczeń, jakie biegły musiał wykonać w celu uzyskania informacji w przedmiocie wartości prac wykonanych przez powódkę. Tę samą uwagę odnieść należy od wskazanej przez biegłego ilości czasu potrzebnego na sporządzenie treści opinii (35 godzin) oraz sporządzenie szkicu poglądowego elewacji budynku (9 godzin), który, wbrew twierdzeniom strony pozwanej, nie znajduje się na kartce formatu A4, lecz na większym, złożonym arkuszu papieru, z pewnością został zaś sporządzony w specjalistycznym programie graficznym, co biorąc pod uwagę ilość danych wejściowych koniecznych do jego sporządzenia pozwala sądzić, iż jego wykonanie mogło zająć podaną ilość czasu. Podkreślenia wymaga zaś, że strona pozwana, formułując w zażaleniu ogólne zarzuty na temat poszczególnych czynności biegłego, nie podaje nawet w przybliżeniu, ile czasu na ich wykonanie było biegłemu potrzebne w jej ocenie.

Biorąc powyższe pod uwagę, stwierdzić należało, że ilość czasu potrzebnego na sporządzenie opinii w niniejszej sprawie była o ok. 21 godzin mniejsza, niż to podał biegły w karcie pracy (20 godzin mniej na analizę akt sprawy, 1 godzinę mniej na sporządzenie i nadanie zawiadomień o oględzinach). Zajęło mu to więc łącznie ok. 84 godziny, co przyjmując przyjętą przez biegłego (a niekwestionowaną w zażaleniu) stawkę godzinową w wysokości 31,80 zł (1,80% kwoty bazowej) daje wynagrodzenie w wysokości 2.671,20 zł, które powiększone o podatek od towarów i usług (23%) wynosi 3.285,58 zł.

W tym stanie rzeczy, częściowo uwzględniając zażalenie, Sąd Apelacyjny zmienił zaskarżone postanowienie jak w sentencji, na zasadzie art. 386 § 1 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c., oraz oddalił zażalenie w dalej idącym zakresie, na zasadzie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c.

SSA Grzegorz Krężołek SSA Andrzej Struzik SSA Jerzy Bess