Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI U 598/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 czerwca 2016 r.

Sąd Okręgowy w Szczecinie VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie następującym:

Przewodnicząca:

SSO Monika Miller-Młyńska

Protokolant:

stażysta Michał Maśnik

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 9 czerwca 2016 r. w S.

sprawy M. F. (1)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w S.

o prawo do emerytury

na skutek odwołania M. F. (1)

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w S.

z dnia 3 czerwca 2015 roku znak (...)

oddala odwołanie.

UZASADNIENIE

Decyzją z 3 czerwca 2015 r., znak: ENS/25/039084130, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. odmówił M. F. (1) prawa do emerytury z tytułu pracy w warunkach szczególnych. W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, iż na dzień 1 stycznia 1999 r. ubezpieczony udowodnił wprawdzie 15 lat, 2 miesiące i 29 dni stażu pracy w warunkach szczególnych, jednakże jego łączny udokumentowany okres podlegania do tego dnia ubezpieczeniom społecznym wynosi 24 lata, 4 miesiące i 28 dni, zamiast 25 lat okresu składkowego i nieskładkowego, wobec czego brak było podstaw do przyznania świadczenia.

M. F. (1) odwołał się od powyższej decyzji, podnosząc, że po zakończeniu zatrudnienia na podstawie umów o pracę rozpoczął prowadzenie działalności gospodarczej z tytułu której opłacał obowiązkowe składki emerytalno-rentowe. Na rozprawie w dniu 14 kwietnia 2016 r. pełnomocnik ubezpieczonego wniosła o zaliczenie do przebytych przez M. F. przed 1999 rokiem okresów ubezpieczenia okresu od 16 czerwca 1991 r. do 29 sierpnia 1994 r. i przyznanie ubezpieczonemu prawa do emerytury od 1 marca 2015 r.

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania. Odnosząc się do złożonych przez ubezpieczonego dokumentów dotyczących zatrudnienia M. F. w PGR w U. wskazał, iż ostatecznie ustalił w oparciu o wykaz wynagrodzeń, że staż ubezpieczonego na dzień 1 stycznia 1999 r. wynosi 24 lata, 6 miesięcy i 28 dni zamiast - jak podano w zaskarżonej decyzji z dnia 3 czerwca 2015 r. - 24 lata, 4 miesiące i 28 dni. Organ rentowy wyjaśnił doliczył do stażu pracy dwa miesiące z 1970 r. w których to miesiącach ubezpieczony otrzymywał wynagrodzenie w wysokości wskazującej, że pracował w wymiarze co najmniej 0,5 etatu. Wobec powyższego w tej części decyzja z 3 czerwca 2015r. została uchylona.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

M. F. (1) urodził się (...)

Nie przystąpił do żadnego otwartego funduszu emerytalnego.

W dniu 30 marca 2015 r. złożył w organie emerytalnym wniosek o przyznanie emerytury.

Niesporne, a nadto dowód: wniosek z 30.03.2015r., k. 1-6 plik I akt rentowych.

Na dzień 1 stycznia 1999 r. M. F. udowodnił 24 lata, 6 miesięcy i 28 dni okresów podlegania ubezpieczeniom społecznym z tytułu:

- zatrudnienia od 1 lipca 1970 r. do 31 sierpnia 1970 r. w Państwowym Gospodarstwie Rolnym Gospodarstwo (...),

- zatrudnienia od 9 kwietnia 1971 r. do 11 listopada 1971 r. w Zakładzie (...) w U. – (...) P.,

- zatrudnienia od 21 marca 1972 r. do 15 września 1972 r. w Zakładzie (...) w U. – (...) P.,

- zatrudnienia od 1 grudnia 1972 r. do 10 marca 1973 r. w Zarządzie (...),

- zatrudnienia w okresie od 5 kwietnia 1973 r. do 2 listopada 1973 r. w Krajowym (...) Oddział w S.,

- zatrudnienia od 10 listopada 1973 r. do 22 kwietnia 1974 r. w Państwowym Ośrodku (...) w W.,

- w okresie od 23 kwietnia 1974 r. do 24 kwietnia 1976 r. pełnienia zasadniczej służby wojskowej w Wojsku Polskim,

- zatrudnienia od 25 kwietnia 1976 r. do 8 czerwca 1976 r. w Państwowym Ośrodku (...) w W.,

- zatrudnienia w okresie od 14 czerwca 1976 r. do 2 czerwca 1991 r. w Przedsiębiorstwie (...) Oddział w S. na stanowisku kierowcy towarowego (w okresie od 3 czerwca 1991 r. do 31 grudnia 1991 r. okres urlopu bezpłatnego),

- podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników od 1 stycznia 1994 r. do 31 stycznia 1995r.

- prowadzenia działalności gospodarczej od 1 lutego 1995 r. do 31 grudnia 1997 r.

- podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników od 29 stycznia 1998 r. do 31 grudnia 1998r.

Dowody:

- zaświadczenie z 02.07.2015r. - k. 8 akt sprawy;

- świadectwo pracy z 30.11.1988r. – k. 7 plik I akt rentowych;

- świadectwo pracy z 30.11.1988r. – k. 8 plik I akt rentowych;

- świadectwo pracy z 07.12.1988r. – k. 9 plik I akt rentowych;

- świadectwo pracy z 16.10.2014r. – k. 11 plik I akt rentowych;

- zaświadczenie z 27.02.2015r. – k. 13 plik I akt rentowych ;

- książeczka wojskowa z 12.03.1973 – k. 14-16 plik I akt rentowych;

- legitymacja ubezpieczeniowa – k. 17 plik I akt rentowych;

- świadectwo pracy z 16.10.2014r. – k. 18 plik I akt rentowych;

- zaświadczenie z 29.01.1995r. – k. 24 plik I akt rentowych;

- potwierdzenie ubezpieczenia – k. 29 plik I akt rentowych;

- zaświadczenie z 17.02.2015r. – k. 34-36 plik I akt rentowych;

- pismo ZUS z 18.03.2016r. – k . 51 akt sprawy.

Na dzień 1 stycznia 1999 r. M. F. udowodnił 15 lat, 2 miesiące i 29 dni stażu pracy w warunkach szczególnych z tytułu zatrudnienia:

- w okresie od 1 grudnia 1972 r. do 10 marca 1973 r. w Zarządzie (...) na stanowisku sztauera,

- w okresie od 16 czerwca 1976 r. do 2 czerwca 1991 r. w Przedsiębiorstwie (...) Oddziale w S. na stanowisku kierowcy samochodowego.

Niesporne, a nadto dowody:

- świadectwo wykonywania pracy w warunkach szczególnych z 23.02.2015r. - k. 10 plik I akt rentowych;

- świadectwo wykonywania pracy w warunkach szczególnych z 16.10.2014r. - k. 19 plik I akt rentowych.

W okresie od 16 czerwca 1991 r. do 29 sierpnia 1994 r. M. F. prowadził działalność gospodarczą – sklep spożywczy w W., która wpisana była do ewidencji działalności gospodarczej prowadzonej przez Urząd Gminy w W. oraz rejestrów prowadzonych w Urzędzie Skarbowym w P.. Sklep prowadzony przez ubezpieczonego znajdował się na terenie jego własnej posesji. W okresie prowadzenia przez ubezpieczonego działalności gospodarczej dokumenty księgowe prowadzone były przez księgową E. P., która po zakończeniu danego roku księgowego przekazywała wszelkie dokumenty klientom.

W okresie od 16 czerwca 1991 r. do 29 sierpnia 1994 r. ubezpieczony nie opłacał składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne.

M. F. (1) nie figuruje w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. Inspektoracie w P. i w S. w ewidencji płatników składek z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej w W. w latach 1991-1997 pod nr (...) ani też pod numerem NIP – (...).

Dowody:

- zaświadczenie z 07.01.2016r. – k. 28 akt sprawy;

- zaświadczenie z 26.03.2013r. – k.25 plik I akt rentowych;

- pismo ZUS z 03.06.2015r. – k. 27 plik I akt rentowych;

- pismo ZUS z 15.03.2016r. – k. 35 plik I akt rentowych;

- pismo ZUS z 28.04.2016r. – k. 48 plik I akt rentowych;

- pismo ZUS z 08.04.2016r. – k. 64 plik I akt rentowych

- pismo z 09.05.2014r. – k. 82 akt sprawy;

- wyciąg z rejestru zezwoleń na wykonywanie rzemiosła Gmina W. - k. 83 akt sprawy;

- zeznania M. F. (1) w wersji elektronicznej – k. 25, 26 w zw. z k. 69 akt sprawy;

- zeznania świadka E. P. w wersji elektronicznej oraz protokół k. 69-70, transkrypcja k. 77-79 akt sprawy.

W dniu 13 marca 1995 r. na druku ZUS S-51 ubezpieczony złożył w organie rentowym zgłoszenie do ubezpieczenia społecznego z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej, w którym datę rozpoczęcia jej prowadzenia określił na dzień 1 lutego 1995 r. Działalność tę – związaną ze świadczeniem usług w zakresie mechaniki pojazdowej - prowadził do 31 grudnia 1997 r.

Niesporne, a nadto dowody:

- pismo ZUS z 28.04.2016r. – k. 48 plik I akt rentowych;

- plik akt ZUS dot. płatnika M. F. o numerze (...);

- druk (...) k. 48v-49 plik I akt rentowych

- pismo ZUS 30.03.2016r. – k. 67 akt sprawy.

Decyzją z 8 lipca 2015 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych zmienił decyzję z dnia 3 czerwca 2015 r. w części dotyczącej ogólnego stażu zatrudnienia oraz sprostował oczywistą omyłkę w decyzji z dnia 3 czerwca 2015 r. poprzez wpisanie słów „ Zakład odmówił przyznania prawa do emerytury ponieważ do dnia 31 grudnia 1998 r. nie udokumentował Pan ogólnego stażu zatrudnienia wynoszącego 25 lat”. W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że po rozpatrzeniu dodatkowych dowodów dołączonych do wniosku przyjął za udowodnione 22 lata, 6 miesięcy i 25 dni okresów składkowych, a staż sumaryczny wynosi 24 lata 6 miesięcy i 28 dnia. Organ rentowy uchylił decyzję z dnia 3 czerwca 2015 r. w części dotyczącej udowodnionego okresu ubezpieczenia.

Niesporne, a nadto dowód: decyzja ZUS z 08.07.2015r. - k. 46 plik I akt rentowych

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie nie mogło zostać uwzględnione.

Zgodnie z przepisem art. 24 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz.U. z 2015 r. poz. 748; dalej jako: ustawa emerytalna), ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje - z zastrzeżeniem art. 46, 47, 50, 50a i 50e i 184 - emerytura po osiągnięciu wieku emerytalnego, który dla mężczyzn urodzonych w okresie po dniu 30 września 1953 r. wynosi co najmniej 67 lat (ust. 1b pkt 20).

W myśl jednak przepisu art. 184 ust. 1 ustawy emerytalnej - ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymagany w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku 65 lat - dla mężczyzn oraz

2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27 (co najmniej 25 lat dla mężczyzn).

Emerytura ta przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Wykaz prac zaliczanych do prac w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze został zamieszczony w załączniku do rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego dla pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43 ze zm.). Przepis § 4 ust. 1 tego rozporządzenia stanowi, że pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1) osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn,

2) ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze.

W myśl przepisu § 2 powołanego aktu prawnego, okresami pracy uzasadniającymi prawo do emerytury są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy. Okresy pracy, o którym mowa stwierdza przy tym zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 cytowanego rozporządzenia lub w świadectwie pracy.

W niniejszej sprawie poza ramami sporu pozostawało to, iż M. F. (1) urodzony w dniu (...), na dzień wydania zaskarżonej decyzji osiągnął wiek emerytalny uprawniający go do skorzystania z wcześniejszej emerytury, nie jest członkiem OFE oraz legitymuje się stażem pracy w szczególnych warunkach wynoszącym 15 lat, 2 miesięcy i 29 dni. Przedmiot sporu sprowadzał się natomiast do ustalenia czy ubezpieczony na dzień 1 stycznia 1999 r. udowodnił posiadanie co najmniej 25 – letniego okresu podlegania ubezpieczeniom społecznym (okresów składkowych i nieskładkowych).

Zdaniem organu rentowego na dzień 1 stycznia 1999 r. M. F. (1) wykazał 24 lata, 6 miesięcy i 28 dni okresów składkowych i nieskładkowych. Ubezpieczony argumentował natomiast, iż decyzja organu rentowego jest niezgodna ze stanem faktycznym, bowiem do okresów składkowych i nieskładkowych należy zaliczyć jeszcze nieuwzględniony przez organ rentowy okres prowadzenia przez niego pozarolniczej działalności gospodarczej od 16 czerwca 1991 r. do 29 sierpnia 1994 r.

Stosownie do treści przepisu § 10 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe (Dz.U. z 2011 r. Nr 237, poz. 1412) osoba ubiegająca się o emeryturę powinna przedstawić dokumenty stwierdzające okresy uzasadniające prawo do świadczeń i ich wysokość. Powyższe zgodne jest zresztą z ogólną zasadą kontradyktoryjności procesu cywilnego, z której wynika, że to strona, która twierdzi, że spełnia warunki do przyznania prawa do świadczenia, powinna przedstawić dowody, które by to potwierdzały (art. 232 k.p.c.). Podkreślić bowiem należy, że po wniesieniu przez ubezpieczonego odwołania od decyzji organu rentowego i skierowaniu sprawy do sądu, sprawa o emeryturę – uprzednio administracyjna – staje się sprawą cywilną, rozpoznawaną według przepisów o postępowaniu odrębnym w sprawach z zakresu pracy i ubezpieczeń społecznych. W tym postępowaniu zaś, zgodnie z przepisem art. 233 § 1 k.p.c., sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału.

Podstawę uwzględniania okresów składkowych i nieskładkowych dla potrzeb ustalania prawa do świadczeń emerytalno-rentowych stanowi art. 5 ustawy emerytalnej, który w ustępie 1 stanowi, że przy ustalaniu prawa do emerytury i renty i obliczaniu ich wysokości uwzględnia się, z zastrzeżeniem ust. 2-5 okresy składkowe, o których mowa w art. 6 i okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 i ust. 2 ustawy emerytalnej za okresy składkowe uważa się również okresu ubezpieczenia oraz opłacania składek na ubezpieczenie społeczne w wysokości określonej w przepisach o organizacji i finansowaniu ubezpieczeń społecznych, w przepisach wymienionych w art. 195 pkt 1-4 i 8, w przepisach o adwokaturze, w przepisach o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu oraz w przepisach o pomocy społecznej.

Stosownie natomiast do treści art. 5 ust. 4 przywoływanej ustawy, przy ustalaniu prawa do emerytury lub renty dla:

1) płatników składek, zobowiązanych do opłacania składek na własne ubezpieczenia emerytalne i rentowe,

2) osób współpracujących z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność

- nie uwzględnia się okresu, za który nie zostały opłacone składki, mimo podlegania obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym w tym okresie.

Oznacza to, że w sytuacji osoby, która tak jak M. F. domaga się zaliczenia do stażu ubezpieczeniowego okresów prowadzenia przez siebie pozarolniczej działalności gospodarczej, istotne znaczenie prawne miało udowodnienie nie tyle samego prowadzenia owej działalności, co opłacania z tego tytułu składek na ubezpieczenia społecznego.

W niniejszej sprawie w oparciu o dokumenty zgromadzone w aktach rentowych skarżącego oraz dokumenty przedłożone w toku postępowania sądowego sąd dał więc wiarę twierdzeniom M. F., że prowadził działalność gospodarczą – sklep spożywczy w W. w okresie od 16 czerwca 1991 r. do 29 sierpnia 1994 r. Powyższe znalazło bowiem potwierdzeni w treści zaświadczenia z dnia 26 marca 2013 r. wystawionego przez Urząd Gminy w W., z którego wynika, że w okresie od 23 lipca 1991 r. do 19 lipca 1994 r. M. F. (1) był wpisany do ewidencji działalności gospodarczej prowadzonej przez ten Urząd. Również z zaświadczenia z 7 stycznia 2016 r. wystawionego przez Naczelnika Urzędu Skarbowego w S. wynika, że ubezpieczony figurował w rejestrach prowadzonych w Urzędzie Skarbowym w P. w związku z rozpoczęciem prowadzenia działalności, które nastąpiło w dniu 16 czerwca 1991 r. i jej likwidacją w dniu 29 sierpnia 1994 r. Fakt prowadzenia przez ubezpieczonego sklepu potwierdzają również zeznania świadka E. P..

Powyższe pozostawało jednak w istocie bez znaczenia dla rozstrzygnięcia. O ile bowiem sąd uznał, że ubezpieczony w latach 1991-1994 prowadził działalność gospodarczą, o tyle nie mógł przyjąć (gdyż brak jest na to jakichkolwiek dowodów), że w spornym czasie M. F. opłacał z tego tytułu składki na ubezpieczenia społeczne. Jak bowiem wynika z dokumentów znajdujących się w aktach ZUS, organ rentowy dysponuje wyłącznie dowodami świadczącymi o tym, że ubezpieczony opłacał składki w związku z późniejszym prowadzeniem innej działalności gospodarczej (w okresie od 1 lutego 1995 r. do 31 grudnia 1997 r.). Tymczasem gdyby ubezpieczony faktycznie zgłosił w ZUS fakt prowadzenia działalności gospodarczej i opłacał składki w latach 1991 – 1994, musiał by pozostać jakiś ślad tego działania, jak to miało miejsce w przypadku późniejszego prowadzenia przez niego działalności gospodarczej.

Należy podkreślić, że w polskim prawie ubezpieczeń społecznych nie obowiązuje powszechna zasada, że prawo do świadczeń ubezpieczeniowych ma każda osoba należąca do kręgu osób objętych ubezpieczeniem bez względu na to, czy opłacone zostały składki na ubezpieczenie (wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 9 stycznia 2013r., III AUa 422/12, LEX nr 1267412). Odwołujący się reprezentowany był w sprawie przez profesjonalnego pełnomocnika – radczynię prawną, która także nie naprowadziła w istotnym dla sprawy zakresie żadnego dowodu świadczącego o tym, że M. F. opłacał składki za sporny okres. Nie negując tego, że naprowadzenie obecnie, po ponad dwudziestu latach, stosownych dowodów mogło być istotnie utrudnione, trzeba jednak jednoznacznie podkreślić, iż skutki powyższej niemożliwości musiały obciążyć wyłącznie M. F..

Wreszcie trzeba także zwrócić uwagę, iż w świetle regulacji art. 1 ustawy z dnia 18 grudnia 1976 r. o ubezpieczeniu społecznym osób prowadzących działalność gospodarczą i ich rodzin obowiązkowemu ubezpieczeniu społecznemu rodzin (tekst jedn.: Dz. U. z 1989 r. Nr 46, poz. 250 ze zm.), obowiązującej w okresie prowadzenia przez ubezpieczonego działalności gospodarczej obowiązkowemu ubezpieczeniu społecznemu, polegają osoby fizyczne mające obywatelstwo polskie prowadzące na własny rachunek działalność gospodarczą na podstawie m.in. wpisu do ewidencji działalności gospodarczej lub koncesji określonych w przepisach o działalności gospodarczej. Nie ulega wątpliwości, że treść powyższej regulacji pozwala na stwierdzenie, że prowadzenie na własny rachunek działalności gospodarczej rodzi skutek w postaci obowiązku opłacenia składek na ubezpieczenie społeczne dla osób, które miały w okresie obowiązywania przepisów wymienionej ustawy obywatelstwo polskie i prowadziły działalność w oparciu o przepisy ustawy z dnia 23 grudnia 1988 r. o działalności gospodarczej (Dz. U. z 1988 r., Nr 41, poz. 324). Dodatkowo należy wskazać, że zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniu społecznym osób prowadzących działalność gospodarczą i ich rodzin obowiązek ubezpieczenia powstaje z dniem rozpoczęcia działalności rodzącej obowiązek ubezpieczenia

Stosownie do art. 15 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 18 grudnia 1976 r., przy ustalaniu prawa do świadczeń z ubezpieczenia społecznego uzależnionych od posiadania odpowiedniego okresu zatrudnienia, przez taki okres należało rozumieć okres ubezpieczenia społecznego osób prowadzących działalność gospodarczą i okresy zaliczane do okresu tego ubezpieczenia, przy czym za okres ubezpieczenia społecznego osób prowadzących działalność gospodarczą należało traktować miesiące kalendarzowe, za które ubezpieczony opłacił składki na ubezpieczenie lub w których był zwolniony z obowiązku opłacania składek. Z kolei, w myśl art. 16 ust. 2 tej ustawy, jeśli osoba, która nabyła prawo do emerytury lub renty, nie opłaciła składek na ubezpieczenie społeczne osób prowadzących działalność gospodarczą za okres poprzedzający nabycie tego prawa, to zaległe składki podlegały potrąceniu z należnych świadczeń emerytalno-rentowych na zasadach ustalonych przepisami o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin w zakresie potrącania zaliczek wypłaconych na poczet świadczeń. Były to więc regulacje analogiczne do art. 21 ust. 1 i art. 33 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 17 maja 1989 r.

W odniesieniu do regulacji zawartych w ustawie z dnia 18 grudnia 1976 r. Sąd Najwyższy zwracał uwagę, że potrącenie zaległych składek na ubezpieczenie społeczne osób prowadzących działalność gospodarczą z przyznanego świadczenia emerytalnego lub rentowego było możliwe tylko w razie ustalenia prawa do tych świadczeń, co następowało bez uwzględnienia okresów, za które nie zostały opłacone składki przez osobę prowadzącą działalność gospodarczą (wyrok z dnia 8 października 1999 r., II UKN 132/99, OSNAPiUS 2001 Nr 1, poz. 22). Innymi słowy, potrącenie zaległych (faktycznie nieopłaconych) składek w trybie art. 16 ust. 2 ustawy z dnia 18 grudnia 1976 r. mogło mieć zastosowanie tylko wobec osoby, która przynajmniej nie zalegała z opłacaniem składek za te okresy podlegania ubezpieczeniu społecznemu, które były wymagane do nabycia prawa do emerytury lub renty. Było to skutkiem tego, że potrącenie zaległych i nieuiszczonych składek mogło nastąpić dopiero po nabyciu prawa do świadczeń emerytalno-rentowych przez zainteresowanego, a to prawo mogło powstać dopiero pod warunkiem wykazania wymaganego ustawą stażu emerytalno-rentowego, do którego nie zaliczało się okresu, za który nie opłacono składek (wyrok z dnia 13 lipca 2000 r., II UKN 689/99, OSNAPiUS 2002 Nr 3, poz. 79).

Reasumując całość rozważań trzeba wskazać, że w wyniku poczynionych ustaleń faktycznych i na tle dokonanych rozważań prawnych sąd uznał, iż organ rentowy prawidłowo ustalił długość przebytych przez M. F. w okresie do końca 1998 okresów ubezpieczenia. Mając na uwadze, iż ubezpieczony ubiega się o emeryturę na podstawie art. 184 w związku z art. 32 ustawy emerytalnej, będącą świadczeniem o charakterze wyjątkowym, winien był wykazać łączne spełnienie wszystkich przesłanek ustalonych przez ustawodawcę do przyznania wnioskowanego świadczenia. Brak spełnienia jednej z tych ustawowych przesłanek – legitymowania się okresem składkowym i nieskładkowym w łącznym wymiarze co najmniej 25 lat na dzień 1 stycznia 1999 r., musiał skutkować odmową przyznania prawa do emerytury w wieku obniżonym (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 czerwca 2010 r., II 140/10, Lex nr 786382, z dnia 7 lutego 2006 r., I UK 154/05, Lex nr 272581, wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 12 stycznia 2012 r., III A Ua (...), Lex nr 1124831).

Biorąc pod uwagę powyższe rozważania sąd na mocy art. 477 14 § 1 k.p.c. oddalił odwołanie.