Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VII U 359/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 kwietnia 2016 r.

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:

SSO Marcin Graczyk

Protokolant:

Emilia Poddębniak

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 14 kwietnia 2016 r. w W.

sprawy G. M.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W.

o rentę z tytułu niezdolności do pracy w związku z uwięzieniem politycznym

na skutek odwołania G. M.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W.

z dnia 26 stycznia 2015r. nr (...)

zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje G. M. prawo do renty z tytułu trwałej, częściowej niezdolności do pracy, która pozostaje w związku z przymusowym zesłaniem i deportacją w ZSRR od dnia 1 grudnia 2014 roku na stałe.

UZASADNIENIE

Ubezpieczona G. M. w dniu 17 lutego 2015 roku złożyła odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział (...) w W. z dnia 26 stycznia 2015 roku (znak: OZIW/6/(...)W odwołaniu od decyzji ZUS G. M. domagała się przyznania renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z działalnością kombatancką. W uzasadnieniu ubezpieczona wskazała, że organ rentowy przy wydaniu decyzji nie wziął pod uwagę wszystkich dowodów, między innymi opinii świadków oraz zeznania samej ubezpieczonej. Ubezpieczona wskazała, że osoby przebywające na przymusowym zesłaniu w Kazachstanie nie miały możliwości korzystania z opieki lekarskiej, w związku z czym ubezpieczona nie posiadała żadnej dokumentacji medycznej, która mogłaby być dowodem w niniejszej sprawie. G. M. podkreśliła również, że przymusowe przebywanie na zesłaniu w Kazachstanie uniemożliwiało prawidłowy jej rozwój jako dziecka, co skutkowało nadszarpnięciem jej stanu zdrowia i ma przełożenie na obecną kondycję zdrowia ubezpieczonej.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. w odpowiedzi na odwołanie, z dnia 6 marca 2015 roku wniósł o oddalenie odwołania na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c. W uzasadnieniu odpowiedzi na odwołanie organ rentowy podniósł, że zgodnie z art. 12 ust. 4 ustawy z dnia 24 stycznia 1991 roku o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego kombatantom będącym inwalidami wojennymi lub wojskowymi przysługują świadczenia pieniężne, przy czym związek zranień, kontuzji bądź innych obrażeń lub chorób, a także związek inwalidztwa z takim pobytem ustala lekarz orzecznik albo komisja lekarska ZUS. W związku z powyższym, ubezpieczona została skierowana na badanie do komisji lekarskiej ZUS, która orzeczeniem z dnia
23 stycznia 2015 roku stwierdziła częściową niezdolność do pracy, natomiast daty powstania niezdolności nie da się ustalić, ale nie pozostaje ona w związku z działalnością kombatancką. Wobec powyższego decyzją z dnia 26 stycznia 2015 roku organ rentowy odmówił prawa do świadczenia.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczona G. M. urodziła się (...). W 1936 roku ze względów polityczno – narodowościowych rodzice ubezpieczonej zostali przymusowo deportowani z Ukrainy, na terenie której mieszkali do Kazachstanu. Ubezpieczona była siódmym z dziewięciu dzieci w rodzinie. Od urodzenia ubezpieczona wraz z całą rodziną mieszkała we własnoręcznie, zbudowanej z gliny i słomy ziemiance. Bardzo trudna sytuacja życiowa, przebywanie w warunkach uniemożliwiających prawidłowy rozwój, chłód, brak leków i ubrań oraz brak jedzenia, który panował na przymusowym zesłaniu w Kazachstanie był przyczyną śmierci dwojga rodzeństwa ubezpieczonej, które nie wytrzymały ekstremalnych warunków życia. Po śmierci córki w 1974 roku u ubezpieczonej nastąpił rozwój zespołu asteniczno depresyjnego, który pomimo leczenia nie zahamował zaburzenia psychoemocjonalnego. Ubezpieczona w latach 1974 – 2011 pozostawała pod opieką psychiatry i neurologa w Kazachstanie. W tym czasie przyjmowała leki na depresje oraz leki uspokajające. W 2011 roku ubezpieczona przybyła wraz z rodziną do Polski jako rodzina repatriantów. Od tego roku ubezpieczona pozostaje pod opieką (...) przy ulicy (...). Obecnie również zażywa leki na depresję, tj. wenlafaksynę, po których czuje się lepiej, mimo to objawy nie ustąpiły. Ubezpieczona stale wraca do przeżywania wydarzeń z okresu dzieciństwa, czuje zagrożenie, któremu towarzyszy płacz, niepokój, napięcie oraz koszmarne sny. Rozpoznano u ubezpieczonej zespól stresu pourazowego związanego z okresem deportacji do Kazachstanu w okresie 1952 – 1956. G. M. jest niezdolna do pracy na trwałe i ta niezdolność powstała w związku z deportacją do Kazachstanu w latach 1952 – 1956.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dokumentację medyczną zawartą w aktach sądowych i aktach rentowych ubezpieczonej, jak również na podstawie opinii biegłych psychiatrów M. L. oraz M. P.. Obaj biegli w swoich opiniach wskazują, że u badanej rozpoznano zespół stresu pourazowego, z początkiem w okresie wczesnego dzieciństwa i jego bezpośrednim skutkiem była deportacja do Kazachstanu w latach 1952 – 1956.

Opinie te sporządzone zostały w oparciu o zgromadzoną w aktach dokumentację medyczną oraz osobiste badanie ubezpieczonej i zawiera stanowcze wnioski, które Sąd w pełni podzielił, przyjmując je za podstawę ustaleń faktycznych w niniejszej sprawie.

Zaznaczenia w tym miejscu wymaga, iż zgodnie z przepisem art. 278 § 1 k.p.c. w wypadkach wymagających wiadomości specjalnych, Sąd po wysłuchaniu wniosków stron co do liczby biegłych i ich wyboru może wezwać jednego lub kilku biegłych w celu zasięgnięcia ich opinii. Według zaś przepisu art. 233 § 1 k.p.c. Sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału. W tym miejscu wskazać na należy, że Sąd dopuścił w sprawie dowód z opinii biegłych specjalistów z zakresu psychiatrii. Opinie biegłych w sposób pełny realizowały postawioną tezę dowodową, były rzetelne, stanowcze, a sposób motywowania wniosków był odpowiednio przekonujący. Co istotne dla Sądu, wszystkie z w/w opinii były zgodne co do okresu powstania niezdolności do pracy.

W ocenie Sądu nie zasługiwał na uwzględnienie wniosek Pełnomocnika Ubezpieczonego o dopuszczenie dowodu z opinii innego, trzeciego biegłego na okoliczność ustalenia daty powstania niezdolności. Sąd uznał, że w przedmiotowej sprawie, biegli wydali już opinię, gdzie w sposób szczegółowy opisali stan zdrowia ubezpieczonej i wskazali początek powstania tej niezdolności, z kolei dopuszczenie dowodu z opinii trzeciego biegłego przyczyniłoby się do przedłużenia postępowania.

Zważywszy na treść dokumentacji medycznej oraz opinii znajdujących się w aktach sprawy, Sąd miał podstawę do jednoznacznych ustaleń faktycznych w sprawie.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie G. M. było zasadne i zasługuje na uwzględnienie.

Sąd zważył, że organ rentowy wydając zaskarżoną decyzję odmawiającą Ubezpieczonej prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z uwięzieniem politycznym oparł się na przepisach ustawy z dnia 24 stycznia 1991 roku o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego (Dz. U. z 2014 roku, poz. 1206). Zgodnie z art. 12 ustawy kombatanckiej prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy przysługuje osobie, która stała się niezdolna do pracy w związku z pobytem w miejscach, o których mowa w art. 3 i art. 4 ust. 1 ustawy kombatanckiej tj. w niewoli lub obozach internowanych oraz w obozach podległych Głównemu Zarządowi do Spraw Jeńców Wojennych i Internowanych ( GUPWI) NKWD, a od marca 1946 roku MWD ZSRR, i obozach podległych Wydziałowi Obozów Kontrolno – Filtracyjnych NKWD, a od marca 1946 roku MWD ZSRR. Natomiast zgodnie z art. 12 ust. 4 ustawy kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego związek zranień, kontuzji lub innych obrażeń lub chorób z pobytem w miejscach, o których mowa w art. 3 i art. 4 ust. 1, a także związek niezdolności do pracy z takim pobytem ustala lekarz orzecznik Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Zakład Ubezpieczeń Społecznych odmówił decyzją z dnia 26 stycznia 2015 roku przyznania renty, z uwagi na fakt, że pomimo stwierdzenia przez komisję lekarską ZUS częściowej niezdolności do pracy nie pozostaje ona w związku z działalnością kombatancką (przebywaniem na przymusowym zesłaniu i deportacji w ZSRR w okresie od 02/1952 do 01/1956). Definicję niezdolności zawiera natomiast przepis art.12 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity - Dz. U. z 2013r, poz. 1440), który stanowi, że niezdolną do pracy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu. Całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy, natomiast częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji (art. 12 ust. 2 i 3 w/w ustawy)

W ocenie Sądu z opinii powołanych biegłych wynika, że ubezpieczona cierpi na zespół stresu pourazowego, które ogranicza jej zdolność do pracy i w związku z czym nie jest zasadna decyzja 26 stycznia 2015 roku (znak: OZIW/6/045016706) w przedmiocie odmowy przyznania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z działalnością kombatancką (przebywaniem na przymusowym zesłaniu i deportacji w ZSRR w okresie od 02/1952 do 01/1956). Jak wynika z opinii biegłych, które znajdują się w aktach sprawy, rozpoznana przez nich choroba jest związana z okresem deportacji do Kazachstanu w okresie od 1952 roku do 1956 roku. Świadczą o tym objawy takie jak: stałe wracanie do przeżywanych wydarzeń z tamtego okresu, którym towarzyszył lęk, głód, niska temperatura. Częsty płacz, niepokój, napięcie i drżenie kończyn, jak również stany lekowe.

Jednocześnie Sąd uznał, że nie zasługuje na uwzględnienie twierdzenie organu rentowego, który stał na stanowisku, że według danych z dokumentacji medycznej nie wynika, aby niezdolność do pracy stała w związku z deportacja do Kazachstanu. Organ rentowy podniósł, że rozpoznanie zaburzeń depresyjnych nawracających miało miejsce na początkiem 1974 roku. W ocenie Sądu, taki stres pourazowy i syndrom, który jest stwierdzony przez lekarzy psychiatrów nie jest jednostką chorobową, która objawia się nagle, tylko powstaje z upływem wielu lat i pogłębia się wskutek późniejszych przeżyć, między innymi śmierci córki ubezpieczonej. W oparciu o zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, Sąd uznał, iż zasadnym było przyznanie ubezpieczonej renty z tytułu trwałej, częściowej niezdolności do pracy, która pozostaje w związku z przymusowym zesłaniem i deportacją w ZSRR od dnia 1 grudnia 2014 roku na stałe.

Z tych przyczyn Sąd, na podstawie art. 477 14 § 2 k.p.c., orzekł jak w sentencji wyroku.

PC