Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VS 1/13

POSTANOWIENIE

Dnia 30 września 2013r.

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb. V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Beata Łapińska

Sędziowie: SSO Magdalena Marczyńska

SSR del. Urszula Sipińska-Sęk

po rozpoznaniu w dniu 30 września 2013r. w Piotrkowie Tryb.

na posiedzeniu niejawnym

sprawy ze skargi J. J.

na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki

w sprawie Sądu Rejonowego w Bełchatowie sygn. akt IV P 194/12

postanawia:

oddalić skargę

UZASADNIENIE

J. J. w skardze z dnia 6 sierpnia 2013 r. wniósł o stwierdzenie, że w postępowaniu sądowym prowadzonym przez Sąd Rejonowy w Bełchatowie w sprawie IV P 194/12 nastąpiła przewlekłość postępowania, zobowiązanie Sądu Rejonowego w Bełchatowie do rozpoznania w/w sprawy w terminie 2 miesięcy od rozpoznania skargi oraz zasądzenia kwoty 10.000 zł.

W uzasadnieniu skargi skarżący podniósł, iż sprawa została wniesiona do Sądu Rejonowego w dniu 15 czerwca 2012 r., pierwszy termin rozprawy został wyznaczony dopiero w dniu 14 listopada 2012r., z naruszeniem art. 471 k.p.c., a następnie sprawa została niesłusznie zawieszona na podstawie art. 177&1 pkt 3 k.p.c. , co legło u podstaw uchylenia postanowienia o zawieszeniu postępowania na skutek zażalenia pełnomocnika skarżącego przez Sąd Okręgowy w dniu 16 stycznia 2013r. Ponadto zarzucił Sądowi Rejonowemu nie zastosowanie art. 207 k.p.c. celem przyspieszenia postępowania, bezsensowne zobowiązanie pozwanego do złożenia listy pracowników MOS, którego to zobowiązania pozwany nie wykonał (w jego miejsce uczynił to powód) i nie został za to przez Sąd ukarany. Zarzucił również Sądowi Rejonowemu otwarcie na nowo w dniu 5 czerwca 2013r. zamkniętej rozprawy i jej bezterminowe odroczenie.

W odpowiedzi na skargę Prezes Sądu Rejonowego w Bełchatowie wniósł o umorzenie postępowania, gdyż w sprawie IV P 194/12 w dniu 23 sierpnia 2012r. zapadł już wyrok .

Na podstawie akt sprawy IV P 194/12 Sąd Okręgowy ustalił następujący przebieg postępowania:

- 18 czerwiec 2012 r. – data wpływu pozwu do Sądu Rejonowego;

- 18 czerwiec 2012r. – wezwanie pozwanego do złożenia w terminie 7 dni odpowiedzi na pozew oraz akt osobowych powoda;

- 2 lipiec 2012 r. – złożenie przez pozwanego odpowiedzi na pozew,

- 3 lipiec 2012r. – złożenie akt osobowych powoda przez pełnomocnika pozwanego;

- 1 październik 2012r. r. – zarządzenie o wyznaczeniu terminu rozprawy na dzień 14 listopada 2012r.,

- 14 listopad 2012r. – rozprawa, na której pełnomocnik pozwanego wniósł o zawieszenie postępowania w sprawie do czasu prawomocnego zakończenia postępowania administracyjnego w przedmiocie stwierdzenia nieważności uchwały o likwidacji (...) Ośrodka (...) w Ł., w którym powód był zatrudniony, a pełnomocnik powoda pozostawił ten wniosek do uznania Sądu;

- 14 listopad 2012r. – postanowienie o zawieszeniu postępowania na podstawie art. 177&1 pkt.1 k.p.c.

- 5 grudzień 2012 r. – zażalenie pełnomocnika powoda na postanowienie z dnia 14 listopada 2012r;

- 16 stycznia 2013 r. – postanowienie Sądu Okręgowego w Piotrkowie Tryb. o uchyleniu postanowienia Sądu Rejonowego z dnia 14 listopada 2012r.

- 29 stycznia 2013 r. – data zwrotu akt do Sądu Rejonowego w Bełchatowie,

- 11 lutego 2013 r. – zarządzenie o wyznaczeniu terminu rozprawy na dzień 22 marca 2013r.

- 21 lutego 2013 r. – wniosek powoda o połączenie z niniejszą sprawą do łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia sprawy IV P 253/12,

- 22 marca 2013 r. – rozprawa, na którą stawiły się strony oraz ich pełnomocnicy; Sąd nakłaniał strony do zawarcia ugody; pełnomocnik pozwanego wniósł o dopuszczenie dowodu z zeznań świadka A. K. na okoliczność przebiegu likwidacji (...) Ośrodka (...) w Ł.; pełnomocnik powoda wniósł o oddalenie tego wniosku podnosząc, że nie kwestionuje okoliczności faktycznych przebiegu likwidacji MOW; Sąd uwzględnił wniosek dowodowy strony pozwanej i odroczył rozprawę na dzień 22 maja 2013r. wzywając świadka oraz strony do obowiązkowego stawiennictwa celem przesłuchania.

- 22 maja 2013 r. – rozprawa, na którą stawiły się strony oraz ich pełnomocnicy; Sąd połączył do łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia z przedmiotową sprawą sprawę IV P 253/12; Sąd nakłaniał strony do zawarcia ugody, Sąd przeprowadził dowód z zeznań świadka A. K. na okoliczność przebiegu likwidacji MOW w Ł. oraz dowód z przesłuchania stron, a następnie Przewodnicząca zamknęła rozprawę, Sąd odroczył publikację wyroku do dnia 5 czerwca 2013r. i poza rozprawą zwrócił się do Starostwa Powiatowego w B. o nadesłanie w terminie 7 dni arkusza organizacyjnego (...), uchwały o powołaniu (...) oraz statutu MOW w Ł.

- 5 czerwiec 2013 r. – Sąd otworzył zamkniętą rozprawę na nowo i odroczył rozprawę do dnia 28 czerwca 2013r., wzywając na nią strony i pełnomocników oraz ponaglił Starostwo Powiatowe w B. o nadesłanie dokumentów.

- 21 czerwiec 2013r. – powód złożył listę pracowników MOS;

- 28 czerwiec 2013r. – rozprawa, na którą stawiły się strony oraz pełnomocnik pozwanego, pełnomocnik powoda nie stawił się zawiadomiony prawidłowo, Sąd dopuścił dowód z uzupełniającego przesłuchania stron na okoliczność przyczyn rozwiązania z powodem umowy o pracę. Pełnomocnik pozwanego wniósł o odroczenie rozprawy celem doręczenia mu pisma powoda z dnia 20 czerwca 2013r. (data wpływu do Sądu 21 czerwiec 2013r.) Sąd uwzględnił ten wniosek i odroczył rozprawę bezterminowo, zobowiązując powoda do złożenia odpisu w/w pisma oraz udzielił pełnomocnikowi pozwanego 7-dniowego terminu celem złożenia odpowiedzi na to pismo oraz zobowiązał do złożenia zaświadczenia o wysokości 3-miesięcznego wynagrodzenia powoda;

- 1 lipiec 2013r. – pozwany złożył zaświadczenie o wysokości zarobków powoda;

- 2 lipiec 2013r. – pełnomocnik powoda złożył pismo powoda z 21 czerwca 2012r., przewodniczący zarządził doręczenie tego pisma pełnomocnikowi pozwanego udzielając 7-dniowego terminu do ustosunkowania się do jego treści;

- 22 lipiec 2013r. – odpowiedź strony pozwanej na pismo powoda;

- 29 lipiec 2013r. - zarządzenie o wyznaczeniu terminu rozprawy na dzień 23 sierpnia 2013r.

- 23 sierpień 2013r. - rozprawa, na którą stawiły się strony oraz ich pełnomocnicy; Sąd dopuścił dowód z uzupełniającego przesłuchania stron na okoliczność obecnej sytuacji MOW, a następnie rozprawa została zamknięta i Sąd ogłosił wyrok;

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Na wstępie należy zaznaczyć, że skarga podlega merytorycznemu rozpoznaniu albowiem została wniesiona na etapie toczącego się przed Sądem Rejonowym w Bełchatowie postępowania w sprawie IV P 194/12, którego dotyczy (por. postanowienie Sądu Najwyższego dnia 10 czerwca 2008r. KSP 2/08, uchwala 7 sędziów z dnia 28 marca 2013r. w sprawie III SPZP 1/13, postanowienie Sądu Najwyższego - Izba Wojskowa z 2013-03-28, WSP 2/13). Skarga na przewlekłość postępowania podlega rozpoznaniu także wtedy, gdy sprawa została prawomocnie zakończona dopiero po jej wniesieniu. Przepis art. 5 ustęp 1 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz. U. Nr 179 poz. 1843 z późn. zm.) wymaga jedynie aby skarga o stwierdzenie, że w postępowaniu, którego skarga dotyczy, nastąpiła przewlekłość, została wniesiona w toku postępowania w sprawie. Biorąc pod uwagę, że skarga wpłynęła w dniu 21 sierpnia 2013r., a Sąd Rejonowy zakończył postępowanie w sprawie w dniu 23 sierpnia 2013r. należy uznać, że skarga została wniesiona w toku tego postępowania.

Stosownie do art. 2 ust 1 ustawy o skardze (…), strona może wnieść skargę o stwierdzenie, że w postępowaniu, którego skarga dotyczy, nastąpiło naruszenie jej prawa do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki, jeżeli postępowanie w tej sprawie trwa dłużej, niż to konieczne dla wyjaśnienia tych okoliczności faktycznych i prawnych, które są istotne dla rozstrzygnięcia sprawy .

To oznacza, że celem powyższej skargi jest przeciwdziałanie trwającej przewlekłości, zaś jej funkcją przede wszystkim wymuszenie nadania sprawie odpowiedniego, sprawnego biegu procesowego. Służy temu zarówno samo stwierdzenie wystąpienia przewlekłości w postępowaniu (art. 12 ust. 2 ustawy), jak i możliwość zalecenia podjęcia przez Sąd rozpoznający sprawę co do istoty odpowiednich czynności w wyznaczonym terminie (art. 12 ust. 3 ustawy).

Przepis art. 2 ust. 2 ustawy określa okoliczności wpływające na ocenę, czy doszło do przewlekłości postępowania, wymieniając wśród nich: terminowość i prawidłowość czynności podjętych przez sąd, charakter sprawy, stopień faktycznej i prawnej zawiłości sprawy, znaczenie samej sprawy dla strony skarżącej, zachowanie się strony, która wniosła skargę na przewlekłość postępowania.

Powszechnie uznaje się, że w świetle art. 2 ust. 2 wyżej cytowanej ustawy nieuzasadniona zwłoka w rozpoznawaniu sprawy – wyjaśnianiu tych okoliczności faktycznych i prawnych, które są istotne dla rozstrzygnięcia sprawy, wymaga zawinionego, nieusprawiedliwionego obiektywnymi przesłankami opóźnienia w podejmowaniu czynności przez sąd (postanowienie Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 10 marca 2005 r., I S 17/05, Orzecznictwo Sądu Apelacyjnego w Katowicach rok 2005, Nr 1, poz. 1).

W ocenie Sądu Okręgowego, nie sposób uznać, aby w postępowaniu, którego dotyczy skarga, nastąpiła przewlekłość. Należy podnieść, że o zasadności skargi nie może decydować sam tylko ogólny czas trwania postępowania w danej sprawie, lecz konieczne jest wskazanie konkretnych czynności procesowych, których sąd nie podjął lub które przeprowadził wadliwie w toku kontrolowanego pod względem terminowości postępowania (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 26 stycznia 2012 roku, sygn. III SPP 42/11).

W przedmiotowej sprawie od momentu wniesienia pozwu (18 czerwiec 2012r. ) do zakończenia sprawy (23 sierpień 2013r.) minął rok i trzy miesiące. W tym czasie Sąd Rejonowy wyznaczył pięć terminów rozpraw (14 listopad 2012r., 22 marzec 2013r., 22 maj 2013r., 28 czerwiec 2013r. i 23 sierpień 2013r.), na których podejmował czynności procesowe (prowadził negocjacje ugodowe oraz dopuścił zawnioskowane przez strony dowody). W istocie termin pierwszej rozprawy został wyznaczony z uchybieniem art. 477 k.p.c. Ale nie należy zapominać, że przewidziany art. 471 k.p.c. termin wyznaczenia pierwszej rozprawy jest jedynie terminem instrukcyjnym, a zatem jego niezachowanie nie może samo przez się decydować o przewlekłości postępowania. Biorąc pod uwagę, że pozew został wniesiony w okresie wakacyjnym (urlopowym), wyznaczenie pierwszej rozprawy po 4 miesiącach, w sytuacji gdy było poprzedzone wymianą pism procesowych przez strony, nie można uznać za opieszałe. Kolejny termin rozprawy był wyznaczony dopiero w marcu 2013r, ale przyczyną tego stanu rzeczy było zawieszenie postępowania trwające od 14 listopada 2012r. do 14 stycznia 2013r. Powód nie może czynić zarzutu Sądowi Rejonowemu co do zawieszenia postępowania w sprawie, skoro jego profesjonalny pełnomocnik obecny na rozprawie w dniu 14 listopada 2012r. nie oponował temu wnioskowi. Sąd Rejonowy był również uprawniony do otwarcia na nowo zamkniętej rozprawy, skoro jak wskazuje lektura akt, przed publikacją nie wpłynęły do Sądu niezbędne do wyrokowania dokumenty. Jedynym zastrzeżeniem jakie można mieć do podejmowanych przez Sąd czynności w sprawie jest bezterminowe odroczenie rozprawy w dniu 28 czerwca 2013r. Złożone przez powoda pismo dotyczyło informacji, które uprzednio Sąd uzyskał ze Starostwa Powiatowego w B. i nie było w związku z tym potrzeby wyznaczania pozwanemu terminu do ustosunkowania się do jego treści. Nie wnosiło ono bowiem nic nowego do sprawy. Nie mniej Sąd odraczając rozprawę potrzebował od strony pozwanej zaświadczenia o wysokości zarobków powoda i po jego złożeniu, co nastąpiło w lipcu 2013r., w tymże miesiącu wyznaczył termin rozprawy na dzień 23 sierpnia 2013r., po której to zakończeniu wydał wyrok.

Ostatecznie należy zatem uznać, że wszystkie czynności w tymże postępowaniu zostały przeprowadzane przez Sąd Rejonowy z zachowaniem zasad procedury cywilnej i w obiektywnie uzasadnionym czasie.

Jednocześnie skarżący w żaden inny sposób nie wykazał, że postępowanie w przedmiotowej sprawie trwało dłużej, niż to konieczne dla wyjaśnienia okoliczności faktycznych i prawnych, które są istotne dla rozstrzygnięcia sprawy. Zwłaszcza o przewlekłości postępowania nie może przesądzać indywidualne, subiektywne odczucie skarżącego, że nastąpiła przewlekłość postępowania.

Warto także zauważyć, że miarodajnym wyznacznikiem tego, czy w rzeczywistości nastąpiła przewlekłość postępowania, jest możliwość wydania sądowi stosownych zaleceń. Celem skargi jest przeciwdziałanie bieżącej (aktualnie trwającej) przewlekłości postępowania. Skarga ma spowodować nadanie sprawie odpowiedniego biegu procesowego. Służy temu nie tyle samo stwierdzenie wystąpienia przewlekłości postępowania (art. 12 ust 2 ustawy), co przede wszystkim możliwość wydania sądowi rozpoznającemu sprawę zaleceń podjęcia właściwych czynności w wyznaczonym terminie, a więc doraźna interwencja przeciwdziałająca przewlekłości postępowania (por. post. NSA w Warszawie z dnia 21.06.2011 r., II GPP 4/11, LEX nr 1083247, postanowienie SN z 8 lipca 2005 r. III SPP 120/05, OSNC z 2006 r. nr 5-6 poz. 102).

W odniesieniu do postępowania w sprawie IVP 194/12, nie zachodzi potrzeba zapobieżenia przewlekłości postępowania, w tym wydawania Sądowi Rejonowemu jakichkolwiek ze wspomnianych wyżej zaleceń, gdyż sprawa ta została zakończona wyrokiem z dnia 23 sierpnia 2013r., a zatem dwa dni po wniesieniu skargi.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Okręgowy na podstawie art. 12 ust. 1 cytowanej ustawy o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy orzekł jak w sentencji postanowienia.