Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII U 948/14

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 30 stycznia 2014 roku (znak (...)) Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. po rozpatrzeniu wniosku z dnia 3 stycznia 2014 roku odmówił R. D. prawa do wcześniejszej emerytury. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, iż wnioskodawca na dzień 1 stycznia 1999 roku nie udowodnił wymaganego, co najmniej 15 - letniego okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Zakład Ubezpieczeń Społecznych przyjął za udokumentowany ogólny staż ubezpieczeniowy wnioskodawcy na dzień 1 stycznia 1999 roku w wymiarze 26 lat, 8 miesięcy i 21 dni, w tym 2 lata, 3 miesiące i 6 dni okresów nieskładkowych. Organ rentowy, do okresu pracy w szczególnych warunkach, uwzględnił następujące okresy zatrudnienia wnioskodawcy w łącznym wymiarze 10 lat:

- od 10 maja 1974 r. do 12 października 1974 r. - (...) w P.,

- od 1 stycznia 1978 r. do dnia 30 czerwca 1978 r. - (...) w Z.,

- od dnia 6 lipca 1978 r. do dnia 24 stycznia 1987 r. - (...) w Ł.,

- od 26 października 1987 r. do 30 kwietnia 1988 r. - (...).

Do zatrudnienia w szczególnych warunkach organ rentowy nie zaliczył następujących okresów pracy wnioskodawcy:

- od 15 kwietnia 1971 r. do 25 kwietnia 1972 r. – w (...) w P. na stanowisku "robotnik" i "robotnik budowlany”, ponieważ z dokumentacji nie wynika, że praca robotnika budowlanego była wykonywana w głębokich wykopach lub na wysokości, która jest zaliczana do prac w szczególnych warunkach,

- od 1 maja 1988 r. do 20 listopada 1989 r. - w (...) na stanowisku "operator wózka”, ponieważ w/w stanowisko nie jest wymienione w zarządzeniu resortowym,

- od 21 listopada 1974 r. do 31 grudnia 1977 r. - w (...) w Z., gdyż za ten okres nie została przedłożona dokumentacja zastępcza z archiwum.

/decyzja k. 77-78 plik I akt ZUS/

W dniu 20 lutego 2014r. wnioskodawca złożył odwołanie od ww. decyzji organu rentowego, kwestionując zawarte w niej rozstrzygnięcie jako krzywdzące i wskazując, że przepracował w warunkach szczególnych, łącznie ponad 17 lat. Skarżący zakwestionował niezaliczenie przez organ rentowy jego zatrudnienia w (...) w P. w okresie przed odbyciem zasadniczej służby wojskowej i okresu samej służby, a także okresu zatrudnienia w Przedsiębiorstwie Produkcyjno – Usługowym (...) Sp. z o.o. w Ł., wskazując, że w okresie tego zatrudnienia oprócz pracy na stanowisku operatora wózka wykonywał również pracę na stanowisku operatora betoniarki typu (...).

/o dwołanie k. 2-3 odwrót/

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, argumentując jak w zaskarżonej decyzji.

/ odpowiedź na odwołanie k. 4-4 odwrót/

W toku postępowania wnioskodawca poparł odwołanie, a pełnomocnik ZUS wniósł o jego oddalenie.

/e-protokół rozprawy z 12.11.2014 r. 00:01:20 - 00:02:32 – płyta CD k. 40; e-protokół rozprawy z 23.05.2016 r. 00:06:48 - 00:07:25 – płyta CD k. 134/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca R. D. urodził się w dniu (...).

/bezsporne; wniosek – k. 1 akt ZUS/

Wnioskodawca ukończył zasadniczą szkołę budowlaną w zawodzie zbrojarz – betoniarz.

/zeznania wnioskodawcy – e protokół rozprawy z 12.11.2014 r., czas nagrania 00:04:19 – 00:07:06 – płyta CD – k. 40/

R. D. złożył wniosek o emeryturę w dniu 3 stycznia 2014 roku. Wnioskodawca nie jest członkiem Otwartego Funduszu Emerytalnego.

/wniosek – k. 1 – 4 plik I akt ZUS/

Ogólny staż ubezpieczeniowy wnioskodawcy na dzień 1 stycznia 1999 r. wynosi 26 lat, 8 miesięcy i 21 dni okresów składkowych i nieskładkowych.

/ bezsporne/

W okresie od dnia 15 kwietnia 1971 r. do dnia 12 października 1974 r. wnioskodawca był zatrudniony w (...) Przedsiębiorstwie Budowlanym w P., przy czym:

- od dnia 15 kwietnia 1971 r. do dnia 25 kwietnia 1972 r. na stanowisku robotnik i robotnik budowlany;

- od dnia 10 maja 1974 r. do dnia 12 października 1974 r. na stanowisku betoniarz.

W okresie od dnia 25 kwietnia 1972 do dnia 10 kwietnia 1974 r. wnioskodawca odbywał zasadniczą służbę wojskową.

/kopia świadectwa pracy, zaświadczenie kwalifikacyjne z dnia 10 maja 1974 r.– akta osobowe w kopercie k. 29/

W początkowym okresie zatrudnienia w tym przedsiębiorstwie (do momentu powołania do wojska) wnioskodawca pracował w 12-osobowej brygadzie, wykonywał prace zbrojarza – betoniarza przy budowie bloków mieszkalnych w T.. Pracę wnioskodawca wykonywał na jedną zmianę w godzinach od 7.00 do 15.00 – nie był kierowany do wykonywania żadnych innych prac. Prace betoniarskie wnioskodawcy polegały na betonowaniu pomostów przy wykorzystaniu pojemnika na dwóch kołach. Prace zbrojarskie wnioskodawca wykonywał przy zbrojeniu fundamentów na głębokości ok. 1,5 metra oraz przy zbrojeniu każdej kondygnacji budynku od parteru do czwartego piętra.

/zeznania wnioskodawcy – e protokół rozprawy z 12.11.2014 r., czas nagrania 00:02:33 – 00:17:28 – płyta CD – k. 40 w zw. z e-protokołem z rozprawy z 23.11.2015 r. , czas nagrania 00:06:31 – 00:27:43 – płyta CD k.105/

W okresie od dnia 21 listopada 1974 r. do dnia 30 czerwca 1978 r. wnioskodawca był zatrudniony w Zakładzie Produkcji (...) w Z. (dawniej S. Przedsiębiorstwo Budowlane), przy czym:

- od dnia 21 listopada 1974 r. do dnia 31 grudnia 1977 r. na stanowisku betoniarz–zbrojarz;

- od dnia 1 stycznia 1978 r. do dnia 30 czerwca 1978 r. na stanowisku zbrojarz.

W ramach zatrudnienia w tym przedsiębiorstwie wnioskodawca wykonywał pracę w Z. przy budowie budynków. Wykonywał prace zbrojarskie w wymiarze 8 godzin dziennie w systemie dwuzmianowym. Zdarzały się sytuacje, że zbrojarze, w tym wnioskodawca, po wykonaniu zbrojenia na zbrojarni, byli wysyłani na miejsce budowy, aby tam wykonywali czynności związane z montażem zbrojenia – było to uzależnione od bieżących potrzeb pracodawcy. W zakładzie była osobno zbrojarnia i osobno betoniarnia. Na jeden zmianie pracowało 10 zbrojarzy.

/kopia świadectwa pracy, angaż – akta osobowe w kopercie k. 52; zeznania wnioskodawcy – e protokół rozprawy z 12.11.2014 r., czas nagrania 00:17:28 – 00:28:34 – płyta CD – k. 40 w zw. z e-protokołem z rozprawy z 23.11.2015 r. , czas nagrania 00:06:31 – 00:27:43 – płyta CD k.105; zeznania świadka Z. K. – e protokół rozprawy z 12.11.2014 r., czas nagrania 00:49:44 – 00:59:55 – płyta CD – k. 40; zeznania świadka S. Ś. – e-protokół rozprawy z 12.11.2014 r., czas nagrania 00:59:55 – 01:12:07 – płyta CD – k. 40/

W okresie od dnia 6 lipca 1978 r. do dnia 24 stycznia 1987 r. wnioskodawca był zatrudniony w (...) Kombinacie Budowlanym (...) w Ł. na stanowisku betoniarz – zbrojarz.

/kopie umów o pracę, kopie kart obiegowych –k. 45-51 akt ZUS/

W okresie od dnia 26 października 1987 r. do dnia 20 listopada 1989 r. wnioskodawca był zatrudniony w Przedsiębiorstwie Produkcji (...) w Ł., przy czym:

- od dnia 26 października 1987 r. do dnia 30 kwietnia 1988 r. na stanowisku betoniarz

- od dnia 1 maja 1988 r. do dnia 20 listopada 1989 r. na stanowisku operator wózka.

/kopia świadectwa pracy, kopia umów o pracę, angaże .– akta osobowe w kopercie k. 31/

W okresie od dnia 21 listopada 1989 r. do dnia 19 sierpnia 1992 r. wnioskodawca był zatrudniony w Przedsiębiorstwie Produkcyjno – Usługowym (...) Sp. z o.o. w Ł. na stanowisku operatora wózka i betoniarki typu (...), z tym, że od dnia 22 lutego 1992 r. do rozwiązania stosunku pracy był on niezdolny do pracy z powodu choroby.

/kopia świadectwa pracy – k. 32; karta przebiegu zatrudnienia – k.75 plik I akt ZUS/

W ramach zatrudnienia w tym przedsiębiorstwie wnioskodawca wykonywał pracę operatora węzła betoniarskiego (...). Zajmował się mieszaniem w odpowiednich proporcjach składników do produkcji betonu, tj. kruszywa, cementu i wody. Stanowisko pracy wnioskodawcy mieściło się na zewnątrz, ok. 5 m ponad ziemią. W kabinie znajdował się pulpit sterujący urządzeniem. Wnioskodawca wychodził z kabiny w celu uzupełnienia (nagarnięcia) żwiru stanowiącego jeden ze składników, z którego wykonywana była mieszkanka betonowa. Praca była wykonywana przez wnioskodawcę w godzinach od 6.00 do 14.00 lub od 7.00 do 15.00. W tych godzinach wnioskodawca cały czasy wykonywał ww. pracę. Pracę przy obsłudze urządzenia produkującego beton wnioskodawca wykonywał z innym pracownikiem.

/zeznania wnioskodawcy – e protokół rozprawy z 12.11.2014 r., czas nagrania 00:28:34 – 00:45:13 – płyta CD – k. 40 w zw. z e-protokołem z rozprawy z 23.11.2015 r. , czas nagrania 00:06:31 – 00:27:43– płyta CD k.105; zeznania świadka R. G. – e protokół rozprawy z 12.11.2014 r., czas nagrania 01:12:08 – 01:22:58 – płyta CD – k. 40; zeznania świadka S. M. – e protokół rozprawy z 12.11.2014 r., czas nagrania 01:22:59 – 01:31:24 – płyta CD – k. 40; pisemna opinia biegłego sądowego z zakresu BHP – k. 111-120/

Czynności wykonywane przez wnioskodawcę na stanowisku operatora wózka i betoniarki (...), podczas jego zatrudnienia w Przedsiębiorstwie Produkcyjno – Usługowym (...) Sp. z o.o. w Ł. polegały na pracy przy produkcji betonu kruszywowego.

/pisemna opinia biegłego sądowego z zakresu BHP – k. 111-120/

Organ rentowy, jako pracę w szczególnych warunkach, uwzględnił następujące okresy zatrudnienia wnioskodawcy w łącznym wymiarze 10 lat:

- od 10 maja 1974 r. do 12 października 1974 r. - (...) w P.,

- od 1 stycznia 1978 r. do dnia 30 czerwca 1978 r. - (...) w Z.,

- od dnia 6 lipca 1978 r. do dnia 24 stycznia 1987 r. - (...) w Ł.,

- od 26 października 1987 r. do 30 kwietnia 1988 r. - (...).

Do zatrudnienia wnioskodawcy w szczególnych warunkach organ rentowy nie zaliczył natomiast następujących okresów zatrudnienia:

- od 15 kwietnia 1971 r. do 25 kwietnia 1972 r. – w (...) w P. na stanowisku "robotnik" i "robotnik budowlany”, ponieważ z dokumentacji nie wynika, że praca robotnika budowlanego była wykonywana w głębokich wykopach lub na wysokości, która jest zaliczana do prac w szczególnych warunkach,

- 1 maja 1988 r. do 20 listopada 1989 r. - w (...) na stanowisku "operator wózka”, ponieważ w/w stanowisko nie jest wymienione w zarządzeniu resortowym,

- od 21 listopada 1974 r. do dnia 31 grudnia 1977 r. – w (...) w Z., gdyż za ten okres nie została przedłożona dokumentacja zastępcza z archiwum.

/bezsporne; decyzja k. 77-78 plik I akt ZUS/

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentacji osobowej ze spornych okresów pracy wnioskodawcy, opinii biegłego z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy, jak i osobowych źródeł dowodowych w postaci zeznań wnioskodawcy oraz świadków: Z. K., S. Ś. pracujących z wnioskodawcą w Zakładzie Produkcji (...) w Z. (dawniej S. Przedsiębiorstwo Budowlane) oraz R. G. i S. M., pracujących z wnioskodawcą w okresie zatrudnienia w Przedsiębiorstwie Produkcji (...) w Ł., a następnie w Przedsiębiorstwie Produkcyjno – Usługowym (...) Sp. z o.o. w Ł., a zatem osób posiadających wiedzę odnośnie charakteru zatrudnienia wnioskodawcy i rodzaju wykonywanych przez niego czynności w spornych okresach. Sąd dał wiarę zarówno zeznaniom świadków jak i odwołującego z uwagi na ich spójność, a nadto znajdują one potwierdzenie w dokumentach znajdujących się w aktach osobowych i stanowią tym samym wiarygodne źródło dowodowe.

Opinię biegłego sądowego z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy Sąd uznał za poprawną, zupełną i sporządzoną zgodnie z przedstawionymi przez Sąd założeniami. W opinii tej biegły jednoznacznie określił, czy w okresie zatrudnienia wnioskodawcy w Przedsiębiorstwie Produkcyjno – Usługowym (...) Sp. z o.o. w Ł. na stanowisku operatora wózka i betoniarki typu (...), tj. od dnia 21 listopada 1989 r. do dnia 19 sierpnia 1992 r., wykonywane przez niego czynności odpowiadają pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Strony postępowania przy tym nie kwestionowały ustaleń poczynionych w tej opinii.

Zgodnie bowiem z treścią art. 278 § 1 k.p.c. dopuszczenie dowodu z opinii biegłego następuje w wypadkach, gdy dla rozstrzygnięcia sprawy wymagane są wiadomości specjalne. Oznacza to, że dopuszczenie dowodu z opinii biegłego następuje wtedy, gdy dla rozstrzygnięcia sprawy potrzebne są wiadomości, wykraczające poza zakres wiadomości przeciętnej osoby posiadającej ogólne wykształcenie.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje :

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie i jako takie skutkuje zmianą zaskarżonej decyzji.

W myśl art. 184 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2015 roku Nr 748), ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 roku przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy tj. w dniu 1 stycznia 1999 roku (art. 196 ustawy) osiągnęli:

1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat – dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz,

2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Zaś ust. 2 w/w przepisu (wg stanu prawnego do dnia 31 grudnia 2012 roku) stanowił, że emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa oraz rozwiązania stosunku pracy - w przypadku ubezpieczonego będącego pracownikiem.

Od dnia 1 stycznia 2013 roku ust. 2 w/w przepisu uległ zmianie poprzez rezygnację ustawodawcy z warunku rozwiązania stosunku pracy (ustawa z dnia 11 maja 2012 roku o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw – art. 1 – Dz. U. z 2012r., poz. 637)

Zgodnie z art. 27 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 roku przysługuje emerytura, jeżeli spełnili łącznie następujące warunki: osiągnęli wiek emerytalny wynoszący co najmniej 65 lat (dla mężczyzn), oraz mają okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 25 lat (dla mężczyzn).

Stosownie do treści art. 32 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 roku, będącym pracownikami, o których mowa w ust. 2 – 3, zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 pkt 1.

Według treści § 3 i 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r. Nr 8, poz. 43 z późn. zm.) za okres zatrudnienia wymagany do uzyskania emerytury, zwany dalej „wymaganym okresem zatrudniania” uważa się okres wynoszący 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, liczony łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczalnymi do okresów zatrudnienia. Pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1)  osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn;

2)  ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Powołany wykaz wskazuje wszystkie te prace w szczególnych warunkach, których wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego.

W świetle § 2 ust. 1 tegoż rozporządzenia oraz zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy, przy czym powyższe okoliczności pracownik jest obowiązany udowodnić (por. wyrok Sądu Najwyższego z 15 grudnia 1997 r. II UKN 417/97 – (...) i US (...) i wyrok Sądu Najwyższego z 15 listopada 2000 r. II UKN 39/00 Prok. i Prawo (...)).

Stosownie do § 2 ust. 2 rozporządzenia okresy takiej pracy stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według określonego wzoru, lub świadectwie pracy.

W przedmiotowym stanie faktycznym nie budzi wątpliwości fakt, iż wnioskodawca spełnia przesłanki ustawowe co do: wieku – wnioskodawca ukończył 60 lat w dniu 13 marca 2012 roku, braku członkostwa w otwartym funduszu emerytalnym oraz wymaganych na dzień 1 stycznia 1999 roku okresów składkowych i nieskładkowych. W ocenie Sądu wnioskodawca spełnia również warunek, co do posiadania 15 lat pracy w warunkach szczególnych.

Regulacja § 2, statuująca ograniczenia dowodowe i obowiązująca w postępowaniu przed organem rentowym, nie ma zastosowania w postępowaniu odwoławczym przed sądem pracy i ubezpieczeń społecznych. W konsekwencji okoliczność i okresy zatrudnienia w szczególnych warunkach Sąd uprawniony jest ustalać także innymi środkami dowodowymi niż dowód z zaświadczenia zakładu pracy, w tym zeznaniami świadków (por. uchwała Sądu Najwyższego z 27 maja 1985 r. sygn. III UZP 5/85 – LEX 14635, uchwała Sądu Najwyższego z 10 marca 1984 r. III UZP 6/84 – LEX 14625).

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy na okoliczność pracy wykonywanej
przez wnioskodawcę w szczególnych warunkach dopuścił dowód z zeznań świadków
i z przesłuchania wnioskodawcy, przeprowadził dowód z dokumentacji osobowej ze spornych okresów zatrudnienia oraz z opinii biegłego z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy na okoliczność, czy prace wykonywane przez wnioskodawcę w okresie zatrudnienia w Przedsiębiorstwie Produkcyjno – Usługowym (...) Sp. z o.o. w Ł. na stanowisku operatora wózka i betoniarki typu (...), tj. od dnia 21 listopada 1989 r. do dnia 19 sierpnia 1992 r., były pracami na stanowisku maszynisty ciężkich maszyn budowlanych (wymienione w dziale V pkt. 3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze), czy pracami betoniarskimi (wymienionymi w dziale V pkt 4 rozporządzenia) – postanowienie k. 108, czy też pracami przy produkcji betonu kruszywowego (dział V pkt.15 rozporządzenia) – postanowienie – k.132.

Jak wynika ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wnioskodawca w okresie zatrudnienia w Zakładzie Produkcji (...) w Z. (dawniej S. Przedsiębiorstwo Budowlane) w okresie od dnia 21 listopada 1974 r. do dnia 31 grudnia 1977 r. wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, pracę zbrojarza.

Przyczyną nieuwzględnienia przez organ rentowy tego okresu do stażu pracy w warunkach szczególnych był fakt braku przedłożenia przez wnioskodawcę dokumentacji zastępczej z archiwum.

Z zeznań świadków Z. K. i S. Ś., zatrudnionych w tym samym okresie co wnioskodawca oraz z zeznań samego odwołującego wynika, że w ramach zatrudnienia w tym przedsiębiorstwie wnioskodawca wykonywał pracę w Z. przy budowie budynków. Wykonywał prace zbrojarskie w wymiarze 8 godzin dziennie w systemie dwuzmianowym. Zdarzały się sytuacje, że zbrojarze, w tym wnioskodawca, po wykonaniu zbrojenia na zbrojarni, byli wysyłani na miejsce budowy i tam wykonywali czynności związane z montażem zbrojenia – było to uzależnione od bieżących potrzeb pracodawcy. W zakładzie była osobno zbrojarnia i osobno betoniarnia. Na jeden zmianie pracowało 10 zbrojarzy.

Wnioskodawca wykonywał zatem prace wymienione w wykazie A dział V pkt. 4, stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, określone jako „prace zbrojarskie i betoniarskie”. Pomocnicze znaczenie w tym zakresie stanowi wykaz zawarty w załączniku nr 1 do zarządzenia Nr 9 Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z dnia 1 sierpnia 1983 roku w sprawie wykazu stanowisk pracy w zakładach pracy nadzorowanych przez Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach uprawniające do wcześniejszego przejścia na emeryturę oraz wzrostu emerytury lub renty (Dziennik Urzędowy Ministerstwa Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z 1983 roku, Nr 3, poz. 6). Stanowisko zbrojarza zostało wymienione w wykazie A, Dziale V pod pozycją 4 pkt 1 jako praca wykonywana w szczególnych warunkach.

Należy zauważyć, że organ rentowy uwzględnił wnioskodawcy do zatrudnia w warunkach szczególnych okres pracy w w/w zakładzie w okresie od dnia 1 stycznia 1978 r. do dnia 30 czerwca 1978 r. na stanowisku zbrojarza.

W ocenie Sądu zebrany w sprawie materiał dowodowy pozwala zatem na zaliczenie do zatrudnienia w warunkach szczególnych także wcześniejszego okresu zatrudnienia w tym zakładzie, tj. okresu od dnia 21 listopada 1974 r. do dnia 31 grudnia 1977 r., gdy wnioskodawca był zatrudniony na stanowisku betoniarz – zbrojarz. W tym okresie wykonywał wprawdzie prace zbrojarskie, ale treści wskazanego wykazu A dział V pkt. 4 stanowiącym załącznik do powołanego rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku wskazuje, że zarówno prace zbrojarza, jak i betoniarza są pracami w szczególnych warunkach.

Ponadto Sąd ustalił, iż w całkowicie pominiętym przez organ rentowy okresie od dnia 21 listopada 1989 r. do dnia 21 lutego 1992 r., wnioskodawca w ramach zatrudnienia w Przedsiębiorstwie Produkcyjno – Usługowym (...) Sp. z o.o. w Ł. wykonywał pracę na stanowisku operatora wózka i betoniarki typu (...). Fakt zatrudnienia wnioskodawcy w ww. przedsiębiorstwie potwierdza przedłożona przez wnioskodawcę na rozprawie w dniu
12 listopada 2014 r. kopia świadectwa pracy (k. 32).

Z zeznań świadków R. G. i S. M., którzy byli zatrudnieni ze skarżącym w powyższym zakładzie pracy wynika, że w ramach zatrudnienia w tym przedsiębiorstwie wnioskodawca wykonywał pracę operatora węzła betoniarskiego (...). Zajmował się mieszaniem w odpowiednich proporcjach składników do produkcji betonu, tj. kruszywa, cementu i wody. Stanowisko pracy wnioskodawcy mieściło się na zewnątrz, ok. 5 m ponad ziemią. W kabinie znajdował się pulpit sterujący urządzeniem. Wnioskodawca wychodził z kabiny w celu uzupełnienia (nagarnięcia) żwiru stanowiącego jeden ze składników, z którego wykonywana była mieszkanka betonowa. Praca była wykonywana przez wnioskodawcę w godzinach od 6.00 do 14.00 lub od 7.00 do 15.00. W tych godzinach wnioskodawca cały czasy wykonywał ww. pracę. Pracę przy obsłudze urządzenia produkującego beton wnioskodawca wykonywał z innym pracownikiem.

W oparciu o opinię biegłego z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy Sąd ustalił natomiast, że czynności wykonywane przez wnioskodawcę na stanowisku operatora wózka i betoniarki (...), podczas jego zatrudnienia w Przedsiębiorstwie Produkcyjno – Usługowym (...) Sp. z o.o. w Ł. polegały na pracy przy produkcji betonu kruszywowego.

Sąd podzielił opinię biegłego sądowego z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy, uznając, że jest ona pełna, jasna i daje wystarczający obraz charakteru pracy wnioskodawcy. Opinia ta pozwala na stwierdzenie, iż w analizowanym okresie wnioskodawca wykonywał pracę w szczególnych warunkach.

W związku z powyższym, stwierdzić należy, iż ubezpieczony wykazał, iż stale, a więc w sposób ciągły w ramach obowiązującego go pełnego wymiaru czasu pracy świadczył pracę w okresie od dnia 21 listopada 1989 r. do dnia 21 lutego 1992 r. (od dnia następnego do końca okresu zatrudnienia przebywał na zwolnieniu), wymienioną w Dziale V poz. 15 cytowanego wykazu A załącznika do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku.

Na podstawie powyższych ustaleń należy zatem zaliczyć okresy od dnia 21 listopada 1974 r. do dnia 31 grudnia 1977 r. oraz od dnia 21 listopada 1989 r. do dnia 21 lutego 1992 r. do stażu pracy wnioskodawcy w warunkach szczególnych.

Staż pracy w warunkach szczególnych uznany przez ZUS wyniósł 10 lat, a więc po doliczeniu spornego stażu pracy w warunkach szczególnych: od dnia 21 listopada 1974 r. do dnia 31 grudnia 1977 r. - w ramach zatrudnienia w Zakładzie Produkcji (...) w Z. -dawniej S. Przedsiębiorstwo Budowlane (3 lata, 1 miesiąc i 11 dzień) oraz od dnia 21 listopada 1989 r. do dnia 21 lutego 1992 r. - w ramach zatrudnienia w Przedsiębiorstwie Produkcyjno – Usługowym (...) Sp. z o.o. w Ł. na stanowisku operatora wózka i betoniarki typu (...) (2 lata, 3 miesiące i 1 dzień) wnioskodawca niewątpliwie udowodnił ponad 15 letni okres takiego zatrudnienia. Bez znaczenia dla rozpoznania sprawy pozostają więc rozważania w przedmiocie zaliczenia wnioskodawcy do stażu pracy w warunkach szczególnych pozostałego nieuznanego przez organ rentowy okresu pracy w (...) Przedsiębiorstwie Budowlanym w P., a także okresu jego niezdolności do pracy wskutek choroby i pobierania świadczeń z tym związanych - po dniu 14 listopada 1991 roku.

Reasumując Sąd przyjął, iż wnioskodawca posiada okres zatrudnienia w warunkach szczególnych w wymiarze przekraczającym 15 lat oraz spełnia pozostałe przesłanki do nabycia prawa do emerytury w obniżonym wieku.

Na mocy art. 129 ust. 1 ustawy świadczenia wypłaca się poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek lub wydano decyzję z urzędu. Wnioskodawca złożył wniosek o emeryturę w dniu 3 stycznia 2014 roku, wiek 60 lat uzyskał w dniu 13 marca 2012 roku, a zatem prawo do emerytury należało mu przyznać od dnia 1 stycznia 2014 tj. od pierwszego dnia miesiąca, w którym skarżący złożył wniosek o przyznanie emerytury.

W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 14 § 2 k.p.c., zmienił zaskarżoną decyzję i orzekł jak w sentencji.

z/ odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełn. organu rentowego wraz z aktami rentowymi i protokołami rozpraw zgodnie z wnioskiem.

22.06.2016r.